به گزارش حلقه وصل، امروزه مشکلات زیادی در زمینه تامین نهاده خوراک دام و طیور تولیدکنندگان شیر، گوشت و تخم مرغ کشور وجود دارد که نهاده دولتی به دست دامداران و مرغداران و نیز کارخانه های تولید کنسانتره و خوراک دام صنعتی به صورت کامل نمی رسد و آنها مجبورند بخشی از نیاز خود را از بازار غیررسمی و قاچاق به قیمت های چند برابر تهیه کنند که هزینه های تولید و به تبع آن قیمت محصولات را برای مصرف کننده نهایی افزایش میدهد.
اینها مشکلاتی است که پس از وارد شدن انواع نهاده های دامی به کشور ایجاد می شود که عمدتا ریشه آن به نابسامانی در توزیع نهاده و سوء مدیریت و رفتارهای سلیقه ای متولیان بر می گردد.
اما مشکلاتی هم برای وارد کنندگان نهاده های دامی وجود دارد که به دلیل عدم اختصاص و تامین به موقع ارز از سوی بانک مرکزی و محدود بودن کشورهای فروشنده و نیز مشکلات انتقال ارز نمی توانند به سادگی نهاده های دامی را وارد کشور کنند.
در این میان گفته می شد که برخی از این وارد کنندگان از جمله شرکت وارد کننده دولتی اصرار دارد که حتما نهاده ها کانال آمریکا و «کارگیل» وارد شود که این مسئله تنوع منابع صادراتی را کمتر و واردات را محدودتر می کند.
«کارگیل»شرکت مواد غذایی آمریکایی چندملیتی است، که توسط خانواده کارگیل مدیریت می‌شود و مقر اصلی آن در شهر مینه‌تونکا ایالت مینه‌سوتا قرار دارد.
ارشناسان برای فائق آمدن به بخشی از این مشکلات را تهاتر نفت و محصولات پتروشیمی با نهاده های دامی خوراک دام عنوان می کنند که در این صورت علاوه بر تامین نیاز، بدهی برخی از کشورهای خریدار هم تسویه خواهد شد.
در باره این سوالات و مشکلاتی که در زمینه واردات نهاده های دامی خوراک دام و طیور وجود دارد گفت و گویی را با مجید موافق قدیری رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران و عضو هییت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران انجام دادیم که در زیر می خوانید:
* چرا برای واردات نهاده های دامی به روش تهاتر با نفت اقدام نمی کنید؟
قدیری: بد نیست بدانید که تهاتر نفت با کالا شیوه کلاسیکی است که به ویژه بعد از جنگ جهانی دوم رایج شد و می‌تواند ابزاری برای توسعه روابط خارجی کشورها به شمار رود که در کشورمان هم شاید یکی از روش‌ها برای دور زدن تحریم‌ها باشد. اما واقعیت این کار نیازمند برقراری رابطه تهاتری با کشورهای همسایه و هم‌پیمان تجاری و سیاسی است. نحوه عمل نیز بدین صورت است که هر کشور واردکننده نفت ایران می‌تواند در قبال دلارهای نفتی، نهاده های دامی خوراک دام به ایران بفروشد.
اما واقعیت این است که این موضوع چند بار در دستور کار دولت آقای روحانی با محوریت وزارت نفت قرار گرفت اما به دلیل اینکه ساز و کار و چارچوب مشخصی تدوین نشد _چرا که قیمت گذاری نفت به صورت بین المللی انجام می‌شود اما واردات کالا و نهاده های دامی تابع قوانین داخلی است و البته دیپلماسی اقتصادی ما با دیپلماسی سیاسی نیز هماهنگ نبود _هیچ وقت موفق و عملیاتی نشد.
* آیا همه واردات نهاده را از طریق کانال کارگیل انجام می دهید؟
قدیری: خیر اینگونه نیست. امروز بیش از ۴۰ شرکت خارجی سابقه فروش انواع نهاده های دامی خوراک دام را به ایران دارند که طبیعی است شرکتهای بزرگ دنیا به دلیل قدرت و سابقه بالایی که در تجارت بین الملل دارند سهم بازار بیشتری در ایران داشته باشند. فراموش هم نکنیم ما در شرایط تحریم هستیم و این هم طبیعی است که به دلیل ترس شرکتهای متوسط و کوچک از تحریم های ایالات متحده تعدد فروشندگان و تامین کنندگان نهاده های دامی ایران کاهش پیدا کند و بازرگان ایرانی مجبور باشد برای تامین نیاز خود با تعداد کمتری از فروشندگان مذاکره و چانه زنی کند.
* موضوع تضمینی که بانک مرکزی برای تهاتر دریافت می کند، چیست؟
قدیری: صادرکننده نفت در قبال پول نفت باید تضامین لازم را نزد بانک مرکزی به وثیقه بگذارد که چنانچه به هردلیلی پول نفت یا نهاده های دامی به کشور بازگردانده و یا وارد نشد بتواند پول نفت را از خریدار دریافت نماید.
همانطور که اشاره کردم به دلیل همین نوسانات و ابهامات ارزی، معمولا بخش خصوصی ایران اقبالی به این تهاتر نشان نداد و بدیهی است نمی‌تواند افقی واضح در خصوص این فعالیت، پیش روی خود ببیند هر چند در برخی کشورهای طرف تجاری نیز نوساناتی در نرخ ارز وجود دارد که در جذاب نبودن تهاتر از نگاه فعالان اقتصادی آن کشورها، تاثیر خواهد داشت. ضمن اینکه در تهاتر به دلیل اینکه بعضا خریدار نفت و فروشنده نهاده های دامی یک شرکت نمیباشد ریسک سرمایه گذاری افزایش پیدا میکند و همین دلیل هم کافی است تا بانک مرکزی نیز ریسک نکند و به جای گرفتن دست بازرگان، پای آن را بگیرد.
* آیا برای نهاده های دامی که در گمرکات کشور دپو شده ارز تخصیص داده شده؟ چه میزان نهاده در گمرک باقی مانده است؟
قدیری: اگر ارز این نهاده تامین می شد که در گمرکات کشور دپو و رسوب نمی شد، متاسفانه عدم تامین یک و نیم میلیارد دلار ارز جو، ذرت و کنجاله سویا از جانب بانک مرکزی به پایان ماه سوم در حال نزدیک شدن است و علیرغم هشدارهای بخش خصوصی در خصوص عواقب عدم تامین به موقع نهاده های دامی اتفاق خاصی توسط سیاستگذاران اقتصادی رخ نداده است.
* آیا شرکت پشتیبانی امور دام کشور اصرار خاصی دارد که نهاده های دامی را از کارگیل خریداری کند؟
قدیری: صلاحیت اظهار نظر در این خصوص را ندارم. اما بعید بدانم اصرار خاصی از جانب این دوستان وجود داشته باشد. چون این شرکت دولتی برای خریدهای بین المللی که انجام میدهد وفق قوانین و مقررات، شورای خرید دارد و مناقصه بین المللی هم برگزار میکند و طبیعی است که هر شرکت خارجی توان و امکانات بالاتری داشته باشد برنده مناقصه می شود.
* چه انتظاری از تیم اقتصادی آقای رییسی دارید؟
قدیری: این انتظار وجود دارد که جهت کاهش وابستگی کشور به نهاده های دامی به عنوان پرمصرف ترین بخش ارز کشور و البته ارتقا امنیت غذایی و افزایش کمی و کیفی محصولات پروتیینی از خام فروشی نهاده های دامی که سالهاست در دنیا منسوخ شده به طور جدی جلوگیری و برنامه ریزی شود. دولت نباید اشتباهات گذشته را تکرار کند و دست از خام فروشی و قیمت گذاری و دخالت در تولید بردارد و صرفا به امور سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارت بپردازد.
