ماموریت کشتی ساویز در دریای سرخ چه بود؟

به گزارش حلقه وصل، عصر روز سه شنبه (۱۷ فروردین) خبر سانحه برای یک کشتی ایرانی در دریای سرخ منتشر شد.این کشتی، کشتی ایرانی «ساویز» بود که از مدت‌ها قبل در این منطقه حضور دارد و در حالی که برخی منابع از احتمال اصابت موشک و یا اژدر به آن خبر می‌دادند. احتمالا این سانحه به دلیل انفجار مین‌های چسبان و مغناطیسی در بدنه این کشتی رقم خورده است.

پس از انتشار این  خبر، صحبت‌های مختلفی درباره ماموریت کشتی ساویز در دریای سرخ مطرح شد و برخی به اشتباه-و یا از روی غرض- آن را پایگاه دریایی ایران برای حمایت از مقاومت یمن قلمداد کردند!

اما ماموریت ساویز چیست؟

از اواخر دهه ۸۰ شمسی، با شیوع پدیده دزدی دریایی در منطقه باب المندب، خلیج عدن و دریای سرخ -که منجر به ربایش چند کشتی ایرانی توسط دزدان دریایی در این مناطق نیز شد- جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت تا مثل بسیاری از کشورهای دیگر، برای حفاظت از شناورهای تجاری خود، ناوگروه های نیروی دریایی ارتش را به منطقه اعزام کند و در راستای تامین امنیت خطوط مواصلاتی و کاروان‌های تجاری خود حضوری مستمر در این منطقه  داشته باشد.

در همین راستا تاکنون بیش از ۷۰ ناو گروه نداجا به این منطقه اعزام شده‌اند و از آن زمان به بعد دیگر هیچ کشتی ایرانی توسط دزدان دریایی ربوده نشد.دریای سرخ، خلیج عدن و تنگه باب المندب را به کانال سوئز (ورودی دریای مدیترانه) وصل می‌کند و به همین دلیل یکی از پرترددترین و مهمترین آبراه‌های جهان به شمار می‌رود که شناورهای تجاری زیادی در آن عبور و مرور می‌کنند.

ناوگروه‌های ایرانی به منظور مقابله با دزدان دریایی، تعدادی از تکاوران دریایی را نیز همراه خود دارند تا در صورت مواجه با دزدان دریایی این تکاوران بتوانند با حضور روی شناورهای تجاری ضمن مقابله با آنها، اجازه تصرف کشتی را ندهند.

بروز پدیده دزدی دریایی در خلیج عدن و شیوع آن به سراسر اقیانوس هند، کشورها را ناچار کرد برای محافظت از کشتی‌های خود در زمان عبور از مناطق خاص که حملات دزدان دریایی در آن بیشتر است، اقدام به استقرار شناورهایی برای پشتیبانی تجهیزاتی و فنی از ماموریت‌ها کنند (این اقدام از اوایل قرن بیستم رواج داشته است) و کشتی ساویز در واقع چنین نقشی را ایفا می‌کند.

این کشتی‌ها که اصطلاحا به آنها floating armouries می‌گویند، بر اساس کنوانسیون ملل متحد، شناورهایی هستند که به عنوان انبار و مرکز پشتیبانی در نواحی دور از ساحل مستقر می‌شوند و استقرار کشتی ساویز در منطقه دریای سرخ برای محافظت از خطوط کشتیرانی و دریانوردی بین المللی نیز با هماهنگی سازمان ملل متحد بوده است.

سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در همین رابطه تاکید کرد: «بر اساس اعلام قبلی رسمی و هماهنگی‌های انجام شده با سازمان بین‌المللی دریانوردی به عنوان نهاد مرجع، کشتی غیرنظامی ساویز برای برقراری امنیت دریانوردی در مسیر خطوط کشتیرانی و مقابله با دزدان دریایی در منطقه دریای سرخ و خلیج عدن مستقر شده بود. این کشتی عملا به عنوان ایستگاه لجستیکی (پشتیبانی فنی و تدارکات) ایران در دریای سرخ عمل می‌کرد و لذا مشخصات و ماموریت این کشتی قبلا به صورت رسمی به آن سازمان اعلام شده بود.»

بنابراین واضح است، کسانی که با کشتی ساویز و یا کشتی‌های مشابه در اینگونه مناطق، برخوردهای تروریستی انجام می‌دهند در واقع امنیت خطوط بین المللی دریایی را به خطر می‌اندازند و مسئولیت جهانی مخاطرات بین المللی نیز بر عهده آنهاست.

هرچند تا کنون هیچ گروه یا کشوری مسئولیت این حمله را رسما برعهده نگرفته اما نیویورک تایمز در گزارشی از قول یک منبع آگاه، اسرائیل را مسئول حمله به کشتی ایرانی ساویز معدفی کرد.از سوی دیگر سخنگوی وزارت دفاع آمریکا هرگونه نقش این کشور در ماجرای کشی ساویز را رد کرده است.

به گفته آقای خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، بررسی‌های فنی برای مشخص شدن چگونگی این حمله و منشا آن در حال انجام است.

این اولین مرتبه نیست که طی چند ماه اخیر به کشتی‌های ایرانی در دریای سرخ حمله می‌شود. سال گذشته سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در جریان الحاق ناو زره به نیروی دریایی ارتش تاکید که جمهوری اسلامی ایران برای حراست از کاروان‌های تجاری، مجددا دریای سرخ را در منطقه گشت‌زنی خود قرار خواهد داد.