به گزارش حلقه وصل، آمارها میگوید ما حدود سهونیم میلیون زوج نابارور در کشور داریم که به دلایل مختلف هر روز هم به آمار این افراد اضافه میشود. علاوه بر این در ذهن همه واژه نابارروی با هزینههای درمان این بیماری گره خورده است. زوجهای نابارور علاوه بر تحمل مشکلات عاطفی و روانی ناشی از عدم توانایی برای فرزنددار شدن باید بخش زیادی از درآمد و هزینه خود را صرف درمانهایی کنند که هیچوقت نتیجه آن به صورت صددرصدی بارور شدن و صاحب فرزند شدن نیست.
در این بین آمارها و گزارشها از ردیف بودجه سالهای گذشته بیمه درمان ناباروری نشان میدهد که دولت این بودجه را صرف درمان زوجهای نابارور نمیکرد. چندی پیش در گزارشی اختصاصی در خبرگزاری فراس مطرح شد که دولت بودجه بیمه ناباروری را صرف طرح شکست خورده تحول سلامت کرده است.
درحالی که کارشناسان معتقدند اگر بودجه ۲۰۰میلیاردی بیمه درمان ناباروری صرف همین کار میشد میتوانست تمام هزینههای زوجین نابارور برای درمان را پوشش بدهد؛ در کمال تعجب در بودجه سال ۱۴۰۰، بودجه درمان ناباروری کاهش پیدا کرده است.
پولهای گمشده بیمه درمان ناباروری
در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ برای درمان ناباروری ۲۰۰ میلیارد تومان ذیل ردیفهای وزات بهداشت در نظر گرفته شده بود. در سالهای گذشته وزارت بهداشت این اعتبار را در قالب دستورالعمل برنامه حمایتی مالی زوج نابارور و توسعه خدمات ناباروری هزینه کرده است و اعلام میکند که ۸۵درصد از هزینههای عمل کمک باروری در دفعات محدود به زوجین متقاضی دارای شرایط مندرج در آییننامه پرداخت میکند.
اما گزارشها نشان میدهد که این طرح نتوانسته پوشش مناسب خدمات، توزیع مناسب جمعیتی و دسترسی به درمان باکیفیت را برای بیماران فراهم آورد. به طوریکه طبق گزارش دبیرخانه ستاد طرح تحول سلامت در سال ۱۳۹۶ از ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار هزینهای وزارت بهداشت برای اجرای سیاستهای جمعیتی و حمایت از درمان ناباروری، فقط حدود ۲۰میلیارد تومان صرف تخصیص یارانه به درمان بیماران شده است.
در خردادماه امسال؛ پیمان ضیائی عضو مرکز پژوهشهای مجلس و کسی که طرح انتقال بودجه ناباروری از وزارت بهداشت به بیمهها را تدوین کرده است در گفتگو با فارس از مقصد پولهای گمشده بیمه درمان ناباروری صحبت کرد و گفت: «منبعی آگاه در وزارت بهداشت به ما در مرکز پژوهشهای مجلس اطلاع داد که دولت این پول را صرف کمبودها در «طرح تحول سلامت» کرده است. چون طرح تحول سلامت به یک طرح بسیار هزینهبر برای دولت تبدیل شده بود. این منبع آگاه میگوید که وزارت بهداشت تفاهمنامهای در زمان قبل از ارائه سیاستهای کلی جمعیت با سازمان برنامه و بودجه دارد که طبق آن وزارت بهداشت این مجوز را دارد که هر زمان بخواهد هر بخشی از بودجه را صرف طرح تحول سلامت کند. طبق همین تفاهمنامه وزارت بهداشت بودجهای که ما از آن تحت عنوان غیب شده یاد میکنیم و برای درمان ناباروری بوده است را خرج طرح شکستخورده تحول سلامت کرده است».
بودجه درمان ناباروری کمتر از سال گذشته
در حالی که بحث کارشناسان تا امروز براین بود که چرا دولت بودجه درمان ناباروری را در جای خود هزینه نمیکند؛ در کمال تعجب در بودجه سال ۱۴۰۰ از بودجه بیمه درمان ناباروری کم شد.
جدول مصارف دستگاههای اجرایی ملی بر حسب برنامه و خروجی در سال ۱۴۰۰ در ردیف ناباروری، بودجه این دستگاه اجرایی را ۱۲۰میلیارد تومان اعلام کرده است. درحالی که این رقم در لیست بودجه سال ۹۹، ۲۰۰میلیارد تومان بوده است. مبلغی که به گفته کارشناسان اگر تمام آن در جای خود و برای درمان زوجین نابارور استفاده میشد، بیمه همه این قشر را پوشش میداد. اما درحالی که سالانه به آمار زوجین نابارور در کشور افزوده میشود، ردیف بودجه این قشر آسیبپذیر در سال ۱۴۰۰ کمتر از سال گذشته شده است.
نگاه خاص به زنان در بودجه ۱۴۰۰!
کم شدن بودجه بیمه درمان ناباروری در حالی اتفاق افتاده است که همزمان با اعلام بودجه سال ۱۴۰۰، معاون امور زنان وخانواده ریاست جمهوری؛ خبر از نگاه خاص و حمایتی به زنان در بودجه ۱۴۰۰ داده است.
معصومه ابتکار در حساب توییتری خود به موضوع حمایت از اقشار مختلف زنان در لایحه بودجه ۱۴۰۰ اشاره و نمونههایی را مثال زد. مثالهای ابتکار به مواردی همچون زندانیان زن معسر و حمایت ازدواج جوانان اشاره داشت. اما معاون رئیسجمهور هیچ اشارهای به کم شدن بیمه درمان ناباروری در این نگاه خاص به خانمها نکرده است. بودجهای که مخاطب آن مستقیما یک زوج و زنی است که برای مادر شدن تلاش میکند، برمیگردد.
بیمه ناباروری زوجین به جای بیمه درمان ناباروری
در شهریور ماه سال جاری، فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اعلام اینکه «بیمه ناباروری زوجین» در انتظار تصویب است، گفت: «عمده درمانهای ناباروری هزینههای بالایی دارند و معمولا زوجین از پس این هزینههای هنگفت برنمیآیند بنابراین بیمه ناباروری زوجین میتواند کمک کننده باشد. هرچند که سالهای گذشته به صورت محدود اجرا شد و فقط یک نوبت از درمان زوجین را پرداخت کرد اما موفقیت آمیز نبود. ما اکنون دنبال توسعه خدمات بیمه ناباروری هستیم تا مراجعه مکرر زوجین نابارور را تحت پوشش قرار دهیم.»
محمدبیگی همچنین با گفتن اینکه نمیتوان زمان دقیقی را برای توصیب طرح بیمه زوجین نابارور اعلام کرد گفت: « از آنجایی که این طرح در کمیسیون فرهنگی مطرح شده است باید به کمیسیون بهداشت و درمان بیاید و چکش کاری شود تا در نهایت در صحن علنی مطرح و مورد تصویب قرار گیرد»
در حالی که آذرماه رو به پایان است، هنوز از تصویب یا نظر تکمیلی نمایندگان مجلس درباره این طرح که میتواند جایگزینی برای بیمه درمان ناباروری باشد، خبری نشده است.
درمان ناباروری، هنوز اندر خم یک کوچه
حمایت از بیماران مبتلا به بیماریهای فراگیر، از مأموریتهای ذاتی بیمههای پایه است. این حمایت در همه کشورهای توسعه یافته از بیماران نابارور صورت میپذیرد. میزان این حمایت در بلژیک، فرانسه، یونان، هلند و اسلوونی ۹۰درصد است.
همه اینها در حالی است که آمارها میگوید ۲۵درصد زوجهای در سن باروری یعنی چیزی حدود سه و نیم میلیون نفر نابارور هستند و سالانه ۸۸هزار زوج دیگر هم به این آمار اضافه میشود. یکی از بزرگترین مشکلات زوجهای نابارور در کشور ما بحث هزینه درمان است. در کنار آن بسیاری از اوقات این زوجها درگیر افسردگی، انزوای اجتماعی و حتی طلاق هم میشوند. نتیجه یک تحقیق میگوید میزان افسردگی در زوجهای نابارور به اندازه و یا حتی بیشتر از افسردگی در کسانی است که سرطان را تجربه میکنند.