نحوه رفتار مدیران اجرایی از نگاه امام علی(ع)

به گزارش حلقه وصل، امام علی (ع)در سال 37 هجری قمری هنگامی که می خواست فرماندار خود محمدبن ابی بکر را به مصر بفرستد، نامه ای به وی داد و در آن نوشت:

با مردم فروتن و نرمخوى و گشاده رو باش.همه را يكسان بنگر . اگر يكى را به گوشه چشم نگريستى به ديگرى رو در رو نگاه مكن تا بزرگان از تو نخواهند كه بر ناتوانان ستم كنى و ناتوانان از عدالت تو نوميد نشوند . خداوند تعالى،از بندگانش در مورد اعمال آنها مى پرسد، چه خرد باشد و چه كلان ، چه آشكار و چه پنهان. پس اگر عذاب كند از ستمكارى شماست ، و اگر ببخشايد از بزرگوارى اوست . 

سپس امام ادامه می دهد:بدانيد ، اى بندگان خدا ، كه پرهيزگاران،هم در اين دنياى زودگذر سود برند و هم در جهان آينده آخرت . آنها با مردم دنيا در كارهاى دنيوى شريك شدند و مردم دنيا با ايشان در كارهاى اخروى شريك نشدند . در دنيا زيستند ، نيكوترين زيستنها و از نعمت دنيا خوردند ، بهترين خوردنيها و از دنيا بهره مند شدند آن سان كه اهل ناز و نعمت بهره مند شدند و از آن كامياب گرديدند ، چونان كه جباران خودكامه كام گرفتند . سپس ، رخت به جهان ديگر كشيدند با ره توشه اى كه آنان را به مقصد رسانيد و با سودايى كه سود فراوانشان داد . 

همچنین امام اول شیعیان در مورد اعمال پرهیزکاران ادامه می دهد: لذت زهد را در دنيا چشيدند و يقين كردند كه در آخرت در جوار خداوندند . اگر دست به دعا بردارند ، دستشان را واپس نگرداند و بهره شان از خوشى و آسايش نقصان نگيرد . 

همچنین امام علی در قسمت دیگری از این نامه در مورد به یاد مرگ بودن می فرماید:اى بندگان خدا ، از مرگ و نزديكى آن بترسيد و ساز و برگ آن مهيا داريد ، زيرا مرگ كارى بزرگ و حادثه  اى خطير را با خود آورد . مرگ یا هر چه مى  آورد خير است كه با آن شرّى همراه نيست يا شرّى است كه در آن از خير نشانى نيست . چه كسى به بهشت نزديكتر از كسى است كه براى بهشت كار مى  كند ؟ و چه كسى به دوزخ نزديكتر از كسى است كه براى دوزخ كار مى  كند؟ مرگ در پى شماست .

اگر بايستيد  مى  گيردتان و اگر بگريزيد ، باز هم به شما می رسد . از سايه  هايتان به شما نزديكتر است ، مرگ بر پيشاني هايتان بسته است و دنيا از پشت سرتان چون بساطى پيچيده مى  شود . از آتشى كه ژرفاى آن بسيار است و گرمايش سخت است و شكنجه  اش تازه است ، بترسيد. خانه  اى كه در آن نشانى از شفقت و بخشش نيست ، به نداى كسى گوش فرا ندهند و گرهى از اندوه كسى نمى  گشايند . 

امام در ادامه می افزاید: اگر توانستيد كه ميان شدّت خوفتان از خدا و حسن ظن به او جمع كنيد ، چنين كنيد . زيرا بنده خدا بايد حسن ظنش به خدا به قدر خوفش از او باشد . از ميان بندگان خدا ، كسانى حسن ظنشان به خدا بيشتر است كه خوفشان بيشتر باشد . 

امام علی (ع)همچنین در مورد اخلاق اجتماعی مدیران مملکت اسلامی در جامعه به محمد بن ابی بکر می فرماید:و بدان ، اى محمد بن ابى بكر ، تو را بر بزرگترين سپاهيانم ، يعنى مردم مصر ، والى گردانيدم ، پس موظّف هستى كه با نفس خود مخالفت كنى و از دين خويش حمايت نمايى . حتى اگر يك ساعت از زندگيت در اين جهان باقى نمانده باشد . براى خشنودى يكى از آفريدگان،خدا را به خشم مياور . زيرا خشنودى خدا جانشين هر چيز شود و چيزى جانشين خشنودى خدا نشود . 

امام ادامه می دهد:نماز را در وقتى كه برايش معين شده به جاى آر و به سبب فراغت از كار نماز را پيش مينداز و به سبب اشتغال به كارهاى ديگر نماز را به تأخير ميفكن و بايد كه همه كارهاى تو تابع نماز تو باشد .  رسول الله (ص) فرمود كه من بر امت خود از مؤمن و مشرك باك ندارم ، زيرا مؤمن را خدا به سبب ايمانش باز مى دارد و مشرك را به سبب شركش سركوب مى  سازد ، ولى بر شما از آنكه به دل منافق است و به گفتار عالم ، مى ترسم كه چيزهايى مى  گويد كه مى  پسنديد و كارهايى مى  كند كه نمى  پسنديد.