تهران: روایت حسن‌زاده از ادبیات کودک پس از انقلاب/ شیخی: طرفدار صلح هستیم اما فداکاری‌ها را فراموش نمی‌کنیم

به گزارش حلقه وصل، نشست ادبیات کودک و نوجوان با حضور دو نویسنده کودک و نوجوان ایرانی عصر روز گذشته در غرفه جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه کتاب بلگراد برگزار شد. فرهاد حسن‌زاده و مژگان شیخی دو نویسنده‌ای بودند که روز گذشته در این نشست برای مخاطبان سخن گفتند.

*فداکاری‌ها را فراموش نمی‌کنیم

مژگان شیخی در این نشست با اشاره به ناشران کودک و نوجوانی که در ایران فعالیت می‌کنند گفت: در حال حاضر 330 ناشر کودک نوحوان در ایران فعال هستند.

وی به موضوع بازنویسی از متون کهن برای کودکان نیز اینطور اشاره کرد: در ایران به غیر از نوشتن داستان‌های خلاقه برای این گروه سنی، بارنویسی ادبیات کهن نیز صورت می‌گیرد، چون افراد بزرگی مانند عطار، فردوسی، مولوی و ... حکایت‌های زیبایی دارند که به زبان سختی نوشته شده ولی برای کودکان جذاب است که بازنویسی آنها برای کودکان صورت می‌گیرد.

این نویسنده در بخش دیگری از سخنانش به معرفی کشور ایران و تنوع قومیت‌های آن پرداخت و گفت: ایران کشوری است که 31 استان دارد که هرکدام زبان‌های مخصوص به خود دارند اما از خط و زبان فارسی به صورت رسمی استفاده می‌کنند و هرکدام از این استان‌ها داستان‌ها و افسانه‌های خود را بیان می‌کنند.

شیخی در ادامه به موضوعی مانند هشت سال جنگ تحمیلی نیز اشاره کرد و گفت: ما در کشور خود وقایعی مانند هشت سال جنگ تحمیلی از سوی کشور عراق را داشته‌ایم که شاخه‌ای به نام ادبیات دفاع مقدس را در ادبیات ما به وجود آورده است، البته ما طرفدار صلح و دوستی هستیم ولی فداکاری‌ها را فراموش نمی‌کنیم.

*بعد از انقلاب درهای ادبیات کودک باز شد

فرهاد حسن‌زاده دیگر نویسنده ایرانی بود که در این نشست سخنانی در زمینه ادبیات کودک و نوجوان بیان کرد. او که صبح همین روز در دانشگاه‌ بلگراد برای جمعی از دانشجویان سخنرانی کرده بود که با استقبال گسترده روبرو شده بود، با اشاره به سوابق خود گفت: بیش از 30 سال است که برای کودکان قصه، شعر و داستان می‌نویسم و تاکنون بیش از 80 عنوان کتاب از من منتشر شده است، که بخشی از کتاب‌های من طنز است و این گونه ادبی را بچه‌ها دوست دارند البته سه رمان هم برای بزرگسالان نوشته‌ام.

وی افزود: ادبیات کودک نوین ایران عمری به مدت صد سال دارد یعنی از زمانی که مدارس مدرن در ایران راه اندازی شد، نویسندگانی که کودکان را دوست داشتند قصه‌های کهن و کلاسیک را برای بچه‌ها به صورت شعر و داستان بازنویسی کردند، ادبیات حرکت خود را ادامه داد تا اینکه پنجاه سال پیش دو نهاد برای این موضوع در ایران راه‌اندازی شد.

این نویسنده گفت: شورای کتاب کودک یک نهاد خصوصی برای ترویج کتاب کودک بود و یک نهاد دولتی هم با عنوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان راه افتاد. کانون یک مرکز بی‌نظیر در این زمینه در سطح جهان است که کتابخانه‌های زیبا برای کتاب خواندن بچه‌ها در شهرهای مختلب در کانون راه اندازی کردند. علاوه بر این کانون در کنار کتابخانه‌ها، انتشاراتی را نیز تاسیس کرد تا به نشر کتاب بپردازد.

او اضافه کرد: تا پیش از انقلاب تعداد کمی کتاب برای کودکان و نوجوانان وجود داشت اما پس از انقلاب انگار که درها باز شده باشد نویسندگان زیادی برای کودکان و نوجوانان شروع به نوشتن کردند و آثار زیادی خلق شد.

این نویسنده با اشاره به آثار تولید شده در ایران گفت: ما در زمینه رمان‌های اجتماعی آثار زیادی داریم ولی در ژانرهای فانتزی، پلیسی و ترسناک کمتر اثر داریم اما در این بین قصه‌های پریان هم داریم که در این قصه‌ها به جنگ خیر و شر اشاره می‌شود تا بچه‌ها خیر و شر را بشناسند.

حسن‌زاده گفت: بخشی از ادبیات کودک ما را ادبیات تصویری شکل می‌دهد و باید اعتراف کرد که تصویرگری کتب ایرانی بیشتر از خود کتاب‌ها در جهان شناخته شده و البته بخشی از آن به خاطر زبان فارسی است که کمتر آثاری از این زبان به زبان‌های دیگر ترجمه شده است. کتب دینی و مذهبی نیز بخش زیادی از سهم این حوزه را به خود اختصاص داده‌اند که این کتاب‌ها در تلاش هستند تا تصویری از زندگی بزرگان اسلام را در ذهن کودکان بسازند. شعر نیز بخشی از کتاب‌های فارسی است که با تصاویر خیال انگیز دنیای کودکان را شکل می‌دهند.

تو در پایان این نشست با اشاره به سابقه نشریات کودک و نوجوان در ایران گفت: مطبوعات کودکان و نوجوان حدود 60 سال در ایران قدمت دارد که قدیمی‌ترین آنها هفته‌نامه «کیهان بچه‌ها» است که حدود 60 سال سابقه انتشار دارد. در ایران حدود 40 نشریه برای بچه‌ها منتشر می‌شود که یکی از این نشریات «دوچرخه» نام دارد که من آنجا کار می‌کنم.