مستند نشنال‌جئوگرافیک رازهای غرق‌شدن «تایتانیک» را فاش می‌کند

به گزارش حلقه وصل: مستند تازه‌ای از نشنال‌جئوگرافیک با نام «تایتانیک: رستاخیز دیجیتال» نتایج شگفت‌انگیز پروژه اسکن سه‌بعدیِ زیر آب از کشتی غرق‌شده تایتانیک را به تصویر می‌کشد؛ کشتی‌ای که ۱۱۳ سال پیش در اعماق اقیانوس اطلس شمالی آرام گرفت.

این مستند ۹۰ دقیقه‌ای به کارگردانی آنتونی گفن، با کمک اسکن‌های بی‌سابقه و تحلیل‌های کارشناسان، بسیاری از باورهای قدیمی درباره ماجرای غرق‌شدن تایتانیک را به چالش می‌کشد و روایت تازه‌ای از وقایع آن شب سرنوشت‌ساز در سال ۱۹۱۲ ارائه می‌دهد.

بر اساس بیانیه نشنال‌جئوگرافیک، این پروژه توسط شرکت نقشه‌برداری «ماجلان» انجام شده و نتیجه‌اش «دقیق‌ترین مدل ساخته‌شده از تایتانیک در طول تاریخ» است؛ مدلی سه‌بعدی، با مقیاس واقعی یک‌به‌یک و دقیق—تا حدی که سطح پرچ‌ها و پیچ و مهره‌های بدنه را نیز نشان می‌دهد.

تایتانیک در دهم آوریل ۱۹۱۲ نخستین سفر دریایی خود را آغاز کرد؛ آن زمان بزرگ‌ترین کشتی مسافربری دنیا و نماد تکنولوژی دریانوردی مدرن به شمار می‌رفت و لقب «غیرقابل غرق‌شدن» را یدک می‌کشید.

اما فقط چهار روز بعد، در ساعت ۱۱:۴۰ شبِ چهاردهم آوریل ۱۹۱۲، تایتانیک در اقیانوس اطلس شمالی با یک کوه یخ برخورد کرد و کمتر از سه ساعت بعد در دل آب‌ها ناپدید شد.

این کشتی برای حدود ۲۲۲۰ مسافر و خدمه خود، قایق نجات کافی نداشت و بیش از ۱۵۰۰ نفر در این فاجعه جان باختند؛ حادثه‌ای که تایتانیک را به مشهورترین کشتی غرق‌شده تاریخ بدل کرد. فقط حدود ۷۰۰ نفر از این تراژدی جان سالم به در بردند.

پیش‌ازاین، سرنوشت این کشتی غول‌پیکر و سرنشینانش، روایت آثاری مستند و داستانی در سینما بوده است. مستند صامت «نجات از کشتی تایتانیک» (١۹١٢) که تنها ۲۹ روز پس از غرق‌شدن تایتانیک اکران شد و توسط دوروتی گیبسون، یکی از نجات‌یافتگان حادثه، نوشته و بازی شد، اولین اثری است که با این موضوع ساخته شده است.

از دیگر آثاری که کشتی تایتانیک بخشی از موضوع آن‌ها بوده است می‌توان به فیلم‌های زیر اشاره کرد:

١. «آتلانتیک» (١۹٢۹-ساخته ایوالد آندره دوپونت)، اولین فیلم ناطق درباره تایتانیک که در نسخه‌های انگلیسی، آلمانی و فرانسوی تولید شد و داستانی تخیلی از غرق‌شدن کشتی را روایت می‌کند.

٢. «تایتانیک» (١۹۵٣ -به کارگردانی ژان نگولسکو)، درامی آمریکایی که بر روی یک زوج در حال جدایی تمرکز دارد که در سفر با تایتانیک حضور دارند.

٣. «اس‌اواس. تایتانیک» (١۹٧۹ -ساخته ویلیام هیل)، فیلم تلویزیونی که داستان را از دیدگاه مسافران کلاس‌های مختلف این کشتی روایت می‌کند و برخی شخصیت‌ها بر اساس تجربیات و گفته‌های افراد واقعی به تصویر کشیده شده‌اند.

۴. «تایتانیک» (١۹۹٧ -به کارگردانی جیمز کامرون)، فیلم حماسی-رمانتیک با بازی لئوناردو دی‌کاپریو و کیت وینسلت که داستان عاشقانه‌ای را در پس‌زمینه غرق‌شدن تایتانیک روایت می‌کند و برنده ۱۱ جایزه اسکار شد. 

از جمله جوایز «تایتانیک» کامرون، می‌توان به جایزه بهترین فیلم، کارگردانی، موسیقی فیلم و جلوه‌های ویژه اشاره کرد.  این اثر همچنین نامزدی در رشته بهترین بازیگر نقش اصلی زن را برای وینسلت و بهترین بازیگر نقش مکمل زن را برای گلوریا استوارت به ارمغان آورد.

۵. «افسانه تایتانیک» (١۹۹۹ -ساخته کیم جِی -اوک و اورلاندو کوررادی)، انیمیشنی فانتزی که روایت متفاوتی از غرق‌شدن تایتانیک ارائه می‌دهد و بیشتر برای کودکان ساخته شده است.

۶. «تایتانیک» (٢٠١٢ -ساخته نایجل استفورد-کلارک)، مینی سریالی چهار قسمتی که داستان‌های مختلفی از مسافران تایتانیک را به تصویر می‌کشد.

٧. «غرغ‌نشدنی: ناگفته‌های تایتانیک» (٢٠٢۴ -به کارگردانی کودی هارتمن)، فیلم مستقل آمریکایی که به تحقیقات و مداخلات سیاسی پس از غرق‌شدن تایتانیک می‌پردازد.

اکنون مستند نشنال‌جئوگرافیک این امکان را به گفن داده تا با بازسازی سه‌بعدی کشتی، لحظات پایانی آن را بازآفرینی کند؛ روایتی که بسیاری از فرضیات و تصورات پیشین را زیر سؤال می‌برد و ابعاد تازه‌ای از آن شب مرگبار را آشکار می‌کند.

در این مستند، تحلیل‌گر تایتانیک پارکس استیونسون، کارشناس متالورژی جنیفر هوپر و ناخدای باسابقه کریس هرن روی مدل کشتی قدم می‌زنند و جزئیاتی را بررسی می‌کنند که پیش‌تر هرگز دیده نشده بود.

یکی از یافته‌های مهم مستند، کشف دریچه بخار باز در موتورخانه شماره ۲ است؛ بخشی که صحت روایت‌هایی مبنی بر اینکه مهندسان کشتی بیش از دو ساعت پس از برخورد با کوه یخ در محل خود مانده بودند تا برق کشتی را تأمین کنند را تأیید می‌کند.

این مهندسان در تلاش بودند امکان ارسال پیام‌های کمک را فراهم آورند. این یعنی ۳۵ نفر از خدمه موتورخانه احتمالاً برای نجات صدها نفر دیگر، جان خود را فدا کردند.

تیم مستند همچنین قطعات جداشده از بدنه کشتی را که در اطراف محل غرق‌شدن پراکنده شده بودند، بازسازی کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که تایتانیک صرفاً به دونیم تقسیم نشده است، بلکه اجزای آن با شدت ازهم‌گسیخته شده‌اند. 

شدت این حادثه تا جایی بوده است که حتی از میان کابین‌های لوکس طبقه اول عبور کرده است؛ همان جا که شاید مسافرانی مشهور مثل جی. جی. آستور (بنیان‌گذار شرکتی بود که آرام‌اس تایتانیک را ساخت) و بنجامین گوگنهایم (تاجر مشهور آمریکایی) در آن‌جا به دنبال پناهگاه بوده‌اند.

اسکن‌ها همچنین به تبرئه افسر اول کشتی، ویلیام مرداک، کمک می‌کند؛ فردی که مدت‌ها متهم بود پست خود را ترک کرده است. موقعیت یک بازوی قایق نجات در اسکن‌ها، روایت‌هایی را تأیید می‌کند که می‌گویند مرداک درحالی‌که در حال آماده‌سازی قایق نجات بود، بر اثر امواج به دریا پرتاب شده است.

اسکن‌های ماجلان همچنین نشان می‌دهد که بخش‌هایی از لاشه کشتی در حال فروپاشی بوده است؛ اما نشنال‌جئوگرافیک می‌گوید ساخت این مدل دیجیتال به معنای آن است که تایتانیک در قالب تصویری کامل و دقیق از سال ۲۰۲۲، برای نسل‌های آینده حفظ شده و عصری تازه در باستان‌شناسی زیر آب رقم خورده است.

مستند «تایتانیک: رستاخیز دیجیتال»، در تاریخ ۱۱ آوریل (٢٢ فروردین) در نشنال جئوگرافیک نمایش داده خواهد شد و از ۱٢ آوریل در سرویس‌های استریم دیزنی پلاس و هولو در دسترس قرار گرفته است.