آیا سرمایه‌گذاری‌های خارجی عربستان را نجات می‌دهد؟

به گزارش حلقه وصل، صندوق حاکمیت ملی عربستان در اوایل سال 2020 با سوءاستفاده از آشفتگی‌های موجود در بازار نفت، سهام خود را در شرکت‌های عظیم آمریکایی به میلیاردها دلار افزایش داد.

سرمایه گذاری عربستان همزمان با بحران اقتصادی چندجانبه و تنش‌های شدید این کشور با ایالات متحده بود و این امر نشان می‌دهد که مسئولان صندوق ثروت ملی عربستان، آمریکا را منبع سرمایه‌گذاری‌های خود می‌دانند و به دنبال تقویت رابطه اقتصادی با این کشور هستند.

از سوی دیگر روند گسترش سرمایه گذاری صندوق ثروت ملی عربستان، فرصت‌های تجاری برای شرکت‌های آمریکایی در بازار سعودی‌ها ایجاد کرده است.

میزان سهام عربستان در شرکت‌های آمریکایی که ابتدای سال 2020 حدود 2 میلیارد دلار بود اکنون به حدود 10 میلیارد دلار افزایش یافته است.

گزارش‌های کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا نشان می‌دهد که صندوق سرمایه گذاری عربستان ، درماه‌های گذشته سهام شرکت‌های والت دیزنی، فیس بوک ، استارباکس و سایر شرکت‌های بزرگ آمریکا را خریداری کرده است.

این صندوق ثروتمند سعودی در سال 2019 برنامه‌هایی را برای افزایش سرمایه‌گذاری در دیگر شرکت‌های جدید در نیویورک و سانفرانسیسکو نیز اعلام کرد.

میزان سرمایه گذاری اخیر عربستان نسبت به گذشته نه تنها کم نشده؛ بلکه اخیرا این کشور سهام خود را به ارزش میلیاردها دلار در شرکت‌های بزرگتر افزایش داده و صورت جداگانه در صندوق‌های سرمایه‌گذاری فناوری سرمایه‌گذاری می‌کند.

صندوق سرمایه‌گذاری عربستان بیش از دو میلیارد دلار در سال 2018 در یک شرکت آمریکایی تولید خودروهای برقی «تسلا» و 3.5 میلیارد دلار در شرکت «اوبر» درسال 2016 سرمایه‌گذاری کرد.

عربستان سعودی همچنین در سال 2016، 45 میلیارد دلار به «سافت بانک»، بزرگترین شرکت تامین سرمایه فناوری جهان، اختصاص داد ؛اما این شرکت به این میزان کفایت نکرده و حدود 100 میلیارد دلار بودجه از طریق طرح های سرمایه گذاری جذب کرد که این امر به خسارت 18 میلیارد دلاری عربستان انجامید.

صندوق ثروت ملی عربستان قصد داشت به‌منظور افزایش نقدینگی، از طریق سهام خود در گروه سافت‌بانک ژاپن، حدود 10 میلیارد دلار وام بگیرد؛ اما این صندوق در 16 مه سال 2020 این خبر را نقض کرد.

در سه ماهه اول سال جاری صندوق حاکمیت مالی عربستان به مبلغ 800 میلیون دلار یا کمتر در شرکت‌های کوچکتر و باارزش کم سرمایه گذاری کرد.

بعید به نظر می‌رسد که سرمایه گذاری عربستان در شرکت‌های آمریکا در کوتاه مدت بازدهی مثبتی برای ریاض داشته باشد.

اخیرا ریاض همزمان با بحران اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا به سرمایه گذاری در شرکت های آسیب دیده از این ویروس اقدام کرده است.

استراتژی‌های در نظر گرفته شده در زمینه سرمایه گذاری‌های اخیر عربستان در کنار اولویت‌های توسعه ملی دولت سعودی قرار می‌گیرد. در واقع مسئولان صندوق سرمایه گذاری عمومیِ سعودی٬ یک چشم‌انداز بلندمدت برای آن در نظر گرفته و سود اقتصادی را هدف اصلی این صندوق می‌دانند و معتقدند که برنامه‌های سیاسی نیز عامل مهمی در این روند محسوب می‌شود.

یک بخش استراتژی صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی شامل سرمایه‌گذاری بین‌المللی می‌شود و بخش دوم آن٬ سرمایه‌گذاری داخلی با هدف کاهش وابستگی این کشور به نفت است.

مبنای استراتژی صندوق سرمایه گذاری عربستان٬ ایجاد سرگرمی‌های محلی برای سعودی‌ها همراه با اجرای طرح جزیره رویایی «نئوم» بود که بخشی از برنامه‌های موسوم به اصلاحات اجتماعی ایجاد شده توسط «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی جهت تقویت حمایت‌های محلی و داخلی به ویژه جوانان به شمار می‌آید.

در همین راستا عربستان سعودی از محل سرمایه گذاری عمومی صندوق سرمایه ملی، بخشی از سهام شرکت «والت دیزنی» و «لایف نیشن»،بزرگترین شرکت سرگرمی زنده جهان را خریداری کرد و برای گسترش رابطه تجاری خود با شرکت‌های مسافربری و هتل‌داری سهام شرکت‌هایی مانند« ماریوت» را نیز خرید.

عربستان قصد دارد تا تا بزرگترین هتل در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را در مکه بسازد و به همین منظور قراردادی با شرکت ماریوت امضا کرده است. شرکت هتلداری «حیات» نیز پیش‌بینی می‌کرد که قبل از شیوع ویروس کرونا، تعداد هتل‌های خود را در سال 2023 افزایش دهد.

برنامه‌های بلند پروازانه محمد بن سلمان برای پروژه‌هایی مثل احداث شهر نئوم٬ عملا یک رویاپردازی از سوی ولیعهد جوان سعودی تلقی می‌شود. ولیعهد سعودی برای رسیدن به اهداف اقتصادی چشم‌انداز2030 این کشور با هدف کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و توسعه پایدار؛ تکنولوژی‌های نوین را انتخاب کرده است. بنابراین بعد از سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری در شرکت‌های اتومبیل برقی و برنامه‌های کاربردی مدرن، به سرمایه گذاری در شرکت‌های فناوری روی آورده و در همین راستا اقدام به راه اندازی بزرگترین صندوق بین‌المللی فناوری جهان با حمایت شرکت‌های «کوالکام» و «سیسکو» کرد.

همچنین عربستان در دو شرکت «ای بی ام» و« ای دی بی» نیز جهت رشد فناوری کشور خود سرمایه گذاری کرده است.

سرمایه گذاری های ریاض در اوایل سال 2020 تنها به شرکت‌های آمریکایی منحصر نشد بلکه در شرکت های نفتی «بریتیش پترولیوم»،«رویال هلند» ، «کارناول»، شرکت «رویال داتش شل »وشرکت منابع طبیعی و مواد طبیعی کانادا نیز بود.

بسیاری از این شرکت‌هایی که ریاض در آن سرمایه‌گذاری کرده در شهرهای آمریکا بوده؛ بنابراین وضعیت اقتصادی این شرکت‌ها بر صندوق سرمایه گذاری عمومی سعودی تاثیر مستقیم دارد.

اما واقعیت این است که سرمایه‌گذاری‌های اخیر عربستان در سایه اپیدمی کرونا و بحران‌های اقتصادی ناشی از آن، رویاهای دولت سعودی را محقق نمی‌کند.

ممکن است بحران‌های اقتصادی ناشی از شیوع کرونا برسرمایه‌گذاری عربستان در شرکت‌های آمریکایی تاثیر داشته باشد و یک فراز و نشیب تجاری ایجاد کند؛ تا جایی که این بحران اقتصادی می‌تواند عربستان و شرکت‌های آمریکایی را به مرز نابودی بکشاند و به همین علت تضمینی برای بازده مثبت سرمایه‌گذاری‌های عربستان وجود ندارد.

منبع: پایگاه خبری الخلیج الجدید