پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای به ۱۶ استفتاء درباره فاطمیه

حلقه وصل: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری استفتائات جدید حضرت آیت الله خامنه‌ای درباره ایام فاطمیه را منتشر کرد.

«استحباب عزاداری ایام فاطمیه»، «رسیدن صدای گریه زنان به گوش مردان»، «مدّاحی مرد در مراسم عزاداری بانوان»، «روضه خوانی توسط زن»، «برپا کردن مجالس عزاداری بدون اجازه و رضایت شوهر»، «آرایشگری در ایام عزاداری»، «آرایش کردن بانوان در ایام عزاداری»، «تباکی در مراسم عزاداری»، «شرکت زنان در مراسم عزاداری و زیارت عاشورا در زمان عادت ماهیانه»، «جلسات هفتگی عزاداری اهل بیت (علیهم السلام)»، «جشن عروسی در ایام فاطمیه»، «پوشیدن لباس‌های شاد در ایام سوگواری»، «لباس مشکی در ایام فاطمیه»، «نماز خواندن با لباس سیاه»، «گوش دادن به موسیقی در ایام فاطمیه» و «گوش دادن به موسیقی غیر مبتذل در ایام عزاداری» عناوین سوالات مطرح شده هستند.

متن کامل این استفتائات به همراه پاسخ‌های آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه آمده است:

* استحباب عزاداری ایام فاطمیه
سؤال: آیا شرکت در مراسم عزاداری ایام فاطمیه مستحب است؟

پاسخ: به طور کلی هر عملی که موجب تعظیم شعائر دینی باشد، دارای اجر و ثواب است.

* رسیدن صدای گریه زنان به گوش مردان
سؤال: در مراسم روضه خوانی و مجالس عزاداری زنان، که در منزل یا حسینیه برگزار می شود، صدای گریه و ناله زنان به گوش مردان نامحرم می رسد، آیا شرعاً اشکال دارد؟

پاسخ: اگر مفسده ای نداشته باشد فی نفسه اشکال ندارد.

* مدّاحی مرد در مراسم عزاداری بانوان
سؤال: مدّاحی مرد در مراسم عزاداری بانوان چه حکمی دارد؟ آیا هم نوایی زنان با مداح مرد اشکال دارد؟

پاسخ: اگر خوف مفسده باشد، باید از آن اجتناب شود.

* روضه خوانی توسط زن
سؤال: آیا روضه و نوحه خواندن توسط زن در مجالس زنانه در صورتی که نامحرم صدای او را می شنود، جایز است ؟

پاسخ: اگر زن می داند نامحرم صدای او را می شنود، در صورتی که موجب جلب توجه و تهییج نامحرم، یا مستلزم مفسده دیگری باشد، جایز نیست.

* برپا کردن مجالس عزاداری بدون اجازه و رضایت شوهر
سؤال: بر پا کردن مجالس عزاداری در منزل، بدون اجازه و رضایت شوهر چه حکمی دارد؟

پاسخ: به طور کلی استفاده از منزل و آنچه در آن است اگر ملک شوهر باشد، باید با اجازه و رضایت او باشد، و در غیر اینصورت اگر منافاتی با وظیفه زن در قبال شوهر نداشته باشد اشکال ندارد.

* آرایشگری درایام عزاداری
سؤال: آیا آرایشگر می تواند در ایام عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) مغازه اش را باز کرده و آرایشگری کند؟

پاسخ: فی نفسه حرام نیست.

* آرایش کردن بانوان در ایام عزاداری
سؤال: آیا آرایش کردن و ابرو برداشتن خانم ها و یا کوتاه کردن موی سر و صورت آقایان در ایام عزاداری و سوگواری اهل بیت علیهم السلام اشکال دارد؟

پاسخ: اگر به گونه ای باشد که هتک حرمت ایام عزاداری محسوب شود جایز نیست و در غیر این صورت، فی نفسه اشکال ندارد.

* تباکی در مراسم عزاداری
سؤال: کسی که در مراسم عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) نمی تواند گریه کند و اشکش هم جاری نمی شود ولی خود را به حالت گریه در می آورد (تباکی)، آیا این حالت از مصادیق دروغ و دورویی محسوب می شود؟

پاسخ: تباکی نسبت به کسی که محزون و ناراحت می باشد، دروغ و دورویی محسوب نمی شود.

* شرکت زنان در مراسم عزاداری و زیارت عاشورا در زمان عادت ماهیانه
سؤال: حکم شرکت زنان در مراسم عزاداری و سینه زنی و یا خواندن دعاها و زیارت عاشورا در زمان عادت ماهیانه چیست؟

پاسخ: اشکال ندارد، ولی اگر مراسم در مسجد برگزار می شود توقف در مسجد جایز نیست و موقع خواندن دعا از تماس دست و بدن با اسماء متبرکه خودداری کنند.

* جلسات هفتگی عزاداری اهل بیت (علیهم السلام)
سؤال: عزاداری برای اهل بیت (علیهم السلام) که به صورت جلسات هفتگی برگزار می‌­شود، چه حکمی دارد؟

پاسخ: به طور کلی عزاداری برای اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام)، امری مطلوب و مورد تأکید ائمه(علیهم السلام) است.

* جشن عروسی در ایام فاطمیه
سؤال: الف. برگزاری مراسم عروسی در ایام فاطمیه جایز است؟
ب: در صورت عدم جواز، آیا نسبت به مراسمی که برگزار می شود، تکلیفی داریم؟

پاسخ: الف. به طور کلی برگزاری مجالس شادی در ایام عزای اهل بیت(علیهم السلام)، به طوری که هتک حرمت اهل بیت(علیهم السلام) محسوب شود، جایز نیست.
ب. با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر، وظیفه ای جز نهی از منکر زبانی ندارید، و در صورت عدم تأثیر، باید به مسؤولین مربوطه اطلاع دهید.

* پوشیدن لباس های شاد در ایام سوگواری
سؤال: پوشیدن لباس با رنگ روشن و شاد در ایام سوگواری و عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) چه حکمی دارد؟

پاسخ: اگر به قصد توهین و بی احترامی نباشد و عرفا هم توهین و سبک دانستن محسوب نشود، اشکال ندارد.

* لباس مشکی در ایام فاطمیه
سؤال: آیا پوشیدن لباس مشکی در ایام فاطمیّه مکروه است؟

پاسخ: پوشیدن لباس مشکی در ایام عزای خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه، دارای اجر و ثواب است.

* نماز خواندن با لباس سیاه
سؤال: آیا نماز خواندن با لباس سیاهی که در ایام سوگواری و شهادت اهل بیت(علیهم السلام) پوشیده می شود، مکروه است؟

پاسخ: نماز با لباس سیاه مکروه است و در غیر نماز کراهتش ثابت نیست و پوشیدن لباس سیاه جهت اظهار حزن در ایام سوگواری اهل بیت علیهم السلام مستحسن است.

* گوش دادن به موسیقی در ایام فاطمیه
سؤال: آیا گوش دادن به آهنگهای حلال و غمگین در ایام فاطمیه جایز است؟

پاسخ: اگر خلاف شأن و حرمت ایام عزای اهل بیت(علیهم السلام) باشد، جایز نیست.

* گوش دادن به موسیقی غیر مبتذل در ایام عزاداری
سؤال: آیا هر نوع شادی کردن هر چند با گوش دادن به سرود های شاد و موسیقی غیر مبتذل در ایام عزاداری اهل بیت معصومین (علیهم السلام) حرام است؟

پاسخ: شایسته نیست مؤمنان در ایام عزای اهل بیت علیهم السلام به شادی بپردازند و اگر به گونه‌ای باشد که عرفاً توهین به حضرات معصومین علیهم السلام محسوب شود باید از آن اجتناب شود.