به گزارش حلقه وصل، ساخت و احداث فضاهای آموزشی در کشور توسط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور انجام می‌شود و وظیفه تجهیز و مرمت مدارس نیز به عهده این سازمان است.
هر ساله تعداد زیادی کلاس درس جدید به مجموعه فضاهای آموزشی کشور افزوده و تعدادی از کلاس‌های درس فرسوده که نیاز به «تخریب و بازسازی» و یا «مقاوم سازی» دارند نیز بازسازی می‌شوند، که تمامی این امور در حوزه عمرانی آموزش و پرورش یعنی نوسازی مدارس انجام می‌شود.
در سالهای نه چندان دور، وضعیت فضاهای آموزشی کشور شرایط مطلوبی نداشت به طوری که دوسوم مدارس کشور فرسوده و نا ایمن بودند و بسیاری مدارس هم به صورت سه شیفته فعالیت داشتند، اما با تخصیص اعتباراتی ویژه در همان سال‌ها، شرایط مدارس بهبود یافت و اکنون یک سوم مدارس در زمره فضاهای آموزشی فرسوده هستند.
مهراله رخشانی‌مهر معاون وزیر و رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در مهر سال گذشته در جریان سفر به لرستان گفت: «به طور میانگین 30 درصد مدارس کشور فرسوده هستند، اما پراکندگی این مدارس متفاوت است. در سیستان و بلوچستان، تهران و لرستان میزان فرسودگی مدارس نسبت به دیگر مناطق بیشتر است، اما میانگین فرسودگی در کل کشور 30 درصد است و برای ساماندهی وضعیت موجود در حال برنامه‌ریزی هستیم».
*ساخت سالانه حدود 10 هزار کلاس درس جدید در کشور
در مهر 1398 تعداد 1982 پروژه آموزشی، پرورشی و ورزشی با 9609 کلاس درس در سراسر کشور تحویل ادارات آموزش و پرورش شد، این در حالی است که در سال گذشته تعداد 1700 پروژه با 7900 کلاس درس در مهر 1397 تحویل ادارات آموزش و پرورش شده بود.
جدیدترین آمارهای حوزه عمرانی در آموزش و پرورش را در جدول ذیل مشاهده می‌کنید:
بر اساس اطلاعات موجود از مدارس کشور، سالانه بیش از 2000 فضای آموزشی، پرورشی و ورزشی با حدود 10 هزار کلاس درس جدید به ادارات آموزش و پرورش تحویل می‌شود و اگر به طور میانگین در هر کلاس درس 24 دانش‌آموز حضور داشته باشند، یعنی در هر سال حدود 240 هزار دانش‌آموز وارد کلاس‌های درس نوساز می‌شوند.
با تمام این تفاسیر و تلاش‌هایی که در رفع محدودیت و محرومیت آموزشی در کشور انجام می‌شود، همچنان یک سوم مدارس کشور فرسوده و یا نا ایمن هستند و باید با اختصاص یک اعتبار ویژه تخریب و بازسازی یا مقاوم‌سازی شوند.
البته در برنامه ششم توسعه که توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است، اعتبار ویژه‌ای بالغ بر 3 میلیارد دلار از محل صندوق ذخیره ارزی برای بازسازی مدارس فرسوده پیش‌بینی شده است که اگر تمام این اعتبار در طول برنامه ششم تخصیص پیدا کند، در یک بازه زمانی شاید حدود 10 ساله تمام آن یک‌سوم مدارس فرسوده بازسازی شوند.
قاسم احمدی لاشکی عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در زمان تصویب لایحه بودجه و برنامه ششم توسعه در مجلس گفت: «65 درصد مدارس ایران یا تخریبی هستند یا نیاز به مقاوم‌سازی دارد؛ که سهم مدارس تخریبی از این میزان 34 درصد است. در برنامه ششم توسعه 3 میلیارد دلار از محل حساب ذخیره ارزی برای بازسازی و نوسازی مدارس تخریبی و فرسوده به آموزش و پرورش اختصاص داده شد».
*لرزه زلزله و سیل بر پیکره مدارس در سال 1398
در یکی دو سال گذشته و با توجه به بروز حوادث طبیعی اعم از سیل و زلزله، تعداد قابل توجهی از مدارس در برخی استان‌های کشور دچار حادثه شدند؛ در این شرایز باید کاربازسازی به سرعت انجام می‌گرفت تا شرایطی مهیا شود که هیچ دانش‌آموزی وقفه در تحصیلاتش اتفاق نیفتد.
اما ابتدا مروری خواهیم داشت بر مدارسی که در سال 1397 و 1398 در حوادث طبیعی دچار حادثه شدند.
*استان لرستان
بر اساس اطلاعات استخراج شده از آخرین وضعیت مدارس استان لرستان در سیل اخیر، تعداد 62 مدرسه با 270 کلاس درس تخریب شدند و به تعداد زیادی از مدارس خسارت وارد شد.
بر اساس برنامه ریزی انجام شده توسط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، تعداد 11 مدرسه با 32 کلاس درس در مهر 1398 تحویل ادارات آموزش و پرورش این استان شد و تا پایان سال جاری نیز 14 مدرسه با 73 کلاس درس دیگر نیز آماده و تحویل خواهد شد.
در مهر 1399 هم 20 مدرسه با 86 کلاس درس و تا پایان سال آینده 17 مدرسه با 79 کلاس درس به ادارات آموزش و پرورش استان لرستان تحویل خواهد شد تا تمام 270 کلاس درسی که در سیل تخریب شد، به صورت نوساز تحویل آموزش و پرورش شود.
*استان خوزستان
مدارس استان خوزستان نیز در سیل اخیر آسیب‌های فراوانی دید به طوری که مطابق آمار، 36 مدرسه با 125 کلاس درس به صورت کامل تخریب و تعدادی از مدارس هم آسیب‌های مختلفی دیدند.
بر اساس برنامه ریزی به عمل آمده، مقرر شده است تا پایان سال جاری تمام 125 کلاس درس تخریبی در اثر سیل به صورت نوساز تحویل ادارات آموزش و پرورش شود.
*استان گلستان
شرایط مدارس در سیل استان گلستان مقداری متفاوت‌تر بود و در نوروز 1398 بود که سیل در چندین نوبت به مدارس این استان خساراتی را وارد کرد. مطابق آمارها، 24 مدرسه با 143 کلاس درس در جریان این سیل تخریب کامل شدند و بسیاری از مدارس هم آسیب‌های جزیی مانند تخریب دیوار محوطه و ورود گل و لای به داخل مدرسه دیدند.
اما بر اساس برنامه‌ریزی برای احیای مدارس تخریب شده در استان گلستان، تا پایان سال جاری 6 مدرسه با 25 کلاس درس، تا مهر 1399 تعداد 15 مدرسه با 100 کلاس درس و تا پایان سال آینده هم 3 مدرسه با 18 کلاس درس احداث و تحویل ادارات آموزش و پرورش خواهد شد تا تمام مدارس تخریبی در اثر سیل به چرخه آموزشی بازگردند.
مدارسی که اکنون توسط نوسازی مدارس در کشور ساخته می‌شود، سالیان متمادی قابلیت استفاده کاربری آموزشی دارند و حتی در زمان بروز حوادث طبیعی نیز می‌توانند به عنوان مناطق امن برای اسکان مردم پیش بینی شوند، لذا توجه به احداث مدارس نوساز با استانداردهای روز، موضوع بسیار مهمی است که باید بیشتر از پیش به آنها توجه شود.
از طرفی اختصاص اعتبارات مربوط به حوزه عمرانی آموزش و پرورش برای بازسازی مدارس فرسوده کشور نیز از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار است که نیاز است تا نمایندگان مردم در مجلس تا پیش از اتمام دوره فعالیت در مجلس به این موضوع توجه وافری داشته و نمایندگانی که در دور بعدی به بهارستان خواهند آمد هم به این بخش توجه ویژه داشته باشند.