منطق حمایت رهبر انقلاب از یک تصمیم اقتصادی

حلقه وصل: صبح یکشنبه ۲۶ آبان ماه ۹۸ رهبر انقلاب اسلامی در درس خارج فقه درباره‌ی طرح مدیریت مصرف سوخت و مسائل به‌وجودآمده پیرامون آن بیاناتی داشتند. به همین مناسبت، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در یادداشتی، این مواضع و سخنان را در چند محور اصلی مورد بررسی و تبیین قرار داده است.

*  ۱- حمایت از تصمیم شورای عالی هماهنگی اقتصادی
اولین نکته‌ی مهم در بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حمایت ایشان از تصمیم گرفته شده در روند رسمی و قانونی کشور و لزوم اجرای این مصوبه بود: «گفتم من صاحب‌نظر نیستم لکن اگر سران سه قوّه تصمیم بگیرند، من حمایت میکنم... سران قوایند، نشستند با پشتوانه‌ی کارشناسی یک تصمیمی برای کشور گرفتند، باید عمل بشود به آن تصمیم.» ۱۳۹۸/۰۸/۲۶

اما این حمایت رهبری تابع چه منطق و برآمده از چه مبنا و استدلال عقلانی‌ای است؟ در پاسخ باید به تاریخچه و چراییِ تشکیل «شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا» توجه کرد. شکل‌گیری این شورا به «جنگ اقتصادی» تحمیل شده توسط دشمن علیه ملت ایران و نظام اسلامی برمی‌گردد. دشمنان مستکبر با گذشت بیش از چهل سال از عمر انقلاب و نظام اسلامیِ ملت ایران و در حالی که در عرصه‌ی جنگ سیاسی و فرهنگی و... شکست خورده‌اند به توطئه‌ی جنگ اقتصادی علیه ایران اسلامی روی آورده‌آند: «آمریکا امروز متمرکز شده بر جنگ اقتصادی با ما؛ جنگ نظامی نیست و نخواهد شد امّا جنگ اقتصادی هست.» ۱۳۹۷/۰۵/۲۲ و «در جنگ اقتصادی هدف آمریکا ایجاد نارضایی است؛ هدفشان این است؛ میخواهند نارضایی ایجاد کنند بلکه بتوانند این نارضایی را به اغتشاش داخلی تبدیل کنند.»  ۱۳۹۷/۰۵/۲۲

در میدان جنگ اقتصادی دشمن با محاسبه و برنامه‌ریزی و طراحیِ یک «اتاق جنگ» توطئه‌ها و نقشه‌های خود را دنبال می‌کند: «اتاق جنگ آمریکا علیه ما عبارت است از وزارت خزانه‌داری آمریکا که همان وزارت اقتصاد و دارایی‌شان است؛ آنجا اتاق جنگ با ما است.» ۱۳۹۷/۰۲/۱۰ طبیعتا لازمه‌ی برخورد و مقابله‌ی صحیح و موثر با دشمن در این عرصه تشکیل این اتاق جنگ در جبهه‌ی خودی و ایجاد تمرکز در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات است: «اینجا هم بایست ستاد مقابله‌ی با شرارتِ این دشمن در مجموعه‌ی اقتصادی تشکیل بشود... بایست در مرکز اقتصادی دولت این ستاد تشکیل بشود و این کار را دنبال کنند.» ۱۳۹۷/۰۳/۰۲ این اقدام مهم و راهبردی با تشکیل این شورا به‌عنوان مرکز مقابله با جنگ اقتصادی دشمنان، عملیاتی شد. حمایت رهبر انقلاب از این ستاد در راستای برطرف کردن مشکلات اقتصاد کشور و بهبود و رونق وضعیت معیشتی و اقتصادی ملت نیز با تأیید مصوبات آن دنبال شد.

علاوه بر این، حمایت از مسئولین قوا و به‌صورت مشخص دولت به‌عنوان قوه‌ای که بار مدیریت اجرایی کشور را بر عهده دارد پیش از این نیز به‌عنوان یکی از اصول پذیرفته شده در نظام اسلامی مورد توجه و عمل بوده است: «زمان امام (رضوان‌اللّه‌علیه) هم همین جور بود؛ یک کارهایی را مسئولین، سران سه قوّه تصمیم میگرفتند و اجرا میشد، حالا هم همین جور است.» ۱۳۹۸/۰۸/۲۶

رویکرد و روشی که در دوران رهبریِ آیت‌الله خامنه‌ای و در برخورد با دولت‌های مختلف از سوی ایشان دنبال شده است.

*  ۲- بدون امنیت، پیشرفت ممکن نیست
محور مهم بعدی در سخنان رهبر انقلاب به نگرانی و نارضایتی بخش‌هایی از مردم نسبت به این طرح در کنار توجه به مسئله‌ی مهم «امنیت» اختصاص داشت. ایشان در این بخش از بیانات‌شان اولا به برخی نارضایتی‌ها اشاره کردند: «بله، یقیناً بعضی از مردم از این تصمیم یا نگران میشوند یا ناراحت میشوند یا به ضررشان است یا خیال میکنند به ضررشان است، به هر تقدیر ناراضی میشوند.» ۱۳۹۸/۰۸/۲۶ و در ادامه بر مسئله‌ی مهم و زیربنایی «امنیت» تأکید کردند. نکته‌ی مهم در این بحث، تفکیک برخی اعتراضات از اقدامات خرابکارانه و ضدامنیتی بود. آیت‌الله خامنه‌ای به‌صراحت عاملِ اقداماتی چون آتش زدن بانک و... را نه مردم که عده‌ی محدودی «اشرار» معرفی کردند: «آتش زدن به فلان بانک، این کار مردم نیست، این کار اشرار است؛ کار اشرار است، این را باید توجّه داشت. در یک چنین حوادثی معمولاً اشرار، کینه‌ورزان، انسانهای ناباب وارد میدان میشوند، گاهی بعضی از جوانها هم از روی هیجان با اینها همراهی میکنند و این‌جور مفاسد را به بار می‌آورند.» ۱۳۹۸/۰۸/۲۶
این توجه به «امنیت عمومی کشور و مردم» نیز از مبنایی کاملا عقلانی و منطقی برخوردار است چراکه امنیت لازمه و زیرساخت اصلی پیشرفت ملی در همه‌ی ابعاد و عرصه‌هاست و در فضای ناامن هیچ اتفاق مثبتی از جمله در زمینه‌ی اقتصاد و رفاه مردم رخ نمی‌دهد: «امنیّت از مهم‌ترین و مؤثّرترین عوامل مورد نیاز یک جامعه است. اگر امنیّت در یک جامعه‌ای نباشد، در آن جامعه هیچ کار درست و مثبتی نمیشود انجام داد؛ اگر امنیّت در یک جامعه نبود و کشور مورد تهدید دشمنان قرار گرفت، نه کار علمی و تحقیقی در آن کشور میشود درست انجام داد، نه فعّالیّت اقتصادی میشود انجام داد، نه کار فکری و فرهنگی میشود انجام داد.» ۱۳۹۸/۰۸/۰۸ دقیقا به همین دلیل است که ایشان مردم را به «بصیرت» در مقابل اقداماتِ تهدید کننده‌ی امنیت کشور توصیه می‌کنند: «مردم عزیز ما هم که خوشبختانه در قضایای گوناگون این کشور بصیرت خودشان را، آگاهی خودشان را نشان دادند، بدانند که این حوادث تلخ از ناحیه‌ی کیست و چگونه است، این آتش زدن و خراب کردن و ویران کردن و دعوا کردن و ناامنی ایجاد کردن مال چه کسی است؛ این را بفهمند، توجّه کنند؛ که میفهمند هم مردم، ملتفتند؛ و از اینها فاصله بگیرند. این آن توصیه‌ی ما است.» ۱۳۹۸/۰۸/۲۶

* ۳- مشکلات اقتصادی مردم را حل کنید
نکته‌ی دیگر در بیانات رهبر انقلاب به تأکید ویژه‌ی ایشان به مسئولین در زمینه‌ی توجه و رسیدگی به دغدغه‌ها، نگرانی‌ها و مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم برمی‌گشت. در این زمینه، ایشان تلاش و اهتمام مسئولین نسبت به کم کردن مشکلاتِ این طرح و مشخصا مراقبت نسبت به مقوله‌ی «گرانی کالاها» را مطالبه کردند: «مسئولین هم البتّه دقّت کنند، مواظبت کنند، هرچه ممکن است از مشکلات این کار کم کنند. حالا من دیروز دیدم در تلویزیون که بعضی از مسئولین محترم آمدند گفتند که ما مراقبیم که این افزایش قیمت موجب افزایش قیمت اجناس و کالاها نشود؛ خب بله، این مهم است؛ چون الان گرانی هست، بنا باشد باز اضافه بشود گرانی، خب این برای مردم خیلی مشکلات درست میکند؛ باید مراقبت کنند. این مراقبتها را اینها بکنند.» ۱۳۹۸/۰۸/۲۶

این مطالبه و تذکر مهم نیز از دغدغه‌ها و نکات مورد تأکید آیت‌الله خامنه‌ای به‌خصوص در سال‌های اخیر بوده است. از جمله در مرداد ماه ۹۷ و طی یک سخنرانی عمومی رهبر انقلاب بر این موضوع به‌صورت مشخص و محسوس دست گذاشته بودند: «مسئله‌ی اقتصاد؛ مشکلات معیشتی، امروز چیزی است که آحاد مردم، همه آن را احساس میکنند؛ یک بخشی از مردم هم بشدّت و واقعاً زیر فشارند؛ گرانی هست؛ در مواد غذایی، گوشت، تخم‌مرغ، مرغ، بقیّه‌ی چیزهای لازم در زندگی، اجاره بهای مسکن، در وسایل منزل، وسایل دیگر و امثال اینها، گرانی فراوان است. خب اینها واقعاً فشار می‌آورد روی مردم؛ یک مشکلاتی است که وجود دارد؛ یا کاهش ارزش پول ملّی؛ اینها مشکلات اقتصادی کنونی کشور است.» ۱۳۹۷/۰۵/۲۲

البته دغدغه‌ی رهبر انقلاب نسبت به اوضاع اقتصادی کشور فراتر از موضوع گرانی و تورم بوده و مطالبه‌ی رفع مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم همواره از سوی ایشان مورد تأکید و تکرار قرار گرفته است: «ما امروز دچار مشکلیم، نمیشود مشکلات مردم و گلایه‌های مردم را نادیده گرفت... مسئله‌ی بیکاری مهم است، مسئله‌ی رکود مهم است، اینها مسائلی است که وجود دارد.» ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ ایشان «انتظارات مردم» در این زمینه را «به‌حقّ» دانسته و از مسئولین و مدیران کشور رفع نابسامانی‌ها را خواسته‌اند: «انتظار به‌حقّ مردم ما، این است که از یک اقتصاد شکوفا برخوردار باشند، رفاه عمومی باشد، طبقه‌ی ضعیف از وضعیّت غیر‌قابل ‌قبول خارج بشود، از مشکلات نجات پیدا کند؛ اینها انتظارات مردم ما است و این انتظارات به‌حق است.» ۱۳۹۴/۱/۱

نکته‌ی پایانی اینکه ملت ایران با گذشت بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب دستاوردهای گران‌بهایی در عرصه‌های گوناگون داشته است. نظام جمهوری اسلامی با پشتیبانی ملت توانسته همواره و در مقاطع مختلف بر چالش‌ها و دشمنی‌ها و مشکلاتِ سیاسی و فرهنگی و تبلیغاتی و... غلبه کند. اینک و در فضایِ جنگ اقتصادی نیز توان غلبه بر دشمن و ناکام گذاشتن او در پیشبرد اهداف استعماری و زیاده‌خواهانه‌اش کاملا وجود دارد به شرط آنکه مردم و مسئولان، بصیرت و موقع‌شناسی را با کار و فعالیت جهادی و مدبرانه توأم کنند: «هیچ بن‌بست و مشکل غیر قابل حلی در کشور وجود ندارد و ما به فضل الهی و با عزم و اراده‌ی مردم و مسئولان، و با استفاده از ظرفیت بی‌بدیل جوانان و نخبگان توانمند ایرانِ عزیز و با فعال کردن ظرفیت‌ها و منابع ممتاز کشور، یقیناً بر مشکلات درونی و تحمیلی فائق خواهیم آمد.» ۱۳۹۷/۰۷/۱۹