افول آمریکا و بلایی که بر سر «قرن آمریکایی» آمد/ ابرقدرتی که کُرک و پرش در حال ریختن است!

سرویس جهان حلقه وصل - «قرن آمریکایی [۱] » عبارتی است که در محافل سیاسی داخل آمریکا و در فضای روابط بین‌الملل برای اشاره به نقش و جایگاه منحصربه‌فرد آمریکا در جهان به تدریج از اواسط قرن بیستم میلادی به این سو و به طور خاص پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ استفاده می‌شود. این عبارت برای اولین بار توسط «هنری لوس [۲] » ناشر سرشناس آمریکایی ابداع شد که بنیانگذاری بخشی از مهم‌ترین مجلات آمریکایی نظیر «تایم»، «لایف» و «فورچن» را در کارنامه داشت و «مؤثرترین شهروند خصوصی آمریکا در دوره خودش [۳] » محسوب می‌شد.

«هنری لوس» از تأثیرگذارترین ناشران آمریکایی برای اولین بار از عبارت «قرن آمریکایی» استفاده کرد (+)

طبق اعتقاد عموم کارشناسان بین‌الملل، بعد از جنگ جهانی دوم تنها دو ابرقدرت در دنیا باقی ماندند که عبارت بودند از ایالات متحده آمریکا و اتحادیه جماهیر شوروی. با این حال، پس از فروپاشی شوروی دنیا وارد عصری تک‌ابرقدرتی یا تک‌قطبی شد که در آن عده‌ای حتی آمریکا را یک «فراقدرت [۴] » می‌دانستند، یعنی کشوری که یک گام فراتر از ابرقدرتی برداشته و در همه جوانب از جمله سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بر همه کشورها سلطه یافته است. اگرچه چنین توصیفی از آمریکا در حال حاضر به شدت به چالش کشیده شده است، اما چنان‌که باورپذیر است، افرادی مانند «لوس» با توجه به تحولات بین‌المللی معاصرشان طی اواسط تا اواخر قرن بیستم، هیچ شکی درباره ابرقدرتی آمریکا نداشتند.

این ناشر شناخته‌شده آمریکایی طی مقاله‌ای با عنوان «قرن آمریکایی [۵] » در مجله لایف درباره نقشی که معتقد است آمریکا می‌تواند و باید در دنیا برای گسترش آزادی، دموکراسی و دیگر ایده‌آل‌های آمریکایی ایفا کند، می‌نویسد:

طی قرن هفدهم و قرن هجدهم و قرن نوزدهم، این قاره مملو بود از پروژه‌های متنوع و آرمان‌های باشکوه. فراتر از همه آن‌ها و عامل پیوند همه آن‌ها به هم تحت هیجان‌آورترین پرچم تمام جهان و تمام تاریخ، آرمان آزادی بود. به همین امید است که همه ما، هر کس به اندازه ظرفیتش، و هر کس به فراخور دورترین افق بینشش، دعوت شده‌ایم تا اولین قرن باعظمت آمریکایی را به خلق کنیم.

چه بلایی بر سر «قرن آمریکایی» آمد؟

هنری لوس معتقد بود قرن بیستم «قرن آمریکایی» خواهد بود، و چه‌بسا درست هم می‌گفت، اما با آغاز قرن بیست‌ویکم و پایان «قرن آمریکایی» چه بلایی بر سر قرن آمریکایی آمد؟ این سؤالی است که مجله «فارن‌افرز» (Foreign Affairs به معنای «مسائل خارجی») در آخرین شماره خود پرسیده و طی چندین مقاله از کارشناسان متفاوت تلاش کرده تا به آن پاسخ بدهد. این مجله آمریکایی که توسط اندیشکده فوق‌العاده شناخته‌شده «شورای روابط خارجی» منتشر می‌شود و بسیاری از کارشناسان آن را معتبرترین نشریه یا دست‌کم یکی از تأثیرگذارترین نشریات در حوزه سیاست و روابط خارجی آمریکا می‌دانند، روی جلد خود تصویری تمام‌صفحه از عقاب سرسفید نمادین آمریکا را چاپ کرده، اما مسئله این‌جاست که پرهای این عقاب در حال ریختن است و به نظر می‌آید حتی پای چشمش هم کبود باشد.

«چه بلایی بر سر قرن آمریکایی آمد؟» تیتر اصلی و تصویر روی جدیدترین شماره مجله فارن‌افرز (+)

حلقه وصل طی روزهای آینده ترجمه مقالات آخرین شماره فارن‌افرز درباره موضوع سرنوشت «قرن آمریکایی» را خدمت مخاطبان محترم ارائه خواهد کرد. در عین حال، «گیدیون رُز» سردبیر فارن‌افرز در مقاله مختصری با عنوان «چه بلایی بر سر قرن آمریکایی آمد؟ [۶] » به ارائه یک مقدمه و معرفی مقالاتی پرداخته است که درباره موضوع افول آمریکا در شماره جدید این مجله منتشر شده‌اند. در این‌جا و به رسم پیش‌گفتار، توضیحات سردبیر فارن‌افرز عیناً نقل‌قول می‌شود:

عقاب آمریکا در حالی که پرهایش می‌ریزد و چشمش کبود است (+)

چنان‌که گفته شد حلقه وصل طی روزهای آینده منتخبی از این گزارش‌ها را منتشر خواهد کرد. با این حال، گزارشی با همین موضوع و با تمرکز بر نقش ترامپ در سقوط آمریکا که در شماره نخست فارن‌افرز در سال جاری میلادی (۲۰۱۹) منتشر شد، تحت عنوان «خداحافظی طولانی [و دردناک] آمریکا» پیشاپیش در حلقه وصل منتشر شده است که این گزارش را می‌توانید از این‌جا بخوانید: