پیام‌های عملیات بزرگ یمنی‌ها علیه تاسیسات نفتی سعودی

به گزارش حلقه وصل، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌ای «رای الیوم» نوشت: کنترل نیروهای دفاع مدنی بر آتش‌سوزی‌های گسترده و بی‌سابقه در نتیجه حمله 10 پهپاد یمنی به تاسیسات نفتی غول‌پیکر در میدان‌های «بقیق» و «خریص» در منطقه شرقیه در عربستان سعودی در نزدیکی مرزهای بحرین اقدامی قابل پیش‌بینی بود. ولی سوالات مهمی مطرح می‌شود که بازتاب‌دهنده سردرگمی و سرگیجه مزمن امنیتی عربستان است مبنی بر این‌که چگونه این پهپادها به اهداف‌شان رسیده و با دقت بالا به آنها اصابت کردند؟آنها در منطقه‌ای سقوط کردند که تصور می‌شود به دلیل اهمیت استراتژیک‌شان از امن‌ترین مناطق عربستان باشد و از سوی دیگر انبار ثروت‌ها و منبع درآمد این کشور در آن واقع است. دیگر این‌که این پهپادها از کجا به پرواز درآمدند و چگونه رصد نشدند و آیا امکان همکاری طرف‌های داخلی و یا منطقه‌ای در اجرای این حمله وجود دارد؟

پیش از تلاش برای پاسخ دادن به این سوالات و رمزگشایی از این حمله که با دقت و شیوه بسیار عالی برنامه‌ریزی و اجرا شد، می‌بایست اطلاعاتی ضروری درباره این دو میدان نفتی و پالایشگاه‌های غول‌پیکر مرتبط با آنها و نیز کارخانه پتروشیمی ارائه شود.

میدان نفتی بقیق از قدیمی‌ترین میادین نفتی عربستان سعودی و جهان است که در سال 1940 کشف شد و توان تولیدی آن روزانه نزدیک به 7 میلیون بشکه می‌رسد و در کنار میدان نفتی خریص، دو پالایشگاه نفتی قرار دارند که نزدیک به 70 درصد از تولیدات شرکت آرامکو را تصفیه می‌کنند و میزان ذخایر نفتی آن حدود 22 میلیارد دلار تخمین زده شده است.

نکته قابل توجه آن است که این سومین حمله به تاسیسات نفتی شرکت غول‌پیکر آرامکو در کمتر از یک سال محسوب می‌شود. نخستین حمله اواسط ماه مه رخ داد که طی آن 7 پهپاد یمنی سه ایستگاه پمپاژ نفت بزرگ شرق غرب را هدف قرار دادند، دومین حمله در 17 آگوست علیه میدان نفتی بزرگ «الشیبه» صورت گرفت که روزانه نیم میلیون بشکه تولید می‌کند. سومین حمله نیز بامداد شنبه انجام شد که تاکنون مهمترین حمله در زنجیره این حملات محسوب می‌شود.

مجموعه نکات مهم و در عین حال متحیرکننده وجود دارد که می‌توان از بیانیه سرتیپ «یحیی سریع» سخنگوی انصارالله استنباط کرد که چه‌بسا به نحوی به این سوال‌های ذکر شده درباره طراحی و اجرای حملات پهپادی پاسخ می‌دهد:

نخست: این عملیات پس از عملیات اطلاعاتی دقیق انجام شد؛ اما کدام طرف‌ها در این حمله شرکت کردند؟ آیا این مساله تحول و پیشرفتی چشمگیر نزد انصارالله به شمار می‌آید؟

دوم: میادین نفتی بقیق و خریص، که هدف حملات قرار گرفته‌اند، حدود 1300 کیلومتر از شهر صنعا فاصله دارند. حالا پهپادهای یمنی چگونه این مسافت را بدون رصد شدن و نیز تامین سوخت‌شان طی کردند؟ آیا واقعا از صعده به پرواز درآمدند؟

سوم: آیا تقدیر و تشکر سرتیپ یحیی سریع از همکاری «انسان‌های شریف و آزادگان» داخل عربستان سعودی در این عملیات رصد اطلاعاتی، به معنای همکاری گروه‌هایی از شیعیان در منطقه شرقیه است که اقلیت شیعیان بخش اعظمی از جمعیت آن را شامل می‌شود و پیش از این نیز صحنه برگزاری تظاهرات و اعتراضاتی بود که خواستار پایان دادن به ظلم و برقراری عدالت بود که با مشت آهنین حکومت سعودی مواجه می‌شدند.

چهارم: آیا این احتمال وجود دارد که این 10 پهپاد از داخل عربستان و یا از کشور همسایه، بحرین و یا حتی از کشور مجاور، عراق به پرواز درآمده‌اند؟ احتمال قاچاق این گونه پهپادها بسیار دشوار است و روایت‌های زیادی بر سر زبان‌ها افتاده است مبنی بر این‌که 7 پهپادی که پیش از این خطوط نفت شرق به غرب را هدف قرار دادند از جنوب عراق به پرواز درآمده بودند همان‌گونه که روایت‌های دیگری حاکی از آن است که دو پهپاد اسرائیلی که منطقه ضاحیه جنوبی را چند روز پیش هدف گرفتند از منطقه «الحازمیه» در شرق بیروت به پرواز درآمدند. روایت دیگری نیز وجود دارد که نمی‌توان از آن غفلت کرد؛ طبق این روایت، پهپادهای یمنی‌ها شاید از یک کشتی در آب‌های خلیج‌فارس به پرواز درآمده باشند که به سواحل عربستان نزدیک شده‌ است.

پنجم: یحیی سریع هشدار داد که بانک اهداف ائتلاف انصارالله در عمق عربستان سعودی روز به روز گسترده‌تر می‌شود؛ این بدین معنا است که آن‌گونه که در بیانیه سخنگوی انصارالله آمده است اگر تجاوز به یمن متوقف نشود و محاصره این کشور لغو نشود، حملات دیگری در راه است.

جنبش انصارالله بخشی اساسی از محور مقاومت به رهبری ایران است و هماهنگی میان طرف‌های این محور در سطوح بالای و عین حال کامل عملیاتی قرار دارد و انصارالله این واقعیت را کتمان نمی‌کند و سفر هیئت آن به تهران علنی و مایه افتخار رهبران آنها است.

اگر بخواهیم حوادث فعلی و نیز جبهه‌های درگیری در حال و آینده را به خوبی درک کنیم باید دو مساله بسیار مهم را در این خصوص مدنظر قرار دهیم:

نخست: «سید حسن نصرالله» رهبر مقاومت لبنان در سخنرانی اخیرش در سالروز شهادت مولای‌مان «امام حسین (ع)» گفت: «حزب‌الله گزینه‌های جدیدی در مقابله با سیاست تحریم‌های آمریکا نه فقط علیه حزبش بلکه علیه حامیانش در اختیار دارد.»

دوم: «علی اکبر ولایتی» مشاور رهبر انقلاب اسلامی ایران در امور بین‌الملل تهدید کرد: «اگر ایران نتواند نفت خود را از طریق خلیج‌فارس صادر کند، هیچ طرفی در خاورمیانه نخواهد توانست نفت خود را صادر کند.»

یمنی‌ها قواعد درگیری جدیدی را تحمیل می‌کنند و پیامی که می‌خواستند آن را بار دیگر از طریق حملات بقیق و خریص منتقل کنند، با این مضمون است: «ما می‌توانیم به هر نقطه در عمق عربستان حمله کنیم تا رهبران عربستان بفهمند که کشتار بیشتر یمنی‌ها باعث نمی‌شود آنها به زانو بیفتند. همانگونه که این امر در بیانیه‌های اخیرشان مطرح شده است.»

خودروهای دفاع مدنی چه‌بسا در مهار آتش‌سوزی گسترده و مهیب، که در پالایشگاه‌ها و کارخانه‌های پتروشیمی در بقیق و خریص به وقوع پیوست، موفق عمل کردند ولی ابرهای دود غلیظ ناشی از آن همچنان آسمان منطقه را پوشانده است و بسیاری از سوالات را درباره آینده درگیری و تحولات آن نه فقط در یمن بلکه در کل منطقه را هر چند موقت می‌پوشاند.

در پایان این سوال را مطرح می‌کنیم: در سایه تداوم این حملات آن هم با قدرت، چه کسی سهام شرکت غول‌پیکر آرامکو که مقدمات ارائه آن در بازارهای جهانی برای فروش فراهم شده است را خریداری خواهد کرد؟ حتی اگر ارائه شود، قیمت سهام آرامکو چقدر کاهش پیدا خواهد کرد؟ آیا همزمان بودن این حملات با مطرح کردن سهام آرامکو در بازارهای جهانی معنادار نیست؟ پاسخ به این سوالات را به درک و فهم خوانندگان واگذار می‌کنیم. شیوخ غارهای صعده و مشاوران آنها، همانطور که دشمنان‌شان به اشتباه گمان می‌کنند، نادان نیستند.