روایت دختری در تظاهرات

محمدرضا شرفی خبوشان می داند چگونه تاریخ را در دست بگیرد و ورز بدهد. خوب می داند نمک و آردِ این خمیر چقدر باشد و چطور آن را بر تخته بزند تا آماده شود.

به گزارش حلقه وصل، مرتضی شمس آبادی در یادداشتی بر کتاب «موهای تو خانه ماهی‌هاست» نوشت:

شاه امام را بازداشت می کند. مردم خبر دار می شوند. مردهای روستا به راه می افتد برای اینکه خود را به تهران برسانند و امام را آزاد کنند. در همین حین پسر که از حسنِ اوس رحیم فراری است به ناگاه و خواسته ناخواسته هم مسیر مرد ها می شود. هم فرار است از حسن و هم حرکت به سمت تهران.

دختر غاضریه هم هست. او را پیش از این دید و هنوز هم هست. گاهی پیدایش می شود و گاه ناپدید. معلوم نیست کی می آید و کی می رود! کجا می رود...

معلوم نیست حسنِ اوس رحیم تا کجای می خواد دنبالش کند تا او را زیر مشت و لگد له کند، تا خودِ تهران؟ دختر غاضریه تا کجا می خواهد همراهشان باشد؟

محمدرضا شرفی خبوشان می داند چگونه تاریخ را در دست بگیرد و ورز بدهد. خوب می داند نمک و آردِ این خمیر چقدر باشد و چطور آن را بر تخته بزند تا آماده شود. خبوشان نویسنده ای است که می داند تاریخ را از کجایش آغاز کند به تعریف، شخصیت هایش را چطور بنشاند در دل حوادث آن قدر که طبیعی و معمول باشد و می داند خواننده اش را چگونه و از چه روزنه ای وارد داستان کند. او این کار را هم در آثار بزرگسالش داشته و هم در اثری که برای نوجوانان نوشته. موهای تو خانه ماهی هاست. بی کتابی و عاشقی به سبک ونگوگ هم با زمینه اصلی تاریخ نگاشته شده بودند و به واقع برای بزرگسالان خواندنی.

اینکه بیایی قیام پانزده خرداد روستای محمدآباد ورامین را اینگونه از زبان یک نوجوانِ روستایی با تمام سادگی و بچگی اش نشان دهی که از دست کسی فرار می کند و هم زمان راهی تهران شده و در این بین چیزهای دیگری هم از این کودک و آن جامعه به ما نشان دهی هنر است.

از همه این ها قشنگ تر و از همه شخصیت ها مهم تر دختر غاضریه است. چقدر زیبا این دختر، در جای درست و در زمان مناسب ورود پیدا می کند و ما را می برد به واقعه کربلا. قدم به قدم که در جاده می رویم و فرار می کنیم، زمانش که برسد تصویری و تعبیری از کربلا خواهیم شنید تا جایی که به زیباترین قسمت همخوانی قصه گویی دختر غاضریه و پسرروستایی و قیام برای نجات امام (ره) می رسیم و تمام.

سوالی می ماند و اینکه این دختر چرا آمد؟ از کجا آمد؟ چرا این پسرِ فراری داستان را انتخاب کرد برای حرف زدن و گفتن از آنچه گذشته است سال ها پیش؟

از این که بگذریم، رمان هم تاریخ ایران است و هم تاریخ اسلام. گره خورده در هم. هم برای مخاطب نوجوان و هم خواندنی برای بزرگسال. در کنار هم.

پیش از این و برای اولین بار در عصر داستان منتشر شده بود، حالا چاپ جدید آن را شهرستان ادب روانه بازار کرده. قیام ها و رخدادها را با رمان بهتر می شود ماندگار کرد و در ذهن مخاطب نشاند. چه قیام 15خرداد باشد و چه قیام کربلا. و خبوشان هم به خوبی این در جان مخاطب می نشاند و هم اینکه روایت کربلا و 15 خردادِ خبوشان خوش می نشینند کنار هم.

کاش همه کتاب های تاریخمان، اینگونه تاریخ را برای بچه های این سرزمین بازخوانی کنند.