به گزارش حلقه وصل، «گاندو» که این روزها نامش به واسطه داستان و جریانی که برای انعکاس در رسانه ملی انتخاب کرده، بر سر زبان‌ها افتاده، به تازگی بعد از 30 شب به پایان خود رسید و به همین بهانه روز گذشته نشست خبری آن در مرکز همایش‌های صدا و سیما برگزار شد. در این نشست که جواد افشار کارگردان، پیام دهکردی، خسرو شهراز، وحید رهبانی، مجید نوروزی، عرفان ابراهیمی، علی افشار، کمند امیرسلیمانی و آزیتا ترکاشوند حضور داشتند و به سوالات اصحاب رسانه تا حدی پاسخ دادند، صحبت‌های مختلفی مطرح شد؛ از شکل‌گیری فیلمنامه که بخشی از آن تخیلی است گرفته تا سانسورهای اتفاق افتاده و انتقادات و... . پیش از شروع نشست هم عوامل و بازیگران در مجموعه روابط عمومی سازمان، پاسخگوی مردم بودند.
ملاقات تلفنی‌ای که تعداد تماس‌های برقرار شده آن، نشان از میزان استقبال مردم داشت. در این صحبت‌ها خیلی‌ها از بازی‌هایی که در سریال بود می‌گفتند و گروهی هم داستان و فضا را مورد توجه قرار داده بودند و بابت بیان بخشی از تاریخ سیاسی معاصرمان تشکر می‌کردند. بعد از حضور عوامل و شروع نشست هم، افشار بابت آن‌که توانسته‌اند با این مجموعه مطالبات مردم را بدون واسطه منعکس کنند ابراز خوشحالی کرد و گفت: احساس می‌کنیم گاندو مجموعه‌ای است که در همه ابعاد موثر بوده. مطالبات مردم خط و جناح نمی‌شناسد. خوشحالیم سریالی را ساختیم که ابعاد ملی و اسلامی بودن دارد. از همه کسانی که در تمام دستگاه‌ها با ما بودند تشکر می‌کنم.
وحید رهبانی، (محمد سریال گاندو) هم درباره موضوعات مطرح‌شده در تماس‌های مخاطبان گفت: فیلمنامه مورد توجه عده زیادی بود و سوالاتی در این خصوص داشتند. به عبارت دیگر این‌که پیگیر ادامه ماجرا بودند و می‌خواستند هرچه زودتر فصل دوم گاندو ساخته شود. رهبانی گفت: البته زمزمه‌هایی از ساخت فصل دوم این سریال به گوش می‌رسد.
موسسه آوینی همراه ما بود
در بخشی از نشست، افشار در پاسخ به سوال جام‌جم مبنی بر این که بعد از سال‌ها چنین سریالی دست به بیان حقایقی زده که تا کنون حداقل در تلویزیون به آن پرداخته نشده است، این اتفاق به طور حتم جدا از مدیران سازمان به پشتوانه‌ای نیاز دارد که با وجود این حجم از فشارهای دولتی و انتقادات، ادامه پیدا کند، آن پشتوانه چه کسی یا کجاست، گفت: سیاست‌های موسسه آوینی معلوم است، کارهایی که در گذشته ساخته هم بیشتر در جهت منافع ملی و موضوعاتی بوده که شاید خیلی‌ها کمتر جرات کردند به آن ورود کنند. ما در روزهای اول ساخت گاندو نگران بودیم که شاید این همه زحمت اصلا پخش نشود اما شکر خدا این جسارتی که از ما شروع شد به تلویزیون هم سرایت کرد و این اتفاق افتاد. در این بین ملاحظاتی هم وجود داشت و به دلیل همان منافع ملی ممیزی‌هایی لحاظ شد تا شائبه‌ای را در بدنه دولت و دستگاه‌ها به وجود نیاورد.
خورده داستان‌های تخیلی در ادامه صحبت از داستان و متن این مجموعه شد، قصه‌ای که اصل آن برپایه واقعیت است اما بخش‌هایی از آن گویا حاصل تخیل نویسنده و تیم تولید است، موضوعی که برای لحظاتی باعث جنجالی شدن فضا شد و قادری در پاسخ به این سوال که 80 درصد داستان سریال تخیل نویسنده بوده، گفت: پرونده اصلی سریال گاندو، پرونده واقعی درباره جیسون رضاییان بوده که ما صد در صد به آن وفادار بودیم ولی برای 30 قسمت سریال نیاز به داستان‌های فرعی دیگری بود. باید این را در نظر گرفت که اداره امنیتی مثل سایر نهادها نیست و اگر داستان‌هایی که به شما می‌دهند را نتوانید به هم مرتبط کنید گره‌ها از بین می‌رود و ارتباط بین این پرونده‌ها براساس خرده تخیل بوده است اما مثلا نحوه دستگیری و ضد تعقیب زدن و تردد او در خیابان عین واقعیت بود. به نوعی باید بگویم 8 درصد این سریال عین حقیقت بوده و 20 درصد دیگر نیز اجازه گفتن آن داده نشده است.
او همچنین با اشاره به تعداد دفعات بازنویسی فیلمنامه اضافه کرد: ما پنج نقطه بازنویسی فیلمنامه داشتیم یعنی بنده پنج هزار صفحه سریال گاندو نوشتم که با توجه به صلاحدید خودمان و انتقادات اجتماعی که پیش آمد، این بخش‌ها برای مجموعه اصلی انتخاب شدند.
فیلمنامه باید دراماتیزه می‌شد
جواد افشار هم در ادامه این موضوع بیان کرد: در جریان نگارش داستان یک سری مستندات واقعی در اختیار نویسنده قرار گرفت که مدارک آن موجود است اما وظیفه نویسنده این است که این مستندات را دراماتایزه کند و این که قادری می‌گوید 100 درصد تخیلی است از آن جهت است که خورده قصه‌ها و اتفاقات برای شکل‌گیری و دراماتیزه شدن به تخیل نیاز داشتند اما اصل داستان براساس واقعیت است. امینی نیز از حساسیت‌ها و بازنویسی که روی متن صورت گرفته گفت و افزود: یک سال تحقیق و پژوهش این سریال طول کشید. این متن چندین بار بازنویسی شد. ما حساسیت‌هایی داشتیم و سعی کردیم به صددرصد واقعیت بپردازیم اما برای ارتباط آنها باید از تخیل استفاده می‌کردیم اما همه پرونده بر اساس واقعیت بود.
ما کجا و برجام کجا!
در بخش دیگری از نشست، افشار به سراغ واکنش مردم رفت و گفت: ما از بازخوردهایی که داشتیم متوجه شدیم شخصیت «محمد» موردعلاقه مردم بود. نه تنها با محمد بلکه با بقیه بچه‌ها هم ارتباط گرفته بودند. یادم هست روزهای اول این ارتباط را نداشتند ولی رفته‌رفته با آنها همراه شدند و این نشان‌دهنده توانمندی آنهاست و همه از ما تقاضا می‌کنند اگر سریال ادامه‌دار است این شخصیت‌ها حضور داشته باشند. او درباره موضع سریال نسبت به برجام هم توضیح داد: ما در اندازه‌ای نیستیم که بخواهیم در مورد مسائل سیاسی صحبت کنیم و موضوع سریال ما چیزی دیگری است اما به اعتقاد شخصی بنده برجام اتفاق خیلی خوبی بوده است و به نوعی باید یک بار اتفاق می‌افتاد تا مردم و ما متوجه می‌شدیم که ما اهل مذاکره‌ایم و آنها عهدشکن هستند که این به نوعی در سریال هم عنوان شده است.
«گاندو» چقدر خرج برداشت؟
وی همچنین درباره بودجه این سریال و شائبه‌هایی که درباره آن مطرح می‌شود، گفت: سریال قبلی که بنده ساختم مجموعه آنام بود که اتفاقا بودجه آن هم توسط منابع دولتی تامین شده بود. این‌که به‌تازگی دولت درباره سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف نقدهایی را مطرح می‌کند را نمی‌فهم چراکه آنها هم می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند همانطور که در گذشته این کار را انجام دادند.
وی افزود: به نوعی می‌توان گفت بودجه سریال گاندو از سریال آنام هم کمتر بوده است چون زمانی که ما سریال آنام را کار می‌کردیم پراید 20 میلیون تومان بود ولی حالا 40 تا 50 میلیون تومان است و با توجه به شرایط فعلی بودجه این سریال 30 درصد بیشتر از آنام بوده است در صورتی که می‌توانست دو و نیم برابر آن باشد. امینی هم در این باره گفت: سریال‌ها در سازمان بر اساس درجه کیفی‌شان بودجه دریافت می‌کنند، مجموعه گاندو سریال «ب» به‌شمار آمده و برآورد آن نیز بر این اساس بوده است اما به این موضوع نیز توجه داشته باشید که این کار در سال گذشته و با توجه به وضعیت اقتصادی آن زمان تولید شده است.
کلیشه بودن بعضی از جملات و اسم‌ها در این مجموعه هم از موضوعاتی بود که قادری، به عنوان نویسنده این سریال درباره اش گفت: یکسری نکات وجود دارد که در اختیار نویسنده نیست. اسم خود من فارسی است و آنقدر حساسیت دارم که اسم‌های فارسی به عنوان اسم‌های جاسوس‌ها انتخاب نشود و البته در این موضوع نیز فشاری روی ما نبود. درباره کلیشه نیز باید بگویم که کلیشه وجود دارد این‌که ما از کلیشه اسم‌ها عبور نکردیم شاید به این دلیل بوده که آنقدر ماجراهای فرعی زیادی بوده که از آنها عبور کردیم و به نوعی این موضوع را هم فراموش کردیم.
دولتی‌ها چرا انتقاد کردند؟
جواد افشار نیز درباره هجمه‌هایی که از سوی دولت به این سریال وارد شده، توضیح داد: این هجمه‌ها اشتباهی بود که از سوی آنها صورت گرفت و به نوعی سبب شد تا دیالوگ‌هایی که اتفاقا به نفع دولت بود، حذف شود. دلیل این همه انتقاد از سوی دولت را نمی‌فهمم چراکه در سال گذشته سریال عالیجناب با همین موضوع ساخته شد و حتی در آن جیسون رضائیان و رئیس‌جمهور نیز نشان داده شدند اما آن زمان صدایی از کسی درنیامد.
از آنها می‌پرسم چون ما صداوسیما هستیم و سریال را ساختیم، باید این طور به ما اعتراض کنند؟ پسر نوح هم خطا کرد ولی نوح خطای او را پنهان نکرد. پخش شدن صحنه‌هایی که گفته شد به اعتراض دولت سانسور شده ولی در فضای مجازی منتشر شد هم موضوعی بود که امینی درباره اش توضیح داد: وقتی فیلمی ساخته می‌شود ده نقطه از آن برای دریافت مجوزهای مختلف و قسمت‌های فنی بیرون فرستاده شده و نمی‌توان بررسی کرد که چطور صحنه سانسور شده به فضای مجازی آمده است به نوعی صداوسیما باید توضیح دهد که این صحنه‌ها چطور به فضای مجازی رسیدند. طبق صحبت‌های مطرح شده برنامه‌ریزی شده که فصل‌های مختلف این سریال نیز ادامه پیدا کند.
