۱۰ پرسش شرعی پُرتکرار درباره عید نوروز +پاسخ‌های آیت‌الله خامنه‌ای

سرویس مبشر صبح: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری استفتائات جدید حضرت آیت الله خامنه‌ای را منتشر کرد.

این استفتائات که به مناسبت فرارسیدن سال جدید منتشر شده است، شامل سوالاتی درباره دست دادن با نامحرم در دید و بازدیدهای نوروزی، جایگاه عید نوروز در دین اسلام، صله رحم، مصرف اموال غیر مخمس میزبان در دید و بازدیدهای نوروزی، تسلیت به خانواده تازه گذشته در ایام عید نوروز، هدایا و عیدی ارباب رجوع به کارمندان و غیره است.

در ادامه متن پرسش و پاسخ رهبر معظم انقلاب به آن آمده است:

* عید نوروز
پرسش: نظر حضرت‌عالی راجع به عید نوروز چیست؟ آیا همانند عیدهایی که مسلمانان آن‌ها را جدّی می گیرند مثل عید فطر و قربان، از نظر شرعی ثابت شده است، یا این ‌که فقط روز مبارکی محسوب می شود مثل روز جمعه و مناسبت‌های دیگر؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: هرچند نصّ معتبری مبنی بر این‌که عید نوروز از اعیاد دینی یا ایام مبارک شرعی باشد، وارد نشده است، ولی جشن گرفتن و دید و بازدید در آن روز، اشکال ندارد، بلکه از این جهت که صله رحم می باشد مستحسن است.

* محرم و نامحرم
پرسش: زن دایی‌ای دارم که بی‌حجاب است و نگاه به وی تأثیری روی من ندارد، می‌توانم عید نوروز برای عید دیدنی به مدت کوتاه با زن و بچه‌ام به منزل ایشان بروم؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: در هر صورت باید در معاشرت و نگاه به نامحرم ضوابط شرعی مراعات شود و اگر از زنانی باشد که اگر او را نهی کنید نمی پذیرد و به آن توجه نمی کند بنا بر احتیاط واجب باید از نگاه عمدی به او خودداری کنید.

توجه داشته باشید، برای صله رحم می توانید با تلفن و امثال آن احوال پرسی کنید و ایام عید را تبریک بگویید.

* دست دادن با نامحرم
پرسش: در اعیاد و دید و بازدیدهایی مانند عید نوروز، خانمها و آقایان نامحرم با یکدیگر دست می دهند، ومی گویند ما صیغه محرمیّت خواندیم! آیا صیغه محرمیّت برای چنین مواردی مانند دست دادن و.... وجود دارد. اگروجود دارد چگونه است؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: دست دادن با نامحرم جایز نیست. در اسلام چیزی به عنوان محرمیت خواهر و برادری و امثال آن وجود ندارد؛ و تنها راه محرمیت، عقد ازدواج دائم یا موقت با مراعات شرایط شرعی است.

* صله رحم
پرسش: درخانواده ما اختلاف بین مادرم با مادرِ پدرم افتاده است. مادرم به خاطر این اختلاف به من و سه برادرم می‌گوید که در عید نوروز خانه مادر بزرگم نرویم، تکلیف ما چیست؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: اگر با رفتن شما مادرتان اذیت می شود سعی کنید به صورتی بروید که مادرتان مطلع نشود.

* مصرف اموال غیر مخمس میزبان
پرسش: برخی از اقوام، خمس اموالشان را پرداخت نمی‌کنند و امر به معروف هم بر آن ها به دلایل مختلف کارساز نیست. وظیفه این جانب در رفت و آمدها و بازدیدها، از آنچه که از اموال ایشان مصرف می نمایم چیست؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: استفاده شما از اموال ایشان اشکال ندارد؛ و در هر صورت، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر ـ امر و نهی زبانی است، و غیر از آن وظیفه‌ای ندارید.

* پیامک‌های افراد نامحرم
پرسش: اگر نامحرم طبق عرف پیامک تبریک عید یا مناسبتهای دیگر که از نظر اخلاقی متن آن مشکلی ندارد بدهد، آیا جواب دادن به آن از نظر شرعی اشکالی دارد یا خیر؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: به طور کلی ارتباط با نامحرم که مستلزم مفسده بوده و یا خوف ارتکاب گناه در میان باشد، جایز نیست؛ و در غیر این صورت فی نفسه اشکال ندارد.

* تسلیت به خانواده تازه گذشته
پرسش: رسم است که در برخی اعیاد مانند عید نوروز مردم جهت عرض تسلیت به خانواده مرحومین که اخیراً فوت نمودند، به خانه آنها مراجعه می نمایند، آیا این مسئله اشکال دارد یا خیر؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: حضور در منزل بازماندگان جهت عرض تسلیت فی نفسه اشکال ندارد.

* موسیقی و دف
پرسش: استفاده از آلات موسیقی در أیّامی مثل عید نوروز و ۲۲ بهمن چه حکمی دارد؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: بستگی به چگونگی استفاده از آن دارد. اگر نوازندگی به گونه ای باشد که به سبب ویژگی هایی که دارد انسان را از خداوند متعال و معنویات و فضائل اخلاقی دور نموده و به سمت بی بندوباری، بیهودگی و گناه سوق دهد، حرام است.

* هدایا و عیدی ارباب رجوع به کارمندان
پرسش: هدایایی که بعضی از افراد یا شرکت ها به کارمندان دولت در زمان عید نوروز به عنوان عیدی می دهند، و هیچ گونه توقّعی در برابر پرداخت آن ندارند، چه حکمی دارد؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: هدیه در محیط کار و از جانب ارباب رجوع، یکی از خطرناک ترین چیزها است، و هر چه بیشتر از آن اجتناب کنید، به صرفه دنیا و آخرت شما، خواهد بود. فقط در یک صورت، دریافت آن جایز است و آن، این است که هدیه دهنده، با اصرار زیاد و با امتناع مأمور از قبول، بالآخره به نحوی آن را اهداء کند. آن هم بعد از انجام کار و بدون مذاکره و حتّی توقّع قبلی.

* غسل مستحبی عید نوروز
پرسش: آیا روزه وغسل، در روز نوروز مستحب است؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: روزه و غسل، در روز عید نوروز مستحب است.

* حقوق فرهنگیان
پرسش: با توجّه به این که فرهنگیان به جز ایّام تعطیلات رسمی در ایّامی مانند عید نوروز و تابستان نیز تعطیل می باشند؛ حکم حقوقی که در این ایّام می گیرند چیست؟
پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: دریافت حقوق طبق قوانین و مقررات مربوط، اشکال ندارد.