۵ توصیه سینمایی به تیم مذاکره کننده

به گزارش حلقه وصل: سینما در طول تاریخ خود همواره فراتر از سرگرمی صرف عمل کرده و به‌مثابه آیینه‌ای برای بازتاب واقعیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع مختلف بوده است. می‌توان گفت برای هر رویداد بزرگ تاریخی یا بحران جهانی، اثر سینمایی‌ای ساخته شده که تماشاگر را به دل وقایع می‌برد و زوایای پنهان آن را روشن می‌سازد.

پس از درگذشت پاپ فرانسیس، فیلم مجمع کاردینال‌ها بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد و بسیاری از مخاطبان کنجکاو شدند بدانند فرآیند انتخاب پاپ چگونه در پس درهای بسته کلیسا رخ می‌دهد. این اتفاق بار دیگر ثابت کرد که سینما ابزاری قدرتمند برای توضیح سازوکارهای پیچیده قدرت است.

در روزهای اخیر نیز با داغ شدن بحث مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا، فرصت مناسبی فراهم شده تا به سراغ آثاری برویم که دیپلماسی، سیاست خارجی، و نحوه چانه‌زنی قدرت‌های بزرگ را به تصویر کشیده‌اند. در این گزارش به معرفی پنج فیلم برجسته می‌پردازیم که هر یک از زاویه‌ای خاص، مذاکره و سیاست آمریکایی یا اروپایی را روایت می‌کنند.

۱۲ مرد خشمگین
این فیلم کلاسیک و تاثیرگذار از دهه ۵۰ میلادی، با وجود فضای محدود خود، قدرت بی‌نظیری در ایجاد تعلیق و نمایش روند تفکر نقادانه دارد. داستان در یک اتاق هیئت منصفه می‌گذرد، جایی که ۱۲ مرد قرار است درباره گناهکار یا بی‌گناه بودن نوجوانی که متهم به قتل پدرش است، تصمیم بگیرند. 

در حالی که بیشتر اعضا با ذهنیتی غالبی رای به گناهکار بودن می‌دهند، تنها یکی از آن‌ها، با بازی درخشان هنری فوندا، مسیر شک و پرسشگری را آغاز می‌کند که در نهایت مسیر را تغییر می‌دهد.

این فیلم نمادی از اهمیت منطق، مقاومت در برابر تعصب و جادوی گفت‌وگو در رسیدن به حقیقت است. هرچند در بستر قضایی شکل گرفته، اما به‌شکل استعاری، سازوکار تصمیم‌گیری سیاسی و تأثیر فرد آگاه بر جمع را به‌زیبایی نشان می‌دهد.

بزرگان در اتاق 
این اثر پرتنش و واقع‌گرایانه، روایتی سینمایی از بحران اقتصادی یونان در سال ۲۰۱۵ است که بر پایه خاطرات یانیس واروفاکیس، وزیر اقتصاد وقت یونان ساخته شده است. 

فیلم به مذاکرات پرکشمکش دولت چپ‌گرای یونان با اتحادیه اروپا، صندوق بین‌المللی پول و بانک مرکزی اروپا می‌پردازد. البته چالش میان سیاستمداران، تضاد میان آرمان‌گرایی سیاسی و واقع‌گرایی اقتصادی و نقدی صریح به ساختارهای مالی اروپا را هم به تصویر کشیده است. 

کسینجر و نیکسون 
در این درام تاریخی که با نگاهی مستندگونه ساخته شده، روابط پیچیده میان هنری کسینجر، معمار سیاست خارجی آمریکا، و ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور جنجالی آن زمان، مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

تمرکز اصلی فیلم بر مذاکرات پشت‌پرده با چین، اتحاد شوروی، و تصمیمات کلیدی در جریان جنگ ویتنام است. البته در این اثر تحلیل اخلاقی و سیاسی از تصمیم‌سازی‌های کلان بین‌المللی، نمایش دقیق رقابت قدرت در پشت درهای بسته کاخ سفید، بررسی نقش یک شخصیت غیرمنتخب (کسینجر) در تعیین سرنوشت میلیون‌ها انسان دیدنی است.

ممنون که سیگار می‌کشید 
این کمدی سیاه با نگاهی تند و طعنه‌آمیز به صنعت تبلیغات و لابی‌گری در آمریکا، داستان نیک نیلر، سخنگوی توجیه‌گر صنعت دخانیات را روایت می‌کند. او مأموریت دارد چهره‌ای موجه از سیگار و تولیدکنندگان آن در جامعه ترسیم کند، حتی در برابر انتقادات علمی و اجتماعی.

فیلمی هشداردهنده و در عین حال سرگرم‌کننده است که نشان می‌دهد چگونه حقیقت می‌تواند در بسته‌بندی جذاب، وارونه جلوه کند.

فیلم پیشنهادی مکمل
برای تکمیل این مجموعه پنج‌تایی، فیلمی چون پل جاسوسی ساخته استیون اسپیلبرگ (روایت مذاکرات جاسوسی میان آمریکا و شوروی) یا پست درباره افشای اسناد جنگ ویتنام توسط روزنامه‌نگاران واشنگتن پست نیز می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. هر دو فیلم، نگاهی عمیق به رابطه رسانه، دولت و دیپلماسی دارند.

این پنج فیلم، هر یک از زاویه‌ای متفاوت، بخش‌هایی از فرآیندهای تصمیم‌گیری، مذاکره، دیپلماسی و بازی‌های پشت پرده سیاست را روایت می‌کنند. تماشای آن‌ها نه‌تنها تجربه‌ای سینمایی جذاب است، بلکه درک ما را از ساختار قدرت در جهان امروز نیز عمیق‌تر می‌کند.