
به گزارش حلقه وصل: مذاکرات ایران و آمریکا همواره یکی از موضوعات حساس و بحثبرانگیز در فضای سیاسی و اجتماعی کشور بوده است و برخی بر این باورند که مذاکره با آمریکا میتواند تمامی مشکلات کشور را حل کند، در حالی که تحلیگران معتقدند این دیدگاه سادهانگارانه است و تجربههای گذشته نشان داده که آمریکا به هیچ وجه قابل اعتماد نیست.
برجام تجربه ملموس بدعهدی آمریکا
یکی از تجربههای نزدیک و قابل لمس درباره بدعهدی آمریکا برجام است، توافقی که در ابتدا بهعنوان یک توافق مهم و راهحل دیپلماتیک برای کاهش تنشها و رفع تحریمها معرفی شده بود، اما پس از خروج آمریکا از آن در سال 2018 و بازگشت تحریمها، خسارات زیادی به ایران وارد کرد. ایران در این توافق امتیازات زیادی داد، اما طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرد و تحریمها حتی تشدید شدند و در نهایت، برجام نتوانست اهداف اقتصادی و امنیتی ایران را محقق کند و به یکی از تجربیات تلخ تاریخی تبدیل شد.
محمد حسینی کارشناس مسائل سیاسی میگوید که این تجربه نزدیک و ملموس به ما میگوید که اگر اکنون هم هوشیار نباشیم و در برابر فشارهای خارجی و سیاستهای یکجانبه آمریکا، اشتباهات گذشته را تکرار کنیم، این بار آسیب بیشتری خواهیم دید. بنابراین، باید از تکرار اشتباهات گذشته جلوگیری کرده باید مانع از آن شویم که برخیها دوباره القا کنند مذاکره با آمریکا حلال مشکلات است.
با توجه به این موضوع مسلما دانشجویان و تشکلهای دانشجویی بهعنوان قشر آگاه جامعه، نقش کلیدی در روشنگری و انتقال واقعیتهای مذاکرات به مردم دارند.
دانشجویان و اعضای تشکلهای دانشجویی میتوانند از طریق تحلیل تجربیات تاریخی مانند کودتای ۲۸ مرداد، تحریمهای اقتصادی، خروج آمریکا از برجام و سیاستهای دوگانه این کشور، به جامعه نشان دهند که مذاکره با آمریکا نمیتواند تضمینی برای حل مشکلات باشد.
حسینی تاکید میکند که « برگزاری نشستهای تحلیلی و انتشار گزارشهای علمی و مستندات تاریخی، یکی از ابزارهای مؤثر در این زمینه است که واقعیتهای جامعه به مردم به خصوص نسل جوان منتقل شود.
نقد گفتمان «مذاکره، راهحل نهایی»
حسین احمدی از ادوار جنبش دانشجویی میگوید که تشکلهای دانشجویی میتوانند با بررسی مستند مذاکرات پیشین و نتایج آنها، به نقد منطقی این گفتمان بپردازند که «مذاکره با آمریکا، همه مشکلات را حل خواهد کرد». آنها میتوانند از طریق مناظرهها، انتشار تحلیلهای دقیق در فضای مجازی و سایر برنامهها، ابعاد مختلف مذاکره را بررسی کرده و به جامعه منتقل کنند که حل مسائل کشور وابسته به مدیریت داخلی، تقویت تولید ملی و کاهش وابستگی اقتصادی است و نه صرفاً مذاکره با یک کشور خاص.
استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای روشنگری
امروزه فضای مجازی و رسانهها نقش مهمی در شکلدهی به افکار عمومی دارند.، بسیاری از فعالان دانشجویی معتقدند که تشکلهای دانشجویی میتوانند از این فضا برای تولید محتواهای تحلیلی، گزارشهای مستند، و تحلیلهای کارشناسی استفاده کنند تا نشان دهند که مذاکره با آمریکا نهتنها یک راهحل نهایی نیست، بلکه بدون در نظر گرفتن منافع ملی میتواند تبعات منفی نیز داشته باشد.
یکی از وظایف مهم دانشگاهها، تقویت فضای گفتوگو و تضارب آرا است. تشکلهای دانشجویی میتوانند با دعوت از کارشناسان مختلف، برگزاری میزگردها و جلسات پرسش و پاسخ، و ایجاد محیطی آزاد برای تبادل نظر، زمینهای برای تحلیل دقیقتر موضوع مذاکره با آمریکا فراهم کنند و یک نکته مهم که باید توجه شود این است که نتیجه این برنامهها به جامعه منتقل شود.
لزوم ارائه راهحلهای جایگزین
جعفری استاد دانشگاه در گفتوگو با فارس در این باره گفت که « یکی دیگر از راههای آگاهیبخشی این است که بهجای تمرکز صرف بر مذاکره، راهحلهای دیگر نیز ارائه شود. تشکلهای دانشجویی میتوانند ضمن تاکید بر نقش اقتصاد مقاومتی، توسعه دیپلماسی منطقهای، استفاده از ظرفیتهای داخلی و گسترش روابط با سایر کشورهای جهان، راهحلهای دیگر را در گفتوگو با اساتید و تحلیگران پیدا و معرفی کنند.
دانشجویان و تشکلهای دانشجویی بهعنوان قشر آگاه و آیندهساز جامعه، میتوانند با تحلیل تجربیات گذشته، نقد گفتمان «مذاکره، راهحل نهایی»، استفاده از ظرفیت رسانهای، ایجاد فضای گفتمانی در دانشگاهها، و تأکید بر راهحلهای جایگزین، نقش مهمی در آگاهیبخشی جامعه درباره واقعیتهای مذاکره با آمریکا ایفا کنند. آنها میتوانند از طریق روشنگری علمی و منطقی، جامعه را از سادهانگاری نسبت به این موضوع دور کرده و به سوی درک واقعبینانهتر از روابط بینالمللی سوق دهند.