زلزله شورش ژانویه در سیاست آمریکا؛ ترامپ سمپتوم یأس سیاسی

به گزارش حلقه وصل: از شورش کنگره و یورش حامیان دونالد ترامپ به ساختمان کنگره (کاپیتول هیل) برای ابطال نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آمریکا چهار سال می‌گذرد. 

در آن حمله 140 افسر پلیس زخمی شدند و چهار نفر کشته شدند. بسیاری از سیاستمداران و تحلیلگران در داخل آمریکا می‌گویند که از 6 ژانویه به عنوان یکی از شرم‌آورترین روزها در تاریخ آمریکا یاد خواهد شد. 

این نخستین بار بعد از اشغال کنگره آمریکا توسط نظامیان انگلیسی بود که گروهی به عنوان مهاجم، ساختمان کنگره را به تسخیر خود در می‌‌آورد. 

تسخیر کنگره بازنمود حضور ترامپ در سیاست آمریکا

ترامپ در مرکز تمامی تحلیل‌ها چه درباره حوادث قبل از 6 ژانویه و چه پس از آن قرار دارد. بسیاری از تحلیلگران وقایع 6 ژانویه را بازنمودی از سیاست‌های خشنی می‌دانند که دونالد ترامپ پایه‌گذار آنها بود. ورود ترامپ به قدرت در سال 2016 باعث شدت گرفتن گفتمان خشن در فضای سیاست و همچنین اقدامات خشونت‌آمیز شد. 

دونالد ترامپ در یکی از اولین موضع‌گیری‌های خارجی‌اش بدون در نظر گرفتن احتمال خطای محاسباتی و به راه افتادن جنگ هسته‌ای، کره شمالی به عنوان یک قدرت اتمی را به  «آتش و خشم» تهدید کرد.

او در سال‌های بعدتر با حمایت از سیاست‌های تروریستی رژیم اسرائیل و ترور فرماندهان مقاومت و توسل به اقدام تروریستی برای به شهادت رساندن سردار سرلشکر حاج قاسم سلیمانی به لفاظی‌های افراطی و تروریستی خود جامه عمل پوشاند.

پایگاه وکس سال 2022 گزارش داده بود در نتیجه روی کار آمدن ترامپ در سال 2016 اقدامات تروریستی تصادفی ( stochastic terrorism) با افزایش محسوس همراه شد. این پایگاه اقدامات تروریستی تصادفی را دسته از اقدامات خشن تعریف کرده بود که توسط افرادی که عضو هیچ سازمانی نیستند انجام می‌شود. 

علاوه بر این آمارها نشان می‌دهند تهدیدها علیه نماینده‌های کنگره از سال 2016 به آن طرف با افزایش ده برابری همراه بوده است. در سال 2019 «مرکز حقوقی فقر جنوبی» در پژوهشی نشان داد که به دلیل ادبیات مهاجرت‌ستیزانه ترامپ 1020 گروه نفرت‌پراکن در ایالات متحده وجود دارند. 

این روال به همین منوال تا 6 ژانویه 2021 ادامه یافته است و جالب آنکه بعد از خروج ترامپ از قدرت باز هم ادامه یافته است. در سال 2022 نتایج یک تحقیق نشان داد که نیمی از آمریکایی‌ها معتقد بوده‌اند طی چند سال آینده در ایالات متحده جنگ داخلی به وقوع خواهد پیوست. 

در بخشی از آن تحقیق چنین نوشته شده است: «این یافته‌ها در کنار تحقیقات پیشین دور شدن مردم از جامعه و نهادهای دموکراتیک و بی‌اعتمادی به آنها را نشان می‌هد.»

در سال 2023 «مرکز حقوقی فقر جنوبی» که در سال 2019 گزارشی درباره شمار گروه‌های نفرت‌پراکن انجام داده بود تحقیق دیگری انجام داد و متوجه شد که شمار این گروه‌ها افزایش یافته و به 1430 گروه رسیده است.

چند تلاش برای ترور ترامپ روی دیگری از سکه خشونتی است که با روی کار آمدن دونالد ترامپ سیر صعودی گرفته است. او دو بار در جریان مبارزات انتخاباتی هدف سوءقصد ناکام قرار گرفت. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که او نزدیک بود قربانی خشونت سیاسی‌ای شود که خودش آن را تقویت و تشدید کرده بود. 

انتخابات 2024 و شورش 6 ژانویه 

برخی از تحلیلگران حتی انتخاب شدن مجدد ترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا را هم نشانه‌ای از بی‌اعتمادی عمیق به نهادهای حاکمیتی آمریکا تفسیر می‌کنند. 

در روز انتخابات آمریکا شبکه خبری سی‌ان‌ان بر مبنای نظرسنجی از رأی‌دهندگان در مراکز اخذ رأی گزارش داد که سه چهارم شهروندان آمریکا اوضاع این کشور را مناسب نمی‌دانند و اعتمادی به نهادهای سیاسی و حاکمیتی در این کشور ندارند.

هنگامی که دونالد ترامپ سال 2016 به کاخ سفید راه پیدا کرد او توانسته بود خودش را به عنوان یک چهره ضد نظام حاکمیتی و ضد تصمیم‌گیری‌های مرسوم اصحاب سیاست و ضد جنگ جا بزند. حضور 4 ساله ترامپ در کاخ سفید اما نشان داد که او بیش از آنکه مخالف جریان‌های حاکمیتی باشد فردی از جنس حاکمیت است.

دونالد ترامپ در انتخابات 2024 چه از طریق تبلیغات انتخاباتی و چه به واسطه کارنامه 4 ساله‌اش انگیزه‌هایش از تلاش برای راهیابی به کاخ سفید را پنهان نکرده است: او در لابلای اظهاراتش نشان داده در دوران 4 ساله جدید قصد دارد نهادهای فدرال را به فرمانبرداران شخص خودش تبدیل کرده و از جمله قوه قضائیه را به مرکزی برای پیشبرد مطامع شخصی و فردی‌اش تبدیل کند.  

پایگاه هیل در یادداشتی بعد از انتخابات آمریکا نوشته بود اگر بسیاری از رأی‌دهندگان به ترامپ سال 2016 مطلع نبودند به چه کسی رأی می‌دهند در انتخابات 2024 این قضیه صادق نیست. نتیجه انتخابات 2024 نشان می‌دهد که اکثریت آمریکایی‌ها گویا مخالفتی با این انگیزه‌های تخریبگرانه دونالد ترامپ علیه نظام سیاسی و حاکمیتی ایالات متحده ندارند.

آیا ممکن است امید آمریکایی‌ها به تغییر شیوه تفکر حاکمیت آمریکا در سال 2016 اکنون از سر یأس به نوعی انگیزه تخریبگرایانه تغییر داده باشد و به دنبال وارد کردن ضربه‌های درونی به سیستم باشد؟

پاسخ این سوال را حوادث آتی در جامعه آمریکا مشخص خواهد کرد، اما یک مسئله که تردید کمتری در آن وجود دارد این است که یأس از حاکمیت آمریکا در میان اکثر شهروندان این کشور در اوج خود قرار دارد و رأی به دونالد ترامپ  راشاید بتوان سمپتوم این یأس دانست.

در چنین فضایی انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور جدید آمریکا ممکن است نه نشانه عبور جامعه آمریکا از شورش 6 ژانویه بلکه از پس‌لرزه‌های مهم آن باشد که مشخص نیست ایالات متحده را با چه تلاطم‌هایی مواجه خواهد کرد.