قانون، خط قرمز رهبر انقلاب

به گزارش حلقه وصل: قانون یکی از مقوله‌های کلیدی و اثرگذار در روند شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی است. از آغاز انقلاب تا کنون، امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همواره بر اهمیت رعایت قانون تأکید داشته‌اند و این اصل را به‌عنوان پایه‌ای برای تحقق اهداف انقلاب و حفظ استقلال و اقتدار کشور می‌دانند. در حقیقت، قانون نه تنها عامل نظم و عدالت است، بلکه به‌عنوان ریل حرکت قطار انقلاب، جهت‌دهنده به حرکت جامعه اسلامی به سوی پیشرفت و تحقق آرمان‌هاست.

رهبر معظم انقلاب در سخنانی در تاریخ 8 خرداد 1392 بیان کردند: «قانون اساس کار و ریل حرکت قطار انقلاب است.» این سخن به‌وضوح نشان می‌دهد که پایبندی به قانون در نظام جمهوری اسلامی، نه تنها یک ضرورت اجرایی، بلکه یکی از ارکان اصلی حفظ و توسعه انقلاب اسلامی است. امامین انقلاب همواره بر این نکته تأکید کرده‌اند که هرگونه انحراف از مسیر قانونی، می‌تواند به خطر افتادن منافع عمومی و تهدیدی برای تحقق آرمان‌های انقلاب به شمار آید و «اگر ملتی دچار بی‌قانونی بشود، قانون‌شكنی بر ذهن و عمل مردم حاكم بشود، هیچ پیشرفت معقول و درستی نصیب آن ملت و كشور نخواهد شد.۱۳۸۸/۰۱/۰۱»

قانون؛ خط قرمز آیت‌الله خامنه‌ای
از همین جهت، قانون‌گرایی و پایبندی به قانون یکی از ارکان اساسی منظومه‌ی فکری و اصول کلیدی رفتاری و مدیریتی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است. فارغ از اینکه تبعیت از قانون به نفع کدام فرد یا جریانی باشد، ایشان همواره بر رعایت حقوق مردم تأکید کرده و هیچ‌گاه از مرّ قانون عدول نکرده‌اند.

رهبر معظم انقلاب با وجود اختیارات و جایگاهی که دارند، همواره به قانون احترام گذاشته و آن را خط قرمز خود دانسته‌اند. ایشان نشان داده‌اند که حتی در بالاترین مقام نظام، باید همواره به قانون پایبند بود و آن را رکن اصلی حرکت و تصمیم‌گیری‌ها دانست.

ایشان در بیانات مختلف خود بارها تأکید کرده‌اند که تحت هر شرایطی گذر از قانون قابل قبول نیست و نباید از آن عدول کرد. آیت‌الله خامنه‌ای در تاریخ 7 تیر 1388 فرمودند: «اگر ما از رعایت قانون احساس ضیق کردیم، نخواستیم به قانون تن بدهیم، آنچه که بر سر ما از بی‌قانونی خواهد آمد، بمراتب از این تلخی تحمل قانون، سخت‌تر است.» این سخن نشان می‌دهد که هرچند ممکن است اجرای قانون برای برخی‌ها در بعضی مواقع به دلایل مختلف ناگوار باشد، اما پیامدهای بی‌قانونی و تبعات ناشی از آن، بسیار سنگین‌تر و زیان‌بارتر است. بنابراین، باید بر حفظ و رعایت قانون پافشاری کرد، زیرا بی‌قانونی تنها منجر به هرج‌ومرج و نابسامانی می‌شود.

در هر شرایطی باید به قانون احترام گذاشت
در سخنانی دیگر در تاریخ 2 شهریور 1387، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: «اگر قانون نقص و ضعف دارد و غلط است، عوض بشود؛ اما تا مادامی که قانون، قانون است، حتماً بایستی به آن عمل بشود و به آن اهمیت داده بشود.» این فرمایش به این معناست که حتی اگر قانونی نیاز به اصلاح و بازنگری داشته باشد، تا زمانی که به‌طور رسمی تغییر نکرده است، باید به آن احترام گذاشته شود و به‌طور کامل اجرا گردد. این تأکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت عمل به قانون، حتی در مواقعی که ممکن است احساس شود آن قانون کامل نیست، به‌ویژه در یک نظام اسلامی که پیروی از شریعت و عدالت را در اولویت قرار می‌دهد، حائز اهمیت است.

رهبر معظم انقلاب همچنین در تاریخ 1 فروردین 1388 فرمودند: «اگر ملتی دچار بی‌قانونی بشود، قانون‌شكنی بر ذهن و عمل مردم حاكم بشود، هیچ پیشرفت معقول و درستی نصیب آن ملت و كشور نخواهد شد.» این سخن گویای این است که بی‌قانونی نه تنها موجب بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی می‌شود، بلکه پیشرفت و توسعه پایدار را نیز به خطر می‌اندازد. در یک جامعه که قانون‌شکنی به امری عادی تبدیل شود، به‌راحتی نظم اجتماعی، حقوق فردی و جمعی و حتی امنیت ملی دچار تزلزل خواهد شد. بنابراین، بی‌قانونی در جامعه به هیچ وجه نمی‌تواند به پیشرفت و توسعه منتهی شود و تنها منجر به هرج‌ومرج خواهد شد.

این بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به‌خوبی نشان می‌دهد که در نظام جمهوری اسلامی ایران، قانون نه تنها عامل نظم و عدالت است، بلکه تضمینی برای پیشرفت و رشد کشور به‌ویژه در راستای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی است. بی‌توجهی به قانون، نه تنها موجب برهم‌خوردن نظم اجتماعی می‌شود بلکه می‌تواند به فساد، تضعیف نهادهای قانونی و در نهایت نادیده گرفتن دستاوردهای انقلاب اسلامی منجر گردد. بنابراین، رعایت قانون در تمامی سطوح جامعه، از مردم گرفته تا مسئولان، امری ضروری و حیاتی است که باید همواره مورد توجه قرار گیرد.

فتنه 88؛ نمونه بارز ایستادگی قاطع رهبر انقلاب بر اجرای قانون
وقایع سال 1388 نمونه بارز ایستادگی قاطع رهبر انقلاب بر اجرای قانون بود؛ «همه قانون را معیار بدانند؛ ما از بی‌قانونی ضرر میکنیم، ضربه میخوریم. سال ۸۸ دیدید؛ اینکه کشور در سال ۸۸ دچار خسارت ‌شد -سال ۸۸، هم خسارت مادّی پیدا کردیم، هم آبرویمان در دنیا به خطر افتاد- به‌خاطر چه بود؟ به‌خاطر بی‌قانونی. به اینها ‌گفتیم بیایید طبق قانون عمل کنیم؛ قانون مشخّص است. ۱۳۹۶/۱۰/۱۹»

درحالی که انتخابات سال 1388 با مشارکت بی نظیر ۸۵ درصدی مردم یک حماسه ۴۰ میلیونی را رقم زد و به بیان رهبر انقلاب «یک رفراندوم چهل میلیونی به نفع نظام جمهوری اسلامی و به نفع انتخابات انجام گرفت» ۱۳۸۹/۰۷/۲۷، اما ۲ نامزد انتخابات ۸۸ با اعلام این که نسبت به انتخابات اشکالات و شبهاتی دارند،  خواستار ابطال انتخابات شده و با دعوت هواداران شان به خیابان، حوادثی را رقم زدند که متاسفانه باعث جان باختن تعدادی از مردم نیز شد. درحالی که از همان ابتدا مسیر قانونی برای پیگیری اعتراض ها فراهم بود و حتی رهبر انقلاب به شورای نگهبان تاکید کرده بودند که به نامه میرحسین موسوی به این شورا «با دقت» رسیدگی شود  و به آقای موسوی هم می گویند که اگر از مسیر قانون برود، بدون ملاحظه «قرص و محکم» در مسیر از او حمایت خواهند کرد: «من به آقای مهندس موسوی هم گفتم. ایشان هم قبول کرد از من که راه، راه قانونی است! از همان طریق قانون مشی کنند، من هم قرص و محکم پشتش می‌ایستم. شما بدانید من با آقایان شورای نگهبان و با آقایان وزارت کشور رو دربایستی ندارم، می‌ایستم پایش تا اینکه این قضیه حل بشود.» 

در نهایت، رهبر معظم انقلاب با موضعی قاطع و اصولی، تمامی تلاش‌ها برای بی‌قانونی را کنار زدند و بر اجرای قانون تأکید کردند. علی‌رغم خواسته‌های برخی از نامزدهای انتخابات 1388، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همواره بر مسیر قانونی برای حل اختلافات تأکید داشتند و ایشان به‌ویژه در مواجهه با اعتراضات میرحسین موسوی و دیگر معترضان، با تأکید بر لزوم پیگیری شکایات از طریق نهادهای قانونی مانند شورای نگهبان و وزارت کشور، تلاش کردند تا از هرگونه اغتشاش و بی‌قانونی جلوگیری کنند.

این تنها یکی از نمونه‌های بارز از اقتدار رهبر معظم انقلاب در راستای اجرای قانون و مقابله با بی‌قانونی بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همواره بر این اصل ضروری تأکید داشته‌اند که قانون باید در تمامی سطوح جامعه و به‌ویژه در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی رعایت شود، چرا که بی‌قانونی به‌سرعت می‌تواند به هرج‌ومرج، فساد و تزلزل در بنیان‌های نظام منجر شود. ایشان بارها در سخنرانی‌های خود بر لزوم پیروی از قوانین تأسیس‌شده بر مبنای اصول اسلامی و شریعت تأکید کرده‌اند.

این رویکرد، نشان‌دهنده عزم راسخ ایشان در حمایت از قانون و تأمین نظم و عدالت در جامعه است.