شبکه نمایش بی‌قانونی؛ صداوسیما باید ساترا را قانونمند کند

به گزارش حلقه وصل: یکی از پیامدهای ابتذال در شبکه نمایش خانگی  کاهش سطح فرهنگی جامعه است. تکرار محتوای سطحی ممکن است موجب عادی‌سازی مفاهیمی شود که با ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه همخوانی ندارند. 

از مواردی که همیشه در این سال‌ها مورد نقد مردم قرار گرفته موضوع ضعف در نظارت محتوایی و نبود استانداردهای مشخص برای تولیدات شبکه نمایش خانگی است که باعث شده برخی آثار بدون درعین‌حال ملاحظات فرهنگی و هنری عرضه شده است.

برای رفع مشکل ابتذال در شبکه نمایش خانگی، نیاز به همکاری مشترک میان تولیدکنندگان، سیاست‌گذاران فرهنگی، هنرمندان، دولت و مجلس است. با ترویج آثار باکیفیت و جذاب و درعین‌حال متناسب با ارزش‌های فرهنگی، می‌توان اعتماد مخاطبان را بازگرداند و این صنعت را به ابزاری برای رشد فرهنگی و اجتماعی تبدیل کرد.

پیرامون این موضوع به سراغ سید احسان قاضی‌زاده هاشمی عضو کمیسیون فرهنگی در مجلس یازدهم رفتیم، قاضی‌زاده هاشمی در این باره گفت: چند سال پیش در مجلس دهم راجع به تعریف صوت و تصویر فراگیر یک بحث ویژه داشتیم. نهایتاً بعد رفت‌وبرگشت‌های مختلف، بحث نظارت بر صوت و تصویر فراگیر بر عهده صداوسیما گذاشته شد.

وی با اشاره به قانون برنامه ششم گفت: در قانون برنامه ششم به‌صورت کلی به موضوع نظارت بر صوت و تصویر فراگیر اشاره شد. در بودجه‌های سنواتی هم بحث نظارت را بر عهده صداوسیما گذاشتیم. مقدم کار از برنامه ششم شروع شد تا حکم تکمیل‌شده آن در برنامه هفتم آمد.

قاضی‌زاده با اشاره به اینکه در برنامه هفتم سازمان صداوسیما و وزارت ارشاد را مکلف کردیم بر اساس مصوبه‌ای که شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی داشته است در یک کار مشترک، نظارت مشترکی داشته باشند گفت: آیین‌نامه مشترکی را هم باید تدوین کنند و یک تقسیم‌بندی‌هایی هم صورت گرفت.

قاضی‌زاده به این تقسیم بندها اشاره کرد و گفت: نظارت بر پلتفرم‌هایی که تولید فیلم و سریال دارند بر عهده صداوسیما گذاشته شد و آن بخش حوزه سینمایی و یا حوزه‌هایی که مسئولیت‌های عمومی وزارت ارشاد است آن را هم وزارت ارشاد انجام دهد. یعنی آن بخش فضای مجازی که غیر برنامه نمایشی مستمر تولید می‌کند بر عهده وزارت ارشاد باشد.

همیشه به صداوسیما تأکید کردیم که ساترا را قانونمند کنید
ققاضی زاده با اشاره به اینکه یک کار مشترکی در قالب این آیین‌نامه صورت گرفته  بیان کرد: در شوراهای نظارتی همدیگر  هم باید نمایندگان مشترکی داشته باشند که بتوانند کار جمعی را پیگیری کنند. این فقط در راستای ساختارسازی بود؛ اما چیزی که الان دارد اتفاق می‌افتد فقدان قانون برای ساترا است. ساترایی که وجود دارد قانون دارد اما ساختار، وظایف و نحوه اجرا و نظارت آن فاقد قانون است و ما همیشه به صداوسیما تأکید کردیم که بروید در قالب یک ماده‌واحده ساترا را قانونمند کنید.

در پی بی‌قانونی ساترا جایی که ضربه می‌خورد نظارت بر نمایش خانگی است
قاضی‌زاده با اشاره به بی‌قانونی در ساترا گفت: بیشترین جایی که ضربه خورده نحوه نظارت بر نمایش خانگی است. مسئولان ساترا به مصوبات شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی یا شورای‌عالی فضای مجازی اشاره می‌کند. این مصوبات دو نکته دارد. یکی در نحوه صدور امتیاز است در شورای سیاست‌گذاری امتیازدهی‌هایی که ساترا دارد و بعضاً این اختیارات تفویض به کارگزاری‌هایی می‌شود و آن کارگزاری‌ها هم که تأمین هزینه‌هایی می‌کنند این دریافت هزینه‌ها یا مبالغ بابت صدور امتیاز چه برای برنامه‌ای چه برای پلتفرمی مبنا قانونی و حقوقی ندارد.

قاضی‌زاده ادامه داد: این مبلغ و این تعرفه کجا تعیین می‌شود این تعرفه‌های دریافتی در چه مرجعی تأیید شده آیا صداوسیما می‌تواند خودش تعرفه‌گذاری کند. مبلغ تمام تعرفه‌ها و تمام این موارد در بودجه‌های سنواتی به‌حکم‌قانون و یا بر اساس مصوبات هیئت وزیران تعیین تکلیف ‌شود.

قاضی‌زاده تصریح کرد: نکته دوم پلتفرمی در برنامه‌های تولیدش یا حتی در ساختارهایی که مجوز گرفته بعداً دچار خطا و تخلف شد یا احیاناً دچار رفتار مجرمانه شد. این رسیدگی و نظارت چطور صورت می‌گیرد؛ یعنی آیا ساترا باز می‌تواند در آنجا جریمه کند یا ساترا می‌تواند با آن پلتفرم برخورد سلبی انجام بدهد یا اصلاً می‌تواند تذکری بدهد و آن پلتفرم توجهی نمی‌کند.

فقدان قانون باعث شده که ابزار نظارتی ساترا فاقد ضمانت اجرا باشد 
قاضی‌زاده با بیان اینکه فقدان قانون باعث شده که آن ابزار نظارتی ساترا فاقد ضمانت اجرا باشد گفت: باعث می‌شود به تذکرات یا نکاتش توجه نشود. اتفاق بعدی این است که ساترا فاقد هر نوع ابزارهای لازم برای این است که بخواهد یک برخورد قانونی حقوقی کند و این هم باعث شده که آن پلتفرم‌ها یا سکوها درواقع چه اقدامی انجام بدهند می‌روند نسبت به برخی از تصمیمات ساترا به علت فقدان قانون در مراجع قضایی ورود می‌کنند و طبعاً برای ساترا نتیجه و حاصلی ندارد.

ساترا اختیار و نقش ضابط قانونی و حقوقی ندارد
وی با اشاره به رأی صادرشده اخیر درباره ساترا گفت: اگر گزارشی دارد. این گزارش را باید به کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه که دستگاه‌های مختلفی عضو آن هستند و در دادستانی کل کشور تشکیل می‌شود، ارائه ‌شود پس ساترا اختیار و نقش نه ضابط قانونی و حقوقی دارد نه می‌تواند کار الزام‌آوری انجام دهد.

قاضی‌زاده ادامه داد: این موارد ناشی از فقدان قانون است خروجی تمام این اتفاقات چه شده است خروجی این شده که ساترا اسمش است. عنوانش است. سازمانش است. اما چه در بحث درآمدی و چه در نحوه نظارت و برخوردهای ایجابی و سلبی فاقد قانون لازم‌الاجرا است. نهایتا یک مرجع گزارشی مثل سایر مراجع می‌تواند برای کارگرو تعیین مصادیق گزارش ارسال کند.

پلتفرم‌ها از فقدان قانون هر کاری که دلشان می‌خواهد انجام می‌دهند
قاضی‌زاده بیان کرد: نتیجه تمام این مباحث فقدان قانون این است که پلتفرم‌ها از این فقدان قانون هر کاری که دلشان می‌خواهد انجام می‌دهند و خروجی همین وضعیتی است که در آن هستیم.

با مسئولین صداوسیما صحبت کردیم اما پاسخ ویژه‌ای دریافت نکردیم
سید احسان قاضی‌زاده هاشمی خاطرنشان کرد:  چندین بار به این عزیزان گفتیم باید یک سازمان باهویت مستقل و با یک اختیارات مستقل ایجاد شود که نیازمند قانون است. چون فاقد قانون است و طبعاً ساترا نتیجه عملی و میدانی و خاصی نمی‌تواند کسب کند. 

قاضی‌زاده هاشمی با اشاره به اینکه این صحبت‌ها را به مسئولین صداوسیما هم گفتند بیان کرد: پاسخ ویژه‌ای هم دریافت نکردیم.