تل‌آویو چگونه نسل‌کشی غزه را در لاهه توجیه می‌کند؟

به گزارش حلقه وصل: نشریه «پولیتیکو» در تحلیلی نوشت: دیوان دادگستری بین‌المللی اعلام کرد، آفریقای جنوبی از اسرائیل به اتهام نقض نگران‌کننده وظایفش طبق کنوانسیون پیشگیری و مجازات مربوط به جنایت نسل کشی در ارتباط با فلسطینیان ساکن نوار غزه شکایت ثبت کرده است. در این زمینه گفته می شود بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بر وزیران کابینه‌اش فشار وارد می‌کند تا از اظهاراتی که در دادگاه علیه تل آویو جرم‌انگاری می‌شود، خودداری کنند.

نتانیاهو به جناح راست افراطی و تندروهای مذهبی کابینه ائتلافی اش دستور داد، در اعلام موضع از اهداف مد نظر جنگ علیه فلسطینیان مراقب سخنان خود باشند، زیرا هر کلمه‌ای در عرصه دیپلماسی بار معنایی خاصی دارد و برخی موضع‌گیری‌ها به وجهه بین‌المللی تل آویو آسیب می‌زند.

درخواست نتانیاهو برای احتیاط در اعلام موضع به دلیل اظهارات علنی جنجال‌برانگیز تندروهای کابینه‌اش مبنی بر الحاق نوار غزه به اسرائیل و اخراج فلسطینیان از آنجا شکل گرفت. این اظهارات نابخردانه و عجیب شواهد قانع‌کننده‌ای علیه اسرائیل خواهد بود، به‌ویژه اکنون که تل آویو در حال آماده شدن برای دفاع از خود در برابر دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه است؛ دادگاهی که هفته آینده را برای تشکیل جلسه استماع اتهامات نسل‌کشی از سوی آفریقای جنوبی علیه اسرائیل تعیین کرد.

وزیر کشاورزی اسرائیل در اظهاراتی درباره جنگ اسرائیل علیه حماس، آن را «نکبت غزه» خواند، اصطلاحی عربی که برای اخراج و آواره کردن حدود 700 هزار فلسطینی از سوی اسرائیلی‌ها در سال 1948 میلادی به کار می‌رود.

گیدئون سار، وزیر دادگستری اسرائیل نیز در موضعی مشابه گفت، غزه باید در پایان جنگ کوچکتر شود و هر کسی جنگی علیه اسرائیل آغاز کند، باید سرزمینش را از دست بدهد. آمیچای الیاهو، وزیر میراث فرهنگی اسرائیل در اظهاراتی که خشم بین‌المللی را برانگیخت، به طور علنی عنوان کرد «باید به این فکر کنیم اسرائیل باید بمب اتمی روی غزه بیندازد یا خیر»، هرچند وی تلاش کرد اظهاراتش را اصلاح کند و آن را استعاری خواند.

طبعاً همه این موضع گیری‌ها باعث ایجاد وحشت میان متحدان غربی اسرائیل شده است که بارها منتقد جنگ و تعداد بالای جان باختگان غیرنظامی در غزه بودند و نسبت به آن ابراز نارضایتی می‌کردند. این اظهارات حتی پذیرش درخواست‌های واشنگتن، لندن و پاریس را برای کاهش خشونت و جان باختگان غیرنظامیان در غزه و حفظ حمایت از کارزار نظامی برای درهم شکستن مقاومت را بسیار دشوار کرده و تصویری واقعی از جنایت های رژیم اشغالگر اسرائیل مقابل تظاهرکنندگان و حامیان حقوق فلسطینیان به نمایش گذاشته است.

پرتوریا، پایتخت آفریقای جنوبی اکنون به دنبال صدور حکم موقت فوری،  از جمله دستور توقف عملیات نظامی اسرائیل در غزه از دیوان بین‌المللی دادگستری است که اعلام کند اسرائیل کنوانسیون نسل‌کشی 1948 را نقض می‌کند. شکی نیست اقدامات قضایی و رسیدگی به شکایت آفریقای جنوبی سال‌ها ادامه خواهد داشت و احتمالاً تا مدت‌ها پس از پایان جنگ غزه ادامه خواهد یافت، اما مقام‌های اسرائیلی بیم آن دارند دیوان بین‌المللی دادگستری دستور موقت صادر کند و هر کاری که می‌توانند انجام می‌دهند تا این اتفاق نیفتد.

حکم دیوان بین‌المللی دادگستری علیه تل‌آویو، هرچند موقت باشد، برای شاکیان پیروزی بزرگی است و کابینه نتانیاهو را در موقعیت شرمساری قرار می‌دهد، زیرا نمی‌تواند حکم دادگاه را نادیده بگیرد که در آن صورت تل‌آویو را با متحدان غربی‌اش دچار مشکلات بزرگی از جمله آشفتگی سیاسی داخلی و چالش‌های دیگر می‌کند. تل‌آویو همچنین با خطر کاهش حمایت غرب از هدف اصلی جنگ، یعنی جلوگیری از حملات مجدد مانند عملیات «طوفان الاقصی» دست کم در آینده نزدیک مواجه است.

خودداری از اجرای حکم دادگاه احتمالاً سیاست داخلی اسرائیل را که دچار چالش شده است، مختل می‌کند و خطر فروپاشی ساختار سیاسی تل آویو پس از جنگ غزه بیشتر می‌شود. با وجود این، تبعیت از قانون و حکم توقف کارزار نظامی خطر دگرگونی سیاست اسرائیل را نیز به همراه خواهد داشت و به طور بالقوه به فروپاشی ائتلاف نتانیاهو منجر می‌شود.

بسیاری از شرکای نتانیاهو از جناح راست افراطی در حال حاضر مشتاق جنگ گسترده تری علیه حزب الله لبنان و مقاومت در کرانه باختری هستند. در واقع، به دلیل عقب نشینی نتانیاهو از تعهدات قبلی‌اش برای جلوگیری از ورود حتی یک قطره سوخت به نوار غزه، میان نمایندگان ائتلاف حاکم اختلاف افتاده است، تا حدی که ایتامار بن گویر گفت، تا وقتی گروگان‌های اسرائیلی حتی از سوی صلیب سرخ بازدید نمی‌شوند، دادن هدایای بشردوستانه به دشمن فایده‌ای ندارد.

جای تعجب نیست اسرائیل اکنون در حال برنامه ریزی برای پرونده سازی در دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اتهامات نسل‌کشی از سوی آفریقای جنوبی است. تل آویو برای آماده سازی پرونده خود تیمی از وکلای ارشد وزارتخانه‌های دادگستری و امور خارجه، شورای امنیت و ارتش اسرائیل را گردهم آورده است. همچنین آنها به دنبال کمک گرفتن از وکلای بین‌المللی هستند و در این میان نام الن دورشویتز، برجسته‌ترین وکیل پرونده‌های جنایی از آمریکا شنیده می‌شود.

اسرائیل همچنین در تماس با دولت‌های غربی برای بیانیه‌های حمایتی است؛ آنها از اوکراین نیز کمک می‌خواهند که پرونده نسل‌کشی علیه روسیه تشکیل داده است و احتمالاً از کی یف خواسته می‌شود مدارک رسمی علیه مسکو ارائه دهد تا توجه را از موضوع جنایت‌های اسرائیل منحرف کند.

احتمال می‌رود در راستای بخشی از دفاعیات، مدافعان اسرائیل اتهاماتی را علیه حماس مبنی بر ارتکاب جنایت ها تکرار کنند، جنایت هایی که بارها نادرست بودن آنها ثابت شده است. آنها مجدد استدلال خواهند کرد اسرائیل حق «دفاع از خود» دارد و انجام این کار بدون بر جای گذاشتن قربانی غیرنظامی غیرممکن است.