بدترین کابوس انرژی اروپا در حال تبدیل به واقعیت است/ اروپا منتظر سهمیه‌بندی، ناآرامی‌ و اعتصابات سراسری باشد

‌سرویس جهان حلقه وصل - فارین پالیسی در گزارش به بررسی بحران قریب‌الوقوع انرژی در اروپا پرداخت و نوشت: قطع گاز صادراتی روسیه می‌تواند امنیت انرژی اروپا را به خطر اندازد، به همین دلیل، رهبران قاره سبز در تلاش هستند تا بر اساس پیش‌بینی‌های کارشناسان، با یکی از بدترین بحران‌های انرژی کشورهای اروپایی مقابله کرده و شرایط می‌تواند بسیار بدتر نیز شود.  

مخاطبان گرامی، آنچه در ادامه می‌خوانید صرفاً ترجمه گزیده گزارش‌ها و مقالات مذکور است و محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌ها، مؤسسات مطالعاتی و رسانه‌های غربی منتشر شده است و هرگونه ادعا و القائات احتمالی این مقالات هرگز مورد تأیید حلقه وصل نیست.

شدیدترین بحران انرژی در تاریخ اروپا

این مجله آمریکایی می‌نویسد: در ماه‌های اخیر، رهبران اروپایی با چشم‌انداز از دست دادن گاز طبیعی صادراتی روسیه که حدود ۴۰ درصد واردات اروپا را تشکیل می‌دهد و یک منبع حیاتی تأمین انرژی برای این قاره است، درگیر بوده‌اند. این کابوس اکنون در حال تبدیل شدن به یک واقعیت دردناک است، زیرا مسکو میزان صادرات خود را به تلافی حمایت اروپا از اوکراین کاهش داده، قیمت انرژی را به میزان چشمگیری افزایش داده و بسیاری از کشورها را مجبور می‌کند برنامه‌های اضطراری را در دستور کار قرار دهند و سایر تأمین‌کنندگان انرژی مانند نروژ و کشورهای شمال آفریقا نیز در اقدام مناسب برای تأمین تقاضا ناتوان هستند.

الکس مونتون، کارشناس بازارهای جهانی گاز در گروه مشاوره راپیدان انرژی می‌گوید: این شدیدترین بحران انرژی است که تا به حال در اروپا رخ داده است. اروپا به چشم‌انداز واقعی فقدان گاز کافی در زمانی که این سوخت بیشتر مورد نیاز است، یعنی در سردترین ماه‌های سال، نگاه می‌کند.

هیچ راه‌حلی فوری در شرایط کنونی وجود ندارد

مونتون افزود: قیمت‌ها اوج گرفته است. قیمت ۵۰ دلاری برای هر میلیون بی‌تی‌یو گاز عرضه‌شده، قیمت فوق‌العاده بالایی است. تولیدکنندگان آمریکایی در سایه بحران کنونی، قیمت خود را ۱۰ برابر افزایش داده‌اند. این قیمت‌ها بسیار بالا و غیرعادی است و در واقع، هیچ راه‌حلی فوری در شرایط کنونی وجود ندارد.

بسیاری از مسئولان و کارشناسان انرژی نگران هستند که این بحران پس از توقف فعالیت خط لوله نورد استریم ۱، بزرگ‌ترین خط لوله گاز صدور گاز روسیه به اروپا، گسترده‌تر شود. اگرچه قرار بود این خط لوله تنها به مدت ۱۰ روز تعمیر شود، اما تاریخچه اقدامات کرملین در باج‌گیری و استفاده از انرژی به عنوان یک سلاح، این نگرانی را برانگیخته است که مسکو عرضه گاز توسط این خط لوله را از سر نخواهد گرفت و کشورهای اروپایی به شدت وابسته به عرضه گاز روس‌ها را در تنگنا خواهد گذاشت.

زمستان سخت در انتظار اروپا

فارین پالیسی ادامه داد: نورد استریم ۲، خط لوله دوم صدور گاز طبیعی روسیه به آلمان، در ماه فوریه زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه برای حمله به اوکراین آماده می‌شد، نابود شد و نورد استریم ۱ را به عنوان بزرگ‌ترین خط لوله مستقیم گاز طبیعی میان روسیه و بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا باقی گذاشت. رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان به دویچه لندفونک گفت: همه چیز ممکن است. هر رویدادی ممکن است اتفاق بیفتد. ممکن است گاز دوباره و شاید بیشتر از قبل به جریان بیفتد. همچنین ممکن است هیچ گازی جریان نیابد.

این اتفاق برای زمستان پیش رو، زمانی که تقاضا برای انرژی افزایش می‌یابد و وجود گاز طبیعی کافی برای گرمایش ضروری است، مشکلات گسترده‌ای ایجاد می‌کند. کشورهای اروپایی معمولاً برای پر کردن مجدد تأسیسات ذخیره‌سازی گاز خود به خریداری گاز در ماه‌های تابستان وابسته هستند. در زمان جنگ و زمانی که عرضه گاز این قاره در آینده نامشخص است، داشتن این ذخایر انرژی به ویژه بسیار مهم خواهد بود.

 اگر عدم عرضه گاز طبیعی توسط روسیه در بلندمدت ادامه یابد، کارشناسان نسبت به فرارسیدن زمستان سخت هشدار می‌دهند: زمستانی با احتمال سهمیه‌بندی، تعطیلی صنایع و حتی مهاجرت‌های اقتصادی گسترده.

شکل‌گیری ناآرامی و اعتصاب‌های سراسری در اروپا

فارین پالیسی در ادامه گزارش خود مدعی شد: مقامات بریتانیا که همین چند ماه پیش نسبت به اوج‌گیری بهای قبوض برق برای مصرف‌کنندگان هشدار داده بودند، اکنون نسبت به وقوع وضعیتی بدتر از پیش‌بینی‌های گذشته هشدار می‌دهند.

هلیما کرافت، مدیرعامل موسسه آر بی سی کپیتال مارکت معتقد است که اروپا ممکن است با زمستانی سرشار از نارضایتی روبرو شود. سهمیه‌بندی، تعطیلی واحدهای صنعتی، همه این رویدادها در حال فرارسیدن است.

 در حال حاضر، ناآرامی‌ها در حال شکل‌گیری بوده و اعتصاب‌ها در سرتاسر این قاره شروع شده است، زیرا خانواده‌ها با رشد هزینه‌های زندگی و فشارهای تورمی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. برخی از این نارضایتی‌ها نیز اثرات آسیب آفرینی در بازار انرژی داشته است. در نروژ، بزرگ‌ترین تأمین‌کننده گاز طبیعی اتحادیه اروپا پس از روسیه، اعتصابات گسترده در صنایع نفت و گاز در هفته‌های گذشته، شرکت‌ها را مجبور به توقف تولید کرد و شوک گسترده‌ای را در سراسر اروپا به دنبال داشت.

کشورهای اروپایی در معرض خطر کشیده شدن به درگیری و زدوخوردهای بسیار شدید

فرانس تیمرمنز، نایب‌رئیس کمیسیون اروپا در گفتگو با گاردین اعلام کرد: کشورهای اروپایی در معرض خطر کشیده شدن به درگیری و زدوخوردهای بسیار شدید هستند، زیرا منابع انرژی کافی وجود ندارد. پوتین از همه ابزارهایی که در اختیار دارد، برای ایجاد درگیری در جوامع ما استفاده می‌کند. بنابراین ما باید خود را برای یک دوره بسیار دشوار آماده نماییم.

پیام‌های دشوار این بحران، با این حال، شاید به روشنی در آلمان احساس شود، زیرا مجبور شده است به اجرای اقداماتی جهت صرفه‌جویی در مصرف انرژی نظیر سهمیه‌بندی آب گرم و تعطیلی استخرها روی آورد.

برلین برای مقابله با این بحران، از مدتی پیش، وارد فاز دوم طرح سه مرحله‌ای اضطراری کمبود گاز خود شده است. همچنین هفته گذشته، این کشور برای نجات غول‌های انرژی خود که از نظر مالی به دلیل قطع برق روسیه آسیب دیده‌اند، اقداماتی حمایتی اجرا کرد.

اما فقط آلمان درگیر بحران انرژی نیست. اولگا خاکووا، کارشناس امنیت انرژی اروپا در شورای آتلانتیک گفت: این اتفاق در سراسر اروپا روی می‌دهد. وی یادآور شد که فرانسه برنامه‌هایی برای ملی کردن شرکت برق ای دی اف به دلیل ورشکستگی ناشی از انباشته شدن زیان مالی دارد. بخش چالش‌برانگیز ماجرا این است که دولت‌ها چقدر می‌توانند برای حمایت از مصرف‌کنندگان انرژی خود از این شرکت‌ها بودجه اختصاص دهند؟

راه‌اندازی دوباره نیروگاه‌های قدیمی زغال‌سنگ در آلمان، ایتالیا، اتریش و هلند

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: از سوی دیگر، این وضعیت اهداف آب‌وهوایی بسیاری از کشورها را پیچیده کرده است. در اواخر ژوئن، آلمان، ایتالیا، اتریش و هلند اعلام کردند که نیروگاه‌های قدیمی زغال‌سنگ را به دلیل اینکه با کاهش منابع انرژی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، دوباره راه‌اندازی خواهند کرد. مونتون افزود: پیامدهای بالقوه‌ای که کشورهای اروپایی با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، نشان می‌دهد که چگونه این بحران در گستره‌ای رخ می‌دهد که فقط در زمان جنگ دیده شده است.

وی گفت: در بدترین سناریو، ما در مورد سهمیه‌بندی عرضه گاز طبیعی صحبت می‌کنیم و این چیزی نیست که اروپا مجبور باشد در زمان دیگری به جز زمان جنگ با آن رویارویی کند. این شرایط در حقیقت نقطه‌ای است که اکنون همه چیز به آن رسیده است. این یک جنگ تمام‌عیار انرژی است.

همچنین آنها بر نبرد بلندمدت و دشواری که اروپا برای پایان دادن به وابستگی به گاز روسیه با آن روبه‌رو خواهد شد، تأکید می‌کنند. با وجود تمایل این قاره برای کنار گذاشتن عرضه گاز توسط مسکو، کارشناسان می‌گویند اروپا به احتمال زیاد در این بحران مارپیچ گرفتار خواهد ماند تا زمانی که بتواند زیرساخت‌های استقلال انرژی خود را بیشتر توسعه دهد و این شرایط ممکن است سال‌ها به طول بیانجامد.

گاز صادراتی ایالات متحده که پس از مایع شدن با کشتی‌های تانکر حمل می‌شود، یک گزینه است، اما واردات این محموله‌های گاز مایع‌شده به ساخت پایانه‌های جدید نیاز دارد. راه‌اندازی خط لوله‌های جدید انتقال گاز نیز به زمان بیشتری نیاز دارد و تعداد زیادی از تأمین‌کنندگان واجد شرایط وجود ندارد. برای اروپا بسیار دشوار است که اتکای خود به گاز روسیه را در مدتی کمتر از سه تا پنج سال کاهش دهد.

مردم در فصل زمستان میان غذا خوردن و گرم شدن یکی را انتخاب کنند

فارین پالیسی در پایان نوشت: جیمز هندرسون، کارشناس انرژی در موسسه مطالعات انرژی آکسفورد می‌گوید: پروژه‌های گازی به این سرعت ساخته نمی‌شوند. راه‌اندازی پروژه‌های جدید به زمان زیادی نیاز دارد، بنابراین بحران کنونی ادامه خواهد یافت.

تا آن زمان، رهبران اروپایی به تلاش برای تأمین منابع کافی ادامه خواهند داد و فقط می‌توانند به آب‌وهوای معتدل امیدوار باشند. کرافت گفت: بدترین سناریو این است که مردم مجبور شوند در فصل زمستان میان غذا خوردن و گرم شدن یکی را انتخاب کنند.