کار بدون قید مداحی استودیویی شأن اهل بیت(ع) را تنزل می‌دهد

به گزارش حلقه وصل، قسمت هشتم از فصل چهارم برنامه «روایت هیأت» شب گذشته جمعه ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۰ از ساعت ۲۰ با موضوع خوانندگی مذهبی یا مداحی استودیویی؟ روی آنتن شبکه افق رفت.

در این برنامه حسین هوشیار، مداح و ذاکر اهل بیت علیهم السلام گفت: اگر از مداحی سخن می‌گوییم منظور از مداحی‌ای است که در چارچوب هیأت اجرا می‌شود با این تعریف مداحی و ذاکری یعنی خواندن و بیان مناقب و مصائب اهل‌بیت علیهم‌السلام در مقابل مخاطبان هیأت. آنچه در استودیو رخ می‌دهد در این چارچوب نمی‌گنجد. برهمین اساس این نوع اجرا در استودیوها به عنوان خوانندگی مذهبی تعریف می‌شود. خوانندگی مذهبی می‌تواند توسط یک مداح انجام شود و این ایرادی ندارد اما برخی از آقایان مداح به دنبال قید شرعی این کار بودند.

خوانندگی‌های استودیویی به دلیل ضعف در کار به ساختار مداحی آسیب زد

این مداح اهل بیت(ع) ابراز کرد: اینکه برخی از مداحان در استودیو به اجرای خوانندگی مذهبی می‌پردازند  قطعاً این نوع خوانندگی با خوانندگی پاپ متفاوت است چرا که مخاطبان این نوع خوانندگی برای اهل هیأت و هیأتی‌ها است و تنظیم و تصنیف آنها با تنظیم و ملودی‌های موسیقی‌های پاپ متفاوت است. در این میان برخی از افراد با عجله وارد کارهای مداحی یا خوانندگی‌های استودیویی شدند که به علت ضعف در کار موجب شد تا به ساختار مداحی آسیب وارد شود، گرچه در این میان مداحی‌های استودیویی فاخر نیز تولید شد اما شاهد برخی از کارهای ضعیف هم بوده و هستیم.

این ذاکر اهل بیت(ع) تأکید کرد: ‌همانطور که می‌دانید، عرصه هیأت‌داری و مداحی، میراث بزرگی است که از گذشتگان  برای ما به ارث رسیده است و ما وظیفه و مسئولیت داریم تا این میراث ارزشمند را به آیندگان بسپاریم. گرچه در این میان برخی عقیده دارند که تکنولوژی و سرعت تغییرات آن موجب شده است که براساس قاعده هرکس باید فرزند زمان خود باشد باید طبق اقتضائات روز مداحی کرد.

نباید امام حسین را کوچک به مخاطب ارائه کنیم

وی ادامه داد: اگرچه این سخن اشتباه نیست اما استدلالی برای ادعای ما محسوب نمی‌شود، چون ما بر این عقیده هستیم که مسائل فطری و قدسی غیرقابل تغییر است لذا ما نمی‌توانیم به بهانه آن که فرزند زمان خود باشیم از اصول و عقاید دست برداریم؛ در هیأت ساحت قدسی اباعبدالله الحسین علیه‌السلام وجود دارد که نمی‌توانیم این ارزش بزرگ و لایتناهی را کوچک به مخاطب عرضه کنیم.

کار بدون قید مداحی استودیویی شأن اهل بیت(ع) را تنزل می‌دهد

وی تصریح کرد: به عنوان مثال اگر شخصی الماس گران‌بهایی را به فروش بگذارد و مخاطبین و مشتریان توان خرید آن را نداشته باشند آیا آن الماس ارزشمند را قطعه قطعه کرده و به آنها عرضه می‌کند یا آن که قدرت خرید مشتریان را افزایش داده و سطح توقع آنها را ارتقا می‌دهد؟  برخی از دوستان بدون قید و محدودیتی مداحی استودیویی را به بهانه جذابیت بیشتر به مخاطب عرضه می‌کنند اما متوجه نیستند که ناخودآگاه شأن اهل بیت(ع) تنزل می‌کند.

تهدید این است افراد هوش کنند نوع خواندن استودیویی را به هیأت بیاورند

وی خاطرنشان کرد: با توجه به رشد تکنولوژی‌ها و تغییر ذائقه مخاطبان، نیازمند ارائه فرم جدیدی از محتوا در هیأت‌های مذهبی هستیم و ما مخالف تولید این نوع محتوا و مداحی نیستیم اما خطر و تهدید آنجاست که هوس آوردن این نوع خواندن‌ها را به هیأت داشته باشیم. بر همین اساس است که مقام معظم رهبری می‌فرمایند: «هیأت باید هیأت بماند»

تنها تمایز ستایشگری یا مداحی در هیأت و استودیو تغییر در مکان اجرای آن است

سید جواد پرئی، نوحه سرا و شاعر اهل‌بیت علیهم السلام  به عنوان دیگر مهمان این برنامه گفت: با توجه به اینکه موضوع برنامه پیرامون خوانندگی مذهبی یا مداحی استودیویی است، شایسته است در همین ابتدای بحث انتقادی به انتخاب عنوان برنامه داشته باشم و آن که باید در انتخاب واژگان دقت بیش از پیش داشته باشیم. برهمین اساس مقام معظم رهبری می‌فرمایند: «مداحی چارچوب و تعریفی دارد که دارای سه مثلث اصلی و اساسی است این سه اصل از مثلث شامل مخاطب، مداح و منبری است.

وی افزود: مداحی به ما هو مداحی معنایی ندارد چرا که در لغت به معنای ستایشگری است و تنها تمایز ستایشگری یا مداحی در هیأت و استودیو تغییر در مکان اجرای آن است، علی‌رغم وجود برخی از کارهای فاخر در مداحی‌های استودیویی برخی از افراد برای اظهار وجود، رشد و معروف شدن ضمن تمسک به فرم قالب استودیویی، کارهای ضعیف  ارائه دادند که  فضای این نوع خواندن را تنزیل داد.

معنای سخن رهبری از اینکه مداحی موسیقی پاپ نیست، چیست؟

این شاعر و مدیحه‌سرای اهل‌بیت علیهم السلام تصریح کرد: رهبر انقلاب در دیدار با جامعه مداحان و شاعران اهل بیت علیهم السلام که هم‌زمان با میلاد حضرت زهرا سلام الله علیها برگزار شد، به نکته‌ای بسیار مهم توجه دادند و آن این است که مداحی موسیقی پاپ نیست. سوال اینجاست که آیا از این سخن می‌توان چنین برداشت کرد که مداحی موسیقی سنتی است؟ قطعاً پاسخ منفی است در واقع ایشان اشاره کردند که مداحی موسیقی و موزیک نیست چه برسد که از نوع پاپ یا سنتی باشد.

اگر مداحی استودیو‌یی با ادوات موسیقی همراه شود، انحراف است

وی عنوان کرد: قاطبه محصولات مداحی که از جریان استودیو‌خوانی مشاهده می‌شود، از نوع مداحی است اما زمانی این نوع خواندن به انحراف کشیده می‌شود که خدای ناکرده مداح، خواندن خود را با ادوات موسیقی همراه کند. اگر بخواهیم ادعا کنیم که از لحاظ فقهی، خواندن مطلق مداحی در استودیو حرام است، چنین چیزی وجود ندارد اما آنجایی که استخدام ادوات موسیقی صورت بگیرد جای تأمل دارد.

پرئی خاطرنشان کرد: در این وادی محمدحسین پویانفر از جمله مداحانی هستند که خواندن مداحی در استودیو را حیات دوباره بخشیدند. کارهایی که مانند آن را در زمان جنگ تحمیلی به عنوان سروده‌ها و خواندن‌های حماسی مشاهده می‌کردیم.اما این نوع خواندن‌ها در آن زمان محکوم به شکست شد چرا که ملاحظات از این دست رعایت نشد و مداحان عزیز توجه به ساحت قدسی مداحی و استفاده از ادوات موسیقی نکردند.