اسلام‌زاده: سخت‌ترین لحظه فیلمم جدایی فرزند از مادر معتادش بود

به گزارش حلقه وصل، مستند بلند «هیچ‌کس منتظرت نیست» جدیدترین فیلم محسن اسلام‌زاده است که در مرکز مستند سوره تهیه شده و برای اولین بار در بخش مسابقه ملی پانزدهمین جشنواره سینما حقیقت به نمایش درمی‌آید.

محسن اسلام‌زاده کارگردان این فیلم مستند در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درباره ایده ساخت این مستند گفت: پیش از ساخت این اثر مستندی ۱۰ قسمتی درباره مسائل و معضلات حاشیه شهر مشهد با عنوان «قصه‌های شهر ما» تولید کردم و به نوعی تنها کار اجتماعی من تا پیش از مستند «هیچ کس منتظرت نیست» بود، اما در سال‌های اخیر با معاونت فرهنگی شهرداری تهران ارتباط گرفتم و دوستان به من پیشنهاد دادند اثری ۵ قسمتی را با موضوع حاشیه شهر و برای پخش از صداوسیما بسازم. از آن زمان بود که وارد بحث حاشیه شهر تهران به ویژه منطقه خلازیر در جنوب تهران شدم تا کاری را تولید کنم.

وی ادامه داد: در این میان با سپیده علیزاده، مدیر مؤسسه نور سپید هدایت که مرکزی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ویژه زنان است، آشنا شدم و فهمیدم که او فردی مهم و تأثیرگذار  در این حوزه است. از همان زمان بود که تصمیم گرفتم یک مستند سینمایی بسازم. البته عده‌ای می‌گفتند بعید است این کار به سرانجام برسد، اما من امید داشتم و با خود گفتم می‌توانم با همراهی سپیده علیزاده اثر خوبی را خلق کنم.

کارگردان «هیچ‌کس منتظرت نیست» با اشاره به اینکه برای خلق اثری هنری باید از زوایای مختلف به سوژه نزدیک شد، عنوان کرد: در این فیلم قصه‌ای را روایت می‌کنیم که در آن شخصیت‌های مختلف حضور دارند. پس باید از وجوه مختلف به آن بپردازیم. درست است کارهایی که یک فرد برای کاهش آسیب انجام می‌دهد، جذاب است اما همین شخصیت یکسری چالش‌ها دارد که وقتی به او نزدیک می‌شویم، متوجه ابعاد گسترده‌تر آن می‌شویم. در این شرایط است که مخاطب می‌تواند با شخصیت‌های فیلم همذات‌پنداری بیشتری داشته باشد. همین موضوع باعث شد نزدیک‌تر به شخصیت حرکت کنیم. یعنی بارها به منزلش رفتیم و به صورت مفصل تصویر گرفتیم. البته سپیده علیزاده و خانواده‌اش هم با ما همراهی می‌کردند، چراکه متوجه بودند در این مدل از مستندسازی دوربین باید همراهی کند و نزدیک شود.

وی درباره تلخ‌ترین اتفاقی که در ساخت این اثر با آن مواجه شده است، گفت: به یاد دارم مسئولان مرکز برایم تعریف می‌کردند که شخصی وارد مرکز شده و پس از درگیری، بخشی از زبان خود را بریده و روی زمین انداخته که این مسئله برای ما غیرقابل تصور و درک بود. همچنین سکانسی در این مستند داریم که نوزادی را به دلیل آنکه مادر و پدر هر دو معتاد و کارتن‌خواب بودند، از مادرش جدا می‌کنند تا به بهزیستی بسپارند و این یکی از اتفاقات دردناک برای من بود. از این دست اتفاقات بسیار رخ می‌دهد. چراکه این افراد به ته خط رسیده‌اند و زمانی که خُمار می‌شوند، ممکن است دست به هر جنایتی بزنند. ما همچنین با خودزنی افراد و فروش دختران مرکز به خانه فساد هم مواجه بودیم که خوشبختانه مورد دوم با پیگیری پلیس و نیروهای امنیتی، دختری که نابینا هم بود، نجات پیدا کرد.

اسلام‌زاده با اشاره به اینکه شاید بتوان گفت تمام مناطق تهران و همچنین شهرهای مختلف ایران نیازمند مراکز کاهش آسیب است، بیان کرد: به قصه‌ای در مستند پرداختیم که بعدها حذف شد، اما قصد دارم آن را بازگو کنم. در یکی از شهرهای غربی ایران خانواده‌ای تلاش کردند ۲ دختر معتاد خود را ترک دهند، اما نتوانستند و نقشه قتل آن‌ها را کشیدند که در نهایت یک دخترشان را کشتند و دختر دیگر فرار کرد، به تهران آمد و در نهایت با سپیده علیزاده آشنا شد و نجات پیدا کرد. برادر این دختر زمانی که به تهران آمده بود، می‌گفت ای کاش خواهرم را نمی‌کشتیم، شاید او هم نجات پیدا می‌کرد.

وی ادامه داد: در دهه ۱۳۸۰ دوستان ما در جنبش عدالتخواه دانشجویی پس از ۵ شب مطالبه برای ساخت مراکزی ویژه کارتن‌خواب‌ها به هدف خود رسیدند و شهرداری دست به کار شد و اقدام به راه‌اندازی مراکزی در این زمینه کرد. ‌مطالبه امروز ما هم علاوه بر ساخت این مراکز در مناطق مختلف توجه به کیفیت مراکز است که باید به دست اشخاصی سپرده شود که دغدغه‌مند هستند.

اسلام‌زاده در پایان درباره پیش‎بینی خود از استقبال مخاطبان در جشنواره سینماحقیقت گفت: به استقبال مخاطبان از هیچکس منتظرت نیست در جشنواره حقیقت خوشبین هستم. چرا که این مستند سوژه اجتماعی متفاوت و جذابی دارد. همچنین امیدوارم این دیده شدن، موجب جریان‌سازی در فضای رسانه‌ای و اجتماعی کشور شود تا مسیر کاهش آسیب‌ها سریعتر طی شود.