چند نکته درباره سویه جدید کرونا

به گزارش حلقه وصل، چندی  پیش سازمان جهانی بهداشت، سویه جدید ویروس کرونا را به عنوان یک سویه «نگران کننده» و به نام «اومیکرون» معرفی کرد. این سویه علاوه بر آفریقای جنوبی در کشورهای دیگر نیز شناسایی شده است و به نظر می‌رسد که این بیماری به سرعت در بخش‌هایی از آفریقای جنوبی در حال گسترش است و دانشمندان نگران هستند که تعداد غیرعادی بالای جهش‌های آن باعث انتقال بیشتر و فرار آن از سیستم ایمنی بدن شود.

مرکز اروپایی پیشگیری و کنترل بیماری اعلام کرد که خطر بالا و بسیار زیاد وجود دارد که سویه جدید در اروپا گسترش یابد این در حالی است که سازمان بهداشت جهانی، می‎‌گوید که این سویه دارای تعداد زیادی جهش است و شواهد اولیه حاکی از افزایش خطر ابتلاهای جدید است البته ابن نکته لازم به ذکر است که این سویه تا کنون علائم شدیدی از خود بروز نداده است و بیشتر مبتلایان به آن افراد واکسینه نشده هستند. در این گزارش چند پزشک متخصص به بیان توضیحاتی در خصوص سویه جدید کرونا به نام اومیکرون پرداخته اند.

آیا فاجعه در راه است؟

مینو محرز در گفت‌وگو با میزان در خصوص سویه جدید ویروس کووید که در آفریقا شناسایی شده است، گفت: متاسفانه با وجود پوشش مناسب واکسیناسیون در بیشتر کشورها مجددا با جهش جدیدی در آفریقای جنوبی مواجه شدیم که همه متخصصان این حوزه در دنیا و تمام نهادهای علمی در این خصوص به شدت اظهار نگرانی کرده‌اند چرا که واکسن آن طور باید روی این سویه موثر نیست و البته باید در این باره مطالعات بیشتری صورت گیرد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ضمن اشاره به اینکه این جهش، ویروس را مسری‌تر و سخت‌تر کرده است، افزود: اقدامی که باید هم اکنون صورت گیرد این است که انجام واکسیناسیون را در کشور ادامه دهیم و علاوه بر این باید به مردم در این خصوص آگاهی دهیم که علیرغم تزریق واکسن همچنان دستورالعمل‌های بهداشتی از جمله استفاده از ماسک و پرهیز از حضور در تجمعات را رعایت کنند و همچنین باید ورود و خروج مسافران را به شدت کنترل کنیم.

این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه اگر این سویه جدید جای ویروس دلتا را در جهان بگیرد، فاجعه رخ می‌دهد، در خصوص بازگشایی مدارس با توجه شناسایی این جهش ادامه داد: در این باره ستاد کرونا باید تصمیم‌گیری کند ما هم در کمیته علمی فردا جلسه‌ای را در این رابطه داریم؛ اما به طور کلی به عقیده من هنوز برای بازگشایی زود است و باید کمی صبر کنیم تا ببینیم اوضاع چگونه پیش می‌رود چرا که این سویه خطرناک‌تر از واریانت‌های قبلی است و همه در مورد ظهور آن اظهار نگرانی کرده اند.

عضو کمیته علمی ستاد کرونا در خصوص آینده شیوع این ویروس در جهان با توجه به شناسایی این جهش جدید عنوان کرد: فعلا نمی‌توانیم هیچ قضاوت و اظهار نظری در این رابطه داشته باشیم و هم اکنون نزدیک به دو سال است که با توجه به جهش‌هایی که در این ویروس رخ می‌دهد، نتوانستیم در خصوص زمان پایان این بیماری به نتیجه‌ای برسیم.

بهترین راه برای کنترل و پیشگیری از اومیکرون رعایت پروتکل‌های بهداشتی است

وی متذکر شد: آنچه می‌دانیم این است که فعلا بهترین راه برای کنترل و پیشگیری از این بیماری رعایت پروتکل‌های بهداشتی از جمله رعایت فاصله گذاری فیزیکی، استفاده از ماسک و پرهیز از حضور در تجمعات علیرغم تزریق واکسن است و با توجه به جهش‌هایی که در ویروس رخ می‌دهد، نباید فکر کنیم که با تزریق واکسن می‌توانیم رعایت دستورالمعل‌های بهداشتی را کنار بگذاریم و همچنان باید آن‌ها را رعایت کنیم.

به نظر می‌رسد اومیکرون در نقاط مختلفی از جهان چرخیده باشد

شروین شکوهی در گفت‌وگو با میزان در پاسخ به این سوال که ابتلا به سویه جدید اومیکرون که در آفریقا شناسایی شده است چه علائمی دارد و تفاوت این سویه با سویه‌های قبلی چیست؟، گفت: این ویروس به تازگی شناسایی شده است و کسی اطلاعات دقیقی در این خصوص ندارد. عده‌ای معتقد هستند که قدرت انتقال آن نسبت به سویه‌های قبلی بیشتر و علائمش کمتر شده است، اما به طور کلی هنوز اطلاعات دقیقی در این باره وجود ندارد.

این متخصص بیماری‌های عفونی در خصوص میزان اثربخشی واکسن‌ها در برابر این سویه جدید اظهار کرد: این موضوع به این امر بستگی دارد که نوع واکسن چیست و کدام قسمت از ویروس را هدف گرفته است؟ همه واکسن‌ها در این مورد شبیه هم نیستند، ولی متاسفانه این جهش تغییرات بسیار زیادی را در قسمتی از ویروس که بیشتر واکسن‌ها آن را هدف قرار داده اند، ایجاد کرده است، اما هنوز درصد دقیق اثربخشی واکسن‌ها در برابر این سویه مشخص نیست چرا که تا کنون اقدامات اولیه و خارج از بدن انسان دراین خصوص صورت گرفته و فعلا نمی‌توان روی آن‌ها حساب کرد.

این استاد دانشگاه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا در کشور امکانات تشخیص ابتلا به این سویه جدید را داریم؟، توضیح داد: افرادی که به این سویه جدید گرفتار می‌شوند نتجه تست کرونایشان مثبت می‌شود، اما برای فهم این موضوع که به جهش اومیکرون دچار هستند یا خیر؟ می‌توان آزمایشی را طراحی کرد و تشخیص این امر چندان هم کار سختی هم نیست.

رییس بخش عفونی بیمارستان لقمان حکیم در واکنش به این موضوع که یک زن واکسن نزده بلژیکی مبتلا به اومیکرون اصلا به آفریقای جنوبی و یا کشورهای مشکوک نرفته و به ترکیه و مصر سفر کرده و سپس به کشورش بازگشته و ازاین رو کارشناسان معتقدند که اومیکرون مدتی است در جهان چرخیده و تازه رسانه‌ای شده است، افزود: احتمالا این ویروس مدتی است که وجود دارد و ممکن است در یک تا ۲ هفته آینده شاهد این موضع باشیم که به یکباره آمار مبتلایان به آن چند برابر شود چرا که همیشه زمان می‌برد تا یک سویه جدید شناسایی شود و از این رو به نظر می‌رسد این سویه در نقاط مختلفی از جهان چرخیده باشد. ‎‌

آیا در کشور تجهیزات لازم را برای انجام تست تشخیص جهش اومیکرون وجود دارد؟

مسعود مردانی در گفت‌وگو با میزان در پاسخ به این سوال که آیا در کشور تجهیزات لازم را برای انجام تست تشخیص جهش اومیکرون وجود دارد؟، گفت: ما امکانات لازم برای تشخیص این سویه را در کشور داریم، اما نمی‌توانیم این تست را برای همه مردم مورد استفاده قرار دهیم و دلیلش این است که انجام این تست حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون هزینه بر می‌دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن اشاره به اینکه برای تشخیص این جهش ابتدا از روش‌های RTPCR استفاده می‌کنیم و هنگامی که به تشخیص آن نزدیک شدیم تست اصلی را مورد استفاده می‌دهیم و این امکانات تشخیصی در کشور وجود دارند، افزود: این تست تنها از افرادی که مشکوک به ابتلا به این سویه هستند نظیر اشخاصی که از کشورهایی که این ویروس در آن‌ها شیوع دارد، آمده اند، سابقه تماس با بیمار مبتلا به این ویروس دارند و بنا به تشخیص پزشک مشکوک به ابتلا به این ویروس هستند، گرفته می‌شود و ابتلا به اومیکرون در آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا ابتلا به اومیکرون علائم خاصی دارد که بتوانیم به وسیله آن‌ها و بدون استفاده از تست، آن را تشخیص دهیم؟، توضیح داد: هنوز علائم این بیماری به طور دقیق بیان نشده اند، اما بر اساس گفته وزیر بهداشت آفریقای جنوبی علائم ناشی این ویروس خوشبختانه تا کنون چندان شدید نبوده اند.

آیا جهش اومیکرون توسط انسان ایجاد شده است؟

طلعت مختاری آزاد در گفت‌وگو با میزان در پاسخ به این سوال که کدام واکسن‌ها بر روی جهش جدید اومیکرون موثر هستند؟، گفت: هنگامی که یک جهش جدید شناسایی می‌شود مدتی زمان می‌برد تا میزان اثربخشی واکسن‌ها بر واریانت جدید مشخص گردد و محققان اعلام کرده اند حداقل ۲ تا ۳ هفته زمان لازم است.

این متخصص ویروس شناسی در خصوص علائم این سویه جدید افزود: هنوز اطلاعات در رابطه با علائم این سویه جدید کامل نیست و فعلا این مطلب عنوان شده که قدرت انتقال آن افزایش یافته است و در مورد اینکه آیا این جهش بیماری را شدیدتر کرده است یا نه؟ هنوز مطلبی بیان نشده، اما به طور کلی به نظر نمی‌رسد که شدت این بیماری افزایش یافته باشد، ولی قدرت سرایتش بیشتر شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد که علائم بیماری در این سویه جدید تفاوت چندانی با سویه‌های قبلی داشته باشند چرا که همه سارس کرونا ویروس‌ها علائمی نسبتا مشابهی دارند، در پاسخ به این سوال آیا عدم انجام واکسیناسیون در کشورآفریقایی سبب ایجاد این جهش شده است؟، توضیح داد: از آنجایی که تغییرات ویروس در این سویه بسیار زیاد بوده است این فرض وجود دارد که جهش اومیکرون برای اولین بار در شخصی تکثیر پیدا کرده که در سیستم ایمنی خود با مشکل مواجه بوده است، البته طبیعتا انجام واکسیناسیون و وجود تیتر بالای آنتی‌بادی بالا مانع تکثیر ویروس و موتاسیون می‌شود.

عضو کمیته علمی کرونا در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا به سبب بروز تغییرات متعدد در ویروس به نظر نمی‌رسد که این جهش توسط انسان ایجاد شده باشد؟، اظهار کرد: ممکن است ویروس‌ها ضمن تکثیر در بدن دچار جهش هم شوند و علاوه بر کرونا در خصوص ویروس آنفلوانزا و سایر ویروس‌ها هم این اتفاق رخ داده است و به نظر می‌رسد که این ویروس در بدن شخصی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی داشته و ویروس مدت طولانی تری و با قدرت بیشتری در بدن فرد در حال تکثیر بوده موجب جهش‌های بیشتری شده است.