به گزارش حلقه وصل، در سال‌های اخیر به طور مداوم از مصرف خون کامل در بیماران کاسته شده و بر مصرف فرآورده‌های دارویی بیولوژیکی مشتق از خون از قبیل آلبومین، ایمونوگلوبولین‌ها و فاکتورهای انعقادی افزایش یافته است، به گونه‌ای که تولید داروها با منشا پلاسمای اهدا شده از سوی مردم توسعه یافته است و در این راستا یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در این مسیر گام‌های اساسی برداشته است و به گفته آنها تاکنون ۴ داروی بیولوژیکی با منشا پلاسما به تولید رسانده‌اند، ولی در این مسیر با دشواری‌هایی مواجه هستند و انتظار دارند با حمایت‌های دولتی این چالش‌ها مرتفع شود تا بیماران مبتلا بتوانند در شرایط تحریمی فعلی با سهولت بیشتری به داروهای مورد نیاز خود دست یابند.
از سوی دیگر با شیوع بیماری کرونا استفاده از پلاسمای خون بهبود یافتگان کرونا به عنوان یک روش درمانی برای درمان مبتلایان این بیماری مورد توجه قرار گرفت و جدیدترین مطالعات نشان می‌دهد که تزریق پلاسمای بهبودیافتگان کووید۱۹ با بالاترین سطح آنتی بادی در مراحل اولیه بیماری یعنی سه روز اول، می‌تواند نتایج ثمربخشی در کاهش پیشرفت بیماری در میان مبتلایان داشته باشد که متاسفانه این موضوع تاکنون مورد توجه بهبودیافتگان کرونا قرار نگرفته است.
در همین راستا گفت‌وگویی را با محمد شاه بختی مدیر عامل و رضا سیدحسینی پزشک و معاون اجرایی یک شرکت دانش‌بنیان، که در زمینه دریافت پلاسما و تولید داروهای مشتق از پلاسما فعالیت دارند انجام داده است که در ادامه مشروح این پرسش و پاسخ را می‌خوانید.
*آقای دکتر سیدحسینی درخصوص فعالیت این مجموعه برای ما توضیح دهید؟
شرکت بیو دارو به عنوان اولین شرکت ایرانی در ایران و خاورمیانه از سال ۸۳ در زمینه تهیه داروهای مشتق از پلاسما وارد این عرصه شد و کارهای مقدماتی در زمینه این صنعت از سال ۸۳ تا سال ۸۵ با همکاری شرکت بایوتست آلمان صورت گرفت و توانستیم صنعتی را که سابقه ۵۰ ساله در کشورهای اروپایی را داشت را بومی ساز کنیم و از سال ۸۵ این مرکز افتتاح شد و از سال ۸۵ مفتخریم که به هموطنان خدمت رسانی کنیم.
*در حال حاضر چند مرکز اهدای پلاسما در کشور فعالیت دارند؟
درحال حاضر شش مرکز پلاسما درحال فعالیت هستند و دو مرکز دیگر نیز درحال راه اندازی هستند که به این چرخه اضافه خواهند شد.
*آیا تعداد این مراکز با توجه به جمعیت کشور کافی است؟
میزان پلاسمای موردنیاز کشور ۸۵۰ هزار لیتر در سال است تا بتوانیم داروی مورد نیاز کشور را از پلاسمای ایرانیان به دست بیاوریم اما این مراکز حداکثر ۳۵۰ هزار لیتر در سال جمع آوری می‌کنند. قسمت بزرگی از حجم تولید به میزان مشارکت مردم برمی‌گردد و برای رسیدن به برنامه ۸۵۰ هزار لیتر باید ۱۰ مرکز فعالیت داشته باشند.
*چند دارو از پلاسمای دریافتی تولید می‌شود؟
پلاسما ماده اولیه تهیه داروهایی که بیولوژیک هستند، داروهایی مانند فاکتور ۸ فاکتور ۹ و آلبومین و IVIG داروهای مشتق پلاسما هستند و با این روش تولید می‌شوند.
*پلاسمای دریافتی برای تولید دارو به خارج از کشور ارسال می‌شوند؟
پلاسمای دریافت شده برای تبدیل شدن به دارو نیازمند پالایشگاه است و از آنجا که میزان پلاسمای جمع آوری شده به حجم مورد نیاز نرسیده و پالایشگاه در کشور ما وجود ندارد پلاسماها برای تولید دارو به خارج از کشور ارسال شده و دارو دریافت می‌شود. اگر ما در زمینه دریافت پلاسما به عدد ۸۵۰ هزار لیتر برسیم میزان داروها مورد نیاز کشور تامین می‌شود و در حال حاضر چون توان تامین این داروها را نداریم برای مصرف داخل کشور یک سری از داروهای تولید شده را که منشأ آن اهدا کنندگان پلاسمای هندی چینی و ... هستند را وارد می‌کنیم.
البته مجموعه‌ای در استان البرز به صورت مقدماتی اقدام به تاسیس پالایشگاه کرده است و تلاش می‌کنیم با افزایش مراکز و رسیدن به حجم کافی پالایشگاهی در کشور احداث کنیم تا بتوانیم داروهای مورد نیاز را در کشور تولید کنیم.
*چرا تاکنون پالایشگاه خون در کشور ما راه‌اندازی نشده است؟
راه‌اندازی پالایشگاه نیازمند هزینه زیادی است و همچنین احداث پالایشگاه نیازمند تکنولوژی هایتک است، و دسترسی به این تکنولوژی راحت نیست و از آنجا که میزان پلاسمای کافی برای استفاده در پالایشگاه نبود ایده راه‌اندازی پالایشگاه دیر صورت گرفت و باید بدانیم ساخت پالایشگاه حداقل ۵ سال زمان لازم است و درحال حاضر خبرهای خوبی در زمینه احداث پالایشگاه می‌شنویم که امیدواریم این کار زودتر پایان یابد.
اگر این کار به صورت کامل انجام شود می‌توانیم پلاسمای مورد نیاز را تولید کنیم و داروهای مورد نیاز را نیز در کشور تولید کنیم که این موضوع می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری خروج ارز از کشور کند و زمینه اشتغال متخصصین نیز فراهم شود. همچنین این کار می‌تواند زمینه صادرات داروها را فراهم کند و جزو کشورهای صادرکنندگان محصولات باشیم.
*توضیحی در خصوص نحوه اهدای پلاسما بدهید، چه افرادی توانایی اهدای پلاسما دارند؟
افراد سالم، ۱۸ تا ۶۰ سال، سابقه بیماری خاصی نداشته باشند و داروی خاصی را مصرف نکنند و تمایل به اهدای پلاسما داشته باشند می‌توانند برای اهدای پلاسما اقدام کنند، قبل از اهدای پلاسما در نوبت اول معاینات پزشکی و آزمایش‌ها برای اهداکنندگان صورت می‌گیرد در صورتی که نتایج آزمایش‌ها مناسب باشد در نوبت بعد می‌توانند اهدای پلاسما انجام دهند.
*اهدای پلاسما چه مزایایی دارد؟
از جمله مزایای این کار می‌توان به کنترل مرتب سلامت اهداکنندگان اشاره کرد، برای اهداکنندگان به صورت مرتب آزمایش‌هایی انجام می‌شود. اهدا کننده هایی را داریم که ۴۰۰ الی ۵۰۰ بار پلاسما اهدا کرده‌اند و وضعیت جسمی خوبی هم دارند، به طور مثال اهدای پلاسما برای افرادی که چربی خون بالا دارند توصیه می‌شود، اهدای پلاسما می‌تواند باعث کاهش چربی خون شود. البته اگر چربی خون اهداکنندگان خیلی بالا باشد پلاسما قابل استفاده نیست. آزمایش‌ها و معاینات پزشکی منجر می‌شود تا مراجعه کننده از بیماری‌های خاموش مثل فشار خون بالا آگاهی پیدا کنند و سبک زندگی خود را تغییر دهند.
*برخی هموطنان در شرایط کرونا برای اهدای پلاسما نگرانی‌هایی دارند در این زمینه چه تمهیداتی اندیشیده‌اید؟
هزینه پرداختی برای ایاب و ذهاب پرداخت می‌شود، تمام پروتکل‌های بهداشتی در این زمینه رعایت می‌شود و هموطنانی که توانایی اهدای پلاسما دارند در این زمنیه نگرانی نداشته باشند، سعی کردیم رضایت اهداکننده‌ها جلب شود.
*افراد در سال چند بار می‌توانند پلاسما اهدا کنند؟
بر اساس استاندارهای کشور ما در طول سال افراد ۳۶ بار می‌توانند پلاسما اهدا کنند که به قولی می‌شود هفته‌ای یک بار، اما در برخی کشورهای دیگر این رقم به ۵۴ یا ۶۴ بار هم می‌رسد.
*تفاوت اهدای پلاسما با اهدای خون در چیست؟
پلاسما قسمت مایع خون است، در اصل ۶۰ درصد از خون ما پلاسما است و ۴۰ درصد دیگر را سلول‌های خونی تشکل می‌دهند ۹۰ درصد پلاسما آب و ۱۰ درصد مابقی پروتئین، املاح و آنتی بادی هستند. وقتی فردی خون کامل را اهدا می‌کند یعنی یعنی ۴۰ درصد سلول خونی و ۶۰ درصد پلاسما اهدا می‌کند، از آنجا که برای ساخت سلول خونی ۲ الی ۳ ماه زمان لازم داریم فرد هر ۳ ماه می‌تواند خون اهدا کند، در روش اهدای پلاسما، پلاسمای اهدا شده ظرف ۷۲ ساعت به بدن برمی‌گردد و فرد می‌تواند هفته‌ای یکبار پلاسما اهدا کند البته اهدای خون هم جای خود را دارد به دلیل اینکه بسیاری از بیماران نیز احتیاج به خون دارند.
*در زمینه پلاسما درمانی چه اقدامی انجام داده‌اید؟
از فروردین سال قبل و با شیوع کرونا اهدای پلاسمای ضد کووید ۱۹ را در مرکز راه‌اندازی کردیم و افرادی که کرونا ثبت شده‌اند و ۲۸ روز از بهبود آنها گذشته پس از انجام آزمایش‌ها می‌توانند پلاسمای ضدکووید۱۹ اهدا کنند و با برنامه‌ریزی که انجام شده است امیدواریم بتوانیم هرچه زودتر داروی IVIG ضد کووید۱۹ را تهیه کنیم که در درمان بیماران بدحال مبتلا به کرونا مورد استفاده قرار گیرد و به عنوان یک داروی شفابخش استفاده شود.
*چقدر پلاسمای ضدکووید۱۹ در این مرکز جمع آوری شده است؟
استقبال کمی از این موضوع صورت گرفت، وزارت بهداشت به ما اعلام کرده است که حق تبلیغات نداریم و تا زمانی که تبلیغی صورت نگیرد اهداکننده‌ها مراجعه نخواهند کرد، تا کنون ۳۰۰ لیتر پلاسمای ضد کووید۱۹ تهیه کرده‌ایم اما این رقم کافی نیست و ما حداقل باید ۲۰۰۰ لیتر پلاسمای ضدکووید۱۹ برای تولید داروی بیماران مبتلا به کرونا جمع آوری کنیم.
از هر لیتر پلاسما یک واحد IVIG به دست می‌آید و شاید در طول سال ۲۰۰ الی ۳۰۰ هزار دوز IVIG به دست آوریم اما در بحران کرونا مصرف این دارو چند برابر شده است و پلاسمای ما جواب نیاز را نمی‌دهد و برای رفع نیاز داخل کشور مجبور می‌شویم داروهایی که از پلاسمای افراد کشورهای دیگر است را وارد کنیم.
*کیفیت پلاسمای ایرانی‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مطالعاتی که انجام شده پلاسمای ایرانیان یکی از بهترین کیفیت‌های پلاسما در جهان را دارد به دلیل اینکه ایرانی‌ها به دلیل مسئل مذهبی تغذیه مناسبی دارند و از استاندارد بالایی برخوردار هستند و اگر کار علمی صورت بگیرد می‌توانیم این پلاسما را صادر کنیم.
*آقای دکتر شاه بختی کمی هم به موضوع واردات و مشکلات این صنعت بپردازیم، ما قادریم با پلاسمای ایرانی‌ها نیاز کشور را تامین کنیم؟
با پلاسمای ایرانی‌ها قادر هستیم همه نیاز کشور را تامین کنیم اما متاسفانه به دلیل عدم برنامه‌ریزی وزارت بهداشت در زمینه تامین محصولات باعث می‌شود تا روی به واردات این داروها بیاوریم.
*چرا برخی مواقع اخباری از کمبود داروهای مشتق از پلاسما به گوش می‌رسد؟
داروهای IVIG تامین شده توسط ما حدود سه ماه است که در گمرک مانده است. در حال حاضر تعداد ۱۳ هزار ویال IVIG، ۸هزار ویال فاکتور هشت، ۳۰ هزار آلبومین و ۷هزار ویال فاکتور ۹ حدود سه ماه است در گمرک مانده است.
۴ ماه قبل با مسوولان وزارت بهداشت برای داروهایی که از خون مردم گرفته شده است جلسه داشتیم و به ما اعلام شد که دارو را وارد کنید، اما گمرک به ما اعلام می‌کند که به دلیل مسائل ارزی اجازه ترخیص را ندارید. متاسفانه عملکرد جزیره‌ای گمرک، بانک مرکزی و وزارت بهداشت باعث بروز این مشکلات شده است.
*یکی از معضلات واردات و تامین دارو تاریخ انقضای داروهای وارداتی است؟ آیا شرکت وارد کننده داروهایی که تاریخ آنها نزدیک است را وارد می‌کند تا از این طریق منافعی به دست آورد؟
ما پلاسما را از مردم می‌گیریم و ما در این زمینه بازوی داروهای مشتقات پلاسما هستیم و وقتی فاکتور هشت در کشور تولید می‌شود دیگر نیازی نیست که واردات آن از منابع دیگر انجام شود. ما با مجوز وزارت بهداشت پلاسما را تبدیل به دارو و وارد کرده‌ایم، در مواقعی می‌بینیم که دو سال از تولید داروها می‌گذرد اما مجوز واردات یا ترخیص به ما داده نمی‌شود.
با نزدیک شدن تاریخ انقضای داروها شرکت متضرر می‌شود و باید دارو را با قیمت پایین تر به شرکت پخش ارائه دهد که این موضوع ظلم زیادی در حق ما است. از سوی دیگر با وارد شدن داروهای تاریخ نزدیک به بازار برخی رسانه‌ها بدون تحقیق اعلام می‌کنند که فلان شرکت داروهای تاریخ نزدیک وارد کرده است. ما دارو را با تخفیف به شرکت می‌دهیم و شرکت با همان قیمت قبلی دارو را به فروش می‌رساند و در این بین تنها شرکت متضرر می‌شود.
تغییرات مستمر در وزارت بهداشت دو قربانی دارد، اول بیمار دوم شرکت تولید کننده. به دلیل اینکه برخی مدیران هیچ آشنایی با روند انجام این کار ندارند که باعث تحمیل مشکلات می‌شود اما توان کشور در زمینه تامین داروهای مشتق از پلاسما مناسب است. فاکتور ۸ در داخل کشور تولید می‌شود اما محدودیت‌های پزشکی داریم که همه بیماران هموفیلی نمی‌توانند از Recombinant استفاده کنند و بیست الی سی درصد داروی این افراد باید از پلاسما تامین شود. لذا بیست الی سی درصد فاکتورهای انعقادی باید از پلاسما تامین شود در زمینه تامین Recombinant به دلیل تولید داخل مشکلی نباید وجود داشته باشد اما به دلیل برخی بی برنامگی‌ها در این زمینه هم چالش‌هایی وجود دارد.
*آقای دکتر ارزبری واردات این داروها با توجه به فعالیت مراکزی مشابه مرکز شما چقدر کاهش داشته است؟
تا قبل از اینکه مرکز دریافت پلاسما فعال شود حدود ۲۰۰ میلیون دلار صرف واردات داروهای مشتق از پلاسما می‌شد اما با این کاری که صورت گرفت بخش اعظمی از ارزها از کشور خارج نشد و تنها ارز بابت پالایش پلاسما به شرکت‌های خارجی داده می‌شود. به طور کلی می‌توانیم بگوییم این حرکت بزرگ باعث شد تا ۵۰ درصد جلوی خروج ارز در این حوزه گرفته شود که امیدواریم با راه‌اندازی پالایشگاه این رقم به صفر برسد.
*پس از ارسال پلاسما برای شرکت تولید کننده دارو چه مدت بعد به دست ما می‌رسد؟
پس از ارسال پلاسما برای شرکت تولید کننده ۸ ماه زمان لازم است تا داروی مورد نظر به دست ما برسد، یعنی دوره گردش مالی ما زیاد است و شرکت‌های ما از لحاظ مالی شکننده است و دوره بازگشت هزینه ما زیاد است و به نزدیک ۲۰ ماه می‌رسد. متاسفانه پس از ارائه دارو به شرکت‌های توزیع ۶ ماه طول می‌کشد تا ما پولمان را از آنها دریافت کنیم.
*بزرگترین مشکل شما در این صنعت چیست؟
می‌بینیم که همه هزینه‌ها و تورم در کشور ما چند برابر شده است اما برای داروهای مشتق از پلاسما اصلاح قیمت صورت نگرفته است شرکت‌های پلاسما از تکنولوژی هایتک استفاده می‌کنند اگر اصلاح قیمت صورت نگیرد این شرکت‌ها آسیب جدی خواهند دید. همه داروها اصلاح قیمت شده‌اند و به دلیل اینکه داروهای ما گران قیمت و بیمارستانی هستند دولت می‌ترسد که اصلاح قیمت انجام دهد.
*با توجه به مطلبی که شما عنوان کردید، چرا قیمت این داروها اصلاح نمی‌شود؟
زیرساخت‌های بیمه‌ای در کشور ما به درستی چیده نشده است و بیمه‌ها هم با وجود اینکه این داروها تحت پوشش بیمه قرار دارند هزینه افزایش قیمت را نخواهند پرداخت و از زیر بار این مسوولیت شانه خالی می‌کنند و همواره مانعی برای اصلاح قیمت ها هستند و توجیه منطقی ندارند. توجه داشته باشید که برخی داروها مانند مسکن‌های ساده چند برابر افزایش قیمت داشته‌اند اما داروهای ما به دلیل بیمارستانی بودن و گرا بودن سالی ۲ الی ۵ درصد افزایش قیمت دارند ضمن اینکه فشارها و کنترل‌ها و تامین ارز سختتر می‌شود.
انتقال ارز قبلا هزینه نداشت اما بابت انتقال ارز اکنون باید هزینه بپردازیم و ۵ الی ۶ درصد باید کارمزد هزینه تبدیل ارز بدهیم که این هزینه با ارز آزاد محاسبه می‌شود. این موضوع هزینه زیادی را روی دست ما می‌گذارد و هیچکس این موضوع را نمی‌بینید، قیمت داروهای ما اصلاح نشود شرکت‌های پلاسمایی زمین خواهند خورد.
*اثر تحریم‌ها در تولید و تامین داروهای مشتق از پلاسما چقدر بوده است؟
آمریکایی‌ها شعار می‌دهند که دارو تحریم نیست اما مراودات مالی ما تحریم است و فروشنده آلمانی نمی‌تواند پول خود را به راحتی دریافت کند، عرض کردم بابت انتقال ارز باید هزینه بپردازیم. ما ارز دولتی می‌گیریم و دارو را با نرخ دولتی می‌فروشیم وقتی انتقال ارز به درستی و با تاخیر صورت بگیرد باید خسارت بپردازیم. درحال حاضر شرکت ما با بدهی ارزی مواجه است ارز توسط بانک مرکزی تخصیص پیدا می‌کند اما وظیفه تبدیل ارز به یورو یا درهم امارات یا سایر ارزها بر دوش شرکت است که این موضوع برای ما هزینه دارد تغییرات ارز به یورو هزینه دارد و هزینه دور زدن تحریم در داروهای هایتک دشوار و هزینه‌بر است. پس می‌توانیم اعلام کنیم که ما کاملا تحریم هستیم.
*در زمینه تامین تجهیزات چطور؟
از نظر تامین تجهیزات نیز با مشکلاتی مواجه هستیم، برخی تجهیزات که تحریم هستند و از سویی برای انتقال ارز برای خرید تجهیزات تحریم هستیم و قیمت تمام شده به شدت نسبت به حالت عادی بیشتر می‌شود.
*امکان صادرات این محصول وجود ندارد؟
وزارت بهداشت به ما اعلام می‌کند که اولویت تامین نیاز کشور است و سپس صادرات. این حرف منطقی و درستی است. این پلاسما در کشورهای دیگر با قیمت دوبرابر به فروش می‌رسد اما ما با مشقّت پلاسما را جمع آوری و به سختی دارو را تامین می‌کنیم و در حال حاضر دو محصول مشتق از پلاسمای ما زیان‌ده است.
این موضوع نیازمند حمایت‌های دولت است. سالمترین پلاسما در کشور جمع آوری می‌شود و اگر برنامه‌ریزی به درستی صورت گیرد ما نیازی به واردات نخواهیم داشت؛ همه کشورهای دنیا برای خرید پلاسمای ایرانی‌ها رغبت دارند اما به دلیل نیاز داخل فعلا این محصول صادر نمی‌شود.
*برنامه‌ای برای توسعه این مراکز دارید؟
دستورالعمل‌های خلق‌الساعه یکی از دیگر مشکلات ما است. وزارت بهداشت در پروژه تکلیفی به ما گفته بود که باید ۵ مرکز احداث کنیم و سپس به سمت احداث پالایشگاه برویم اما متاسفانه نه تنها حمایتی از ما صورت نگرفت بلکه تلاشی برای اصلاح قیمت نیز نشد. مثلث داروی ایرانی پلاسمای ایرانی و بیمار ایرانی باید تکمیل می‌شد اما در این موضوع به دلیل افزایش سرسام آور هزینه‌ها موفق نبودیم در گذشته سه مرکز اهدای پلاسما داشتیم که به دلیل عدم حمایت‌ها یکی از مراکز را هم از دست دادیم.
*قیمت این داروها در بازار سیاه چقدر است؟
افزایش قیمت حس خوبی برای بیمار ندارد اما در صورتی که اصلاح قیمت صورت نگیرد ما نیز توان تولید نخواهیم داشت. بیمه‌ها باید در این زمینه نقش حمایتی ایفا کنند. داروهای ما اکنون با قیمت یک الی دو میلیون تومان به فروش می‌رسد که به دلیل اینکه همین داروها در گمرک مانده است بیمار در بازار سیاه آن را با قیمت بیست میلیون توان تهیه می‌کند. لذا ما می‌گوییم متناسب با افزایش تورم اصلاح منطقی قیمت صورت گیرد و ما نمی‌دانیم کدام فشار یا لابی باعث شده است که قیمت‌ها اصلاح نشود.
تامین ارز مشکلی کلی است و فقط مربوط به حوزه دارو نمی‌شود، رویکرد بانک مرکزی و دولت باید به گونه‌ای باشد که در تامین ارز داروها دسته‌بندی صورت گیرد و داروهای حیاتی در اولویت باشند. این داروها مشابه ندارند و ارز آن باید حتما تامین شود. ارز مطلوب تامین شود و هزینه انتقال ارز توسط دولت پرداخت شود. بانک مرکزی روی کاغذ اعلام کرد که تا ۶ درصد هزینه‌ها را پرداخت می‌کند اما در عمل این اتفاق رخ نداد.
* شما با تک نرخی شدن ارز داروها موافقید؟
حذف ارز دولتی و تک نرخی شدن خوب است، وقتی ارز تک نرخی شود رانت از بین می‌رود اما آیا سیستم و زیرساخت آن در کشور ما فراهم است؟ خیر. دارویی که امروز با ارز دولتی با قیمت یک میلیون تومان به دست بیمار می‌رسد با ارز آزاد ۵ برابر افزایش قیمت خواهد داشت و معتقدم بیماران و بیمه‌ها توانایی پرداخت این مابه‌التفاوت را نخواهند داشت.
به طور مثال بیمار در حال حاضر ۱۰ درصد هزینه تمام شده دارو را می‌پردازد و اگر قرار باشد برای یک افزایش قیمت ۵ برابری نیز همان مبلغ قبل را بپردازد بیمه‌ها توانایی جبران هزینه را ندارند و زیرساخت این موضوع آماده نیست. اراده لازم برای این کار وجود ندارد. این موضوع بین دولت و مجلس و بیمه‌ها پاسکاری می‌شود. فرض کنید شرکت ما به دلیل در دسترس نبود ارز و سایر مشکلات ۱۰ میلیون یورو بدهی ارزی دارد و وقتی به ما اعلام شود که ارز تک نرخی شود بدهی ۱۰ میلیون یورو که معادل آن با ارز دولتی ۵۰ میلیارد تومان است با ارز تک نرخی ۲۵۰ میلیارد تومان خواهد شد که شرکت عملا ورشکست خواهد شد و هیچ شرکتی توانایی تحمل این موضوع را ندارد.
ما داروها را با ارز دولتی تامین کردیم تحویل بیمارستان‌ها دادیم و اکنون با بدهی زیادی مواجهیم که این موضوع کار را برای دشوار کرده است. شرط تک نرخی شدن دارو فشار نیامدن بر توان پرداختی مردم است و برای دستیابی به این موضوع دولت باید همه‌جانبه تامین مالی کند و بیمه را تقویت کند و برای شرکت‌هایی که از قبل با حداقل اسناد و بدون تخصیص ارز دارو وارد کرده و فروخته است را حمایت کند.
برای این کار باید اراده و زیرساخت مهیا شود، وقتی ارز تک نرخی شود کشور اصلاح خواهد شد و فساد از بین خواهد رفت.
*ریشه مشکلات شما از کجا آغاز شد؟
ریشه این مشکلات به طرح تحول سلامت برمی‌گردد، طرح تحول سلامت کار ما را به شدن خراب کرد، چرخه تامین مالی در طرح تحول سلامت دچار اختلال شد و ما علی رغم اینکه می‌توانستیم دارو تامین نکنیم این کار را نکردیم و به تعهد اخلاقی خودمان پایبند بودیم همین روند غلط چرخه مالی باعث عقب افتادن پرداخت‌های ما شد. به هرحال امیدواریم وزارت بهداشت و سایر نهادهای دولتی حمایت بیشتری از این صنعت داشته باشند تا همین توانایی کشور در زمینه تامین این داروها از بین نرود.
آیت‌الله رئیسی و هیئت همراه به ملکوت اعلی پیوستند