به گزارش حلقه وصل، ماه رمضان امسال یک سریال لبنانی با نام «فرج و رحمت» از شبکه دو سیما در حال پخش است، اما آیا در شبکه‌های لبنانی هم سریالی ایرانی پخش می‌شود؟ متأسفانه پاسخ منفی است. چرا که اکثر شبکه‌های لبنان تولیدات ترکی و سوری را پوشش می‌دهند.
در واقع از حدود ۳۲۰ شبکه جهان عرب، ۹ شبکه متعلق به لبنان است و تنها شبکه «المنار» وابسته به حزب‌الله لبنان نیم‌نگاهی به تولیدات تلویزیونی ایران دارد. به عنوان نمونه، سه سال قبل سریال‌های «معمای شاه» به کارگردانی محمدرضا ورزی و «مدینه» به کارگردانی سیروس مقدم از شبکه المنار پخش شدند. ستایش، کیمیا و مریم مقدس هم دیگر سریال‌هایی هستند که روی آنتن این شبکه لبنانی رفته‌اند.
در سایر شبکه‌های تلویزیونی لبنان، سریال‌های ترکی یکه‌تازی می‌کنند، تا جایی که در ماه رمضان سال گذشته، «دریای سیاه» با ۱۸.۴۶ درصد مخاطبان و «عشق سیاه و سفید» با ۱۸.۳۷ درصد مخاطبان در رأس پربیننده‌ترین سریال‌ها در لبنان قرار گرفتند.
در ماه رمضان امسال هم سریال‌های ترکی «عشق سرکش است»، «ماه کامل»، «وابسته عشق»، «پارام پارچا» و «دختر سفیر» از شبکه‌های الجدید، MTV و LBCI در حال پخش هستند و پربیننده شده‌اند.
اما تولیدات اختصاصی لبنانی برای ماه رمضان چیست؟ در ادامه برخی از آن‌ها را مرور می‌کنیم.
* آن‌ها رفته‌اند
ندیم مهنا کارگردانی و تهیه‌کنندگی این سریال را بر عهده داشته است و در آن تعدادی از ستارگان لبنانی بازی کرده‌اند. کلودیا مارشلیان فیلمنامه «آن‌ها رفته‌اند» را بر اساس حمله تروریستی داعش در سال ۱۳۹۵ به کلوب شبانه رینا ترکیه و کشته‌شدن ۳۹ نفر نوشته است. در این سریال، قاتل پنهان و قربانی مشخص است و آن‌ها که دستشان آلوده به خون است، به تشییع جنازه مقتولان می‌روند.
در «آن‌ها رفته‌اند» با الهام از این موضوع، داستان یک جوان فقیر را روایت می‌کند که از یک وضعیت سخت مالی رنج می‌برد در عین حال به یک دختر دلبستگی دارد. اوضاع اقتصادی نامناسب او را وادار می‌کند که یک عملیات جنایتکارانه را بپذیرد، او به یک باشگاه شبانه در لبنان حمله می‌کند و در شب سال نوی میلادی حاضران را به رگبار می‌بندد. او قرار است پس از اجرای موفق عملیات، به همراه دختری که دوست دارد به فرودگاه برود تا به استرالیا سفر کند. اما برنامه آنطور که پیش‌بینی شده است، پسش نمی‌رود.
این سریال در نظرسنجی شبکه ام‌تی‌وی با ۱۵.۶۸ درصد، در رتبه نخست رضایتمندی مخاطبان قرار گرفته است. با این حال «آن‌ها رفته‌اند» انتظار برخی منتقدان را برآورد نکرده است. موضوعی که سال گذشته هم گریبان «ندیم مهنا» را گرفت و او با وجودی که مدعی بود سریال پرخرجش پیرامون خشونت علیه زنان است، اما موفق به انتقال ایده خود نشد.
در لبنان و با فرا رسیدن ماه رمضان، رقابت تنگاتنگی هم بین خوانندگان مشهور برای خواندن تیتراژها شکل می‌گیرد و دستمزدهایی بین ۲۰ تا ۱۰۰ هزار دلار دریافت می‌کنند
تیتراژ «آن‌ها رفته‌اند» را «نانسی عجرم» خوانده است. در لبنان و با فرا رسیدن ماه رمضان، رقابت تنگاتنگی هم بین خوانندگان مشهور برای خواندن تیتراژها شکل می‌گیرد و با توجه به شیوع ویروس کرونا و کاهش کنسرت‌ها، برخی خوانندگان هم که تا پیش از این تیتراژ نخوانده بودند، به این جرگه پیوسته‌اند، مانند «وائل کفوری» ۴۷ ساله که برای سریال «مرکز شهر» خوانده است.
سریال «مرکز شهر» به دلیل ابتلای برخی بازیگران و عوامل به کرونا، سر موقع آماده نشد و پخش آن به پایان ماه رمضان موکول شده است
هنرمندان لبنانی در ازای خواندن تیتراژ، دستمزد قابل توجهی هم دریافت می‌کنند. به گفته جمال فیاض روزنامه‌نگار، این مسئله عرضه و تقاضا است که هنرمند از یک سو و تهیه‌کننده سریال را از سوی دیگر برای همکاری مجاب می‌کند و مبالغ پرداختی از ۲۰ تا ۳۰ هزار دلار (برای خوانندگان درجه ۲ و ۳) تا ۱۰۰ هزار دلار (برای خوانندگان ویژه) مغیر است.
* ۲۰۲۰
این سریال یک سریال دراماتیک و عاشقانه پلیسی و درباره افسری لبنانی به نام «سما» (با بازی نادین نجیم) است. این زن سعی در یافتن شواهدی از مجرمی به نام «صافی» (با بازی قصی خولی) دارد که اقدامات غیرقانونی خود را بسیار دقیق انجام می‌دهد و ردپایی باقی نمی‌گذارد.
فیلیپ اسمر کارگردانی این سریال را بر عهده داشته و با حساب «تا مرگ...» این دومین سریال او در ماه رمضان محسوب می‌شود. البته او این سریال را برای ماه رمضان ۲۰۲۰ آماده می‌کرد اما به دلیل شیوع ویروس کرونا، آماده‌شدن و پخش آن به سال ۲۰۲۱ موکول شد.
سریال ۲۰۲۰ تا امروز توانسته با ۱۴.۱۵ درصد، در رتبه پربیننده‌های شبکه ام‌تی‌وی قرار گیرد. از دیگر نکات بارز این سریال، حضور افتخاری «رامی عیاش» خواننده مشهور در قسمت اول آن بود که تحسین چهره‌هایی همچون «نوال زغبی» خواننده را به همراه داشت.
* تا مرگ...
این سریال محصول مشتر لبنان و سوریه در کمپانی «ایگل فیلمز» است که توسط فیلیپ اسمر کارگردانی شده و داستان تناقض‌هاست. این درام مهیج و عاشقانه، چالش آدم‌های خوب و بد، فقیر و غنی و طمع و قدرت است.
* روی حلبی داغ
این سریال توسط سیف‌الدین سبیعی کارگردانی شده است و سعی دارد واقعیت برخی از جوامع عربی و تحولات خطرناکی را که با آن روبرو هستند، رصد کند. سازندگان آن می‌گویند که چالش‌های تکان‌دهنده و تلاش برای کشف خود و مبارزه برای بقا در یک محیط گیج‌کننده، از ویژگی‌های این سریال است.
* بین آسمان و زمین
این سریال بر اساس رمانی از نقیب محفوظ (۲۰۰۶ - ۱۹۱۱) نمایشنامه‌نویس مصری و برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۸۸ ساخته شده است. ماندو العدل کارگردانی این سریال ۱۵ قسمتی را بر عهده داشته و داستانش حول شخصیت‌هایی از سطوح و سنین مختلف اجتماعی و فرهنگی است که همه برای اولین بار در یک آسانسور در ساختمانی در قاهره با هم ملاقات می‌کنند.
* مسیر گنبد
رشا شربتچی کارگردانی این سریال سوری را بر عهده دارد و داستان آن به حضور عثمانی‌ها در شام باز می‌گردد که موجب رنج، گرسنگی و بی‌خانمانی سوری‌ها شد. این مجموعه بیش از ۶۰ قسمت را شامل می‌شود و پخش آن بعد از ماه مبارک رمضان هم ادامه می‌یابد و با توجه به محتوای ضدعثمانی آن، پخش آن در کنار سایر سریال‌ها به نوعی تلطیف محتوای سریال‌های ترکی است.