
حلقه وصل: ششمین امام معصوم؛ امام جعفر صادق(ع) (17 ربیعالاول 83 ه.ق– 25 شوال 148هـ.ق) در مدینه منوره دیده به جهان گشود. پدر ارجمندش حضرت محمد بن على الباقر(ع) و مادر گرانقدرش «ام فروه» بودند. نام مبارك آن حضرت «جعفر» و كنیههایشان، ابوعبدالله، ابواسماعیل و ابوموسى بود. ایشان دارای القاب بسیارى بوده كه از آن جمله صادق، فاضل، طاهر و قائم از همه برجستهترند.
امام صادق(ع) در دوران حیات جد بزرگوارش حضرت على بن الحسین(ع) به دنیا آمد و در آن تاریخ كه سیدالساجدین(ع) جهان را بدرود مىگفت، صادق آل محمد(ع)، كودكى دوازده ساله بود و در سال 114 هـ.ق. كه حضرت باقر(ع)، رحلت مىكرد، وى 31 سال داشت و از آن تاریخ به بعد به مدت34سال امامت و راهبرى شیعیان را بر عهده گرفت.
آغاز امامت آن حضرت مصادف با عصر خلافت «هشام بن عبدالملك» است. او در سال 105هـ. ق به خلافت رسیده بود. در آن زمان سال نهم خلافتش را در اوج رذالت و پستى و در نهایت خشونت و سنگدلى سپرى مىكرد. اما در سال 125هـ. ق با به هلاكت رسیدن هشام، دوران خلافت ننگین او كه آكنده از ظلم و جور نسبت به آل على(ع) و فساد و تباهى بود به پایان رسید و پس از او زمام امور مسلمانان به دست بىكفایت مردى دیگر از بنىمروان یعنى «ولید بن یزید بن عبد الملك» افتاد.
ولید به شرابخوارى و بىبند و بارى معروف بود و به نقل مورخین در اواخر عمرش به كیش «مانى» پیامبر دروغین ایرانى گرویده و علنا به انكار خدا و رسول خدا(ص) مىپرداخت و سرانجام به خاطر همین اعتقادات و اعمالش مردم بر او شوریده و او را به قتل رساندند.
با هلاكت «ولید بن یزید» در سال126هـ.ق دو خلیفه دیگر بر مسند خلافت نشستند، اما اوضاع زمانه چنان آشفته و پرآشوب بود كه در مجموع خلافت آنها به هشت ماه هم نرسید و در سال127هـ. ق «مروان بن محمد» معروف به «مروان حمار» از استان جزیره به دمشق حمله كرد و خلافت را به دست گرفت.
مروان به قصد تحكیم اساس سلطنت خود و بازگرداندن قدرت و شوكت از دست رفته دولت بنىامیه و بنىمروان، دست به كشتارها و سخت گیریهاى بسیار زد اما بى خبر بود كه دوران اقتدار بنىامیه به سر آمده و تاریخ در انتظار رو شدن برگ تازهاى از دفتر پرماجراى حكمرانان پس از رسول اكرم(ص) است.
در آن زمان كه «مروان بن محمد» در منطقه جزیره درگیر جنگ با خوارج بود، در خراسان غوغایى دیگر برپا بود و سفیران بنىعباس در حال گرفتن بیعت از مردم براى یارى خود بودند و رفته رفته شعله قیام بالا مىگرفت.
بالاخره پس از سالها جنگ و خونریزى میان بنىعباس و بنىمروان در سال 132 هـ.ق «مروان حمار» به قتل رسید و سرش را به نزد «ابوالعباس سفاح» بردند و این پایان حكومت هزارماهه بنىامیه و بنىمروان و آغاز خلافت بنىعباس بود.
دوران امامت امام صادق(ع) عصر جنبش فکری و فرهنگی بود، دورانی که مکتب شیعه جعفری پایه گذاری شد. امام(ع) همواره به تربیت شاگردانی در علوم دینی و تشیع می پرداختند اما دوره انتقال قدرت از امویان به عباسیان بهترین فرصت بود تا به شمار شاگردان آن حضرت افزوده شود، به نحوی که در برخی منابع تعداد شاگردان آن حضرت را حدود4000 نفر شیعه و اهل سنت ذکر کردهاند.
با استقرار خلافت عباسى « ابوالعباس سفاح» بر مسند خلافت تكیه مىزند. او در دوران چهارساله خلافتش به انتقام از آل امیه پرداخته و هر كه از بزرگان آنان باقى مانده بود به قتل مىرساند و سرانجام در سال136 هـ.ق به مرض آبله از دنیا رفته و برادرش «ابوجعفر عبدالله» معروف به «منصور دوانیقى» به خلافت مىرسد.
او نیز اگرچه در ابتدا به شیعیان آل على(ع) تمایل نشان داد، اما پس از مدتى یكباره تغییر روش داد و سیره اسلاف اموى خود را پى گرفت تا حدى كه عهد منصور را یكى از پراختناقترین دورههاى تاریخ اسلام برشمردهاند؛ دوران پر وحشتى كه حكومت ارعاب نفسهاى مردم را در سینهها حبس كرده و ترس و دلهره همه جا را فرا گرفته بود.
امام صادق(ع) ده سال از اواخر عمر شریف خود را در دوران خلافت منصور سپرى ساخت. در حالى كه جاسوسان و ایادى منصور روابط، ملاقاتها و درس و بحث ایشان را از هر نظر تحت مراقبت شدید داشته و بارها بر اساس گزارشهاى بىاساس، آن حضرت را با آن همه شكوه و عظمت و با آن همه قدر و منزلت به پیش كثیفترین و جلادترین مرد روزگار احضار كرده و مورد بازخواست قرار مىدادند. گاهى به ساحت مقدسش جسارت و اهانت روا داشته و گاه او را تهدید به قتل و كشتار شیعیان مىنمودند و بدین وسیله امام را مجبورمىساختند كه به خاطر حفظ خون شیعیان و پیروان خود هم كه شده است، حقایق را حتى به صورت غیرعلنى هم به دوستان خود نرساند و از این رو پیوسته از یاران و شیعیان خویش مىخواستند كه مواظب جاسوسان و خبرچینان باشند و مطالب مهم را جز به افراد شایسته و مورد اطمینان خود بازگو نكنند.
برخی احادیث و سفارشهای اخلاقی آن امام همام به این شرح است:
• باهوشترین مردم، خوشاخلاقترین آنها هستند.
• آزادترین آزاد کسی است که گرفتار حرص نیست.
• اگر بداخلاق بداند که به خودش زخم میزند در رفتارش مدارا پیشه میکند.
• کسی که از خدا بترسد، خدا کاری میکند همه چیز از او بترسد. کسی که از خدا نترسد، خدا کاری میکند که از همه چیز بترسد.
• خداوند عزوجل فرمودهاست: مردم عائله من هستند، پس محبوبترین آنها نزد من کسی است که با آنان مهربانتر و در راه برآوردن نیازهایشان کوشاتر باشد.
• یکی از محبوبترین کارها نزد خداوند عزوجل شاد کردن مؤمن است: (یعنی) برطرف کردن گرسنگیاش یا زدودن اندوهش، یا پرداختن قرضش.
• هیچ چیز بهتر از سکوت نیست. هیچ دشمنی بدتر از جهل نیست. هیج بیماریای خطرناکتر از دروغگویی نیست.
• حسادت ایمان را فرو میخورد همانطور که آتش چوب را میخورد.
• سه چیز محبت میآورد: دین، فروتنی و بخشش… سه چیز نفرت میآورد: ریا، خودپسندی و ستم.
• اندیشیدن زیاد در حکمت، خرد را بارور میسازد.
سی و هشتمین بسته فرهنگی حلقه وصل به معرفی آثار مکتوب و تصویری مرتبط با ولادت امام جعفر صادق(ع) پرداخته است.
در این روزهای ابتلاء، برای مشاهده زنده و حضور مجازی در ویژه برنامههای هیآت مذهبی میتوانید به سامانه هیات آنلاین (heyatonline.ir) مراجعه کنید.
کتابها
عنوان | نویسنده | پیوند |
پیشوای صادق | آیت الله سید علی خامنه ای | دریافت رایگان |
2591 حدیث از حضرت امام صادق(ع) | گروه نویسندگان | دریافت رایگان |
امام صادق(ع) از دیدگاه اهل سنت | مهدي لطفی | دریافت رایگان |
پندهاى امام صادق(ع) به ره جويان صادق | آيتالله محمدتقي مصباح يزدي | |
14 نور پاک(ع) - زندگی امام صادق (ع) پیشوا و رئیس مذهب | عبدالرحیم عقیقی بخشایشی | دریافت رایگان |
چهل داستان و چهل حدیث از امام صادق(ع) | عبداللّه صالحى نجف آبادی | دریافت رایگان |
حيات پاكان(جلد ۳) | مهدى محدثى | مطالعه رایگان |
شیوه مناظرات انبیا و امام صادق(ع) | سیده فاطمه حسینى میرصفى | دریافت رایگان |
طب الصادق (ع) (تغذيه و خوراكى ها در فرهنگ طب الصادق) | محمد دريايى | دریافت رایگان |
مشعلهاى شعله ور (پيام امام صادق(ع) به عبدالله بن جندب) | تقى متقى | مطالعه رایگان |
هدايتگران راه نور (زندگانى امام جعفر صادق عليه السلام) | سيد محمد تقي مدرسي | دریافت رایگان |
درس هایی از مکتب امام صادق (علیه السلام) | محمد تقی حکیم | دریافت رایگان |
ترجمه مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه (منسوب به امام صادق(ع) | عباس عزیزى | دریافت رایگان |
نرمافزار
عنوان | تولیدکننده | پیوند |
طب امام صادق(ع) | سرزمین قومس محسن یارمحمدی |
|
6388 حدیث امام صادق(ع) | زلیخا | نسخه اندروید |
کتاب مصباح الشریعه امام صادق(ع) | آسو وب | نسخه اندروید |
امام صادق(ع) | علیرضا ولیپور | نسخه اندروید |
مستند و آثار نمایشی
عنوان | کارگردان | توضیحات |
سریال امام الفقهاء | سامی جنادی | شیعیان کویت اقدام به ساخت آن کردهاند شبکه الکوثر با اصلاح خطای سازندگان و عدم نمایش چهره معصومان(ع) اقدام به پخش آن کرده است. |
مجموعه داستانهای مذهبی- امام صادق (ع) | سعید حسنی و علی پورمرادی | - |
ویدیو و نماهنگ
نماهنگ «حضرت باران»؛ به مناسبت میلاد پیامبر اکرم(ص) و امام جعفر صادق(ع)
بیانات مقام معظم رهبری درباره امام صادق(ع)؛ در نمازجمعه 14مرداد 1362
مداحی «دلم گلخانه شده با یاد تو» ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام صادق(ع)؛ احمد واعظی
مداحی«ای روح صداقت از دم تو» ولادت امام صادق(ع)؛ سیدمهدی میرداماد
مداحی«عرش چراغونیه فرش غزل خونیه» ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام صادق(ع)؛ جواد مقدم
مداحی«روی دستای زمین عرش اعلی» ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام صادق(ع)؛ مهدی رسولی
انیمیشن توصیه امام جعفر صادق(ع) به کسب روزی حلال؛ حسین صفارزادگان
پوستر و آثار گرافیکی