به گزارش حلقه وصل، سال ۹۸ را به گونه‌ای به پایان رساندیم که بیش از نیمی از سال تحصیلی ۹۹-۹۸ گذشته بود و دانش آموزان نیمه دوم سال تحصیلی و دانشجویان ترم دوم خود را آغاز کرده بودند اما ویروس منحوس کرونا به ناگهان زندگی روزمره مردم ایران را مختل کرد و به تبع آن فعالیت‌های آموزشی در هفته اول اسفند تعطیل شد هر چند که این اقدام توانست تا ۵۰ درصد شیوع بیماری کرونا را کنترل کند و تحسین همگان را بر انگیزد اما ارتباط و پیوند حضوری معلمان و دانش آموزان در مدارس را از هم گسیخت.
در این ایام مسئولان آموزش و پرورش کشور هم تلاش خود را برای ادامه روند آموزش به کار بستند و آموزش دروس باقیمانده با همکاری صدا و سیما در دستور کار قرار گرفت.
اما به نظر می‌رسد ناتوانی در تعامل دانش آموزان و معلمان و عدم کنترل دانش آموز توسط آموزگار و از دست رفتن نبض سیستم آموزشی کشور از جمله چالش‌های موجود در چنین شرایطی است.
از طرفی دانش آموزان و دانشجویان در حالی در خانه ماندن را انتخاب کردند که گمان نمی‌بردند این تعطیلی بیش از دو هفته به طول انجامد اما به دلیل گسترش کرونا کلاس‌ها تا پایان اسفند تعطیل شد و حتی این تعطیلی پس از آن نیز ادامه پیدا کرد.
در چنین شرایطی سوال اساسی این است که سرانجام این سال تحصیلی چه باید باشد، به نظر نمی‌رسد با ادامه این روند نمی‌توان زیاد امید داشت که در هفته‌های آتی نیز روند برگزاری کلاس‌های درس به حالت عادی برگردد، هر چند که مسئولان استان سیستان و بلوچستان معتقدند که هرگونه تصمیم گیری در این بخش توسط ستاد مقابله با کرونا اتخاذ می‌شود.
هزینه‌های اینترنت برای دانش آموزان بسیار بالا است
محمود ابراهیمی یکی از والدین زاهدانی می‌گوید: برای آموزش بچه‌ها از سوی مدرسه در همان هفته‌های اولیه نرم افزار روبیکا معرفی شده بود و این نرم افزار با اینترنت فعال می‌شود اما متأسفانه هزینه‌های اینترنت بسیار بالا است به همین دلیل امکان دریافت آموزش‌ها برای همه دانش آموزان وجود ندارد و برخی خانواده‌ها در استان سیستان و بلوچستان نه تلویزیون دارند و نه گوشی اندروید تا روبیکا را نصب کنند.
وی ادامه داد: از طرفی امنیت فضای مجازی برای دانش آموز در حین استفاده از اینترنت و دسترسی دانش آموزان به تلفن همراه از اهمیت ویژه ای برخوردار است که کارشناسان آموزش باید به آن توجه کنند.
وی بیان کرد: مسئولان آموزشی باید سرنوشت آموزشی این دانش آموزان را هم در نظر داشته باشند و عدالت آموزشی را برقرار کنند همچنین مدیران آموزش و پرورش از چند ماه باقیمانده تا سال تحصیلی جدید برنامه ریزی های لازم را انجام دهند تا کاستی‌های آموزشی سال تحصیلی قبل جبران شود.
حمید مرادقلی یکی دیگر از والدین زاهدانی اظهار داشت: با تعطیلی اجباری دوماهه مدارس معلمان باید در کسب نمره قبولی به دانش آموزان کمک کنند.
وی افزود: آموزش و پرورش می‌تواند امتحانات را برگزار کند و این سال تحصیلی به پایان برسد و در عوض در آغاز سال جدید مروری هم بر دروس سال قبل انجام شود.
وی تصریح کرد: یک پیشنهاد دیگر اینکه فرهنگیان گرامی یک چهارم پایانی کتاب‌های درسی را برای آزمون پایانی منظور نکنند.
در مجموع به نظر می‌رسد سلامتی این نسل آینده‌ساز به عنوان نخستین اولویت آموزش و پرورش در این روزها محور تصمیم گیری قرار گرفته است
در این میان دانش آموزان هم در این ایام علاوه بر نوعی سردرگمی و نامشخص‌بودن تکلیفشان درباره اتمام و سرانجام سال تحصیلی نمی‌دانند چگونه با آن مواجه شوند و برخی از آنها برای دسترسی به آموزش با مشکلاتی مواجه هستند.
یاسمن برزگر دانش آموز کلاس پنجم دبستان در شهر زاهدان می‌گوید: برای بهره مندی از آموزش‌های مجازی به خانه همکلاسی ام می‌روم زیرا دسترسی به تلویزیون و اینترنت ندارم به همین دلیل برخی دروس را نتوانسته‌ام مطالعه کنم.
وی افزود: در بعضی مواقع هم از بزرگترها خواسته‌ام درس‌ها را برایم توضیح دهند و رفع اشکال کنند.
وی ادامه داد: البته از مدرسه نیز سی دی آموزشی دریافت کردم اما به دلیل کمبود امکانات نتوانسته‌ام از آن استفاده کنم.
این دانش آموز زاهدانی تصریح کرد: با این حال فضای مدرسه و کلاس درس به ما دانش آموزان کمک می‌کند تا تمرکز کنیم و مطالب را بهتر یاد بگیریم اما این یادگیری در خانه به کیفیت مدرسه نیست.
دانش آموزان سیستان و بلوچستان در بحث آموزش به دو دسته تقسیم می‌شوند
مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان اظهار داشت: در حال حاضر در بحث آموزش دانش آموزان در این استان به دو دسته تقسیم می‌شوند که یک دسته از آموزش‌های لازم بهره مند شده‌اند که این دسته از دانش آموزان جمعیت ۹۰ درصدی دانش آموزان را تشکیل می‌دهند و آمادگی دارند در ماه‌های آینده امتحانات را پشت سر بگذارند.
حمید رضا رخشانی افزود: ۱۰ درصد باقیمانده دانش آموزان هم جز افرادی هستند که به اینترنت و یا تلویزیون دسترسی ندارند که برای آنها هم یک پکیج آموزشی تهیه و از طریق راهبران آموزشی در اختیار آنها قرار گرفته است.
وی ادامه داد: در روستاها نیز به دلیل جمعیت کم دانش آموزان روستایی ارتباط با دانش آموزان با رعایت اصول بهداشتی و چهره به چهره انجام شده است و آموزش بچه‌ها و رفع اشکال درسی آنها به نحو مطلوب انجام شده است.
مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان تصریح کرد: البته بازهم برخی دانش آموزان مشکلاتی دارند که سامانه شاد (شبکه آموزشی دانش آموزان) از سوی وزارت آموزش و پرورش به تازگی راه اندازی شده تا این خلاءها را جبران کند.
وی درباره فضای مجازی و آموزش گفت: در ابتدا تصور بر این بود که تعامل با پیام‌رسان‌های اجتماعی می‌تواند تأمین کننده نیاز آموزشی ما باشد اما اختصاصی نبودن این فضا، عدم همراهی مناسب پیام‌رسان‌ها با بخش فنی برای انجام تست‌های مورد نیاز، عدم تأمین ویژگی‌های خواسته شده آموزش و پرورش از سوی پیام‌رسان‌ها و بروز ملاحظات مهم فنی و نیز انتقاد درست برخی متخصصان درباره امکان درز اطلاعات دانش‌آموزان، لزوم راه اندازی شبکه اختصاصی در مالکیت آموزش و پرورش را توجیه کرد.
آموزش و پرورش تصمیم به راه اندازی شبکه‌ای اختصاصی، مستقل و ایزوله که در مالکیت خودش باشد، گرفت
رخشانی افزود: از همین رو آموزش و پرورش تصمیم به راه اندازی شبکه‌ای اختصاصی، مستقل و ایزوله که در مالکیت خودش باشد، گرفت و در پی این تصمیم کلیه شرکت‌های پیام رسان مشارکت کننده از جمله روبیکا، گپ، سروش، بله و آی گپ که خدمات خود را برای بررسی به آموزش و پرورش ارائه کرده بودند کنار گذاشته شدند که امری معمول در روابط کارفرمایی-پیمانکاری است.
وی ادامه داد: متعاقب بررسی‌های تخصصی برای یافتن پلتفرم اختصاصی، مجموعه همراه اول و ایرانسل برای ایجاد چنین ظرفیتی مناسب تشخیص داده شدند و با تعیین شروط فنی بسیار سخت‌گیرانه و پذیرش آن از سوی همراه اول، توافق‌نامه‌ای برای ایجاد «شبکه آموزشی دانش‌آموزان» موسوم به «شاد» بین دو طرف به امضا رسید و پروانه بهره برداری کلیه پلتفرم‌های مربوط به «شاد» هم در راستای مسئولیت اجتماعی اپراتور اول به وزارت آموزش و پرورش به صورت نامحدود ابلاغ شد.
مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان در خصوص امنیت فضای مجازی برای دانش آموزان هم تصریح کرد: خوشبختانه برای اولین بار در تاریخ آموزش کشور، وزارت آموزش و پرورش پلتفرم اختصاصی با مالکیت انحصاری خودش را راه اندازی کرده که معلمان و دانش آموزان می‌توانند به راحتی در فضایی امن همچون فضای مدرسه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
وی بیان کرد: ما معتقدیم در حوزه پلتفرم نیاز به اعمال حاکمیت از نوع مالکیت وجود دارد اما در سطح سرویس و خدمات آماده همکاری همه جانبه با بخش خصوصی و ارائه دهندگان خدمات آموزش مجازی برای اتصال به پلتفرم شاد برای ارتقای کیفیت آموزشی دانش آموزان هستیم اما اجازه ایجاد انحصار به هیچ بخش و گروهی از جمله پیام رسان‌ها داده نخواهد شد.
رخشانی گفت: البته هرگونه تصمیم گیری در خصوص بازگشایی مدارس و نحوه امتحانات دانش آموزان توسط ستاد ملی کرونا اعلام می‌شود که به محض تصمیم جدید برای اجرا به مدارس ابلاغ می‌شود.
اما به نظر می‌رسد مشکل دانش آموزان محروم سیستان و بلوچستان به همین جا محدود نمی‌شود زیرا با راه اندازی سامانه «شاد» نیز همچنان تعدادی از دانش آموزان این استان که در نقاط روستایی و دور افتاده و در مدارس کپری تحصیل می‌کنند همچنان با مشکل مواجه هستند و به جای اینکه شاد باشند غمگین می‌شوند.
سامانه‌ای که به جای شادی موجب غمگین شدن شد
عنوان شاد، برگرفته از عبارت «شبکه آموزشی دانش آموزان» است، البته سامانه آموزش الکترونیکی از سال‌ها پیش در برخی از دانشگاه‌های کشور وجود داشت اما در مدارس چنین امکانی فراهم نبود. از همین رو آموزش دروس پایه‌های مختلف، ابتدا از طریق رسانه ملی صورت گرفت. این شیوه آموزش از راه دور، بسیار مورد توجه و استقبال مخاطبان قرار گرفت و موجب شد که مسئولین به فکر یک سامانه آموزش مجازی پیشرفته باشند.
این سامانه بستری است که برای آموزش مجازی دانش آموزان در نظر گرفته شده است. در این سامانه آموزش به صورت آنلاین انجام می‌شود و دانش آموزان موظف هستند در ساعات مقرر، در کلاس‌های مجازی شرکت کنند. چنان چه امکان حضور در کلاس‌های آنلاین برای دانش آموز وجود نداشته باشد، می‌توانند از فایل‌های ذخیره شده آنها استفاده کنند.
به طور کلی فرآیند ورود به سامانه شاد، طی سه مرحله از سوی مدیر مدرسه، معلم‌ها و دانش آموزان انجام می‌شود و صد البته که ورود به سامانه شاد، نیاز به نصب اپلیکیشن شاد و یا ثبت نام در نسخه تحت وب این سامانه دارد.
از همین رو در حال حاضر مشکل برای دانش آموزان و حتی معلمین برخی از مدارس استان سیستان و بلوچستان چند برابر شده است زیرا برای استفاده از این نرم افزار حتماً باید دارای یک گوشی هوشمند و یا یک سیستم رایانه‌ای متصل به اینترنت باشید زیرا در غیر این صورت امکان آموزش و تحصیل برای شما وجود ندارد.
به گفته یکی از فروشندگان تلفن همراه در شهر زاهدان از زمان راه اندازی سامانه «شاد» بسیاری از مردم غمگین شده‌اند. زیرا تهیه یک گوشی هوشمند متصل به اینترنت بزای بسیاری از خانواده‌ها آن هم در این شرایط اقتصادی بسیار سخت و دشوار است.
این فروشنده تلفن همراه اظهار داشت: در روزهای اخیر بسیاری از پدران و مادران را دیده که به دلیل قیمت بالای گوشی‌های هوشمند شرمنده فرزندان خود شدند و با چهره‌ای غمگین مغازه او را ترک کرده‌اند.
البته این مورد مربوط به شهر زاهدان و مرکز استان سیستان و بلوچستان است و قطعاً اوضاع در دیگر نقاط محروم استان سیستان و بلوچستان بسیار پیچیده‌تر و ناراحت کننده تر است.