جای خالی کارگردان یوسف پیامبر ۴ سال پس از درگذشت

به گزارش حلقه وصل، حالا درست از درگذشت زنده یاد «فرج الله سلحشور» کارگردان متعهد و انقلابی کشورمان می گذرد.

**سالهاست به سراغ قصه های قرآنی می روم

هنرمندی که با حضورش آثاری چون توبه نصوح، ایوب پیامبر و پرواز در شب را ماندگار کند و پس از آن نیز تمام تلاشش را صرف حضور در آثار معنوی کرد. او در همین رابطه گفته است: من سال‌هاست که به سراغ قصه‌های قرآنی رفته‌ام ولی از ویژگی های اصلی که مرا به ساخت این مجموعه ترغیب کرد، این بود که سعی کردم تا در این سریال برخلاف نسخه‌ای که تاکنون بر اساس این قصه در دنیا ساخته شده به بخش عاشقانه قصه تمرکز نکنم و یک نسخه عاشقانه دیگر به این آثار اضافه نکنم، بلکه تلاش کردم این قصه را از منظر اهل بیت به تصویر بکشم و فکر می کنم کار تازه‌ای باشد معتقدم کوچکترین قصه‌های قرآن، زیباترین داستان‌های عالم هستند چه برسد به داستان حضرت یوسف که به تعبیر قرآن احسن‌القصص است.

سلحشور در ادامه با اشاره به بحث محتوایی مجموعه اظهار داشت: این مجموعه به لحاظ محتوا کاملا پیرو تفاسیر شیعه و کتب تاریخی بوده است. همه سعی من و همکاران این بوده که تا تمامی ارزش‌هایی که در قرآن پیرامون پیام اصلی این داستان آمده به صورت برجسته و به زبان تصویر منعکس کنیم اما اینکه چقدر موفق بوده‌ایم، مردم باید نظر بدهند. بضاعت ما در ساخت آثار معنوی محدود است و همواره باید تلاش کنیم تا کیفیت هر اثر بهتر از اثر قبلی باشد.

**«یوسف پیامبر(ع)» پربیننده ترین سریال ایران در جهان

بزرگترین خدمتی که سلحشور در مدت حیات خود انجام داده، ساخت سریال یوسف پیامبر بوده که تا به حال در تعداد بسیاری از کشورهای دنیا به نمایش درآمده و علاقه مندان بسیاری دارد. سریالی که بارها از کشورهای همسایه نیز پخش شده و هنوز هم علاقه مندان بسیاری دارد.

او این سریال را برگرفته از احسن القصص قرآن گرفته و تفاوت آن با نسخه های خارجی این است که رنگ و بوی ایمان و قرآن در آن موج می زند.

در همین رابطه «حسین زندباف» تدوین گر سریال یوسف پیامبر گفت: آن زمان زنده یاد سلحشور با وسواس بسیاری سریال را ساخت. موضوعات معنوی برایش از اهمیت بالایی برخوردار بود.

**سکانس ایمان آوردن زلیخا و گریستن سلحشور

وی ادامه داد: به خاطر دارم زمانی که گروه مشغول دکوپاژ سکانس ایمان آوردن زلیخا بودند، چشمم به سلحشور افتاد و دیدم که به شدت گریه می‌کند. بعدا زمانی که خودم در حال مونتاژ بودم، با دیدن این سکانس گریه کردم. وقتی هم که پخش شد، خانواده و اطرافیانم تحت تأثیر این سکانس قرار گرفته بودند و می گریستند.آنجا متوجه شدم که این موضوع از دل و جان سلحشور به همه مردم انتقال پیدا کرده و همه را تحت‌تأثیر قرار داده است.

زندباف اظهارداشت: همان زمان می دانستم که سریال محبوب خواهد شد ولی برخی به سلحشور حمله کردند و او را مورد نقدهای غیرمنصفانه قرار دادند. همان زمان به او گفتم که در مقابل نقدهای منفی سکوت کن. این سریال در زمان خود خیابان ها را خلوت کرد و بسیاری از دیدن آن لذت بردند و امیدوارم که توشه خوبی برای مرحوم سلحشور باشد.

این تدوین گر گفت: سلحشور فیلمنامه داستان حضرت یونس را هم نوشته بود و برایم خوانده بود. خیلی زیبا و جذاب بود. کاش زنده بود و ساخت سریالهای قرآنی را ادامه می داد.

**سریال «موسی(ع)» یادگاری که نیمه کاره ماند

زنده یاد سلحشور بنا بود سریال موسی(ع) را هم کارگردانی کند. او در زمان حیات خود به نیت شهدای کربلا فیلمنامه این سریال را در 72 قسمت به نگارش درآود. اما بعدتر و پس از مرگ این کارگردان و در دوره ریاست سرافراز بر صداوسیما تعداد قسمت های سریال کاهش پیدا کرد.

کارگردانی سریال هم به جمال شورجه یار دیرین سلحشور سپرده شد و بنا شد این کارگردان انقلابی مسیر سلحشور را ادامه بدهد. موضوعی که البته به دلیل بیماری شورجه هنوز امکان آن فراهم نشده و سریال مرحله پیش تولید را سپری می کند و نیمه کاره مانده است.

**کارگردانی که به حسن خلق شهرت داشت

«محمد هوشیاری» از دوستان نزدیک و همکار مرحوم سلحشور نیز گفت: در ابتدا باید بگویم مرحوم سلحشور برخلاف تصور خیلی از افراد بسیار حسن خلق داشت و ذاتا خوش رفتار و مهربان بود، به لحاظ اینکه ایشان همواره دغدغه مند به مباحث دینی و فرهنگی بود.

وی ادامه داد: برخی فکر میکردند ایشان حتما بداخلاق و کج خلق هستند، حتی برخی از دوستان گاها وقتی با ایشان روبرو می شدند و یا به دفتر می آمدند پس از معاشرتی کوتاه از فراغ بال ایشان و خوش رفتاریهای سلحشور بسیار متعجب می شدند. مرحوم سلحشور ویژگیهای خاصی داشت ، علاوه بر تدین واقعا در عرصه تولیدات قرآنی و فیلمنامه نویسی بسیار موثر و کم نظیر بود.

این تهیه کننده تلویزیون توضیح داد: خاطرم هست در جلسات شورای فیلمنامه موسی (ع)؛ ایشان متن های اولیه که هنوز خام بود و شب گذشته نوشته بود را میخواندند، البته قبل از شروع جلسه حتما چند آیه از قرآن را تلاوت می کردند و بعد شروع به خواندن فیلمنامه میکردند. معولا آنقدر متون با احساس و تأثیرگذار بود که اکثرا بی اختیار گریه میکردیم.

**برکاتی که تولید سریال یوسف پیامبر داشت

وی با بیان اینکه در پروژه هایی که سلحشور تولید میکرد، نظیر یوسف پیامبر (ع) فضایی بسیار سالم و با معنویت حاکم بوده، تصریح کرد: زنده یاد سلحشور در مناسبتها و اعیاد دینی بین همه عوامل عیدی پخش می کردند و حتی برخی افراد با وامی که از پروژه میگرفتند ازدواج کرده و حتی با کمک این کارگردان انقلابی، حتی اندک ولی با برکت این سریال توانستند صاحب خانه شوند. به گفته یکی از هنرمندان پروژه یوسف پیامبر (ع) به لحاظ فضای معنوی و سلامتی که در پشت صحنه حاکم بود برخی از هنرمندان به جای خسته نباشید به یکدیگر از واژه قبول باشه استفاده میکردند.

تهیه کننده «به رنگ آفتاب » تصریح کرد: مرحوم سلحشور بر این باور بود که تولیدات قرآنی قواعدی دارد، در ابتدا کارگردان باید باور دینی داشته باشد تا بتواند اثری مأثر بسازد و هرگز بدون وضو کلمه ای از فیلمنامه یوسف و حتی موسی را ننوشتند و جالبتر آنکه میزی که فیلمنامه را در نیمه شب ها در اوج کسالت و درد ناشی از مریضی می نوشتند رو به قبله بود و به عقیده بنده وقتی قواعد اینگونه آثار را رعایت کردی میشود سریال تأثیرگذار و ماندگار یوسف پیامبر (ع) که پس از پخش متعدد از شبکه های مختلف سیما به بیش از چهل کشور دنیا راه یافت که به فرمایش رهبر معظم انقلاب آثار پرآوازه و ماندگار این هنرمند با ایمان مرزهای کشور را درنوردیده و مایه‌ آبرو و اعتبار هنر سینمای ایران در چشم ملتهای دیگر شد.

**کارگردان ساده زیستی که مشکل گشای دیگران بود

وی با عنوان اینکه مرحوم سلحشور بسیار ساده زیست و کم خرج بود، ولی در قبال مشکلات مالی عوامل مجموعه و حتی افرادی که به ایشان معرفی میکردند هرگز بی تفاوت نبود و حتما  مشکل گشا بود، اظهارداشت: متأسفانه باید در اینجا بگویم قرارهای بسیاری را با مسؤلین مختلف بابت تأمین مالی پروژه موسی کلیم الله (ع) تنظیم میکردیم و حتی در اواخر عمر ایشان با توجه به کسالت و پیشرفت مریضی با سختی فراوان در جلسه حاضر میشد که معولا دوستان قول مساعدت میدادند ولی هیچ کدام از آن جلسات نتیجه نداد و بالاخره ایشان در نهایت به رحمت خدا رفتند و سریال موسی (ع) ساخته نشد. دردناک تر آنکه  شاید کمترین و بی ارزشترین عنصر در قبال حجم عظیم برکات معنوی ثابت شده در آثار فاخر و مأثر قرآنی مادیات باشد که این مهم امروزه خود بزرگترین معضل و عنصر بازدارنده پروژه های ارزشمند دینی شده است.

هوشیاری تهیه کننده مستند «راوی حقیقت » با موضوع اثرات سینمای دینی بر جامعه و گذری بر زندگی مرحوم سلحشور که این روزها از شبکه های مختلف سیما در حال پخش است، گفت: راستش را بخواهید من کاملا ایدئولوژی و دغدغه مرحوم سلحشور را درک میکردم و کاملا باورداشتم، ایشان در کل معتقد بودند باید از این ابزار چموش سینما و تلویزیون در جهت حفظ و نشر ارزشهای والای دینی و قرآنی که امروزه بهترین و موثرترین است بیشترین بهره وری را داشته باشیم و من سعی کردم با مشکلات فراوان  مستند «راوی حقیقت» را تولید کنم تا بتوانم از این طریق حقیقت عقیده و دغدغه مرحوم سلحشور که حقیقتا خودم نیز کاملا هم نظر با ایشان بوده و بر این باورم را به نمایش بگذارم.

هوشیاری در ادامه این مصاحبه گفت: باشد که انشاالله با تولید این مستند توانسته باشیم قدمی مأثر در جهت تحقق آرمانها و دغدغه مرحوم فرج لله سلحشور و سینمای دینی برداشته باشیم.