سرویس سیاست حلقه وصل - در این دور از انتخابات مجلس شورای اسلامی که بسیاری از اصلاح طلبان سرشناس اصلا ثبت نام نکردند اصلاح طلبان بازی چند مرحله ای را در پیش گرفتند.
اعتراض به رد صلاحیت ها و نداشتن کاندیدا
بعد اعلام نتایج اولیه تأیید صلاحیت ها توسط شورای نگهبان، اصلاح طلبان با یک پروپاگاندای رسانه ای به دنبال القای این مسئله بودند که شورای نگهبان کاندیداهای آنان را رد صلاحیت کرده است و آنان قادر به شرکت در انتخابات نیستند.
این ادعای اصلاح طلبان که فرصت رقابت از آنان گرفته شده است چنان پرتکرار شد که فضای مظلوم نمایی را برای آنان به وجود آورد. اما این مرحله اول طراحی اصلاح طلبان بود.
مشارکت بدون لیست واحد
بعد از جلسات متعدد که شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان برای رسیدن به لیست واحد ناکام مانند سرانجام در ۱۵ بهمن ماه در بیانیه ای منتشر شد. در این بیانیه آمده است: «در حوزه انتخابیه تهران، ری، اسلام شهر، شمیرانات و پردیس، عمده ظرفیت و فرصت حضور احزاب و شخصیت‌های نام آشنا از این جبهه گرفته شده است. با این شرایط هرگونه تصمیم احزاب عضو که امکان رقابت حداقلی در این حوزه برای آنان باقیمانده است مورد احترام بوده و حق قانونی آنهاست تا با نام و عنوان خود از کاندیدای مورد نظر خود حمایت نمایند.»[۱] بر این اساس اصلاح طلبان بدون لیست واحد در انتخابات شرکت خواهند داشت.
علاوه بر کارگزاران سازندگی احزابی چون مردم سالاری و کار نیز اعلام کردند که لیست هایی انتخاباتی خواهند داد.
شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان که با انتقادات شدیدی رو به رو بوده است و عدم توافق بر سر لیست انتخاباتی و استراتژی کلی در انتخابات، امری قابل پیش بینی بود با پروپاگاندای رسانه ای خود عدم توافق بر سر لیست را به مسئله رد صلاحیت ها مربوط دانست تا سرپوشی بر اختلافات درونی این جبهه بگذارد.
ارائه سه لیست با تعداد افراد مشترک تهران
با نزدیک شدن به روز انتخابات کم کم لیست های انتخاباتی آنان نیز منتشر می شود. لیست هایی که بر خلاف ادعاهای اولیه اصلاح طلبان نه تنها با کمبود کاندیدا مواجه نیستند بلکه دارای افراد مشترک زیادی نیز هستند. تا اینجا سه لیست منتشر گردیده است نخست فهرست "کارگزاران سازندگی" با نام "یاران هاشمی" و دیگری فهرست "شورای هماهنگی جبهه اصلاحات" به نام "ائتلاف برای ایران" و سومین لیست "یاران اصلاحات" [۱] است.
بررسی سه لیست منتشر شده از اصلاح طلبان نشان می دهد لیست کارگزارن سازندگی با لیست ائتلاف برای ایران دارای ۱۸ نفر مشترک است که عبارتند از:
۱) حجت الاسلام و المسلمین مجید انصاری
۲) محمد حسین مقیمی
۳) افشین علا
۴) محمدرضا نجفی
۵) داوود محمدی
۶) علیرضا محجوب
۷) سید فرید موسوی
۸) سهیلا جلودارزاده
۹) اعظم صمصامی
۱۰) پروانه مافی
۱۱) زهرا ساعی
۱۲) محمدرضا بادامچی
۱۳) سعید باقری
۱۴) سید امیر عسکری
۱۵) محمد هادی انتشاری
۱۶) محمد حسین شیخ محمدی
۱۷) محمد رضا شریفی
۱۸) وحید توتونچی
لیست بیست نفره یاران اصلاحات نیز که روز سه شنبه منتشر شده است نیز تماما جز در یک مورد با لیست ائتلاف برای ایران مشترک است تنها فرد غیر مشترک آنان حسین حاجی پور فرد است.
با این حساب چند نکته آشکار می گردد:
۱- اصلاح طلبان با کمبود کاندیدا مواجه نیستند.
۲- لیست های متعدد آنان دارای مشترکات زیادی است.
۳- با این استراتژی قصد فرستادن حداقل نصف کاندیدهای خود به مجلس را دارند.
چرایی لیست واحد ندادن اصلاح طلبان
سوال مهمی در اینجا باقی است چرایی لیست واحد ندادن اصلاح طلبان است. اینکه آنان با وجود داشتن تعداد کاندیداهای مناسب اما از دادن لیست واحد اجتناب کرده اند و بخصوص حزب اتحاد ملت به عنوان یکی از احزاب اصلی جریان اصلاح طلبی از ارائه هر لیستی خودداری کرده است. دلایل این مسئله چند نکته است:
۱- مسئله اول اینکه اختلافات جریان اصلاح طلب آشکار است و بسیاری از آنان شورای هماهنگی را به پدرخواندگی و تحمیل نظر متهم می کنند. بسیاری از احزاب این شورا را متشکل از حزب اتحاد ملت و احزاب اقماری آن می دانند که با توجه به این نکته نظرات دیگران احزاب چون اعتماد ملی و کارگزارن نادیده انگاشته می شود. این اختلافات بعد از انتخابات ۹۶ ریاست جمهوری آغاز شد و تا امروز به نقطه اوج خود رسیده است که حزب کارگزاران علنا از اتحاد ملت انتقاد می کند و راهبردهای آن در مورد انتخابات را رد می کند. البته "شعسا" سعی کرد با پررنگ نشان دادن مسئله رد صلاحیت ها سرپوشی بر این اختلافات بگذارد.
۲- با لیست واحد ندادن از طرف آنان، همواره این مظلوم نمایی باقی خواهد ماند که شورای نگهبان و نظام فرصت رقابت را از جریان اصلاح طلبی سلب کردند. آنان همواره قصد دارند نظام را متهم به این امر کنند که از دادن لیست واحد توسط آنان جلوگیری کرده است.
۳- از آنجایی که تعدادی لیست با اشتراک افراد نزدیک ۲۰ نفر منتشر شده است لذا چند احتمال برای آنان مطرح است. اگر افراد مشترک در لیست ها رای نیاورند که باز با این ادعا که ما قادر به دادن لیست واحد نبودیم لذا اصلا در انتخابات شرکت نکرده ایم شکست خود را توجیه خواهند نمود. کاری که در این جریان سابقه ای طولانی دارد.
۴- اگر افراد مشترک بتوانند وارد مجلس شود به عنوان پیروز نبرد انتخاباتی معرفی خواهند شد و این پیروزی را برای خود در شرایطی که بسیاری از کاندیدهای آنان حضور نداشته اند بااهمیت جلوه خواهند داد.
۵- اگر تعداد بالایی از افراد این لیست ها وارد مجلس شده ولی کارنامه ضعیفی داشتند و ناکارآمدی مجلس دهم را تکرار کردند، اصلاح طلبان با توسل به همین لیست واحد نداشتن ادعا خواهند کرد که ما اصلا از هیچ لیستی حمایت نکرده ایم و عملکرد آنان به جریان اصلاح طلبی مربوط نخواهد شد.
۶- تجربه مجلس دهم نیز اصلاح طلبان را به این سمت سوق می دهد که دیگر از وجاهت بزرگان اصلاحات برای مجلس خرج نکنند. مجلس دهم که با اکثریت لیست امید مورد حمایت اصلاح طلبان بود کارنامه بسیاری ضعیفی از خود به جا گذاشت و نمره آن در کارنامه اصلاح طلبان ثبت شده است و از این تجربه برای انتخابات پیش رو بهرده برده و علی رغم لیست های متعدد با تعداد افراد مشترک زیاد، اما از اراده لیست واحد خود داری کرده تا به سرنوشت انتخابات قبلی دچار نشوند.
و در پایان اینکه با این طراحی چند مرحله ای که آنان انجام داده اند در همه مراحل ادعای رد صلاحیت ها و نداشتن کاندیدا ها را به عنوان سرپوشی جهت طراحی خود و اختلافات درونی این جریان قرار داده اند.
۱- https://www.tasnimnews.com/fa/news/۱۳۹۸/۱۱/۲۹/۲۲۰۵۶۸۱/
۲- https://donya-e-eqtesad.com/