راسته انقلاب و «ویترین‌های عبوس»

به گزارش حلقه وصل، نشست نقد و بررسی کتاب «شاهین بر آفتاب» روایت زندگی شهید غلامعلی پیچک به  مناسبت سی‌وهشتمین سالگرد این شهید  با حضور گلعلی بابایی نویسنده کتاب، حسین قرایی نویسنده پژوهشگر و منتقد ادبی، ابراهیم شفیعی همرزم شهید، جواد کلاته و همچنین همرزمان و خانواده شهید غلامعلی پیچک در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

در ابتدای این نشست مازیار حاتمی مدیر انتشارات ۲۷ بعثت ضمن اشاره به اینکه حوزه فعالیت نشر ۲۷ مستند است،‌ فعالیت‌های بخش مستند گوناگون و متنوعند،‌ توضیح داد:‌ با توجه به مستند بودن فعالیت‌های ما در گونه‌های مختلف فعالیت‌ها صورت می‌گیرد که "کارنامه‌های عملیاتی" اصلی‌ترین موضوع آن است. بررسی و پرداختن به آثار شهدای لشکر ۲۷ حضرت رسول در قالب‌های مختلف، زندگینامه‌ها، تاریخ شفاهی و ... مجموعه این آثار به صورت مستند ارائه می‌شود.

در ادامه این مراسم حسین قرایی گفت: ما باید اسم اتفاقاتی که در ادبیات دفاع مقدس می‌افتد را حجاب معاصرت یا بی‌عرضگی خودمان و مسئولین بگذاریم. من امروز که نامه شهید پیچک برای همسرش را می‌خواندم تأسف خوردم که چرا شهید پیچک به عنوان نویسنده در انقلاب اسلامی معرفی نشده است. شیدایی، عاشقی، فنون بلاغت ادبی در این نثر وجود دارد.

قرایی ادامه داد: گلعلی بابایی مستند می‌نویسد. شما در کتاب‌های بابایی مطلبی بدون سند پیدا نمی‌کنید. در پاورقی این کتاب به صورت دقیق مستندات را آورده است. ما در حوزه لشکرنویسی و یگان‌نویسی کسی مانند بابایی و بهزاد نداریم.گلعلی بابایی جنگ را درست روایت می‌کند و دفاع مقدس را پاکیزه می‌نویسد. نوشتن در باب شهدا خیلی خطرناک  و سخت است. خانواده‌ها رصد می‌کنند و باید مطالب با ظرافت و دقت کامل نگاشته شود.

وی افزود: در حال حاضر کتابی برای گلعلی بابایی می‌نویسم و در آنجا به صورت کامل به این موضوع پرداخته شده است که چرا گلعلی ژانر سرگذشت‌نامه را دنبال می‌کند. بابایی مستند می‌نویسد و کسی را هم سانسور نمی‌کند به عنوان مثال دعوای محسن وزوایی و احمد متوسلیان را در کتابش می‌آورد که حفاظت به این قسمت خرده می‌گیرد اما بعدها رهبر انقلاب به آقای بابایی می‌گوید آن قسمت از کتابتان که درگیری وزوایی و متوسلیان را روایت می‌کند جزو بهترین قسمت‌های کتاب بود. یکی از توفیقات آقای بابایی این است که رهبر انقلاب کارهای ایشان را دنبال می‌کنند و همین برای بابایی بس است.

این پژوهشگر ادبی افزود: رسماً دانشگاه ما ادبیات دفاع مقدس را سانسور می‌کند، خیلی راحت از کنارش می‌گذرد. دغدغه مسئولین فرهنگی ما به ادبیات دفاع مقدس خاصه در این چند سال شعله‌اش کم فروغ‌تر شده است. ما باید به امثال شهید پیچک ضریب بدهیم یعنی کارهای مکتوب و تصویری برای معرفی این شهدا به نسل‌های آینده تولید کنیم. متأسفانه در سینمای انقلاب اسلامی هم به شهدای دفاع مقدس اهمیت آنچنانی نمی‌دهند و حتی در مقاطعی ناسزا هم می‌گویند.

در ادامه این نشست برادر شهید پیچک گفت: غلامعلی مصاحبه‌ای یک‌ساعته دارد که خیلی نقل‌ها را از شهدا روایت می‌کند. او هر چه روایت می‌کند از خود شهداست و نام‌های آنها را می‌برد. غلامعلی می‌گفت اجر من باقی می‌ماند مگر با شهادت اجر من داده شود. نقلی که آقای بابایی در این کتاب آورده‌اند بسیار درست است و دور از منظر و ذهن نیست.

ابراهیم شفیعی همرزم شهید پیچک در این مراسم با بیان خاطراتی از این شهید گفت: حدود بیش از ۳ سال تلاش شد چند کنگره، مراسم برای شهدای غرب و همین کتاب آنها به نگارش درآمد. شهدای غرب نسبت به شهدای جنوب غریب‌ترند چرا که اکثر فرماندهان بیشتر در جبهه جنوب بوده‌اند و متأسفانه کمتر به شهدای غرب پرداخته شده است و ما نتوانستیم یاد و خاطره این شهدا را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.

وی ادامه داد: شهید پیچک دارای قابلیت مدیریتی و رزمی ارزشمندی بود. شهید حسین همدانی تفاسیر زیبایی از شهید پیچک دارد. زمانی که شهید پیچک به جبهه غرب آمد من و شهید همدانی مسئولیت داشتیم و خیلی برایمان سخت بود که جوانی مثل شهید پیچک فرمانده ما بشود، اما با آن مدیریت خضوع و خشوع به قدری سریع ما را مجذوب خود کرد.

یکی از ویژگی‌های شهید پیچک مطالعه  او بود. او شب‌ها ساعت‌ها مطالعه می‌کرد و از لحاظ تئوری جنگی در سطح بسیار بالایی خود را قرار داد. ویژگی دیگر شهید پیچک سلوک و از خودگذشتگی بود او چهره مردمی داشت و ساده و بی‌آلایش بود.

در پایان این جلسه گلعلی بابایی با اشاره به اینکه نویسندگی را از کجا شروع کرده‌ است، گفت: کار نویسندگی را از خود جبهه شروع کردم و آنجا یادداشت‌های روزنوشت می‌نوشتم که بعدها شد کتاب. به قول آقای سرهنگی اینها مستندهای زنده جنگند. از همانجا احساس کردم که باید در حوزه تاریخ جنگ ورود کنم چرا که خلأ را احساس می‌کردم.

بابای افزود: به ژانرهای مختلفی پرداختم و الان هم مستندنویسی را انتخاب کردم. این درست است که شاید مخاطب برای بخش داستان و رمان بیشتر باشد اما در این سال‌های اخیر خیلی ازکتاب‌های جنگ که مورد استقبال قرار گرفتند مستند بوده و این حوزه نشان می‌دهد که قابلیت رقابت با بخش داستان و رمان را دارد. می‌شود قالب مستندنگاری را طوری قلم زد که مخاطب پیدا کند.

وی ادامه داد: به عنوان مثال "همپای صاعقه" درست است مستند است اما یک قصه دارد همین‌طور کتاب شهید پیچک که زندگینامه است اما در قالب یک قصه روایت می‌شود. به نظر من مستندنویسی می‌تواند جذابیت داشته باشد.

این نویسنده دفاع مقدس گفت: ادبیات دفاع مقدس صاحب مشخصی ندارد آن آتش به اختیاری که رهبر انقلاب فرمودند در این حوزه متبلور است. مثلاً جبهه غرب زمانی در سال ۱۳۶۲ فروپاشید و چون متولی نداشت به آن پرداخته نشد و شهدای مثل شهید موحد دانش، همت، وزوایی در یگان‌های دیگر مطرح شدند.

بابایی با اشاره به مغفول ماندن ادبیات دفاع مقدس گفت: به قول حسین بهزاد که در مورد کتابفروشی‌های راسته خیابان انقلاب می‌گوید «ویترین‌های عبوس». او راسته خیابان انقلاب را نسبت به کتاب‌های جنگ عبوس می‌داند. ما باید بدانیم که ادبیات دفاع مقدس طرفدار دارد و این را در این چند سال اخیر نشان داده است. پرمخاطب‌ترین کتاب‌های کشور در حوزه ادبیات دفاع مقدس است. متأسفانه فیلم شهید وزوایی سه مرتبه تا مرحله پیش‌تولید پیش رفت اما کار متوقف شد. باید مسئولین فرهنگی حمایت‌های لازم را برای به تصویر کشیدن این رشادت‌ها بکنند.