حلقه وصل: مداحان اهلبیت (ع) و پیر غلامان حسینی نقش بسیار مهمی در ماندگاری نهضت عاشورا و وقایع آن دارند چراکه با نوای خود مظلومیت امام حسین (ع) و شهیدان کربلا و همچنین قساوتهای یزیدیان را به گوش مردم میرسانند.
پیر غلامان حسینی همانطور که از نامشان نیز پیدا است، از ابتدای زندگی و تا پیری، خود را وقف حسین (ع) کردند و با صدای دلنشین خود مظلومیت شهدای کربلا را در تاریخ ثبت کردند.
میگوید مداحی لطفی از جانب اهلبیت (ع) به او بوده است و از این مداحی و پیر غلامی کرامات زیادی از اهلبیت دیده است که ترجیح میدهد این احوال معنوی و این کرامات برای خودش بهعنوان رازی بزرگ باقی بماند.
نوکری امام حسین(ع) از محله موسی بن جعفر
علی طحان متولد ۱۳۳۷، حدود ۴۵ سال مداح اهل بیت است و از ۱۵ سالگی نوحهخوان است، سالها است ساکن محله موسی بن جعفر بیرجند بوده و خود را خادم و نوکر آن حضرت و امام حسین(ع) میداند و به همین علت بعد از بازنشستگی از اداره راه و شهرسازی، فرصت بیشتری برای پرداختن به امور مسجد یعنی حسینیه موسی بن جعفر (ع) میگذارد.
این پیرغلام حسینی با بیان اینکه در طول این سالها خدمت، حتی یک روز زیارت عاشورا و نماز صبح مسجد تعطیل نشده است، گفت: با وجود علاقه بسیار برای رفتن به کربلا نتوانستم بروم چون امسال، روحانی مسجد به اربعین رفت و مسجد بدون مسؤول میماند.
طحان به خاطره سفر کربلایش اشاره کرد و گفت: تنها در سفر کربلا در سال ۹۰ که یک روز قبل از اربعین آنجا بودم، حضور شیعیان عراقی را دیدم که زن و مرد و کودک در مسیرهای مختلف برای عزاداری به کربلا میآمدند.
وی افزود: اما در این سالها که پیادهروی اربعین قوت گرفت توفیق حضور نداشتم، با این وجود خوشحالم که امام حسین(ع) همین زیارت عاشورایی که میخوانم را از من قبول میکند.
رسم خوب عراقیها
وی افزود: سال 1390 که قبل از اربعین در کربلا بودم، اطلاعی از عزاداری شیعیان عراق در این ایام نداشتم، اما جاده نجف تا کربلا از جمعیت مردم و موکبهای پذیرایی پر بود.
این مداح گفت: به خاطر دارم در کنار حرم حضرت ابوالفضل(ع) اتاقهایی با بتون بدون در و پنجره ساخته بودند که انباشته از پتو بود و زائرین عراقی از این اتاقها برای استراحت استفاده میکردند.
طحان با اشاره به یکی از رسوم خوب عراقیها گفت: موقع عزاداری وقتی بهصورت دستههای بزرگ سینهزنی وارد حرم میشدند، بیآنکه مانع زیارت دیگر زوار شوند از یک در وارد میشدند و لبیکگویان، سلامی میدادند و از در دیگر خارج میشدند که نشان ادب آنها به امام و زوارشان بود.
صدای خوب، شرط اول مداحی
این مداح اهل بیت افزود: در گذشته اول باید صدای خوبی میداشتی تا بتوانی مداح شوی، بعد نوحههای کوچک را میخواندی و کمکم در جلسات دعا شرکت میکردی و آرام آرام بالا میآمدی، من هم از این فضا مداحی را شروع کردم.
طحان گفت: آن زمان، نوحه زیاد میخواندند و مداحی به شکل امروز مرسوم نبود، معمولاً هم شعرها را از کتابهای «طوفان کربلا»، «منتخب المسائل» و «نخل میثم» حفظ میکردیم.
وی افزود: حدود ۵۰ رباعی که هر کدام ۲ بیت است به خاطر دارم البته مداح با مطالعه و خواندن اشعار مخزن اشعارش را بیشتر میکند.
خواندن اشعار پرمحتوا؛ توصیه رهبر انقلاب
طحان با بیان اینکه اشعاری که در مدح ائمه (ع) خوانده میشود باید پرمحتوا باشد، افزود: بیشتر از اشعار قدیمی برای روضه استفاده میکنم و سراغ اشعار جدید نرفتم.
وی افزود: معمولاً مداحهای کشوری شاعر دارند و بر اساس متون کتابهای معتبر، شاعر شعری برایشان میسراید؛ اما ما از جیب میخوریم و همان شعرهای قدیمی که حفظ هستیم را استفاده میکنیم.
این پیرغلام حسینی با بیان اینکه چند سالی هست برخی اشعار در شأن اهل بیت نیست، گفت: اشعار بدون محتوا را قبول ندارم و نوع سبک برخی مداحان هم قابل قبول نیست.
طحان افزود: اخیراً با توصیه علما و خصوصاً رهبر انقلاب، مداحان به شعرهای پرمحتوا روی آوردند.
این پیرغلام حسینی به تأثیر سخن اشاره کرد و گفت: مداح باید راه خودش را مشخص کند و حرمت مسائل را نگه دارد، مداحی که در مجالس غیر بهعنوان خواننده میرود، تأثیر سخن و روضهاش در مستمع اندک است.
تعیین قیمت در شأن مداح نیست
طحان با اشاره به اینکه تعیین مبلغ توسط مداحان برای جلسات عزاداری یکی دیگر از آسیبها است، گفت: مداحی شغل نیست که کسی بخواهد برای یک جلسه روضه مبلغی تعیین کند و تا جایی که اطلاع دارم اکثر مداحان شاغل هستند.
وی افزود: کار برای اهل بیت(ع) باید با اخلاص باشد، بسیاری از مداحان با نیت خالص این کار را انجام میدهند و حتی با وضو در جلسات حاضر میشوند.
این مداح با بیان اینکه برای مداحی که برای یک جلسه بالای ۵ میلیون نرخ تعیین میکند، متأسف میشوم، تأکید کرد: نباید فضای مداحی به سمت تعیین نرخ برود و اگر هدیهای به او دادند به میزانش نگاه نکند.
طحان افزود: حدود ۴۵ سال است که روضه میخوانم، پیشنهادهایی برای هدیه به من هم شده است اما حتی یک ریال دریافت نکردم و رضای اهل بیت(ع) در این کار برایم اهمیت داشته است.
فرزند صالح از برکت زیارت عاشورا
این مداح اهل بیت(ع) داشتن سه فرزند صالح را از برکت زیارت عاشورا دانست و گفت: خدا را شکر به واسطه محبت اهل بیت و رزق حلالی که در سفرهام بوده، سه فرزند صالح (یک دختر و دو پسر) دارم که پسرانم هم راه مرا در مداحی ادامه دادهاند.
نذری که تمامشدنی نیست
در پایان طحان با بیان اینکه وقتی کار برای اهل بیت خالصانه باشد خودشان به زندگیمان برکت میدهند، گفت: هرسال هیئت ما، روز تاسوعا و عاشورا پخت نذری دارد، عزاداران زیادی هم پذیرایی میشوند، اما غذا تمام نمیشود.
وی افزود: اعضای هیئت به این اعتقاد دارند که صاحب این مجلس امام حسین(ع) است و حضرت از مهمانان پذیرایی میکنند، لذا هیچ موقع نشده که نذری کم بیاید و نگران این موضوع باشیم.
منبع: فارس