پیاده روی اربعین
صحنه های جالب توجهی که از پیاده روی اربعین به دنیا مخابره می شود، با حضور میلیونی ایرانی ها در کنار سایر مسلمانان صورت می گیرد. قطعاً در کنار همه تلاش هایی که در عراق صورت می گیرد و با همه ایثار و از خودگذشتگی هایی که برادران و خواهران عراقی دارند، مردم ایران - و به طور کلی، جمهوری اسلامی - نیز نقش ویژه ای در پرشور برگزار شدن این راهپیمایی چندین میلیونی دارند.
راهپیمایی های گسترده 22 بهمن و روز قدس
حضور گسترده مردم در راهپیمایی 22 بهمن و همچنین در روز قدس که هر سال صورت می گیرد، در نوع خود بی نظیر است. برای مثال، در هیچ کجای دنیا سراغ نداریم که در 46 سالگی انقلاب یک کشور، این چنین مردم به خیابان ها بیایند. راهپیمایی روز قدس نیز از نظر گستردگی، در هیچ کجای دنیا مانند ایران برگزار نمی شود.
اعتکاف
تا قبل از انقلاب اسلامی ایران، اساساً مراسم اعتکاف به شکل امروزی آن وجود نداشت. امروزه مشاهده می کنیم که در شهرهای کوچک و بزرگ نه تنها افراد بزرگسال، بلکه نوجوانان و جوانان کشور، حضور پرشور دارند. حتی ظرفیت ثبت نام مساجد برگزار کننده اعتکاف چند روز قبل از شروع مراسم تکمیل میشود.
هیئتهای عزاداری
فارغ از هیئات کوچک و محلی تصاویر منتشر شده از هیئات بزرگ در دهه اول محرم در نوع خود خیره کننده است. در برخی هیئات نه برای روزهای تاسوعا و عاشورا بلکه از شب اول محرم ظرفیت حسینیه و محیط بیرونی آنها که کم هم نیست قبل از شروع مراسم تکمیل و مردم در خیابان های اطراف به عزاداری میپردازند.
مراسم لیالی قدر
شاهد این هستیم که هر سال، مردم ایران حضور گستردهای در مراسم لیالی قدر دارند. قبل از انقلاب، اساساً مراسم لیالی قدر اینگونه گسترده برگزار نمیشد. جدای از این، مراسمهای مناجات هر شب ماه مبارک رمضان با جمعیتهای قابل توجهی در مساجد و هیئات برگزار میشود.
راهپیمایی و تجمع بزرگ عید غدیر
در سال های اخیر، شاهد برگزاری مهمانی چندین کیلومتری به مناسبت عید غدیر هستیم. این مراسم نیز اساساً پیش از انقلاب اسلامی سابقه نداشته است و دلدادگان ولایت، در یک روز مبارک به راهپیمایی بزرگی می روند که در هیچ کجای دنیا مانند آن را سراغ نداریم.
در کنار همه اینها، هنوز هم جا دارد که این نوع مراسم، راهپیمایی ها و تجمعات با برنامه ریزی های گسترده تر - با در نظر داشتن ملاحظات مربوط به این مکان ها و مراسم – پرشورتر از این باشد. قطعاً همه این موارد که شاهد آن هستیم، میزان علاقه مردم به مباحث اعتقادی و مسائل دینی را نشان می دهد و هرچقدر هم که پرشورتر باشد، جای خوشحالی بیشتر دارد.
در نظر بگیرید این صحنهها با همه هجمه هایی که علیه دین و اعتقادات مردم صورت می گیرد، رقم خورده است؛ اما در اینجا پرسش هایی هم میتوان مطرح کرد؛ از جمله؛ اساساً معیار دیندار بودن مردم چیست؟ پرشور برگزار شدن این نوع مراسم و تجمعات مذهبی، تا چه اندازه می تواند ما را در قضاوت کردن درباره دینداری یا عدم دینداری مردم جامعه، یاری کند؟ آیا اینها به تنهایی برای قضاوت در مورد دینداری جامعه کفایت می کند یا اینکه معیارهای دیگری را هم باید در نظر داشت؟ در آینده نزدیک، در مطلب جداگانهای، به این پرسش ها نیز خواهیم پرداخت.