نبود هیچ‌گونه تأییدیه بهداشتی برای فعالیت مراکز فروش آب

به گزارش حلقه وصل، تهیه و تأمین آب آشامیدنی سالم برای جامعه یکی از مؤثرترین و پایدارترین فناوری‌ها برای ارتقاء سلامت جامعه است و بسیاری از مشکلات کشورهای در حال پیشرفت، عدم برخورداری از این مایه حیاتی به شمار می‌آید.

آب دارای آثار بسیار زیادی در حیات جانداران است و از دو بُعد بهداشتی و اقتصادی حائز اهمیت بوده به‌طوری‌که از منظر اقتصادی به حرکت درآورنده چرخ صنعت و رونق‌بخش فعالیت کشاورزی است و از بُعد بهداشتی هم آب باکیفیت، تضمین‌کننده سلامت انسان هست.

آب آشامیدنی علاوه بر تأمین مایع موردنیاز بدن، دربردارنده املاح و عناصر ضروری برای موجود زنده و انسان بوده و کمبود پاره‌ای از آن‌ها در آب ایجاد اختلال در بدن موجود زنده می‌کند و منجر به بروز برخی بیماری‌ها می‌شود که می‌توان به فقدان ید و فلوئور و ارتباط آن‌ها با گواتر و پوسیدگی دندان‌ها اشاره داشت.

البته وجود برخی مواد شیمیایی و موجودات ذره‌بینی هم سبب بیماری‌های عفونی و خطرناک می‌شود که وزارت نیرو در رأس و شرکت‌های آب و فاضلاب استانی و شهری و روستایی به ترتیب در سط.ح پایین وظیفه تأمین آب آشامیدنی سالم را بر عهده‌دارند زیرا آبی که از چشمه‌ها، منابع زیرزمینی، رودخانه‌ها، سدها و غیره برای تأمین آب آشامیدنی بهره‌برداری می‌شود دارای مواد مضری بوده که قبل از رسیدن به دست مصرف‌کننده باید سالم‌سازی شود و سپس در مسیر انتقال و استفاده قرار بگیرد.

طی سال‌های اخیر برخی شرکت‌های خصوصی اقدام به ساخت دستگاه‌هایی با عنوان دستگاه تصفیه آب خانگی کردند که تبلیغات وسیع و سوءاستفاده فروشندگان این دستگاه‌ها سبب ایجاد رعب و وحشت در میان مردم شده تا الزامی برای خرید این دستگاه‌ها به وجود آید و درجایی که کسی توان خرید این دستگاه‌ها را نداشته باشد باید روی به سمت مراکزی بیاورد که اقدام به فروش آب تصفیه‌شده می‌کنند.

بر اساس نظر مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب، انتخاب هر نوع سامانه برای تصفیه آب باید با توجه به کیفیت آب ورودی در نظر گرفته شود و درصورتی‌که آب ورودی به دستگاه‌های تصفیه آب مطابق با استانداردها باشد نیاز به استفاده از این نوع دستگاه‌ها در محیط کار و منزل وجود ندارد و حتی در خصوص عدم نگهداری مناسب این دستگاه‌ها عوارض سوء برای مصرف‌کنندگان خواهد داشت.

اخیراً رشد مراکز فروش آب تصفیه‌شده در شهرها افزایش پیداکرده و این چالش را به وجود می‌آورد که وقتی آب و فاضلاب شهری متولی تأمین آب سالم بوده و در سیستم شرب شهری تصفیه آب صورت می‌گیرد پس چه لزومی دارد فرد دیگری این آب را دوباره تصفیه کند؟

هیچ مجوز و پروانه‌ای برای فعالیت مراکز فروش آب صادر نشده است

مدیر امور آب و فاضلاب قوچان هم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس بابیان اینکه یکی از دلایل رشد مراکز فروش آب در این شهرستان بالا بودن سختی آب نسبت به نرمال استانی دانست و تأکید کرد: سختی آب مورد تأیید سازمان استاندارد ایران و سازمان بهداشت جهانی بوده و مراکز فروش آب تصفیه‌شده مورد تأیید امور آب و فاضلاب نیست.

سعید قارنگیان با یادآوری این مطلب که سختی آب در این شهرستان در سطح سفره‌های زیرزمینی حدود 500 بوده و در برخی چشمه‌ها کمتر یا به‌اصطلاح آب سبک‌تر است، افزود: یکی دیگر از دلایل رشد این مراکز هم‌سود مراکز فروش است به‌طوری‌که هر لیتر آب را آب و فاضلاب شهری 6 ریال می‌فروشد و این مراکز، آب 20 لیتری را 800 تومان به مردم می‌فروشند یعنی همان سود اقتصادی.

وی با اشاره به اینکه برخی از این مراکز دستگاه‌هایی دارند بین 10 تا 15 میلیون تومان درآمد 40 تا 50 برابری دارند، گفت: این دستگاه‌ها فقط سختی آب را پایین می‌آورند و هیچ اقدام دیگری انجام نمی‌دهند و نه مجوزی برای آن‌ها صادرشده نه پروانه‌ای دارند.

مدیر امور آب و فاضلاب قوچان با تأکید بر این موضوع که آب این شهر سالم و حلقه چاه موجود دارای پروانه بهداشتی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد است، بیان کرد: آزمایش‌های میکروبی و شیمایی روی شبکه آب شرب انجام می‌شود اما روی دستگاه‌های تصفیه هیچ آزمایش شیمایی انجام نمی‌شود.

نبود هیچ‌گونه تأییدیه بهداشتی برای فعالیت مراکز فروش آب

رئیس شبکه بهداشت و درمان قوچان هم با اشاره به استعلام اتاق اصناف برای ارائه نظر بهداشتی این مرجع به‌منظور فعالیت مراکز فروش آب، گفت: درزمینه استعلام اتاق اصناف به دلیل نبودن دستورالعمل ابلاغی، هیچ‌گونه تأییدیه بهداشتی به‌منظور فعالیت این مراکز صادر نشده است.

اردشیر کارآمد با یادآوری این مطلب که فعالیت مراکز فوق به‌صورت خودجوش در بسیاری از شهرهای کشور و تحت پوشش اتحادیه صنف خواروبارفروشان انجام می‌شود، بیان کرد: به لحاظ عدم ابلاغ دستورالعمل از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به‌منظور تأیید و صلاحیت بهداشتی، اهرم قانونی برای جمع‌آوری چنین مراکزی فعلاً وجود ندارد.

وی تأکید کرد: فعالیت این مراکز به‌طور مستمر در حال نظارت و کنترل بوده و منبع آب مورد بهره‌برداری این مراکز از شبکه توزیع آب آشامیدنی شهر قوچان تأمین می‌گردد که این شبکه آب‌رسانی شهر هم روزانه مورد پایش و کنترل بهداشتی است.

رئیس شبکه بهداشت و درمان قوچان با اشاره به اینکه این مراکز دارای مجوز و پروانه بهداشتی برای فعالیت نیستند، افزود: با توجه به اینکه این مراکز مورد تأیید بهداشتی واقع نشده‌اند اما نیروهای شبکه بهداشت و درمان در عرصه نظارت به‌طور مداوم نحوه فعالیت‌های این مراکز را ازنظر کیفیت میکروبی، فیزیکی و شیمیایی و غیره کنترل و رصد می‌کنند.

وی تأکید کرد: درصورتی‌که فرایند تولید آب تصفیه در این مراکز دچار مشکلات کیفیت ازنظر میکروبی و فیزیکی و شیمیایی شده باشد، علاوه بر غیرفعال کردن، مطابق ماده 688 قانون مجازات اسلامی در بحث تهدید علیه سلامت عمومی از طریق معرفی به مراجع قضایی رفتار خواهد شد.

شبکه بهداشت و درمان متولی فعالیت یا عدم فعالیت مراکز فروش آب است

رئیس اتاق اصناف قوچان هم با یادآوری اینکه به مراکز فروش آب به دلیل فروش ماده‌ای غذایی مجوز داده می‌شود و حتماً باید در آغاز کار مجوز و تأییدیه اداره بهداشت داشته باشند، گفت: کمیسیون نظارت بر سازمان‌های صنفی شامل بهداشت، تعزیرات، نماینده فرماندار، اتاق اصناف و انجمن مصرف‌کنندگان بوده و شبکه بهداشت تمایلی به فعالیت این واحدها ندارد.

اسدالله خانی مقدم با تأکید بر اینکه وقتی این مراکز در سراسر کشور خدمات می‌گیرند چرا در قوچان مجوز فعالیت نباید داده شود، بیان کرد: وظیفه اتاق اصناف تنها نظارت بر گران‌فروشی، کم‌فروشی و تقلب واحدهای صنفی بوده و تخلف‌های بهداشتی واحدها باید توسط شبکه بهداشت و درمان رسیدگی و برخورد شود.

گاها مراکز فروش آب اصولی کارنکرده و املاح آب را از بین می‌برند

مدیر بهداشت محیط و حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم در گفت‌وگو با فارس با یادآوری اینکه روش‌های تصفیه آب روشی مورداستفاده در همه دنیا بوده که دارای مزایا و معایبی است، گفت: تصفیه آب بیشتر برای جاهایی که آب‌هایش غیرقابل استفاده یا شور است برای تأمین آب شرب سالم توصیه می‌شود.

علی‌اصغر حسنی تأکید کرد:  در این میان، مشکلی که وجود دارد این است گاهی اوقات در این منابع آبی اصولی کار نشده و املاح آب‌گرفته می‌شود و آب بدون یون به دست مردم می‌رسد.

وی با اشاره به وجود آلودگی‌های ثانویه و اینکه مثلاً به مردم گفته شود از آب بطری شده استفاده نکنند که اختیار آن با خود مردم است، بیان کرد: استفاده از آب‌های بطری شده ذائقه مردم را به‌مرور تغییر می‌دهد و اگر بخواهند از آب دیگری استفاده کنند احساس طعم داری آب به آن‌ها دست می‌دهد.

مدیر بهداشت محیط و حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر این مطلب که این آب‌ها دارای حداقل املاح بوده و این پایین بودن گاهی به تلخ‌مزگی نیز منجر می‌شود، تصریح کرد: مراکز فروش آب تصفیه‌شده ازنظر بهداشتی مجوز ندارند اما برای اطمینان از اینکه مشکلی برای مردم ایجاد نمی‌کنند مرتب نمونه‌برداری شده و نظارت نیز صورت می‌گیرد.

وی یادآور شد: وقتی آب‌لوله‌کشی هست لزومی به استفاده از این آب‌های تصفیه‌شده نیست بلکه تجملات مصرف زیاد می‌شود اما بازهم حق مردم است از هر نوع آبی که دلشان می‌خواهد استفاده کنند اما نظر مراکز بهداشتی این است که ضرورتی وجود ندارد.

وزارت بهداشت دستورالعمل مدونی برای نظارت برای مراکز فروش آب ندارد

با توجه به اینکه وظیفه تأمین آب آشامیدنی سالم بر عهده شرکت آب و فاضلاب است پس وجود دستگاه‌های تصفیه آب در سطح منازل و ادارات این شهرستان و حتی فروش آب توسط برخی افراد تحت عنوان مراکز فروش آب تصفیه‌شده که روزبه‌روز نیز در حال افزایش بوده نشان می‌دهد که آب آشامیدنی در قوچان سالم نیست.

البته تناقضی در این میان وجود دارد و آن اینکه مسؤولین بهداشتی و آبفای شهرستانی و استانی بارها اعلام کرده‌اند که آب شرب قوچان سالم بوده و تأییدیه‌های بهداشتی توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد و آزمایشگاه معین آب و فاضلاب خراسان رضوی برای آن صادرشده است پس آیا فروش آب در این مراکز جز سودجویی و تأمین منافع مالی افراد عایدی دیگری فایده دیگری دارد؟

البته دستورالعمل مدونی برای دستگاه‌های تصفیه آب وجود ندارد که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید به‌عنوان متولی سلامت عمومی جامعه راهکار و راهبردی برای این مسأله تدوین کند زیرا این مراکز ازنظر بهداشتی مورد تأیید نیست و کوچک‌ترین دخل و تصرف در آب، سلامت جامعه را تهدید خواهد کرد.

منبع: فارس