به گزارش حلقه وصل: مطابق تعریفهای جهانی به کسی که حداقل هفتهای یک ساعت با یکی از ابزارهای دیجیتالی بازی الکترونیکی میکند، «بازیکن» یا «گیمر» میگویند. بر این اساس ما ۳۴ میلیون بازیکن در کشور داریم. اما از این تعداد تنها ۴ میلیون نفرشان بازیکن حرفهای هستند؛ یعنی افرادی که در هفته بیش از ۲۱ ساعت بازی میکنند.
با این حال گیمرهای زیادی هستند که بسیار بیش از این میزان برای بازی وقت صرف میکنند و بهنوعی کسبوکار و شغلشان با این صنعت آمیخته شده است. سؤال مهم این است که این گیمرها چگونه در دنیای بازی درآمد کسب میکنند؟
با حضور «علیرضا فراهانی» معاون کسبوکار بنیاد ملی بازیهای رایانهای به این پرسش پاسخ میدهیم.
روشهای مختلف کسب درآمد گیمرها
گیمرها در ایران میتوانند از مسیرهای مختلفی برای کسب درآمد استفاده کنند. یکی از مهمترین این مسیرها استریمینگ و تولید محتوا است که از طریق پلتفرمهای داخلی مانند آپارات و پلتفرمهای خارجی مانند یوتیوب صورت میگیرد.
در این پلتفرمها، گیمرها میتوانند از تبلیغات، حمایت مالی مستقیم از طریق دونیشنها، و نیز همکاری با برندها و اسپانسرها درآمد کسب کنند. ایجاد محتوای خلاقانه و برگزاری چالشها نیز میتواند به افزایش تعامل و در نهایت، درآمد بیشتر کمک کند.
استریمینگ در ایران، یک نگاه عمیق
استریمینگ، بهعنوان یکی از جذابترین و پویاترین روشهای کسب درآمد در صنعت گیمینگ، در ایران نیز بهسرعت در حال گسترش است. در این بخش، با حضور «علیرضا فراهانی» معاون کسبوکار بنیاد ملی بازیهای رایانهای به بررسی جزئیات و چالشها و فرصتهای موجود در حوزهٔ استریمینگ در ایران میپردازیم.
پلتفرمهای محبوب استریمینگ
در ایران، گیمرها میتوانند از چندین پلتفرم برای استریمینگ و تولید محتوا استفاده کنند که فراهانی مهمترین آنها را اینگونه معرفی میکند:
«۱. آپارات: این پلتفرم داخلی یکی از محبوبترین مکانها برای استریمینگ و به اشتراکگذاری ویدیوهای بازی است. با وجود محیطی کاربرپسند و پشتیبانی از زبان فارسی، آپارات به گیمرها این امکان را میدهد تا بهراحتی با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند و محتوای خود را به اشتراک بگذارند. در این پلتفرم کاربران میتوانند جمعسپاری مالی برای خرید تجهیزات و... داشته باشند. طبق آماری که پلتفرمها اعلام کردهاند، تا کنون چندین میلیارد تومان به این روش جمعآوری شده است.
۲. توییچ (Twitch): با اینکه توییچ یک پلتفرم بینالمللی است، برخی از گیمرها از آن برای استریمینگ استفاده میکنند. این پلتفرم به دلیل امکانات و ویژگیهای منحصر به فردش (مانند چت زنده و قابلیتهای تعامل با مخاطب) بسیار موردتوجه قرار گرفته است.
۳. یوتیوب: گیمرها میتوانند از یوتیوب برای بارگذاری ویدیوها و استریم زنده استفاده کنند. یوتیوب با سیستم تبلیغاتی خود، فرصتهای زیادی برای کسب درآمد فراهم میکند.»
روشهای درآمدزایی در استریمینگ
همانطور که در ابتدای گزارش گفتیم در استریمینگ میتوان از طریق تبلیغات، حمایت مالی مستقیم، جذب حامی مالی (اسپانسر)، فروش محصول و... کسب درآمد کرد.
معاون کسبوکار بنیاد ملی بازیهای رایانهای این روشها را شرح میدهد:
«الف. تبلیغات:
نظام تبلیغاتی: پلتفرمهای مختلف مانند یوتیوب و آپارات به استریمرها این امکان را میدهند که با قرار دادن تبلیغات در ویدیوهای خود، درآمد کسب کنند. این درآمد بسته به تعداد بینندگان و نوع تبلیغات متفاوت است.
ب. حمایت مالی مستقیم (دونیشنها):
سیستمهای پرداخت: گیمرها میتوانند از طریق پلتفرمهایی مانند Patreon یا ابزارهای داخلی پلتفرمها، از طرف بینندگان خود حمایت مالی دریافت کنند. این حمایتها معمولاً در قالب کمکهای مالی مستقیم به استریمرها ارائه میشود.
ج. جذب حامی مالی (اسپانسرشیپ یا پشتیبانی):
قراردادهای همکاری: با افزایش تعداد بینندگان، استریمرها میتوانند قراردادهای پشتیبانی با برندهای مختلف امضا کنند. این همکاریها میتوانند شامل تبلیغات محصولات یا خدمات برندها در استریمها باشند.
د. فروش محصولات:
فروش کالا: برخی از استریمرها با برندهای خود، کالاهای مرتبط مانند تیشرت، ماگ، هودی و سایر محصولات را به فروش میرسانند.»
«رقابت» و «فرهنگسازی» دو نکتهٔ مهم در شرایط فعلی دو نکتهٔ مهم در ایران ما قابلتوجه است. نخست اینکه با افزایش تعداد استریمرها در ایران، رقابت برای جلبتوجه بینندگان نیز افزایش یافته است. به اعتقاد فراهانی «این مسئله باعث میشود که استریمرها نیاز به ارائه محتوای منحصربهفرد و جذاب داشته باشند.»
مسئلهٔ بعدی فرهنگسازی است. هنوز در برخی اقشار جامعه نگرشهای سنتی نسبت به گیمینگ و استریمینگ وجود دارد. این موضوع ممکن است بر روی جذب اسپانسرها و حمایتهای مالی تأثیر بگذارد.
فرصتها و آیندهٔ استریمینگ در ایران
با توجه به رشد صنعت بازی، ایجاد جامعههای آنلاین و تمرکز بر محتوای آموزشی در این حوزه میتواند فرصت مناسبی برای رشد و نیز سودآوری محسوب شود. فراهانی میگوید «با رشد روزافزون صنعت گیمینگ در ایران و افزایش تعداد کاربران اینترنتی، استریمینگ میتواند بهعنوان یک منبع درآمد قابلتوجه در آینده مطرح شود.»
استریمینگ همچنین میتواند به ایجاد جامعههای آنلاین کمک کند که در آن گیمرها بتوانند تجربیات خود را به با دیگران اشتراک بگذارند و از یکدیگر یاد بگیرند. این کارشناس بازیهای رایانهای ضمن اشاره به این نکته، میافزاید «استریمرها میتوانند محتوای آموزشی مرتبط با بازیها تولید کنند که علاوه بر جلبتوجه مخاطبان، درآمد بیشتری نیز برایشان به ارمغان بیاورد.»
آیندهٔ استریمینگ روشن است
با توجه به مطالبی که گفتیم، استریمینگ در ایران نهتنها یک فرصت عالی برای کسب درآمد است، بلکه به گیمرها این امکان را میدهد که با جامعهای گسترده از علاقهمندان به بازی ارتباط برقرار کنند.
با توجه به چالشها و فرصتهای موجود، استریمرها باید راهبُردهای مناسب را برای موفقیت در این صنعت در نظر بگیرند و بر روی محتوای خلاقانه و باکیفیت تمرکز کنند. با پیشرفت فناوری و تغییر نگرشها، طبق نظر کارشناسان این حوزه، آیندهٔ استریمینگ در ایران روشن به نظر میرسد و میتواند به یکی از منابع اصلی درآمد برای گیمرها تبدیل شود.
ایدهها و راهبردهایی برای افزایش درآمد گیمرها
شرکت در مسابقات و تورنمنتها نیز از دیگر راههای درآمدزایی برای گیمرها است. مسابقات مختلف با جوایز نقدی و غیرنقدی گزینههای جذابی برای گیمرهای حرفهای ارائه میدهد. همچنین تشکیل تیمهای حرفهای علاوه بر افزایش قابلیتها، از نظر مالی نیز مزایایی مانند جذب حامی مالی و تأمین هزینههای شرکت در مسابقات دارد.
مربیگری و تدریس خصوصی نیز بازار روبهرشدی دارد. گیمرهای ماهر میتوانند کلاسهای خصوصی داشته باشند یا از طریق پلتفرمهای آموزشی، ویدیوها و دورههای آموزشی ارائه دهند. این فعالیتها میتوانند درآمد مستقیمی از طریق فروش دورهها و جلسات آموزشی فراهم کنند.
فروش آیتمهای درون بازی و خدمات حسابهای بازی نیز برای برخی از گیمرها درآمد خوبی به ارمغان میآورد. بازارهای مجازی برای خرید و فروش آیتمها و ارائه خدماتی مانند ارتقای سطح حسابها، بهعنوان فرصتهای جذابی برای کسب درآمد در دنیای دیجیتال مطرح هستند.
از نفوذ و محبوبیت در دنیای بازی نیز میتوان برای جمعآوری کمکهای خیریه استفاده کرد. این فعالیتها علاوه بر کمک به جامعه، میتوانند به ایجاد تصویر مثبتی از گیمرها کمک کنند.
در نهایت، تولید محتوا و نقد بازیها برای رسانهها و وبگاهها میتواند منبع درآمد خوبی باشد. نگارش مقالات تحلیلی و استفاده از شبکههای اجتماعی برای به اشتراکگذاری نقدها و محتواهای مرتبط با بازی، به گیمرها امکان میدهد تا علاوه بر تأثیرگذاری، از این فعالیتها درآمد کسب کنند.
فراهانی در انتها با اشاره به این ایدهها میگوید «در مجموع، مسیرهای فراوانی برای درآمدزایی از گیمینگ در ایران وجود دارد و با توجه به رشد روزافزون صنعت گیمینگ، فرصتهای بیشتری برای گیمرهای خلاق و پرانگیزه ایجاد خواهد شد. اما موفقیت در این زمینه نیازمند خلاقیت، پشتکار، و شناخت دقیق از بازار است.»