خروج گانتس و آیزنکوت از کابینه نتانیاهو به چه معناست؟

به گزارش حلقه وصل: «بنی گانتس» و «گادی آیزنکوت» دو وزیر کابینه جنگ رژیم اسرائیل، دیشب (یکشنبه‌شب)، استعفای خود را از این کابینه اعلام کردند.

گانتس و آیزنکوت بعد از استعفا خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام در سریع‌ترین زمان ممکن شده‌اند.

این استعفا جدیدترین تحول جنگی در فلسطین اشغالی به شمار می‌آید؛ جنگی که از هفتم ماه اکتبر (پانزدهم مهرماه) آغاز شده و در پی آن، 121 هزار فلسطینی کشته و زخمی شده‌اند.

گانتس و آیزنکوت که دو تن از اعضای حزب «اردوگاه دولتی» (با 12 عضو در پارلمان رژیم اسرائیل از مجموع 120 عضو) هستند، انتقادات شدیدی به نتانیاهو و عملکرد او داشتند و بارها در اظهارات خود اشاره کرده‌اند که نخست‌وزیر این رژیم سیاست‌هایی را در پیش گرفته که در راستای منافع شخصی‌اش است.

آن‌ها همچنین اعلام کردند نتانیاهو در تحقق اهداف جنگی اعلام‌شده خود ناموفق بوده و نتوانسته حماس را ریشه‌کن کند و اسرای اسرائیلی را بازگرداند.

گانتس که گفته می‌شود یکی از اصلی‌ترین نامزدهای تشکیل کابینه آتی در فلسطین اشغالی است، دیشب بعد از استعفا در کنفرانسی مطبوعاتی حاضر شد و گفت: «نتانیاهو مانع رسیدن به یک پیرزوی واقعی است. ملاحظات سیاسی در کابینه او در تصمیمات راهبردی جنگ غزه مشکل ایجاد می‌کند.»

او که در بین سال‌های 2011 تا 2015 سمت ریاست ستاد کل ارتش رژیم اسرائیل را نیز به عهده داشته، در ادامه اضافه کرد: «حتما باید -با اتفاق‌نظر- زمانی برای انتخابات [زودهنگام] در سریع‌ترین زمان ممکن مشخص شود.»

علی‌رغم انتقادات شدید از عملکرد نتانیاهو در مدیریت جنگ، نتانیاهو همچنان به عنوان نخست‌وزیر رژیم اسرائیل به کار خود ادامه می‌دهد و به درخواست‌های فزاینده برای برگزاری انتخابات زودهنگام توجهی ندارد.

نتانیاهو طی ماه‌های گذشته در پاسخ به منتقدانش گفته است که برگزاری انتخابات زودهنگام اسرائیل را «فلج» خواهد کرد و مذاکرات تبادل اسرا را دست‌کم به‌مدت 8 ماه به تعویق خواهد انداخت.

آیزنکوت نیز بعد از اعلام استعفا، با گانتس هم‌نظر بود و گفت: «اخیرا شاهد بوده‌ایم که تصمیمات نتانیاهو لزوما به نفع اسرائیل نبوده است.»
او که مانند گانتس بین سال‌های 2015 تا 2019 عهده‌دار منصب ریاست ستاد کل ارتش اسرائیل بوده، در نامه استعفای خود به کابینه نتانیاهو گفت که این کابینه «تصمیمات تعیین‌کننده‌ مناسبی برای تحقق اهداف جنگی اتخاذ نکرده است.»

*سرنوشت کابینه نتانیاهو بعد از استعفاها

خروج حزب اردوگاه دولتی به معنای اتمام کار کابینه نتانیاهو نیست، زیرا زمانی که این حزب به کابینه نتانیاهو پیوست، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل از حمایت 64 نماینده برخوردار بود و همین تعداد، امکان تشکیل کابینه را به او می‌داد، چراکه برای تشکیل کابینه در اراضی اشغالی فلسطین رای‌اعتماد حداقل 61 نماینده کفایت می‌کند.

گانتس و آیزنکوت به دنبال وقوع جنگ در اراضی اشغالی فلسطین به کابینه نتانیاهو پیوسته بودند و کابینه پس ملحق شدن آن‌ها، «کابینه اضطراری» نام‌ گرفت و به موازات آن، کابینه‌ای کوچک‌تر تحت عنوان «کابینه جنگ» شکل گرفت.

کابینه جنگ درواقع یک شورای سیاسی و امنیتی ویژه است که وظیفه اتخاذ تصمیمات سیاسی در زمان وقوع جنگ را برعهده دارد.

این کابینه بعد از وقوع جنگ غزه به ریاست نتانیاهو و با عضویت «یوآو گالانت» وزیر جنگ و «بنی گانتز» رئیس اسبق ستاد کل ارتش رژیم اسرائیل شکل گرفت.

گادی آیزنکوت از رؤسای اسبق ستاد کل ارتش رژیم اسرائیل و «رون درمر» وزیر امور راهبردی این رژیم به عنوان عضو ناظر به این کابینه پیوستند.

گانتس در تاریخ نوزدهم ماه می به نتانیاهو تا هشتم ماه می فرصت داد تا راهبردی واضح برای جنگ با غزه و پس از آن مشخص کند و اعلام کرد که در صورت ناکامی در این امر از کابینه خارج خواهد شد که البته این اتفاق رخ نداد.

*فرصت بن‌گویر و اسموتریچ

خروج گانتس و آیزنکوت از کابینه به معنای گشایشی برای دو  حزب «قدرت یهود» به ریاست «ایتمار بن گویر» وزیر امنیت داخلی رژیم اسرائیل و «صهیونیسم دینی» به ریاست «بزالل اسموتریچ وزیر دارایی این رژیم است.

این دو حزب که هر دو از طیف راست افراطی در اراضی اشغالی فلسطین هستند، پیشتر بارها نارضایتی خود را از تصمیم‌گیر بودن کابینه جنگی در جنگ غزه ابراز کرده بودند، چراکه نماینده‌ای از این دو حزب در این کابینه حضور نداشت.

بن گویر و اسموتریچ که هر دو از سرسخت‌ترین طرفداران تداوم جنگ در نوار غزه هستند، چند بار خواهان پیوستن به کابینه جنگ یا دست‌کم انحلال آن شده بودند.

احزاب اپوزیسیون در فلسطین اشغالی نتانیاهو را به تبعیت از بن‌گویر و اسموتریچ متهم می‌کنند. اسموتریچ و بن‌گویر امضای توافق با حماس برای برقراری آتش‌بس در غزه و تبادل اسرا را نمی‌پذیرند و بارها تهدید کرده‌اند که استفعا خواهند داد و کابینه نتانیاهو را با خروج خود ساقط خواهند کرد.

در حالی که اسموتریچ استفعای گانتز و آیزنکوت را «اقدامی غیرمسئولانه» دانسته بود، اما در این میان فرصت برای بن‌گویر مهیا شد و او یکشنبه‌شب در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس خواستار عضویت در کابینه جنگ شد.

بن گویر نوشت: «درخواستی از نخست‌وزیر کرده‌ام و از او خواسته‌ام به کابینه جنگ محلق شوم، اکنون زمان اتخاذ تصمیماتی شجاعانه و ایجاد بازدارندگی واقعی و تامین امنیت ساکنان مناطق جنوبی (اطراف غزه) و شمال (در مرزهای لبنان) و به طور کلی اسرائیل فرا رسیده است.»
با این حال، «آنا بارسکی» تحلیلگر احزاب در روزنامه اسرائیلی «معاریو» به نقل از دو فرد نزدیک به نتانیاهو دیشب نوشت که خروج گانتس و آیزنکوت نتانیاهو را به سمت انحلال کابینه جنگ سوق خواهد داد.

*اتحاد اپوزیسیون

استعفای گانتز و آیزنکوت می‌تواند اتحاد اعضای اپوزیسیون علیه نتانیاهو را قوی‌تر کند که این به معنای افزایش فشار این احزاب و شهرک‌نشینان (مخالفان سیاست‌های نتانیاهو) برای امضای توافقی با گروه‌های مقاومت فلسطین افزایش یابد.

در ماه‌های گذشته، احزاب اپوزیسیون اسرائیل که ریاست آن‌ها را «یائیر لاپید» رئیس حزب «آینده‌ای هست» برعهده دارد، از گانتس و آیزنکوت خواسته بودند که از کابینه خارج شوند.

اپوزسیون در اراضی اشغالی فلسطین می‌خواهند گانتس و آیزنکوت نیز به جمع آن‌ها بپیوندند تا این‌گونه کابینه نتانیاهو را کنار بزنند و فضای حاکم را به سمت برگزاری انتخابات زودهنگام ببرند.

لاپید بعد از استعفای آیزنکوت و گانتس از این تصمیم استقبال کرد و گفت که خروج آن‌ها از کابینه «بازنده» نتانیاهو اقدامی «مهم و به‌جا» بود.
او همچنین گفت زمان برای برکنار کردن این «کابینه تندرو» و تشکیل «کابینه‌ای عاقل که امنیت و ربوده‌شدگان را بازگرداند و جایگاه بین‌المللی اسرائیل را احیا کند، فرا رسیده است.»

از سوی دیگر، «آویگدور لیبرمن» رئیس حزب «اسرائیل خانه ما» نیز در این باره گفت که هر چند استعفای گانتس و آیزنکوت دیر صورت گرفت؛ اما این اقدام خوب است و اکنون زمان تشکیل ائتلافی صهیونیستی فرا رسیده است.

اما نتانیاهو، دیشب، در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس به انتقاد از خروج گانتس از ائتلاف کابینه پرداخت و گفت: «اسرائیل در چند جبهه وارد جنگی موجودیتی شده، بنی [گانتس] ! الان نه‌تنها زمان مناسبی برای رها کردن کارزار نبود، بلکه در این زمان باید احزاب متحد می‌شدند.»