مستند «مکرون» روی دیگر مدعیان آزادی را نشان می‌دهد

به گزارش حلقه وصل: سجاد رضازاده کارگردان مستند «مکرون»، با اشاره به ایده ساخت این مستند که روز شنبه از قاب شبکه مستند سیما پخش شد، گفت: ایده‌ اصلی از سمت مرکز مستند سوره ارائه شد، که بعد از کمی بحث و تبادل نظر، بنده روند روایی کلی را نوشتم و پس از تایید، کار کلید خورد.

وی با اشاره به اینکه این اثر تمام آرشیوی است، درباره تفاوت این مستند با دیگر گونه‌های مستند عنوان کرد: در اصل کار که تفاوتی ندارد. قالب‌های دیگر، یک قصه را با یک هدف محتوایی روایت می‌کند. با این تفاوت که فیلمساز، قصه را می‌نویسند و برای ما‌به‌ازاهای تصویری آن، در آرشیوهای مختلف به دنبال تصاویر متناسب می‌گردد.

کارگردان مستند «مکرون» با بیان اینکه شاید سخت‌ترین کار در این مستند، پیدا کردن آرشیو بود، گفت: رسانه‌های بزرگ و رسمی که درباره هر مسأله غیر مهمی، ویدیو و گزارش‌های بسیار تولید می‌کنند، در نمایش واقعیت‌های آن روزهای فرانسه، تا حد ممکن خست به کار بردند و این، کار را برای یک مستند آرشیوی سخت می‌کرد. منابع‌ ما برای روایت دریای بی‌کران اینترنت به ویژه رسانه‌های غیررسمی، شخصی و مستقل بودند.

رضازاده در جواب به این سؤال که مستندهای آرشیوی تا چه اندازه متکی به متن هستند، توضیح داد: در همه‌ آثار هنری و به ویژه تولیدات رسانه‌ای، همه چیز از یک کاغذ سفید شروع می‌شود و اولین ایده‌ها از اولین کلمات نوشته شده تولید می‌شوند. 

وی ادامه داد: از آنجایی که فیلم مستند نیز، یک خط داستانی، چند شخصیت و اتفاق و... دارد، به متن، نویسندگی و نویسنده نیاز دارد. در آثار آرشیوی نیز، چون همه‌ کارهای اجرایی در تدوین اتفاق می‌افتد، نداشتن متنی که مسیر را مشخص کند و شروع و پایان و یا اوج و فرود را نشان بدهد، امکانپذیر نخواهد بود.

کارگردان مستند «مکرون» در پاسخ به این پرسش که اثر چه حرفی برای مخاطبان دارد و چه هدفی را دنبال می‌کند، بیان کرد: نشان دادن روی دیگر مدعیان آزادی و اصلاح تصور برخی از مردم درباره واقعیت‌های فرانسه؛ از برخورد خشن پلیس با معترضان، تا اشتباهات دولت فرانسه در مدیریت بحران ایجاد شده و درک بازی رسانه‌ها در قبال اتفاقات این چنینی در ایران و کشورهای مشابه در این اثر نمایش داده می‌شود.

رضازاده درباره موضوع این مستند اظهار کرد: این اثر که به زبان فرانسه و انگلیسی است، بدون تحلیل، صرفا با مستندات موجود، در تلاش است التهابات فرانسه در سال‌های اخیر و دخالت امانوئل مکرون رییس جمهور این کشور در اتفاقات ایران را بدون تعصب و سوگیری به تصویر بکشد.

وی در جواب به این سوال که در ماجرای «زن، زندگی، آزادی» کشورهای غربی از هیچ تلاشی برای سیاه‌نمایی و غلو کوتاهی نکردند اما چرا به سراغ دیگر کشورهای دیگر نرفته و به سراغ فرانسه رفته است، مطرح کرد: اولا فرانسه، با وجود ادعاهای خود، در حمایت از آشوبگران تمام قد و علنی ایستاد. ثانیاً اتفاقی که در فرانسه رخ داد، شباهت‌های بسیار زیادی با اتفاقات ایران داشت و روایت این شباهت و نمایش تناقضات مقامات فرانسه در واکنش به این اتفاقات باعث شد سراغ فرانسه و مکرون برویم.

کارگردان «مکرون» درباره استفاده نکردن از نریشن برای مستند یادآور شد: انتخاب سختی بود. نریشن با تمام مزیت‌ها و جذابیت‌هایش، حجاب و فاصله‌ای بین محتوای اثر و مخاطب ایجاد می‌کند. گویا فیلم‌ساز قصد دارد مخاطب را نسبت به قبول محتوایی که ارایه می‌کند، مجاب کند! با توجه به اینکه قصد داشتیم، قصه را طوری روایت کنیم که با کنار هم قرار گرفتن پازل‌هایی که می‌چینیم، مخاطب خود به نتیجه برسد و ما تحلیل نکنیم، تصمیم گرفتیم، در خالص‌ترین شکل ممکن مخاطب را با محتوا روبرو کنیم. حتی به قیمت سخت شدن تماشای فیلم!

رضازاده در پایان درباره تجربه همکاری با محسن صدر به عنوان تهیه‌کننده و مرکز مستند سوره به عنوان متولی کار خاطرنشان کرد: محسن صدر، جوان پرتلاش، دقیق و دغدغه‌مندی‌ است و همت و دقت بسیاری در پیگیری و پیشبرد کار داشت که قطعا اگر نبود، کار به ثمر نمی‌رسید. مرکز مستند سوره نیز سابقه‌ مشخصی دارد که همه‌ طرفداران فیلم مستند، آثار تولید شده در این مرکز را دنبال و تحسین می‌کنند. این همکاری برای بنده هم لذت بخش و هم مایه‌ افتخار بود.