آیین‌ها نقش هویت‌ساز برای کودکان و نوجوانان دارند

به گزارش حلقه وصل: سهیل احمدی مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه فرهنگ و اندیشه در نشست «نقش آیین‌های دینی و سنتی در تقویت هویت ملی درحوزه کودک و نوجوان» که به صورت آنلاین برگزار شد، در این زمینه افزود: این آیین‌ها و مناسک گسترش پیدا کرده است و حتی اگر مجموعه‌ها و سازمان‌های مختلف آموزشی و تربیتی هم کار خود را به درستی انجام ندهند می‌تواند به رشد نسل جوان منجر شود.

اهمیت بالای مربیان در حوزه بالندگی فکری کودک و نوجوان

در ابتدای این نشست سهیل احمدی ضمن اشاره به اینکه از نسل جدید با عنوان «نسل ضد»، «آلفا» یا «بتا» یاد می‌شود، گفت: نسل جدید از اصطلاحات جدیدی استفاده می‌کنند و لازم است کسانی که در حوزه تربیت به‌ویژه کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند آشنایی نسبی با این موارد داشته باشند. از سویی نیز مربیان و استادان در حوزه تربیت، رشد و بالندگی فکری نوجوان و کودک اهمیت بالایی دارند.

وی در ادامه با طرح این سوال که آیا در نسل جدید بحران بی‌معنایی که انسان را دچار بی‌هویتی می‌کند، مشاهده کردید؟ افزود: بنا به گفته فردریش نیچه (فیلسوف آلمانی قرن نوزدهم) بعد از دو قرن (یعنی در قرن‌های بیستم و بیست‌ویکم) مردم دچار بی‌معنایی در زندگی خواهند شد و هیچ معنایی برای زندگی پیدا نخواهند کرد. این امر را می‌توان در میان نسل جدید و در دهه اخیر مشاهده کرد. در آشوب و جریانات اخیری که در کشور پیش آمد نوجوانان و جوانان بسیاری پا به عرصه گذاشته و برخی مدارس درگیر این ماجرا شده و جریان‌سازی کردند. اما سوال این است که چرا چنین می‌شود؟ چرا نوجوانان می‌خواهند با خشونت، پرخاش، مدلینگ و... خود را پوچ و نیست‌انگار نشان دهند؟

فرهنگ به بلندای یک تاریخ است

این مدرس دانشگاه در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به این‌که «نظام معنایی»، فرهنگ عمیق ما است، بیان کرد: فرهنگ، اصطلاح دیگری است که باید به آن پرداخت؛ فرهنگ یک نظام معنایی بزرگ است که در فضای زمانی قابل تعریف نیست بلکه به بلندای یک تاریخ بوده و فرهنگ در ایران دارای لایه‌های پیچیده‌ای است. فرهنگ در اولین لایه بیرونی خود با نماد، همراه است؛ در لایه دوم با هنجار، در لایه سوم با ارزش‌ها و در لایه چهارم با اعتقادات سر و کار دارد. از این رو فرهنگ در ایران پیچیده است، چون دو تاریخ و دو دنیای متفاوت و غنی را بهم وصل کرده است. یکی دنیای ایران باستان و دیگری دنیای مسلمانی ما. اتصال ایرانی و اسلامی لایه‌های پیچیده فرهنگ را به ما داده است.

آیین‌ها نقش هویت‌ساز برای کودکان و نوجوانان دارند

این پژوهشگر حوزه فرهنگ و اندیشه با اشاره به اهمیت تاریخ تصریح کرد: ناخودآگاهِ انسان‌ها برگرفته از تاریخ و مناسک آن‌ها است و در یک بستر تاریخی رشد پیدا کرده است. از این باب می‌توان گفت نوجوان و کودک امروزی به ناچار متاثر از همین امر است. حضرت آقا فرمودند گسست نسلی وجود ندارد؛ یعنی این آیین‌ها و مناسکی که در تاریخ و فرهنگ ما وجود دارد می‌تواند در رشد نسل جوان اثرگذار باشد.

او ضمن طرح این نکته که آیین‌ها نقش هویت‌ساز برای کودکان و نوجوانان دارند، ادامه داد: قطع ارتباطات با اطرافیان یکی از رهاورد‌های از بین رفتن مناسک و آیین‌ها و خرافه‌پنداری است. مناسکی همچون نوروز باستانی، محرم و... هویت ملی ما ایرانیان را تقویت می‌کند و به نظر لازم است بیش از پیش از آیین‌ها و مناسک ایرانی اسلامی که پشتوانه عقلانی دارد، محافظت کرد.

احمدی در پایان نشست «نقش آیین‌های دینی و سنتی در تقویت هویت ملی درحوزه کودک و نوجوان» گفت: موضوع گمشده ما در مدارس موضوع قدرت و انسان اسطوره‌ای است؛ یعنی مربی باید انسان قدرتمند بسازد. این انسان می‌تواند آینده را دگرگون کند و زمانی این قدرت در انسان پدید می‌آید که تاریخ، آیین و مناسک به خوبی روایت شود. وظیفه معلم در ارتباط دادن یک نوجوان و کودک با تاریخ، آیین، مناسک تاریخی، آداب و رسوم، هویت ملی و مذهبی و...، روایت است.