حلقه وصل: آئین اختتامیه پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر شامگاه جمعه پنجم اسفند با حضور محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، زهره الهیان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ، محمد هاشمی معاون حقوقی، امور مجلس و استانهای وزارت فرهنگ، محمد حسین نیرومند مشاور وزیر فرهنگ در امور هنری و سینمایی، عبدالرضا سهرابی مدیرکل هنرهای تجسمی، سید عباس میرهاشمی دبیرکل جشنواره پانزدهم، جعفر واحدی نایبرئیس مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر، سید مصطفی زراوندیان دبیر بخش «تجسم هنر» و جمع کثیری از هنرمندان و هنردوستان در تالار وحدت برگزار شد.
میرهاشمی: «تجسم هنر» ما را به آینده هنرهای تجسمی امیدوار میکند
در آغاز این مراسم، سیدعباس میرهاشمی دبیرکل پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر ضمن خیرمقدم به حضار و تبریک اعیاد شعبانیه گفت: خداوند را شاکرم که جشنواره هنرهای تجسمی فجر، آخرین بخشهای فصل پانزدهم را طی میکند. جشنوارهای که جمعی از بزرگان عرصه هنر مانند زندهیاد حبیبالله صادقی و عبدالرحیم سیاهکارزاده، 15 سال برای برگزاری آن زحمت کشیدند و آن را نزد ما به ودیعه گذاشتند. وظیفه ما ادای دین به کسانی است که توقع رشد جشنواره را دارند.
او افزود: امسال، تلاش کردیم رویه جشنواره را از حیث محتوا و فرم، به آنچه که باید نزدیک کنیم؛ به همین دلیل قالبهای جدیدی را طراحی کردیم. همچنین قالبهای متفاوتی را در نظر گرفتیم تا در مقیاس جغرافیای پهناور ایران، به عموم هنرمندان تجسمی ادای دین کنیم.
میرهاشمی با بیان اینکه بالغ بر 4 هزار هنرمند آثار خود را در پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به امانت گذاشتند، درباره بخش تجسم هنر گفت: مهمترین بخش ما که شاید بدهی جشنواره به استانها بود، تجسم هنر نام داشت. در این بخش، تلاش شد تا همه استانها بتوانند نمایشگاه هنری مجزایی را برپا کنند و این اتفاقی است که ما را به آینده هنرهای تجسمی امیدوار میکند.
دبیرکل جشنواره پانزدهم ادامه داد: در دوره پانزدهم از حوزه بینالملل هم غافل نبودیم و آثار هنرمندان بینالمللی عرصه کارتون و کاریکاتور را در قالب بخش لبخندآفرینان جهان میزبانی کردیم. در بخش به افق امید با محوریت طراحی پوستر، روی مبحث جهاد تبیین متمرکز بودیم و در نهایت، فصل دوم بخش آینه در آینه با تمرکز بر رشته عکاسی در موزه هنرهای معاصر تهران ارائه شد.
سهرابی: جشنواره هنرهای تجسمی فجر متعلق به همه مردم ایران است
میرهاشمی در بخش پایانی اظهارات خود از همراهی و مساعدت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون امور هنری و مدیرکل هنرهای تجسمی تشکر کرد و افزود: به پشتوانه حضور همکارانم در دبیرخانه جشنواره پانزدهم که قدمهای بزرگی را برداشتند، توانستیم جشنوارهای خوب و شایسته برگزار کنیم.
در بخش دیگری از این مراسم، عبدالرضا سهرابی مدیرکل هنرهای تجسمی و رئیس شورای سیاستگذاری پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، پشت تریبون حاضر شد و سخنان خود را در قالب متنی قرائت کرد؛ متن سخنان او بدین شرح است:
به نام الله
خالق همه خوبیها و زیباییها
پیش از هر کلامی، لازم میدانم حلول نورانی و مملو از شور و شادمانی شعبان المعظم، ماه رسول مهربانی که مَطلع آن با میلاد موفورالسرورِ سومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، حضرت سیدالشهدا حسین بن علی(ع)، ولادت پر خیر و برکت سقای رشید دشت کربلا حضرت ابالفضل العباس(ع) و همچنین سالروز میلاد مسعود چهارمین امام شیعیان، حضرت زینالعابدین(ع) پیوند یافته است را به عموم هنرمندان فرهیخته و سروران ارجمندم، تبریک بگویم و تلاقی آئین پایانی پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر را با این اعیاد مبارک، به فال نیک بگیرم.
همچنین فرصت را مغتنم شمرده و پیشاپیش عِید بزرگ نیمه شعبان، موسم میلاد با سر سعادت قطب عالم امکان، خُرّمی دوران، حضرت صاحب العصر و الزمان(عج) را تهنیت و شادباش عرض میکنم. با این امید که در هنگامهی ظهور، توفیق حضور در خیل یاران و همرکابانشان را داشته باشیم.
ساحت هنر از دیرباز تاکنون، تجلیگاه ناب معارف، مبانی و آرمانهای بلند و معناساز انسانی و بستر مستعدی برای پالایش و تعالی فرهنگ، افکار و اندیشههای جاری در جوامع بوده است. اکنون، نقش بیبدیل و آیندهساز هنر در نمایش قلههای پیشرفت، افتخار، رشد و شکوفایی ملّتها و ترسیم حرکت در امتداد افق این قُلل رفیع، بر کمتر کسی پوشیده است.
زبانِ هنر به عنوان بلیغترین و رساترین سیاق ممکن برای بیان حقایق و معانی ناب دینی و معرفتی، هماره در متن توجه اهالیِ خوشقریحه و هنردوست سرزمین هنرپرورمان ایران، قرار داشته و دستمایهی هنرنماییهای سِحرانگیز و چشمنواز هنرمندان توانمند و متعهد ایران اسلامی واقع شده است.
فجر به مَثابه آرمان بلند، یگانه و شکوهمند انقلاب اسلامی، تبلور اندیشههای متعالیِ پیر و مرادِ روشنضمیرمان بوده و در امتداد آن با هدایتِ های داهیانه و رهبری حکیمانه فرزند خلفش، پیوندی استوار و ناگسستنی دارد.
جشنواره هنرهای تجسمی فجر در قامت بزرگترین آوردگاه هنرمندان این ساحت، در گستره ملّی، همواره کوشیده است تا بستر مناسبی برای ارائهی بهترین و برجستهترین آثار هنری در رشتههای: نگارگری، خوشنویسی، نقاشی، عکاسی، گرافیک، مجسمهسازی، سفال و سرامیک، تصویرسازی، کارتون و کاریکاتور و هنرهای جدید باشد تا عرصهای مهیّا برای ترغیب و تشویق رقابت سالمِ هنری و امکانی درخورِ شأن به منظور هرچه بهتر دیده شدن تلاشها و تکاپوهای آحاد هنرمندان در نگارخانهای به وسعت ایران اسلامی، میسّر شود.
اینجانب، رجاء واثق دارم که جشنواره هنرهای تجسمی فجر در کنار دیگر جشنوارههای هنری متعلق به همه مردم ایران بوده و از ظرفیتهای لازم برای عرض اندام حدأکثری عموم هنرمندان با علایق و سلایق گوناگون برخوردار است.
پانزدهمین جشنوارهی هنرهای تجسمی فجر؛ ضمن اهتمام به رسالت، مأموریت و اهداف عالی خود، کوشید تا بیش از همیشه، شرایط و زیرساختهای لازم برای تحقق عدالتِ فرهنگی و بهرهگیری از ظرفیتها و قابلیتهای ارزنده عموم هنرمندان سراسر کشور را به منظور جلوهنماییِ ایشان، فراهم آورد و برای نخستین بار در طول همهی ادوار گذشته، زمینه ی حضور و مشارکتِ 31 استان کشور در بِستر این رویدادِ ملّی را میسّر کند تا از این رهگذر، بر اهمیتِ گردشِ چرخهی اقتصاد هنر و بهبود وضعیتِ اقتصادی هنرمندان این عرصه تأکید ورزد.
آثار نمایشیافته در فجر پانزدهم از یک سو نمایانگر افقهای روشن رشد، پیشرفت و آبادانی ایران اسلامی و از سوی دیگر تبلور روحیه ی ایثار، مقاومت و حماسهآفرینی ملّت بزرگ ایران بودند.
بیتردید، موفقیت و سربلندی جشنواره هنرهای تجسمی فجر در گام پانزدهم، مرهون بصیرت، آگاهی و هوشمندی هنرمندان شریف و غیرتمند سرزمین عزیز مادریمان ایران است که با حضور و همراهی پرشور خود در این رخداد هنری، برگ زرین دیگری را در دفتر خوشنقش و نگارِ هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی ایران ورق زدند.
خداوند مهربان را شاکریم که توفیق و تفضّل مداوم خود را شامل حالمان ساخت تا برای نخستین بار در تاریخ برگزاری جشنوارههای هنری فجر، مفتخر به اعطای «جایزه ویژه جهاد تبیین» به هنرمندان برگزیده، از سوی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی باشیم. امید است که این توفیقِ مبارک، زمینهساز ورود و عملگریِ مضاعف و موثرِ هنرمندان عزیزمان در میدان خطیر جهاد تبیین باشد.
اکنون، میتوان امیدوار بود که جشنواره هنرهای تجسمی فجر با کولهباری ارزنده از تجارب و اندوختههای هنریِ برآمده از دوره پانزدهم، با رویکردی خلاقانه و ایدههای نو به سوی رخداد شانزدهم گام بردارد.
در پایان، لازم میدانم مراتب تشکر و قدردانی خویش را از همراهیهای صمیمانه و دلگرمکننده جناب آقای دکتر اسماعیلی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، جناب آقای سالاری معاون گرانمایهی امور هنری و کلیه همکاران ارجمندم در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابراز نمایم. بیتردید، طیّ طریق در این وادی پر پیچ و خم، بدون حمایت و همراهی این عزیزان میسر نبود.
همچنین از مساعی دبیرکل محترم، اعضای شورای سیاستگذاری، دبیران، داوران، هنرمندان و سایر ارکان برگزاری جشنواره پانزدهم بهمنظور برپایی هرچه شایستهتر این رخداد هنری؛ قدردانی نموده و به همهی عزیزان خدا قوت و دست مریزاد میگویم.
در نهایت، از حمایت و همراهی پرشور و همهجانبه اصحاب محترم رسانه، که از آغاز تا به امروز، سفیران خبری لایق و سزاوار جشنواره پانزدهم بودند، صمیمانه تشکر مینمایم.
بیش از این، رشته کلام به درازا نکشانده و عرائض خود را با ابیاتِ غزلی نغز از لسانالغیب شیرازی به اتمام میرسانم:
زان یار دلنوازم، شُکری ست با شکایت/ گر نکتهدان عشقی، بشنو تو این حکایت
رندان تشنهلب را، آبی نمیدهد کَس/ گویی ولیشناسان، رفتند از این ولایت
در این شبِ سیاهم، گم گشت راه مقصود/ از گوشهای برون آی، ای کوکب هدایت
اللهم عجّل لولیّک الفرج...
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
اسماعیلی: «مردمی بودن» مهمترین ویژگی جشنوارههای فجر امسال بود
در بخش دیگری از این مراسم، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای سخنرانی پشت تریبون آمد. او با بیان اینکه جشنوارههای فجر، مردمیترین جشنوارههای هنری در تمام دنیا به حساب میآیند، گفت: در هیچ جای جهان نمیتوان چنین جشنوارههای فرهنگی-هنری متنوعی را یافت که در بازهای مشخص با حضور گسترده مردم و هنرمندان برگزار شوند.
به گزارش ستاد خبری جشنواره، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که شامگاه جمعه پنجم اسفند در آئین اختتامیه پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در تالار وحدت حضور یافته بود، ضمن اشاره به برگزاری باشکوه جشنوارههای فرهنگی-هنری فجر در سال جاری گفت: خوشبختانه جشنوارههای فجر امسال با حضور گرم هنرمندان و استقبال پرشور علاقهمندان هنر به سرانجام رسید.
او با اشاره به ویژگیهای جشنوارههای فرهنگی-هنری فجر گفت: «مردمی بودن» مهمترین ویژگی جشنوارههای امسال بود؛ به این معنا که این جشنوارهها در وهله نخست متعلق به مردم بودند.
اسماعیلی ادامه داد: جشنوارههای فجر، مردمیترین جشنوارههای هنری در تمام دنیا به حساب میآیند. در هیچ جای جهان نمیتوان چنین جشنوارههای فرهنگی-هنریَ متنوعی را یافت که در بازهای مشخص با حضور گسترده مردم برگزار شوند.
وی تاکید کرد: جشنوارههای فجر امسال به وضوح مردمی بودند؛ چرا که این رویدادهای فرهنگی-هنری با حضور مردم عینیت یافتند و این حضور، همگان را به تحسین واداشت. به همین خاطر است که باید قدردان مردم هنردوست ایران بود که پشت هنرمندان و آثار هنری ایستادند.
وزیر فرهنگ همچنین به حضور گسترده هنرمندان در جشنوارههای فجر اشاره کرد و گفت: قدردانی دوم باید نثار هنرمندان حوزههای مختلف باشد که به خواست مردم برای حضور در این جشنوارههای مهم لبیک گفتند و اینگونه شد که چراغ جشنوارههای امسال نسبت به همه ادوار پرفروغتر شد.
اسماعیلی ظهور «عدالت فرهنگی» را یکی دیگر از ویژگیهای جشنوارههای فجر دانست و گفت: امسال، عدالت فرهنگی را در جشنوارهها به عینه مشاهده کردیم. مثلا در سینما، فیلمهای جشنواره را با سینماسیار در دورترین نقاط کشور به نمایش درآوردیم و با برگزاری جشنوارههای منطقهای تئاتر، شور، احساس و اشتیاق را در نواحی مختلف کشور به نظاره نشستیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: عدالت فرهنگی یعنی هنرمندان همه نقاط کشور بتوانند به اندازه استعدادهایشان نقشآفرینی کنند.
وی حضور پررنگ جوانان را از دیگر ویژگیهای مهم جشنوارههای فجر عنوان کرد و گفت: امیدآفرینی امتیاز ویژه جشنوارههای فجر امسال بود که در پرتو حضور و درخشش جوانها رقم خورد.
اسماعیلی یادآور شد: ایران، همواره مهد هنرمندان بوده و جشنواره هنرهای تجسمی فجر امسال زمینه حضور هنرمندان نسل جدید از سی و یک استان کشور را فراهم کرد.
وی توجه به اقتصاد هنر و صنایع خلاق فرهنگی را جزو کلانبرنامههای وزارت فرهنگ دانست و گفت: استقبال مردم و مسئولان سایر کشورها از آثار هنرمندان ایرانی، علاوه بر آن که نشان از عمق نفوذ فرهنگی ایران سرافراز در منطقه و جهان دارد، بیش از گذشته ما را به آینده روشن اقتصاد هنر امیدوار می کند.
وزیر فرهنگ در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ابتکار «جایزه ویژه جهاد تبیین» در پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی گفت: وظیفه هنرمندان است که با لسان بلیغ هنر دستاوردهای بزرگ کشور را به تصویر کشیده و جاودان کنند.
اسماعیلی در پایان، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره هنرمندان درگذشته عرصه هنرهای تجسمی در سال جاری گفت: استاد حبیبالله صادقی پیش از درگذشت، با همکاری همسر خود تابلوی یکصد و ده متری داستان اسطورههای ایران از آغاز تا مراسم تشییع باشکوه سردار شهید حاج قاسم سلیمانی را به پایان رساند که امیدوارم این اثر در زمانی مناسب با حضور خانواده ایشان رونمایی شود.
در بخش دیگری از این مراسم، هفت نفر از مفاخر هنرهای تجسمی ایران در هفت بخش نگارگری، نقاشی، تصویرسازی، عکاسی، طراحی گرافیک، مجسمهسازی و پژوهش معرفی شده و مورد تجلیل قرار گرفتند.
جوایز این بخش شامل نشان عالی هنرهای تجسمی، تندیس طوبای زرین و لوح مفاخر با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود سالاری معاون امور هنری، عبدالرضا سهرابی مدیرکل هنرهای تجسمی و سیدعباس میرهاشمی دبیرکل پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به هنرمندان منتخب اهدا شد.
بر این اساس، محمدعلی کشاورز در بخش پژوهش، رضا بدرالسماء در بخش نگارگری، فرهاد جمشیدی در بخش تصویرسازی، محمدکاظم حسنوند در بخش نقاشی، محمدعلی جدیدالاسلام در بخش عکاسی، محمدعلی موحدیان عطار در بخش طراحی گرافیک و محمد طاها بهبهانی در بخش مجمسهسازی مورد تجلیل قرار گرفتند که بهبهانی به دلیل کسالت در مراسم حضور نداشت و طاهر شیخالحکمایی به نیابت از او این جایزه را دریافت کرد.
در بخش پایانی این مراسم، برگزیدگان بخشهای مختلف پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به شرح زیر معرفی شدند:
بخش «جهاد تبیین»
جشنواره هنرهای تجسمی فجر امسال برای نخستین بار در طول برگزاری جشنوارههای هنری فجر، دست به ابتکاری تازه زد و با افزودن بخش ویژهای با عنوان «جهاد تبیین»، برای هنرمند منتخب این بخش، جایزهای ویژه درنظر گرفت.
این جایزه به مبلغ 500 میلیون ریال همراه با تندیس ویژه، شامگاه جمعه پنجم اسفند در جریان برگزاری آئین اختتامیه جشنواره پانزدهم در تالار وحدت، از سوی محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به سید احسان باقری هنرمند رشته عکاسی به عنوان فرد برگزیده این بخش اهدا شد.
همچنین سعید قاسمی دیگر هنرمند رشته عکاسی نیز در بخش «جهاد تبیین» شایسته تقدیر شناخته شد.
بخش «طوبای زرین»
*تصویرسازی
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: الهام زمانی از مشهد، سیدرسول میردامادی از کرج
نفر برگزیده: مجید ذاکری
*حجم
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: احمد رنجبر رفیع از کرج، زهرا شهامتپور از تهران، امیرحسین میرقیصری از قم
نفر برگزیده: مجتبی شاکری از کاشان
*خوشنویسی
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: محمد بازیار از گنبد، امیر دانش مراغی از مراغه و رحمان غلامی از همدان
نفر برگزیده: حامد فقیهی از قم
*طراحی گرافیک
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: علی پیشدار از بندرعباس، محمد متقیمنش از اهواز
نفر برگزیده: محمد ترک از اهواز
*عکاسی
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: امیر عنایتی از تربت حیدریه، سعید قاسمی از اهر
نفر برگزیده: امین برنجکار
*کارتون و کاریکاتور
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: حسین رحیمخانی و سالار عشرتخواه از تبریز
نفر برگزیده: عباس محمدجو از قم
*نقاشی
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: علیرضا حسینی صدر از تبریز و سجاد گمار از تویسرکان
نفر برگزیده: آذر امیدی از تهران
*نگارگری
نفرات شایسته تقدیر بدون رتبهبندی: روح الله پروین از قم، زینب رجبی و ژیلا شیری از تهران
نفر برگزیده: زینب شاهی از تهران
بخش ویژه «قلهها»
بخش ویژه «قلهها» ازجمله بخشهایی بود که امسال برای نخستین بار با هدف نمایش قلههای پیشرفت و افتخار ایران اسلامی و همچنین ابعاد شخصیتی اسوهها، الگوها و سرمشقهای موردنظر هنرمندان به بافتار جشنواره هنرهای تجسمی فجر افزوده شد.
بر این اساس، نفرات منتخب این بخش ویژه شامگاه جمعه پنجم اسفند ماه در جریان برگزاری آئین اختتامیه پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در تالار وحدت معرفی شدند که عبارتند از:
نفر برگزیده: محمد صابر شیخرضایی در بخش طراحی گرافیک
نفرات شایسته تقدیر: رضا بدرالسماء در بخش تصویرسازی، مصطفی عابدینی در بخش خوشنویسی، محمد علی رجبی در بخش کارتون و کاریکاتور، روحالله جوانی در بخش عکاسی.
بخش «تجسم هنر»
بخش «تجسم هنر» امتداد جشنواره هنرهای تجسمی فجر در استانهای سراسر کشور بود که در دوره پانزدهم با مشارکت کلیه استانها و نمایش آثار منتخب هنرمندان استانی برگزار شد.
علی سرگزی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان و علیرضا نوروزی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان غربی به عنوان مدیران کل برگزیده بخش «تجسم هنر» معرفی شدند.
همچنین حمید بهجت مدیر هنری استان آذربایجان غربی و ابوالقاسم طحانیان مدیر هنری استان بوشهر نیز عنوان مدیران هنری برگزیده بخش «تجسم هنر» را به خود اختصاص دادند.
رونمایی از کتاب «طوبای زرین»، کتاب «سال کاریکاتور» و کتاب «مقالات فجر 14» همراه با تجلیل از خانواده زندهیادان حبیب صادقی و عبدالرحیم سیاهکارزاده از دیگر بخشهای اختتامیه پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر بود.
محمد علی رجبی دوانی، سید رضا بدرالسماء، قربانعلی اجلی، محمدعلی کشاورز، عباس مشهدیزاده، محمد موحدیان عطار، محمدعلی جدیدالاسلام، فرهاد جمشیدی، مسعود نجابتی، احمد خلیلی فرد، سید مسعود شجاعی طباطبایی، محمدکاظم حسنوند، پریسا شاد قزوینی، مینا صدری، کاظم طلایی، سید محمدرضا میری، کمالالدین شاهرخ، علیاشرف صندوقآبادی، طاهر شیخالحکمایی، علی بحرینی، حسین عصمتی، احمد کوچکیان، حسامالدین طباطبایی، علی رضاییان، ناصر محمدی، امیرعلی جوادیان، سید عبدالله حاجیسیدحسن و... ازجمله چهرههای هنری حاضر در آئین اختتامیه پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر بودند./تسنیم