حلقه وصل: دومین نشست از سلسله نشستهای بانوان پیشرو، این بار با حضور بانوان نویسنده، بههمت اداره کل بانوان سازمان تبلیغات اسلامی با حضور حجتالاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و عاطفه سعیدینژاد، مدیرکل امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی در محل این سازمان برگزار شد.
حجتالاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی هدف از برگزاری این نشست را مجالی برای همفکری و هماندیشی بانوان اهل قلم عنوان کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی به تصریح بیش از یک بار به این موضوع اشاره کردهاند که بانوانی که دست به قلم هستند در این زمینه از آقایان پیشی گرفتهاند و سهمشان در اعتلای فرهنگ بیش از آقایان است و این موضوع دیگر به نقطه غیر قابل انکار رسیده است.
وی اظهار کرد: از زمانهای حرف میزنیم که قدر و قیمت مجاهدت شما واضحتر از هر زمانه دیگری است و یک جنگ جدی و نابرابر سنگین از جنس روانی، تبلیغاتی و رسانهای شکل گرفته که از ثمراتش بحران هویت نوجوان است. در جنگ روایتها آنچه اثرگذار است، هنر است و بانوان بخاطر ویژگیهایی که دارند حتماً در جنگ روایتها مؤثرتر هستند و تلاقی زن و هنر اثر بسیار خوبی در این زمانه خواهد داشت.
ضرورت شنیدن نقطه نظرات و دیدگاههای بانوان در حوزههای مختلف
حجت الاسلام قمی با اشاره به ضرورت شنیدن نقطه نظرات و دیدگاههای بانوان در حوزههای مختلف عنوان کرد: چنانچه بانوان در حوزه به میدان آوردن ظرفیت زنان در فضای فرهنگی، ایده، نقد یا توقعاتی دارند که مستقیم به سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه هنری برمیگردد، قابل تأمین است و در بخشی که به فراتر از این نهاد برمیگردد، میتوانیم نقش یک سفیر و حامی را در مواجهه با دیگر ساختارهای حاکمیتی داشته باشیم. لذا جهت اصلی جلسات این است که مشخص شود، چه سهم و نقشی برای حضور بانوان در عرصههای مختلف قائل هستید و به صورت واقعبینانه چه ملزومات و مقدماتی میشود برای این نقشآفرینی فراهم کرد که اثرگذاری آن افزونتر شود.
عاطفه سعیدینژاد، مدیرکل امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه ما در محاصره تبلیغاتی قرار داریم، گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم به این موضوع اشاره کردهاند و میفرمایند: «ریشهایترین جهاد، امیدآفرینی در جامعه است». با الهام از این محتوا و مجموع نظام اندیشهای مقام معظم رهبری به طرح نهضت تبیین بانوان رسیدیم که برای آن سامانههای محتوایی، شبکهسازی و فرایندهایی برای توانمندسازی شبکه در نظر گرفته شده است که شاید در حال حاضر به صورت حداقلی در میدان به تحقق رسیده باشد، زیرا تاکنون در حال شکلدادن زیرساختها بودهایم.
وی افزود: ما از باب داشتن رویکرد فعالانه در حوزه بانوان و در مسیر تحقق مسیر نهضت پیشرفت بانوان به دنبال ارتباطگیری و پیدا کردن تعریف نقش بانوان هنرمند، پیشرو و فرهیخته در جهتدهی جامعه به سمت پیشرفت ایرانی اسلامی هستیم. منباب این اتفاق، هماندیشیهایی شکل پیدا کرده که بتوانیم با نگاههای متعالی رو به جلو، دیدگاه بانوانی که دغدغه انقلاب دارند، تجربیات خوب و مفصلی که در این صحنه تولید کردهاند و مسائلی که این بانوان برای حرکت مؤثر و رو به جلو برای شرایط فعلی جامعه دارند، آشنا شویم.
تلاقی زن و هنر نقش مؤثری در خنثیسازی عملیات روانی دشمن دارد
سعیدینژاد عنوان کرد: نگاه این است که نه در پاسخ به نزاع جنسیتی، بلکه با رویکرد فعالانه مطالبهگر حرفهای رو به جلو را مطرح کنیم. باید فقط موانع شناسایی شود و معلوم شود برای حضور گسترده و مردمی بانوان در فعالسازی اقشار مختلف در مسیر پیشرفت، سهم اقشار مختلف بانوان چیست و چگونه میتوانند نقش خود را به منصه ظهور برسانند و چه موانعی پیش روی بانوان است و مشخص شود سازمان تبلیغات اسلامی چه حمایتی میتواند در این زمینه داشته باشد.
مهناز فتاحی، نویسنده کتاب فرنگیس ضمن ابراز خرسندی از حضور در این جلسه گفت: ما اهالی فرهنگ در حالی که باید در معرض توجه قرار داشته باشیم، اما غریب هستیم و مورد بیمهری قرار میگیریم آن هم از سوی اهالی فرهنگ و به عنوان کسی که از کودکی قلم زدهام و نخستین اثرم وقتی ۱۲ سالم بود منتشر شد از اهالی فرهنگ میخواهم از نویسندگان و آثاری که خلق میشود حمایت کنند چراکه حمایت از اهالی فرهنگ و اثری که خلق میشود، حمایت از فرهنگ است و انتظار داریم توجه ویژه به این حوزه صورت پذیرد.
وی اظهار کرد: فرنگیس، کتابی است که مورد توجه رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفت. این کتاب درواقع تاریخ هشت سال دفاع مقدس و زندگی یک بانوی کرد را بیان میکند. درست است این کتاب به چاپ بیستم رسیده اما اکنون در شهر فرنگیس، شهری که جنگ آنجا شروع شده و آنجا به پایان رسیده، این کتاب موجود نیست. باید این کتاب و همه کتابهایی که تولید میشوند، حمایت شوند. البته برخی آثار هم هستند که به چاپ صدم میرسند، اما تکلیف بقیه آثار چه میشود.
ما نه به زن شرقی و نه به زن غربی نیازمندیم، ما مبدع الگوی سوم برای زنان ایرانی هستیم
فتاحی افزود: رهبر معظم انقلاب اسلامی در جلسهای که با حضور سینماگران برگزار شد، از کتاب فرنگیس نام بردند و خطاب به سینماگران فرمودند که فیلم این آثار باید ساخته شود. در پی فرمایش ایشان برای تولید فیلم این اثر، تلاشهای بسیاری کردم، زیرا معتقدم ممکن است دو درصد افراد جامعه کتاب بخوانند، اما فیلم، همهگیر است، درنهایت علیرغم پیگیریهای فراوان، کار بجایی نرسید.
سمیرا خطیبزاده، استاد دانشگاه و نویسنده کتاب «همت پنج به گوشم» از زاویه تحصیلی خود به بررسی حوزه نشر پرداخت و گفت: در سال ۱۳۹۸ پژوهش در حوزه زنان و سبک زندگی را با تحقیق و بررسی ۳۰۰ پیج و کانال در فضای مجازی آغاز کردیم، تحقیق در این زمینه تقریباً ۲ سال طول کشید با شاخصهایی از تغییر سبک زندگی در موضوع زنان و خانواده مواجه شدیم. ۱۰ شاخصه از این تحلیل به دست آوردیم که تبلیغ علیه دین، به سخره گرفتن احکام، ضدیت با موضوع حجاب و … از جمله آنها بود. خلاصه اینکه اگر بستر فضای مجازی را رودخانه در نظر بگیریم، آب گلآلود دارد از این بستر بر ذهن جوانان پمپاژ میشود و به مرور سبک زندگی آنها را تحت تأثیر قرار میدهد.
وی اظهار کرد: تا زمانی که به فکر تولید محتوا در فضای مجازی و بومیکردن این فضا نباشیم از این دست حوادث اتفاق میافتد. حتی اگر بهترین کتابها منتشر شود، اما به سایر رسانههای پر بازدید نسل جوان مثل فیلم و کلیپ تبدیل نشود از رسانه کتاب حتی با بهترین محتوا کاری برنمیآید. همه باید دست به دست هم دهند تا تغییر حادث شود.
خطیبزاده بیان کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به کنگره هفت هزار زن شهید از الگوی سوم زن نام بردند و فرمودند: «ما نه به زن شرقی و نه به زن غربی نیازمندیم، ما مبدع الگوی سوم برای زنان ایرانی هستیم» باید کاری کنیم که دختر نوجوان در عین اینکه عفیف است در متن جامعه قرار داشته باشد. اگر الگوی سوم را تبیین و رسانهای کنیم خیلی از سو تفاهمها از بین خواهد رفت.
وی تصریح کرد: مطالبه رهبر معظم انقلاب اسلامی ایجاد مرکز فراقوهای در حوزه زنان و خانواده بود که دغدغه زنان و خانواده را پاسخگو باشد، خواهش بنده از شما بهعنوان ریاست محترم سازمان تبلیغات اسلامی این است که بهعنوان سهمی که در ایجاد مرکز فراقوهای دارید مطالبه کنید که این فرمایش ایشان بر زمین نماند.
فائقه سادات میرصمدی، مستندساز و نویسنده کتاب «جنگ خوب است» گفت: به عنوان کسی که تاکنون ۷۰ قسمت مستند تحویل صدا و سیما دادهام، ۱۸ سال کار ژورنالیستی کردهام، همچنین مستندهایی در راستای روشنگری اذهان جامعه ارائه کردهام که در فضای مجازی منتشر شده است، از نویسندگان توقع دارم، نگذارند دست مستندساز خالی بماند. سوال من این است، چرا فرنگیس ۲ نوشته نشد؟
تلاقی زن و هنر نقش مؤثری در خنثیسازی عملیات روانی دشمن دارد
وی عنوان کرد: ما در ایران کهن در حوزه حجاب حرفها برای گفتن داریم، اما طرحها روی زمین مانده و اجازه اجرا داده نمیشود. در دهه پنجم انقلاب با سرمایه عظیم فرهنگی نباید به اینجا برسیم. ما وارد دورهای شدهایم که باید مولتی مدیا کار کنیم، کسی که کتاب نوشت باید موشن، مستند و … هم ارائه کند.
سارا عرفانی، مدیر کانون بانوی فرهنگ و نویسنده کتاب «پروانهای که سوخت»، با اشاره به فعالیتهایی که در کانون بانوی فرهنگ انجام میشود، گفت: این کانون کار خود را با هدف تربیت نویسنده آغاز کرده و بناست این فعالیتها گستردهتر شود.
وی اظهار کرد: آنچه در این ایام با توجه به شرایط اخیر جامعه گفته میشود این است که ما گویی مرعوب رسانه هستیم و فرزندان ما تحت تأثیر فرهنگ رسانه قرار گرفتهاند، حرف این است که چرا رسانههای ما نباید اینقدر فعال باشند؟ در عرصههای فرهنگی باید زیربنا اینقدر قوی باشد که در شرایط خاص با بحران مواجه نشویم.
معصومه امیرزاده، نویسنده و مسئول واحد آموزش کانون بانوی فرهنگ گفت: واقعیت تلخی که وجود دارد، این است که ما از حمایت دستگاههای دولتی ناامید شدهایم و تنها جمله که به ما انگیزه میدهد، دستور آتش به اختیار رهبر معظم انقلاب اسلامی است و در این راستا همه تلاشمان این است که قلبها به هم نزدیک شود و در این مسیر با تمام توان به سوی هدف حرکت میکنیم.
وی اظهار کرد: در بانوی فرهنگ، بانوان میتوانند در عرصه فرهنگی در قالب پروژه یک ساله به رشد برسند و در دو سال به ثمر بنشینند و نگاه ما این است که همچنان مثل ارتش باید قدم بردایم و مثل مادر همراهی کنیم. این کاری است که در قبال انقلاب اسلامی میتوانیم انجام دهیم، انقلابی که به ما هویت داد و به ما فهماند، زن بیش از زنانگی اوست و این نگاه بلند را الگوی سوم زن به ما داد.
هما مهرآبادی، نویسنده کتاب «در یاد تو خواهم ماند» فعال اجتماعی که با آستان قدس همکاری کرده و زندگینامه رهبر معظم انقلاب اسلامی را بهصورت مینیمال نوشته است با اشاره به دغدغهاش در حوزه نوجوانان گفت: دشمن همواره نوک پیکانش به سمت خانواده بوده، اگر تلاش کنیم شاید برخی مشکلات را نداشته باشیم. بر خلاف همه سخنان بزک شده در حوزه زن، مادر و خانواده، تبدیل به پدر و مادرهایی شدهایم که اطلاعات ناقص از دنیای امروز و فضایی داریم که فرزندانمان در آن رشد میکنند. بچهها مادر پویا ندارند، باید به زن و مادر بیش از اینها توجه شود که فرزندانمان دریوزگی فرهنگ از دشمن نکنند.
مرضیه نفری، نویسندهای که ۲۱ سال است مدیریت کتابخانهای در قم را برعهده دارد از اولین کلاس هنری که دهه ۷۰ در سازمان تبلیغات شرکت کرده میگوید و تأسف میخورد از اینکه الان این کلاسها در این مرکز برگزار نمیشود و از سازمان تبلیغات میخواهد عرصه هنر را بدست گیرد.
سیدعذرا موسوی، نویسنده کتاب «پرواز اسب سفید» معتقد است که باید برای نوجوانان و مخاطب کودک قهرمانسازی کنیم و این موضوع ممکن است گاهی کلان دیده شود، همه نوجوانان را شامل شود یا به قشر دختران اختصاص داشته باشد و برای آنها قهرمانسازی کنیم.
وی افزود: آثار حوزه نوجوان را مطالعه کردهام، خیلی از آثار ترجمه است و سبک زندگی را بیان میکند که با ما همخوانی ندارد و نوجوان بدون آگاهی در معرض آثار قرار میگیرد و این وظیفه نویسندگان را مضاعف میکند که تلاش کنند آثاری که متناسب با فرهنگ ماست را خلق کنند.
سمیه عالمی، نویسنده کتاب مسافر جمعه یکی از آسیبها در جبهه فرهنگی انقلاب را همین مسیرهای منقطع عنوان کرد که باید یک جایی این همافزایی صورت پذیرد و به نقطه اشتراک برسند که کار اثرگذار انجام شود.
وی اظهار کرد: نکته این است که چه بخواهیم و چه نخواهیم، جریان زیستی و اجتماعی به سمت بینظمی میرود که ظاهراً از ابتدا برای انسان خوشایند بوده و حالا باید این را با رویکرد دینی نظم بدهیم و بگوییم با این نظم، زندگی زیباتر میشود، اما آیا این نظم غیر از یک سیستم منظم اتفاق میافتد؟ چرا نوجوان ما با این همه فعالیت فرهنگی با بحران هویت مواجه است؟ شاید دلیلش این باشد که نوجوان ما فقط یک صدا شنیده و اصلاً فرصت قیاس نداشته است. گام اول تبیین این موضوع برای نوجوانان و جوانان است و نکته دیگر مربوط به الگوی سوم زنان انقلاب است، آیا فکر کردهاید چگونه الگوی سوم باید شکل بگیرد؟ دوستانی که سعی میکنند در این دایره بگنجند، رسماً شب و روزشان را به هم دوختهاند و پس از مدتی با بچههایی مواجه میشویم که مادران خود را خیلی کم داشتهاند. آیا توصیفات عینی درست از الگوی سوم ارائه شده است؟ باید به سمت عملگرایی برویم و از جلسهها عبور کنیم.
سمانه خاکبازان، نویسنده کتاب «آسنا و راز کنیسه» گفت: ما چون دغدغهمند بودیم شروع به نوشتن کردیم و نیاز به اینکه کسی از ما درخواست کند، نبوده و همچنان ادامه دارد، اما نگرانی وجود دارد از این جهت که آثاری که خلق میشود چگونه به دست مخاطبان میرسد.