آنچه باید از کم‌کاری تیرویید بدانید

به گزارش حلقه وصل، دکتر هاله چهره‌گشا به مناسبت روز جهانی تیرویید درباره کم‌کاری تیرویید که یکی از بیماری‌های تقریباً شایع در بین زنان است، اظهار داشت:‌ کم‌کاری تیرویید زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید قادر نیست میزان کافی هورمون تیرویید برای فعالیت نرمال بدن تولید کند. شایع‌ترین علت کم‌کاری تیرویید بیماری‌های خودایمنی هستند.

وی ادامه داد:‌ سیستم ایمنی سالم، از بدن ما در مقابل عفونت‌ها و عوامل خارجی محافظت می‌کند اما در بیماری‌های خودایمنی، ‌سیستم ایمنی به اشتباه سلول‌های تیروئیدی را بیگانه تلقی و به اشتباه به آنها حمله می‌کند.

این فوق‌تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم افزود:‌ از دیگر علل کم‌کاری تیرویید می‌توان به خارج کردن تیرویید به دلیل گره، پرکاری یا سرطان تیرویید اشاره کرد. سایر علل ابتلا نیز مادرزادی است؛ برای مثال نوزاد ممکن است از بدو تولد فاقد تیرویید باشد یا این غده در بدن نوزاد نتواند به خوبی کار و هورمون ترشح کند. التهاب تیرویید نیز به علت عفونت ویروسی می‌تواند رخ دهد؛ در این حالت، ذخایر هورمونی به داخل خون آزاد می‌شود و در نهایت باعث بروز علائم کم‌کاری تیرویید می‌شود؛ ‌البته کم‌کاری تیرویید به دلیل التهاب، موقتی است.

وی بیان کرد:‌ علل دارویی نیز می‌تواند باعث بروز کم‌کاری تیرویید شود؛ داروهایی مانند آمیودارون و لیتیوم می‌توانند باعث کم‌کاری تیرویید شوند. همچنین در اثر کمبود ید در بدن ممکن است کم‌کاری تیرویید رخ دهد.

این فوق‌تخصص غدد گفت:‌ آسیب به غده هیپوفیز که به غده تیرویید دستور می‌دهد چه میزان هورمون بسازد نیز می‌تواند باعث بروز کم‌کاری تیرویید شود که این امر اغلب در اثر جراحی‌ هیپوفیز، ضربه به سر یا توده‌های ایجاد شده در مغز رخ می‌دهد. سابقه پرتودرمانی در ناحیه گردن و ابتلای سایراعضای خانواده به بیماری تیرویید می‌تواند از دیگر علل ابتلای فرد به کم‌کاری تیرویید باشد.

راه تشخیص کم‌کاری تیرویید چیست؟

این پزشک درباره راهکار تشخیص کم‌کاری تیرویید بیان داشت: آزمایش خون راه تشخیص کم‌کاری تیرویید است؛ معاینه غده تیرویید توسط پزشک و بررسی نشانه‌های بیماری در فرد و سونوگرافی تیرویید می‌تواند منجر به تشخیص بیماری شود.

علائم کم‌کاری تیرویید

این فوق‌تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم با بیان اینکه تیرویید نقش مهمی در سوخت و ساز بدن دارد و وقتی دچار کم‌کاری می‌شود متابولیسم بدن کند می‌شود، تصریح کرد: در صورت کم‌کاری تیرویید، فرد احساس سرما و خستگی دارد؛ دچار خشکی پوست و مو می‌شود؛ احساس افسردگی و فراموشی و یبوست نیز از دیگر علائم کم‌کاری تیرویید است. به علت تنوع علائمی که کم‌کاری تیرویید دارد؛‌ راه مناسب برای تشخیص بیماری،‌ آزمایش خون است و صرفاً با مشاهده این علائم نمی‌توان بیماری را تشخیص داد.

راه درمان کم‌کاری تیرویید

چهره‌گشا درباره روش درمان این بیماری خاطرنشان کرد: درباره درمان کم‌کاری تیرویید جز در مواردی که منجر به التهاب تیرویید می‌شود و موقتی است؛ باید فرد به مدت طولانی دارو مصرف کند تا هورمون‌ها در سطح طبیعی قرار بگیرند. قرصی که برای کم‌کاری تیرویید تجویز می‌شود لووتیروکسین است که مشابه هورمونی است که تیرویید می‌سازد.

نحوه مصرف قرص لووتیروکسین

فوق‌تخصص اندوکرینولوژی هشدار داد:‌ قرص لووتیروکسین بهتر است نیم تا یک‌ساعت قبل از صبحانه و به شکل ناشتا مصرف شود. در صورتی که فرد سایر داروها مانند قرص آهن،‌ کلسیم، ‌شربت‌های ضداسید معده و امپرازول و پنتوپرازول مصرف می‌کنند این داروها را همراه با لووتیروکسین مصرف نکنند و حداقل ۴ ساعت فاصله میان مصرف لووتیروکسین و این داروها را حفظ کنند زیرا داروهای مذکور، مانع از جذب داروی تیروییدی می‌شوند.

به گفته وی، اگر فرد پس از مصرف دارو مجدداً دچار علائم کم‌کاری یا پرکاری تیرویید شامل اسهال، تپش قلب، عدم تحمل گرما، تعریق زیاد و ... شد یا دچار تغییر وزن شدیدی شد باید برای آزمایش مجدد و معاینه به پزشک متخصص غدد مراجعه کند.

چهره‌گشا تأکید کرد: داروی تیرویید نباید به هیچ عنوان به صورت خودسرانه قطع شود.

این فوق تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم با بیان این‌که بیماران دچار کم‌کاری تیرویید عمدتاً باید دارو را به مدت طولانی مصرف کنند، افزود:‌ اگر فردی یک دوز از دارو را فراموش کرد می‌تواند قرص‌ را در ساعات یا روزهای دیگر مصرف کند.