حجت غیب الله‌زاده:عماریار برای کمک به اکران سینمای انقلاب شکل گرفته است

به گزارش حلقه وصل، اکران فیلم‌ها در شهرهای فاقد سینما یا مناطقی که دسترسی به سینما مشکل است چند سالی است که توسط «عماریار» در قالب اکران مردمی انجام می‌شود؛ البته اکران در این مناطق هم بر مبنای بلیت فروشی است و تنها در بخشی از شهرستان‌ها بلیت‌ها با تخفیف‌های ویژه ارائه می‌شود.در این طرح ظرفیت بالقوه‌ای از تماشاگران سینما که از نگاه فیلمسازان و سیاستگذاران سینمایی پنهان مانده مورد توجه قرار گرفته و هدف گذاری متولیان این اکران، افزایش نفوذ آثار سینمای انقلاب است. به همین منظور سامانه تخصصی انتشار و اکران این آثار هم راه‌اندازی شده است. حجت غیب الله‌زاده مسئولیت سایت عماریار درباره ساز و کار اکران مردمی عمار یار درباره این سازو کار اکران توضیحاتی جالب توجهی را ارائه می‌دهد.

*اکران عماریار امسال با نمایش فیلم «منصور» مورد توجه قرار گرفت. از سابقه اجرای این طرح بگویید؟

سابقه این کار به‌سال ۸۹ برمی‌گردد و در واقع پایه شکل‌گیری این طرح در جشنواره عمار وجود داشت. نمایش فیلم‌ها در مساجد، پایگاه‌های مقاومت، سالن‌ها و دانشگاه‌ها و... آغاز شد و در نهایت از سال ۹۰ به شکل جدی شبکه اکران مردمی فعالیتش را آغاز کرد. بعد اقتصادی اکران و به عبارت دیگر گیشه و بلیت فروشی از سال ۹۴ و ۹۵ استارت خورد. اولین فیلم «خانه‌ای کنار ابرها» بود که با اکران چند مستند و فیلم «هنگامه» با موضوع مدافعان حرم ادامه پیدا کرد. در همان بحبوحه، غائله خان طومان در جبهه مقاومت اتفاق افتاد و برای این فیلم نیم ساعته نزدیک ۷۰۰ سانس اکران و حدود ۸۰ میلیون تومان بلیت فروشی شد.

این روند با اکران مستندهایی چون «عابدان کهنز»، «بانو»، «تهران دمشق»، «قائم مقام» و... ادامه پیدا کرد. با فیلم «منطقه پرواز ممنوع» بیشترین فروش را تجربه کردیم که بیش از یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان شد همزمان با این فیلم، انیمیشن «بنیامین» و «بیست و سه نفر» را هم اکران کردیم. با شیوع کرونا همچون سالن‌های سینما، اکران عمار یار هم تحت تأثیر این بحران قرار گرفت. در نهایت هفته دفاع مقدس سال گذشته فیلم «آبادان یازده شصت» را اکران کردیم که میزان فروش این فیلم با فروش در تمام سالن‌های سینما برابری می‌کرد. سال گذشته همچنین «دیدن این فیلم جرم است» را اکران کردیم که متأسفانه فروش فیلم توفیقی نداشت چون نسخه قاچاق آن به بازار آمده بود. آخرین فیلمی که در این طرح اکران شده «منصور» است که استقبال خوبی از آن شده و نزدیک به ۶۰۰ میلیون فروش داشته است. این طرح تا اواخر دی ماه ادامه دارد و به احتمال زیاد فروش میلیاردی را تجربه خواهد کرد.

از ساز و کار اکران بگویید؟ فیلم در چه مراکزی نمایش داده می‌شود آیا با فعالان فرهنگی شهرستان‌ها ارتباط دارید یا اینکه نمایش فیلم بر عهده نیروهای خودتان است؟

این روزها به‌خاطر برودت هوا و شرایط کرونا، امکان نمایش فیلم در فضای باز مثل پارک و گلزار شهدا فراهم نیست. اغلب اکران‌های ما شامل مساجد، هیأت‌های مذهبی، پایگاه‌های مقاومت، دانشگاه‌ها و... می‌شود. بخش زیادی از مخاطبان «منصور» قشر نظامی از جمله سپاه و ارتش بود و تلاش کردیم در پادگان‌های ارتش فیلم را نمایش بدهیم. در تمام مناطق، فعالان فرهنگی همت می‌کنند تا در فضایی مناسب از جمله مساجد، سالن‌های شهر، سالن‌هایی که در اختیار وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی یا سازمان تبلیغات است و به هر دلیلی امکان استفاده از آنها برای فعالیت‌های فرهنگی مهیا نیست، آماده نمایش کنند. به‌عنوان مثال در شهرستان ازنا بعد از مدت‌ها توانستیم سالن ارشاد شهر را فعال کنیم و یک فیلم سینمایی در این شهر نمایش دهیم.

در این شهر نه سینما وجود دارد و نه امکان دسترسی به آن، ساکنانش اکران هیچ فیلمی را به خاطر نمی‌آوردند. یک اکران کننده و متولی فرهنگی خانم در شهر اردکان داریم که خیلی پای کار و مصر است. ایشان هم سینما را در اردکان فعال کرده و با نمایش فیلم «منصور» روزانه به طور متوسط ۳۰۰ تا ۴۰۰ مخاطب را به اردکان آورده در حالی که سینمای این شهرستان در زمانی که فعال بود در بهترین شرایط بیش از ۱۰۰ مخاطب هم نداشت. این اتفاق باعث شد سینمای این شهرستان بعد از مدت ها تعطیلی رونق بگیرد. در شهرهای دیگر هم شاهد وقایع مشابه هستیم مثلاً در ایام اکران «منصور» اتفاق جالبی در بجنورد رخ داد. سعی ما بر این است که آورده فیلم در کل سینماهای کشور سرریز شود یعنی در مناطقی که امکان دسترسی و رفتن سینما برای مردم وجود دارد، تشویق‌ می‌کنیم که مردم حتماً در سالن سینما فیلم را ببینند. در سینما گلشن بجنورد به‌هردلیلی امکان نمایش فیلم فراهم نبود و پس از مدت‌ها پیگیری، از طریق پخش کننده اصلی فیلم این اتفاق رخ داد و «منصور» در این شهر نمایش داده شد.

با تبلیغاتی که انجام شد یکی از روستاهای شهرستان بجنورد علاقه‌مند شدند با هم فیلم را در سینما تماشا کنند. کل روستا با هزینه شخصی خودشان دو سانس از سینما را رزرو کردند و باز با هزینه شخصی خودشان وسیله نقلیه‌ای اجاره کردند و به سینما آمدند. در سینمای ایران از این دست اقدامات به ندرت اتفاق می‌افتد.

قیمت بلیت‌ها مسلماً نباید در همه جا یکسان باشد. در مناطق مختلف بر چه مبنایی قیمت‌گذاری می‌شود؟

بله، هزینه بلیت در مراکز استان، روستا، شهرهای کوچک و بزرگ نرخ فرق می‌کند و مثلاً در روستا نسبت به شهرهای بزرگ‌تر با شهرهایی که متوسط جمعیت‌شان کمتر است فرق دارد. بر اساس نرخ نامه فروش بلیت را انجام می‌دهیم و در عین حال این امر کاملاً توافقی است. اکران کننده‌هایی که در مناطق مختلف به‌عنوان فعالان فرهنگی حضور دارند طبق شناختی که از منطقه خودشان دارند تصمیم می‌گیرند و به یک عدد توافقی می‌رسیم. در واقع فروش بلیت نیم بها محسوب می‌شود. الان بلیت سینما در سالن شهرهای بزرگ ۳۰ و حداقل ۲۵ هزار تومان و در شرایط نیم بها ۱۵ هزارتومان است. در برخی شهرهای کوچک این رقم به ۱۰ هزار تومان هم می‌رسد. متوسط فروش ما حداکثر بین ۱۲ تا ۱۵ هزارتومان است و در مناطق کم برخوردار سقف بلیت ۶ یا ۷ هزار تومان هم بوده است.

آیا دایره انتخاب فیلم‌هایتان را وسیع‌تر نمی‌کنید؟

این اکران برای کمک به سینمای انقلاب شکل گرفته است. طبق قاعده‌ای که بر جریان اکران سینما حاکم است همه فیلم‌ها فرصت و شرایط مساوی و برابر برای نمایش عمومی ندارند. قدرت‌نمایی فیلم‌های اصطلاحاً گیشه‌ای باعث می‌شود در حق این فیلم‌ها جفا شود. سعی‌ ما بر این است برای هر فیلمی که در حوزه سینمای انقلاب پتانسیل، کشش و ظرفیت آن را دارد که در چنین شرایطی اکران شود، شرایط نمایش فراهم کنیم. این موضوع را مدنظر داشته باشید ما در شرایطی داریم درباره فروش ۶۰۰ میلیونی «منصور» در این طرح اکران حرف می‌زنیم که با یک جست‌وجوی ساده در سامانه سمفا متوجه می‌شوید که این عدد با کل فروش برخی از فیلم‌ها در تمام سالن‌های سینمای کشور برابری می‌کند.

امسال نزدیک به ۳۰ فیلم در سینماهای ایران اکران شده و بیش از ۵۰ درصد فیلم‌ها کمتر از این عدد فروخته است. قطعاً ظرفیت سینمای انقلاب زیاد است و کارهای بیشتری می‌توان انجام داد. ما در حال تجربه و شناسایی این ظرفیت هستیم. یک نمونه‌اش پایگاه‌های نماز جمعه در کل کشور است که حدود ۱۰۰۰ پایگاه است. اگر هر کدام از این پایگاه‌ها به جریان سینمای انقلاب کمک کند، اتفاق خوبی شکل می‌گیرد.

چرا از این امکانات و ظرفیت برای نسل کودک و نوجوان مناطق محروم استفاده نمی‌کنید آن هم در شرایطی که سینمای کودک و نوجوان نیاز به حمایت جدی دارد و همین تولیدات اندک در دسترس کودکان نیست.

هدف ما این است که به جریان سینمای انقلاب کمک کنیم، البته دغدغه شما به جاست و ما هم در این حوزه تجربه موفق اکران فیلم «منطقه پرواز ممنوع» را داشتیم که پرفروش‌ترین فیلم این جریان بود یا فیلم «بنیامین» یا حتی «۲۳ نفر». در همین دو سال اخیر که حدود ۶ الی ۷ فیلم اکران کردیم سه تای آن مربوط به سینمای کودک و نوجوان بوده است. در بین فیلم‌هایی که مجوز اکران شان صادر شده سعی‌مان بر این است با توافق تهیه‌کننده و پخش این روند را ادامه دهیم و یک فیلم خوب حوزه کودک و نوجوان داشته باشیم. یکی از ظرفیت‌های مهم مدارس کل کشور است، اگر فیلم مناسب این حوزه داشته باشیم و آموزش و پرورش‌ هم حمایت‌ کند و پروانه حمایتی صادر کند، می‌توانیم در تک‌تک مدارس اکران داشته باشیم.

نحوه دسترسی اکران کنندگان شهرستانی به آثار چطور است و آیا برای این منظور زیرساختی تعریف شده است؟

بله. علاوه بر تسهیل فرایند اکران در شهرهایی که فاقد سینما هستند ما نسبت به امر صیانت و امنیت فیلم‌ها هم مسئولیت داریم و متعهد هستیم فیلم قاچاق نشود. به همین منظور سامانه «سینما مردم» راه‌اندازی شده که از نظر کارکردی شبیه همان اکران‌های معمول سینمایی است که در کل سالن‌های کشور اتفاق می‌افتد. برای هر شخصی که تقاضای اکران دارد و البته قابلیت‌ها و زیرساخت‌های لازم فراهم است از طریق این نرم‌افزار مجوز اکران می‌دهیم بدون اینکه نسخه فیلم را در اختیارش قرار بدهیم.

نسخه فیلم به‌صورت کد ارسال می‌شود و بدون این نرم‌افزار امکان اکران وجود ندارد. برای هر کس هم طبق درخواست اعلام شده، تعداد نمایش فیلم مشخص است یعنی اگر کسی ۵ سانس اکران بخواهد، بر اساس کدی که داده‌ایم برای سانس ششم امکان نمایش فیلم وجود ندارد. با تمهیدی که اتخاذ شده مبحث مهم صیانت فیلم هم لحاظ شده و نگرانی در این باره وجود ندارد. از نظر امنیت اکران عمار یار عین اکران‌های سینمایی است حتی در برخی جهات امنیت آن بالاتر و دو برابر دی‌سی‌پی در سامانه اکران‌های سینمایی است.