به گزارش حلقه وصل، هنوز زمان زیادی از قطعی مکرر برق در تابستان امسال نگذشته است که زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال کمبود گاز در زمستان به گوش می‌رسد. بدیهی است که این‌گونه اتفاقات ناخوشایند، زندگی روزمره و کسب‌وکار مردم را با مشکلات جدی مواجه کرده و آثار اجتماعی و روانی مخربی نیز در پی خواهد داشت.
در چنین شرایطی طبیعتاً جامعه به دنبال یافتن پاسخ این سؤال خواهد بود که علت اساسی پیدایش این مشکلات چیست و چگونه می‌توان از مواجه شدن جامعه با بی‌برقی و بی گازی جلوگیری کرد؟ برخی قیمت انرژی در کشور را ارزان می‌دانند اما عده‌ای هم معتقدند نباید تعرفه‌ها را بالا برد. بااین‌حال مصرف انرژی و هدررفت آن در کشور ما بسیار بالا است.
در همین رابطه گفت‌وگویی با مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور انجام دادیم که بخش‌های مهم آن در ادامه می‌آید.
دو دلیل عمده به‌عنوان عوامل اصلی قطعی برق در تابستان
- دو دلیل عمده به‌عنوان عوامل اصلی قطعی برق در تابستان وجود داشت. دلیل اول خشک‌سالی و کم‌بارشی کم‌سابقه در ۵۰ سال اخیر بود که باعث شد مخازن آب نیروگاه‌های برق‌آبی ما افت شدیدی نسبت به سال گذشته داشته باشند؛ به‌گونه‌ای که تولید برق نیروگاه‌های برق‌آبی از حدود ۱۰ هزار مگاوات به حدود ۳ تا ۴ هزار مگاوات کاهش یافت.
- علت دوم هم این بود که ما یک گرمای زودرس و افزایش مصرف تقریباً بی‌سابقه‌ای را تجربه کردیم که منجر به ناترازی بین توان تولید نیروگاه‌ها و میزان مصرف شد. در چنین وضعیتی تأمین برق برای همه ساعت‌ها و برای همه مشترکین امکان‌پذیر نبود.
مصرف ۳ درصد مشترکان پُرمصرف ۲۰ برابر مشترکان معمولی است
- ارزان بودن قیمت برق باعث کم‌توجهی برخی از مشترکان نسبت به کاهش مصرف برق شده است به‌گونه‌ای که شاخص شدت مصرف انرژی در کشور ما از وضعیت مناسبی برخوردار نیست.
- در چنین وضعیتی تعرفه‌ها می‌توانند نقش اصلی را بازی کنند که براین‌اساس برای مشترکانی که پرمصرف هستند، ۱۶ درصد افزایش تعرفه را خواهیم داشت و این را به‌صورت پلکانی تنظیم خواهیم کرد.
- آن‌هایی که خیلی‌خیلی پرمصرف هستند و بیش از دوبرابر الگو مصرف برق دارند، ۲/۶ درصد مشترکان را تشکیل می‌دهند که مصرفشان به طور متوسط ۲۰ برابر مشترکان معمولی است.
- تقریباً ۱۷.۵ درصد از مشترکین پرمصرف هستند که اگر همین افراد مصرف خودشان را زیر الگو بیاورند یا به روش دیگری مثل استفاده از مولد خورشیدی برق مورد نیازشان را تأمین کنند، دیگر شاهد اعمال محدودیت برای مصارف صنعتی یا خانگی نخواهیم بود.
رتبه نخست ایران از لحاظ ارزانی برق در دنیا
- قیمت برق به طور متوسط در جهان بیش از ۷ سنت به‌ازای هر کیلووات‌ساعت است، درحالی‌که در ایران حدود ۰.۳ سنت است؛ قطعاً این برق ارزان جذابیت لازم را برای مشترکان پرمصرف و یا کسانی که در حوزه استخراج رمزارز فعالیت می‌کنند، ایجاد خواهد کرد و آن‌ها را مشتاق می‌کند که از برق یارانه‌ای استفاده کنند؛ درحالی‌که این درواقع دستبرد به حقوق سایر افراد است و به‌نوعی انتفاع فردی از یارانه سایرین است.
- ایران لحاظ ارزانی برق در بین کشورها در رتبه اول یا دوم قرار دارد و همین جذابیت برق ارزان و یارانه‌ای افراد را به سمت استفاده از ماینرها سوق می‌دهد که این خودش یکی از دلایل افزایش مصرف بود.
تعرفه‌گذاری پلکانی در راستای اصلاح الگوی مصرف است
- تعرفه‌گذاری پلکانی یکی از اقدامات بازدارنده در راستای اصلاح الگوی مصرف است. تعرفه‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که مشترک تکلیف خودش را بداند و نحوه محاسبه هزینه‌ها در طول سال کاملاً مشخص باشد، نه اینکه در مواقع بحران قیمت‌ها به شکل ناگهانی تغییر کند.
- این تعرفه‌ها در تابستان برای کاهش مصرف برق و در زمستان هم برای مدیریت مصرف گاز بسیار تأثیرگذار خواهد بود.