عقب‌نشینی ناوهای هواپیمابر آمریکا از خلیج فارس

به گزارش حلقه وصل؛  ۲۷ مارس (۷ فروردین) امسال بود که اعلام شد ناوگروه تهاجمی «تئودور روزولت» نیروی دریایی آمریکا خلیج فارس را به مقصد اقیانوس آرام ترک کرده است.

اطلاعات حرکت ناوگان نیروی دریایی آمریکا و اظهارات مقام‌های آمریکایی نشان می‌دهد از آن زمان تاکنون هیچ ناو هواپیمابر آمریکایی در خلیج فارس مستقر نبوده است.

بر اساس این اطلاعات، پس از خروج ناو هواپیمابر روزولت و ناوشکن‌های همراه آن از خلیج فارس، ۱۸ آوریل (۲۹ فروردین) ناوگروه تهاجمی تحت رهبری ناو هواپیمابر «هری ترومن» راهی منطقه استحفاظی ناوگان ششم نیروی دریایی آمریکا شده تا آن‌طور که آن زمان اعلام شد، نهایتا در خلیج فارس مستقر شود.

قرار بود این ناوگروه، شامل ناو هواپیمابر ترومن، کشتی موشک‌انداز «نرماندی»، ناوشکن‌های موشک‌انداز «فاراگوت»، «فارست شرمن»، «بالکلی» و «آرلی برک» مدتی در مدیترانه از نیروهای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پشتیبانی کنند و پس از آن با گذر از کانال سوئز راهی خلیج فارس شوند.

اما تنها سه ماه بعد، یعنی ۱۷ جولای (۲۶ تیر) ارتش آمریکا بر خلاف برنامه قبلی اعلام کرد ترومن به همراهی تعدادی از ناوشکن‌های تحت رهبری‌اش، به بندر مبدأ خود در «نورفولک» ویرجینیا بازگشته، تا در یک دهه گذشته اولین ناو هواپیمابر اعزامی به منطقه غرب آسیا باشد که در خلیج فارس مستقر نشده است.

مقام‌های آمریکایی در واکنش به تعجب رسانه‌های این کشور که چرا این ناوشکن بر خلاف رویه معمول که مأموریت‌ها دستکم ۶ ماه طول می‌کشد به سرعت به خانه بازگشته، گفتند این تصمیم با هدف ایجاد «غافلگیری» برای رقبای آمریکا و افزودن بُعد «پیش‌بینی ناپذیری» به نیروی دریایی آمریکا اتخاذ شده است و این ناو قادر است به سرعت به مأموریت تازه بازگردد.

حتی ناوشکن آبی-خاکی «ایوو جیما» هم که ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) به عنوان کشتی پیشرو و به عنوان جبران عدم حضور ناو هواپیمابر در خلیج فارس مستقر شده بود، چند هفته پیش منطقه را ترک کرده و روز جمعه در بندر مبدأ خود در پایگاه «میپورت» فلوریدا پهلو گرفت.

تحولات فوق به این معنی است که آمریکا برای اولین بار در سال‌های گذشته بیش از ۵ ماه است که هیچ ناو هواپیمابری در خلیج فارس مستقر ندارد و حضور دریایی خود در منطقه را به استقرار ناوشکن‌ها و کشتی‌های موشک‌انداز محدود کرده است.

هفته گذشته دریاسالار «جان ریچاردسون» فرمانده عملیات نیروی دریایی آمریکا هم در گفت‌وگو با «صدای آمریکا» این موضوع را تایید کرد و گفت آمریکا در حال حاضر ناو هواپیمابری در خلیج فارس ندارد. به گفته وی، اکنون تنها ناوشکن موشک‌انداز «سالیوانز» در خلیج فارس مستقر است و چند کشتی جنگی هم در پایگاه دریایی این کشور در بحرین استقرار یافته‌اند.

کاهش حضور نیروی دریایی آمریکا در خلیج فارس تنها به نبود ناو هواپیمابر محدود نیست و تعداد کشتی‌های جنگی و ناوشکن‌های آمریکایی هم در این منطقه کاهش یافته است.

آخرین اطلاعات وضعیت استقرار نیروی دریایی آمریکا در مناطق مختلف جهان (مربوط به روز ۶ آگوست/۱۵ مرداد) نشان می‌دهد در حال حاضر در منطقه استحفاظی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا که فرماندهی نیروهای مستقر در خلیج فارس، دریای سرخ، دریای عرب و بخشی از اقیانوس آرام را بر عهده دارد، جمعا ۱۳ کشتی جنگی حضور دارند.

این در حالی است که روز ۱۹ مارس (۲۸ اسفند)، یعنی یک هفته پیش از خروج ناوگروه روزولت از منطقه، ۲۲ کشتی جنگی در این منطقه مستقر بوده‌اند. بررسی آمار کشتی‌های جنگی موجود در این منطقه در دو سال گذشته نشان می‌دهد این رقم معمولا بین ۲۰ تا ۲۵ کشتی بوده است.

مقام‌های آمریکا دلیل این کاهش حضور در خلیج فارس را اعلام نکرده‌اند، اما الگوی آماری عملکرد نیروی دریایی آمریکا نشان می‌دهد دستکم در ماه‌های گذشته آمریکایی‌ها بر خلاف موضع‌گیری‌های تند «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور این کشور تغییر رفتار داشته‌اند. به نظر می‌رسد کاهش اقدامات غیرحرفه‌ای نیروی دریایی آمریکا و به صفر رسیدن تقابل آن‌ها با نیروهای ایرانی در خلیج فارس نمود همین تغییر رفتار باشد.