
سرویس حاشیهنگاری: هفدهمین شنبه انقلاب جنبش مردمی با موضوع دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه فناوری اطلاعات و فضای مجازی برگزار شد. در ابتدای این نشست آقای علیاصغر زارعی، جانشین سازمان پدافند غیرعامل در سخنانی گفت: از سال55 در دانشگاههای کشور رشته برق تدریس شده اما سقف تحصیلات در این رشته تا مقطع کارشناسی بود و افراد برای آموزش در مقاطع بالاتر باید به خارج از کشور میرفتند. یک فارغالتحصیل برق از دانشگاههای کشور درآن سالها تنها قادر به انجام امور ستادی، تعمیر و نگهداری در سطوح پایین و یا مدیریت امور صنعتی بود اما بعد از انقلاب رسالت نظام اینگونه بود که برای بهرهبرداری و تعمیر تجهیزات مورد استفاده از توان داخلی استفاده شود.
رمزنگاری 12هزار نامه سری صدام در جنگ تحمیلی
جانشین سازمان پدافند غیرعامل گفت: انقلاب در سالهای ابتدایی خود درگیر جنگ تحمیلی شد و باتوجه به در اختیار داشتن تجهیزات کم نظامی که آنها نیز وارداتی و متعلق به ناتو بود، مجبور شدیم به توان خود اتکا کنیم که البته در بهکارگیری این تجهیزات و تعمیر و نگهداری آنان نیز با مشکل مواجه بودیم. رزمندگان کشور در مدت کمتر از 6ماه با عملیاتهای خود توانستند تجهیزات لازم را بهصورت غنیمت از دشمن تأمین کنند.
زارعی افزود: کشورهای آمریکا، فرانسه، انگلیس،آلمان و... تجهیزات قدرتمند اطلاعاتی و مخابراتی را در اختیار صدام میگذاشتند، بهطوری که انگلیس بیش از 12گردان جنگ الکترونیک را در اختیار صدام قرار داده بود. در سال 63یگان جنگ الکترونیک ایجاد شد در حالی که در این سال حتی نام این جنگ نیز در کشور شنیده نشده بود.
در همان سال بهدلیل نیاز جنگ، یگان جنگ الکترونیک، به تولید این سیستمها پرداخت و در سال 64وارد مناطق جنگی کرد.سایتهایی برای رصد طیف الکترومغناطیس دشمن ایجاد کرده بودیم تا اشراف اطلاعاتی لازم به وجود آید اما همپای این پیشرفتها، دشمن نیز به کمک دیگران رشد و پیشرفت بسیاری داشت، بهطوریکه انگلستان پیشرفتهترین سیستم مانیتورینگ را در اختیار صدام قرار داده بود تا امکان مانیتورینگ و کسب اطلاعات را برروی نیروهای ما مسدود کند. وی ادامه داد: سیستم رمزکنندهای که انگلستان در اختیار صدام قرار داده بود، در یک عملیات به دست نیروهای ایرانی افتاد و با خلاقیت و استعداد نیروهای داخلی، واحد جهاد دانشگاهی دانشگاه شریف، اطلاعات آن را خواند و نقشه مدارات را استخراج کرد تا با کشف نقاط ضعف، این سیستم شکسته شد. این رمزکننده برای جابهجایی پیامهای سری دشمن مورد استفاده قرار میگرفت لذا تعداد اندکی از فرماندهان کشور نیز از شکسته شدن آن باخبر بودند تا بتوان نامههای سری دشمن را رصد کرد که با این روش بیش از 12هزار نامه سری و فوق سری نیروهای صدام رصد شد و در اختیار فرماندهان ارشد قرار گرفت.
جانشین سازمان پدافند غیرعامل گفت: تا زمان سقوط صدام نیز افراد اندکی از ماجرای شکسته شدن این دستگاه رمزکننده باخبر نبودند زیرا بعد از جنگ، صدام این دستگاه را در اختیار منافقین قرار داد و با برخورداری از امکان رصد آن، بسیاری از نقشههای آنان نیز خنثی شد. برای اطلاعرسانی نقشههای دشمن به فرماندهان لازم بود اطلاعات به متن تبدیل شود که برای این امر متنها توسط یک کامپیوتر نگارش میشد و با مودمهایی که نیروهای داخلی با الگوریتم رمز منحصر به فرد، طراحی کرده بودند، در اختیار فرماندهان قرار میگرفت تا دشمن نیز نتواند رصد کند.
وی در پایان گفت: مودم برای نخستینبار در داخل کشور طی دوران دفاع مقدس طراحی، تولید و به کارگیری شد و حتی از این طریق اطلاعات تا عمق عراق نیز منتقل میشد. جانشین سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به اینکه تجهیزات نظامی صدام برای نابودی تمام نیروهای کشور کافی بود، گفت: تلاش و استعداد نیروهای داخلی تمام نقشههای دشمن را خنثی میکرد. ایران در دوران دفاع مقدس رادار را برای نخستینبار لمس و حس کرد و بلافاصله مورد استفاده قرار داد و در همان دوران از مسوولان دانشگاه شریف تقاضا شد تا اساتید و رزمندگان را مورد آموزش این صنعت قرار دهد.
ماجرای شرکت آلمانی که مشتری تلفنهای ایرانی شد
آقای رضا تقیپور، وزیر اسبق ارتباطات نیز در هفدهمین شنبه انقلاب اظهارداشت: قبل از انقلاب، حوزه صنعت فناوری ارتباطات در کشور وجود نداشت و تکنولوژی کاملاً از دیگر کشورهای دنیا وارد میشد؛ یا اینکه مستشارانی از آمریکا و اسرائیل در این حوزه در ایران حضور داشتند اما امروز توانستهایم در این حوزه و در سطح جهانی حرفهایی برای گفتن داشته باشیم. بزرگترین دستاورد در زمان پهلوی داشتن بیسیمهایی بود که ارتش در اختیار داشت و آنها ساخت رژیم صهیونیستی بود.
وزیر اسبق ارتباطات خاطر نشان کرد: امروز جمهوری اسلامی قادر است هرچیزی را که در حوزه ارتباطات نیاز دارد تولید کند و این بزرگترین دستاورد در این 40سال به حساب میآید. ایران توانسته است در حوزههای فضایی و ماهواره پیشرفتهایی داشته باشد که نمود آن را میتوانید در سال87 مشاهده کنید که ایران اولین ماهواره خود را به فضا پرتاب و دنیا را متحیر کرد.
تقی پور گفت: آمریکاییها در رسیدن به علم فضایی حدود 20سال زمان صرف کردند و روسها نیز طی چندین سال به دستاوردهایی در این زمینه رسیدند اما جمهوری اسلامی باوجود تحریمهای ظالمانه توانسته است در هشت سال به این علم و فناوری برسد.در زمان جنگ توانستیم به فناوری تلفنهای صحرایی دست پیدا کنیم که باعث تعجب یک شرکت آلمانی شد که از آن خرید میکردیم و نکته جالب اینکه بعداً همان شرکت، مشتری تلفنهای تولید ایران شد.
70 درصد مردم از اینترنت پرسرعت بهرهمندند
در ادامه نشست مهدی یوسف زاده، معاون توسعه فناوری اطلاعات ارتباطات و فضای مجازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: امروز به واسطه فناوری اطلاعات، مرزهای کسب و کار در حال تغییر است و این به کشور ما اختصاص ندارد بلکه این تغییر و دگرگونی در سطح جهان است و بخش اعظمی از انقلابهای امروز منطقه، ناشی از فناوری اطلاعات بوده است.
وی گفت: در زمینه تولید برخی تجهیزات بومی در حوزهICT به خودکفایی رسیدهایم و در زمینه تولید نرم افزار، بازی، آنتیویروس و... نیز سرآمد هستیم. در زمینه دولت الکترونیک نیز در سالهای اخیر بارشد 20پلهای روبهرو شدهایم و از رتبه 106جهانی به رتبه 86 رسیدهایم.40درصد اقتصاد دانشبنیان کشور در حوزهICT قرار دارد و از میان 4500شرکت استارتاپی نیز 2500شرکت در سازمان فناوری اطلاعات به ثبت رسیده است. 10درصد از استارتاپ های فعلی عمری کمتر از سه ماه دارند، 17درصد عمری میان سه تا 6ماه و 23درصد نیز بین 6ماه تا یکسال سابق فعالیت دارند که نشان از حرکت رو به جلوی کشور در این بخش است.
وی با اشاره به اینکه 53درصد این استارتاپ ها از محل فروش محصول کسب درآمد داشتهاند و 32 درصد نیز در حوزه تبلیغ سازی فعال بودهاند، افزود: 74درصد استارتاپها به بازار داخلی دسترسی دارند، 14درصد در سطح منطقه فعال هستند و 11درصد نیز در سطح جهانی ارائه محسول دارند که بخش اعظمی از آنها بهصورت «آزادکار» مشغول فعالیت هستند که امیدواریم با حمایتهای بیشتر این رقم گسترش یابد. یوسفزاده افزود: یکی از اپ استورهای ایرانی امروز دارای 40میلیون کاربر است و 11درصد نیز دارای ترافیک خارجی است و حدود 23هزار نفر نیز مشغول توسعه نرم افزار در این پلت فرم هستند که حدود 180میلیارد تومان نیز فروش داشته است.
معاون توسعه فناوری اطلاعات، ارتباطات و فضای مجازی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری گفت: یک شرکت فعال در حوزه فروش آنلاین، به رقم یک میلیون دلار فروش رسیده است و یک شرکت تاکسی آنلاین نیز به 4/1میلیون دلار فروش دست پیدا کرده است. امروز 22هزار شغل در حوزه دانش بنیان ایجاد شده است که فروشی بالغ بر چهار هزار و 194میلیارد تومان داشته است.
شکست انحصار آمریکا در ساخت قطعات ماهواره
دکتر فرشید بهجت محمدی، مدیر کل فناوری رسانههای نوین صداوسیما در سخنانی اظهار داشت: پس از جنگ تحمیلی، بدنه رزمندگانی که در حوزه فناوری، تجاربی کسب کرده بودند وارد صدا و سیما و دانشگاههای مرتبط با حوزه فناوری شدند؛ این افراد امروز با کمک شرکتهای دانشبنیان توانستهاند موفقیتهای خوبی در حوزه صدا و تصویر کسب کنند.
درحالحاضر کلیه تجهیزات دیجیتال، فرستندههای ماهوارهای و آنولوگ و... اعم از فناوریهای الکترونیک، مکانیکی و مخابراتی در کشور و با توان بومی ساخته میشود.بهجت محمدی با اشاره به دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه صدا و تصویر گفت: فرستندههای دیجیتال با ظرفیت 6KB و توان 10W در داخل کشور ساخته میشود و 90درصد از مناطق کشور تحت پوشش شبکه دیجیتال قرار دارد.سال 74 واردات قطعات ماهوارهای که انحصار ساخت آن در اختیار آمریکا بود ممنوع شد. پس از آن بومیسازی این تجهیزات در ایران آغاز شد؛ در ابتدا آنتنهای 5/4 متری ساخته شد و اکنون آنتنهای 11متری در داخل کشور تولید شده و در سازمان صداوسیما بهرهبردای میشود.
مدیر کل فناوری رسانههای نوین صداوسیما با اشاره به دستاوردهای در حوزه پردازش صدا و تصویر گفت: محصولاتی که میتواند صدا و تصویر را فشردهسازی کند؛ توسط شرکتهای دانشبنیان ساخته میشود.وی با توجه به اینکه بخش نرمافزاری صدا و تصویر مهمتر از سختافزاری آن است، ادامه داد: در بخش نرمافزاری پردازش نیز دارای نرمافزارهای راهبردی و کاربردی خوبی هستیم که توانسته است ما را از سلطه کشورهای دارای این فناوری خارج کند. بهجت محمدی در پایان افزود: درحالحاضر محققین حوزه فناوری اطلاعات در حال کار برروی یک هوش مصنوعی هستند که میتواند ابزار موفقی برای بخش خبری سازمان صدا و سیما در پیدایش و پالایش اخبار باشد.
برتری موتورهای جستوجوگر ایرانی نسبت به خارجی در حیطه زبان فارسی
در ادامه این نشست، آقای روحالله مؤمن نسب، دبیر کل جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی بیان داشت: در کشور ما، سرویسهای ایمیلی ایرانی از همان ابتدا آغاز به کار کرد و هم اکنون نیز مورد استفاده است. در زمان رواج وبلاگنویسی، سرویسهای ارائه وبلاگ داخلی، رونق بسیاری داشتند بهطوریکه گوگل حتی بنا داشت یکی از این سرویسهای داخلی را خریداری کند.
این تحلیلگر ارشد فضای مجازی در ادامه سخنان خود گفت: الان موتورهای جستوجوی داخلی و ایرانی در حوزه زبان فارسی از نمونههای خارجی متنوعتر و با کیفیتتر در حال ارائه خدمات هستند همچنین در حوزه شبکههای اجتماعی، 9ماه قبل از آغاز فعالیت فیسبوک، یک شبکه اجتماعی ایرانی در حال فعالیت بود و در حوزه پیامرسانها نیز در حدود سال86 که هنوز وایبر، تلگرام و دیگر شبکههای اجتماعی غیربومی رواج پیدا نکرده بودند، پیامرسان ایرانی محاوره در کشور فعال بود که البته با شکایات و قوانین دستوپاگیر کشور، از حرکت باز ایستاد.
مؤمننسب افزود: امروز برای باگگیری نرمافزارهای بزرگ خارجی با جوانان ایرانی تماس گرفته میشود و یکی از بزرگترین جشنوارههای برنامهنویسی جهان در کشور ما برگزار میشود که البته بهدلیل تحریم، تبلیغات مناسبی در این خصوص صورت نمیگیرد. امروز در همین تهران، جوانان متخصص ایرانی برای شرکتهای خارجی و حتی آمریکایی، بازی رایانهای تولید میکنند اما متاسفانه از سوی مسوولان مورد توجه و حمایت قرار نمیگیرند. متاسفانه بهدلیل سیاست گذاریها اشتباه، امروز بیشترین فارغالتحصیلان بیکار کشور در حوزه IT تحصیل کردهاند.
رقابت با دانشگاههای بزرگ دنیا در حوزه فناوری اطلاعات
دکتر محمدحسن انتظاری، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی هم گفت: تحول در حوزه فناوری اطلاعات پس از انقلاب اسلامی بسیار سرعت گرفت و نکته قابلتأمل پس از انقلاب، توسعه فناوری در کشور است.قبل از انقلاب شرکت مخابرات در دست شبکه بل آمریکا بود که نیروهای این شرکت پس از انقلاب اسلامی از ایران خارج شدند و این حوزه در دست مخابرات ایران و نیروهای داخلی افتاد و تاکنون به بهترین نوع ممکن مدیریت شده است.
انتظاری گفت: طبق برآوردهایی انجامشده در سال1374 یکصد شرکت توسعه فناوری در کشور فعال بود که در ساختار ارتباطات از تجهیزات آنها استفاده میشد؛ در سال77 با توجه به توسعه این حوزه، واردات تجهیزاتی که مشابه داخلی دارند ممنوع شد.
در حوزه دیتا و فناوری اطلاعات، تجهیزات بسیار زیادی در درون کشور قابلیت تولید دارد و تحقیقات آن انجامشده است و این پتانسیل بسیار خوبی در این حوزه محسوب میشود بهنحویکه دانشگاههای ما در حال رقابت با دانشگاههای بزرگ دنیا در این حوزهاند. عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه ساخت ماهواره بسیار پیچیده و تخصصی است، گفت: لازم است پروژه ساخت و پرتاب یک ماهواره، دارای طراحی، ساخت، نگهداری و... بسیار دقیق باشد زیرا مانند دیگر تجهیزات حوزه ارتباطات بر روی زمین نیست که قابلیت عیبیابی، تعمیر و تجهیز را داشته باشد. یک ماهواره باید بتواند مأموریت چندساله خود را در فضا انجام دهد که این کار درحالحاضر توسط دانش بومی در حال انجام و ساخت است. طراحی پیچیدهترین دستگاههای مخابراتی همچون رادار، شبکهها، بیسیم، موبایل، دیجیتالها، ماهوارهها و.... در مراکز داخلی انجام میشود و این از برکات انقلاب اسلامی است.