درمان مشکلات شناختی با کمک داروی یبوست

به گزارش حلقه وصل و به نقل از نیوز مدیکال، گروهی از پژوهشگران دانشگاه آکسفورد (University of Oxford) موفق شده‌اند یک گام به توسعه داروهایی که برای درمان مشکلات شناختی در افراد مبتلا به اختلالات روانی به کار می‌روند، نزدیک‌تر شوند. آنها در این پژوهش دریافتند دارویی که برای درمان یبوست به کار می‌رود، ممکن است توانایی ما را در تفکر واضح‌تر تقویت کند.

اختلالات شدید روانی می توانند تأثیر مخربی بر زندگی بیمار داشته باشند. نقص‌های شناختی، در اختلالات روانی مانند اختلال افسردگی عمده (MDD)، اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی، شایع هستند. این مشکلات رایج، با داروهای کنونی به طور ضعیفی  درمان می‌شوند و تأثیر زیادی بر زندگی مردم دارند؛ بنابراین دانشمندان به دنبال کشف راه‌هایی برای بهبود یا بازگرداندن این عملکردها هستند.

پژوهش‌های پیشین که روی حیوانات انجام شده‌اند، نشان می‌دهند داروهایی که یکی از گیرنده‌های سروتونین موسوم به گیرنده ۴ سروتونین را هدف قرار می‌دهند، در بهبود عملکرد شناختی امیدوارکننده بوده‌اند. سروتونین، یک انتقال‌دهنده عصبی است که توسط گروهی از داروهای ضد افسردگی موسوم به مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) هدف قرار می‌گیرد. با وجود این، انتقال یافته‌های حیوانی به انسان به دلیل نگرانی در مورد عوارض جانبی، دشوار است. اکنون گروهی از پژوهشگران انگلیسی، یک داروی تأییدشده موسوم به پروکالوپراید (Prucalopride) را آزمایش کرده‌اند که گیرنده ۴ سروتونین را هدف قرار می‌دهد و دریافتند که این دارو ممکن است به بهبود شناخت کمک کند. پروکالوپراید در درجه اول برای یبوست تجویز می‌شود.

۴۴ داوطلب سالم که بین ۱۸ تا ۳۶ سال داشتند، در این آزمایش شرکت کردند. به ۲۳ نفر از داوطلبان، پروکالوپراید و به ۲۱ نفر از آنها دارونما داده شد. اسکن مغزی همه داوطلبان، پس از شش روز ثبت شد. پژوهشگران پیش از ورود داوطلبان به اسکنر ام‌آرآی، تصاویری از حیوانات و مناظر طبیعی را به آنها نشان دادند. داوطلبان هنگام اسکن، دوباره همین تصاویر را به همراه تصاویر مشابهی مشاهده کردند. پس از اسکن، داوطلبان یک آزمایش حافظه را پشت سر گذاشتند و از آنها خواسته شد تا تصاویری را که پیش از اسکن و طی آن دیده بودند، از تصاویر کاملا جدید تفکیک کنند.

آنگهاراد دی کیتز (Angharad de Cates)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: شرکت‌کنندگانی که پروکالوپراید را به مدت شش روز مصرف کرده بودند، عملکرد بسیار بهتری نسبت به افرادی داشتند که دارونما به آنها داده شده بود. گروه پروکالوپراید، ۸۱ درصد از تصاویر مشاهده‌شده پیشین را تشخیص دادند؛ در حالی که میزان تشخیص در گروه دارونما ۷۶ درصد بود. بررسی‌های آماری نشان می‌دهند که این یک اثر نسبتا بزرگ است. این بهبود شناختی آشکار به واسطه دارو، برای ما شگفت‌آور بود.

پژوهشگران دریافتند که داوطلبان گروه پروکالوپراید در مقایسه با گروه دارونما، نتیجه بهتری در آزمایش حافظه دارند. اسکن‌ها نشان داد که فعالیت نواحی مغز مرتبط با شناخت در این افراد، به صورت قابل توجهی افزایش یافته است.

دکتر سوزانا مورفی (Susannah Murphy)، از پژوهشگران این پروژه گفت: حتی هنگامی که خلق و خوی همراه با افسردگی، به خوبی با داروهای ضد افسردگی درمان می‌شود، بسیاری از بیماران همچنان با حافظه خود مشکل دارند. پژوهش ما شواهد هیجان‌انگیزی را در مورد یک روش جدید نشان می‌دهد که ممکن است راه مفیدی برای درمان این نشانه‌های شناختی باقی‌مانده باشد.

دی کیتز ادامه داد: این پژوهش، یک نقطه آغاز برای پژوهش‌های بیشتر به شمار می‌رود. ما در حال حاضر مشغول برنامه‌ریزی و بررسی‌های بیشتری هستیم تا پروکالوپراید و داروهای دیگر را در بیماران و افراد آسیب‌پذیر ارزیابی کنیم.