تهران: ادبیات پایداری برای ادامه حیات و بالندگی نیازمند توجه و سرمایه‌گذاری است

به گزارش حلقه وصل، رضا اسماعیلی، شاعر و نویسنده حوزه دفاع مقدس، درباره ضرورت برگزاری برنامه‌های فرهنگی و ادبی در حوزه دفاع مقدس گفت: ادبیات پایداری همچون سایر گونه‌های ادبی برای ادامه حیات و وصول به بالندگی نیازمند توجه و سرمایه‌گذاری است؛ برماست که بسترها و زمینه‌های ایجاد انگیزه در اهالی قلم را فراهم آوریم تا با پویایی وارد این عرصه شده و به خلق و آفرینش آثار ادبی فاخر دست یابند. یکی از راهکارهای مؤثر در این حوزه برگزاری کنگره‌های شعر دفاع مقدس است؛ در طول سال‌های گذشته کنگره شعر دفاع مقدس، یکی از برنامه‌های شاخص ادبی بود و سالانه شعرایی که به این عرصه تعلق‌خاطر داشتند خود را برای حضور در این کنگره آماده می‌کردند؛ علاوه بر این، تعامل و به اشتراک‌گذاری تجارب شاعران در جریان برگزاری کنگره سبب می‌شد ادبیات و به‌ویژه شعر دفاع مقدس پیوسته در حال نوزایی و کشف افق‌های جدیدتر باشد و آثار فاخری در این عرصه عرضه شود؛ با ایجاد وقفه چندساله در مسیر برگزاری کنگره و عدم جایگزینی آن با برنامه‌های شایسته، نسل جوان شاعران که با فضای جنگ و دفاع مقدس از نزدیک آشنایی نداشتند، به این حوزه کم‌توجه شده و توانمندی‌های ادبی خود را مصروف سایر حوزه‌ها همچون شعر اجتماعی، آیینی، عاشقانه و ... کردند. علاوه بر این، آفتی در ادبیات انقلاب ایجاد شد و بسیاری از شاعران شعر آیینی تنها به خلق اثر در خصوص اهل‌بیت (ع) پرداختند؛ درحالی‌که شعر آیینی باید با شعر دفاع مقدس و شعر انقلاب پیوند یابد؛ چراکه حلقه‌های مکمل یکدیگرند. به‌این‌ترتیب مضامین ناب موجود در اشعار دفاع مقدس و شعر انقلاب به حاشیه رفت و دچار فراموشی شد؛ بنابراین سیاست‌گذاران و مسئولین فرهنگی جامعه باید به این نکته توجه کنند که برای بالندگی و زایندگی بیشتر ادبیات دفاع مقدس باید برنامه و نقشه راه ترسیم کرد.

وی تصریح کرد: برگزاری کنگره‌های شعر دفاع مقدس، کارگاه‌های نقد و آسیب‌شناسی ادبیات دفاع مقدس، ‌اعزام کاروان‌هایی از شعرای دفاع مقدس به کشورهایی چون لبنان، ‌سوریه، عراق،‌ یمن و ارتباط با شاعران پایداری جهان برکات بسیاری برای ادبیات دفاع مقدس ما خواهد داشت. ما باید به دنبال برگزاری کنگره‌هایی با ابعاد جهانی باشیم؛ چراکه شعر دفاع مقدسِ امروز با ادبیات پایداری جهان پیوند یافته است و ما باید الفبایی مشترک برای هم‌زبانی و همدلی با شعرای مقاومت جهان بیابیم که لازمه این امر توجه و سرمایه‌گذاری بیش‌ازپیش در این حوزه است. به‌این‌ترتیب می‌توان امید داشت که در سال‌های آتی گردوغبار فراموشی از ادبیات دفاع مقدس پاک شود و شاعران نسل امروز برای قلم‌فرسایی و خلق آثاری ارزشمند در این حوزه انگیزه کافی پیدا کنند.

اسماعیلی با تأکید بر نفوذ و تأثیر زبان شعر در انتقال فرهنگ دفاع مقدس، ‌اظهار داشت: یکی از اهداف برگزاری جشنواره‌های دفاع مقدس، فرهنگ‌سازی است؛ درواقع ما از شاعران این حوزه می‌خواهیم کاستی‌ها و برجستگی‌های این عرصه را شناسایی کنند و با توجه به نیاز جامعه اثری خلق کنند که پاسخگوی مطالبات امروز باشد؛ هرچند امروز دفاع مقدس به پایان رسیده اما مردم جامعه ما هنوز هم آثار جنگ را در زندگی خود می‌بینند؛ خانواده‌های شهدا و جانبازان، ‌یادگاران دوران دفاع مقدس، امروز با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند و ما باید با فرهنگ‌سازی در این عرصه و برگزاری کنگره‌هایی هدفمند در جهت رفع این مسائل گام برداریم؛ با شناسایی نیازها و هدایت جامعه ادبی کشور برای خلق اثر در جهت رفع نیاز، باید از کلی‌گویی و بیانی توصیفی و احساسی دوری کنیم؛ شاعران باید به نیازهای امروز خانواده‌های شهدا اهتمام داشته، زبان حال آنان باشند و مشکلات را در قالب شعر تصویر کنند.

اسماعیلی ادامه داد: با رشد این ادبیات،‌ مسئولین از لابه‌لای این اشعار با مشکلات، ‌مسائل و دغدغه‌های خانواده‌های معظم شهدا آشنا شده و درصدد رفع آن‌ها برمی‌آیند. برای مثال متأسفانه امروز با گذشت قریب به 40 سال مشکلات مربوط به رفت‌وآمد و حمل‌ونقل جانبازان رفع نشده و ما در معماری شهری به این موضوع بی‌توجه بوده‌ایم. اهالی قلم موظف‌اند با بیانی فاخر و به شیوه‌ای هنرمندانه این دغدغه‌ها را به مسئولین انتقال دهند؛ ازآنجاکه تاکنون در ادبیات دفاع مقدس بیانی توصیفی و تجلیلی داشته‌ایم از تحلیل مسائل و مشکلات غافل مانده‌ایم، بنابراین برماست که زین پس با گام‌هایی هدفمند در این حوزه راهگشا و  سازنده بوده و گرهی از مشکلات بگشاییم.

وی با اشاره به محوریت سه کتاب «دختر شینا»، «گلستان یازدهم» و «راز درخت کاج» در دومین کنگره شعر کتاب دفاع مقدس، بیان کرد: در سال‌های اخیر در حوزه ادبیات داستانی آثار فاخری با موضوع دفاع مقدس تولید شده است؛ این امر نشان می‌دهد اگر در حوزه دفاع مقدس هدفمند حرکت کنیم، به سراغ کسانی می‌رویم که دغدغه حل مسئله دارند و به دنبال کتابسازی نیستند؛ خوشبختانه در سال‌های اخیر، در حوزه ادبیات داستانی این اتفاق رخ داد و آثار ارزشمندی در حوزه خاطره نگاری، زندگینامه و ... خلق و مورد استقبال قرار گرفت. معرفی کتاب‌های ارزشمند با موضوع دفاع مقدس و هدایت جامعه ادبی برای خلق اثر بر مبنای مضامین این کتاب‌ها، اقدامی مبتکرانه و خلاقانه است؛ به‌این‌ترتیب ما از جشنواره‌زدگی و تکرار فاصله گرفته و هدفمند پیش می‌رویم.

وی تصریح کرد: وقتی کتابی که تازه منتشر شده و مضامین آن مورد استقبال جامعه قرار گرفته مبنای خلق اثر می‌شود، طبیعتاً از کلی‌گویی، بیان حرف‌های تکراری، عادت و تقلید فاصله گرفته و حرفی نو برای گفتن خواهیم داشت؛ بنابراین کنگره شعر کتاب دفاع مقدس که امسال برای دومین بار برگزار می‌شود،‌ نقطه عطفی در حوزه ادبیات دفاع مقدس محسوب شده و جامعه ادبی ما از رخوت و رکود نجات داده و به خلق اثر با خلاقیت و هوشمندی وامی‌دارد. بنده به‌نوبه خود از بانیان برگزاری این کنگره تقدیر می‌کنم؛ امید است هرساله شاهد اتفاقاتی مبارک و خجسته در این زمینه باشیم.