تهران: پرویز: وزیر ارشادی که فرق شناسنامه و پروانه نشر را نمی‌داند!

به گزارش حلقه وصل، نشست رونمایی و نمایش مستند «اصل قصه» با حضور محسن پرویز، محمد حمزه‌زاده و مجید فضایلی کارگردان مستند در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد.

وزیر ارشادی که فرق شناسنامه و پروانه نشر را نمی‌داند!

پرویز در این نشست گفت: تصور من این است که نمایشگاه باید در تمام جنبه ها با خودش مقایسه شود، در غیر این صورت در مقایسه، انحراف رخ داده است. هدف تأسیس نمایشگاه کتاب این بود که کتاب‌های دانشگاهیان و فرهیختگان تأمین شود و این با نام نمایشگاه منافات داشت، زیرا امروز شاهد یک فروشگاه هستیم. در طول 27 دوره‌ای که پیش از این از برگزاری نمایشگاه گذشته، ابعاد نمایشگاهی آن روز‌به روز تقویت شده و جنبه‌های فرهنگی نیز گسترش داشته و این را باید در کنار سایر مسائل نمایشگاه کتاب دید و شاهدیم که علاوه بر تأمین کتاب، نشست‌ها و دید و بازدیدهای فرهنگی نیز در این رویداد فرهنگی صورت می‌گیرد.

وی افزود: نمایشگاه یک حرکت فرهنگی است و بین 3 تا 4 میلیون نفر در سال‌های مختلف از این نمایشگاه بازدید کرده‌اند و باید یادآور شد که حضور این جمعیت صرف خرید کتاب نیست بلکه جمعیتی که به نمایشگاه می‌آمدند، از آن تأثیر می‌پذیرفتند. در بخش ناشران داخلی نمایشگاه کتاب، ما شاهدیم که یک بازار بزرگ کتاب به وجود آمده و اگر این بخش را حذف کنیم، چرخه اقتصادی ناشران کوچکی که به این نمایشگاه امید دارند، مضمحل خواهد شد.

پرویز گفت: سیاست‌هایی که قانونگذار تعریف کرده به هیچ وجه ناشرمحور نیست و بیشتر ناظر بر مؤلف است، همچنین در برنامه چهارم مقرر شده که یارانه‌های حوزه کتاب به سمت مصرف‌کننده برود، ولی امروز می‌بینیم که عمده برنامه‌های ارشاد متوجه ناشران است.

وی در ادامه با بیان خاطره‌ای گفت: یکی از وزرای سال‌های پیش فرهنگ و ارشاد اسلامی در مصاحبه‌ای عنوان کرده بود روزی پشت پنجره اتاق ایستاده بودم و متوجه رفت و آمد افراد کثیری شدم، وقتی علت را جویا شدم به من گفتند این افراد ناشرانی هستند که پروانه نشر موقت دارند و برای تمدید آن تردد می‌کنند و من دستور دادم که تمام پروانه‌های نشر رادائمی کنند، زیرا مگر می‌شود کسی شناسنامه داشته باشد، اما هر سال آن را تمدید کند.

پرویز در ادامه گفت: با این تفاسیر، چه توقعی می‌توان از برگزارکنندگان نمایشگاه کتاب داشت، وزیری که فرق پروانه نشر موقت و شناسنامه را نمی‌داند، چطور می‌تواند برای بهبود نمایشگاه کتاب برنامه‌ریزی کند.

وی در ادامه اضافه کرد: یک زمانی مشکل ما مربوط به کتابفروشی بود و امروز از این مرحله نیز گذر کردیم، اگر امروز کتابفروشی تأسیس کنیم و تمام کشور را تبدیل به فروشگاه کتاب کنیم، دردی از مشکل دوا نخواهد شد، زیرا مشکل کتابفروشی مشکل 20 سال پیش حوزه کتاب بوده است و امروز باید در امر ترویج کوشش کنیم، زیرا کتابفروشی باید کالا و مشتری داشته باشد و تا زمانی که مردم کتاب نخوانند، راه اندازی کتابفروشی دردی دوا نمی‌کند.

پرویز در پایان گفت: چرخه تولید از ابتدا تا انتها حرفه‌ای نیست و باید اصلاح شود. حتی نویسندگان ما نیز بالای 95 درصد آنها حرفه دیگری دارند و کتابفروشی‌ها نیز به همین نحو است. در خصوص نمایشگاه کتاب باید کارشناسی صورت بگیرد و یک حرکت اصلاحی انجام شود تا بعد نمایشگاهی آن تقویت شود.

شنبه بازار کتاب به کتاب‌خوانی کمک می‌کند؟

محمد حمزه‌زاده مدیرعامل انتشارات سوره مهر در ادامه این نشست گفت: ساخت یک مستند مرتبط با کتاب، اقدام ارزشمندی است و باید آن را ستود. اگر هدف از برگزاری نمایشگاه کتاب این باشد که مطالعه صورت بگیرد، باید دید که آیا با برگزاری این شنبه‌بازار کتاب این اتفاق می‌افتد؟ در بحث کتاب، باید به صورت جامع به مسئله نگریسته شود، زیرا علاوه بر فرهنگ، بخش صنعت و تجارت نیز با حوزه کتاب ارتباط دارد.

وی افزود: وقتی کتاب یک محصول باشد، دیگر با بحثی تحت عنوان مخاطب روبه‌رو نیستیم، بلکه با مشتری سر و کار داریم و زمانی که از محصول حرف می‌زنیم، از مشتری‌ها و شبکه توزیع آن باید سخن گفت، اما آنچه که از حوزه حاکمیتی به کتاب تاکنون نگاه شده، بیشتر به وجه اثر بودن آن است و آن بیشتر مدنظر است و وزارت ارشاد بیشتر در حوزه بهداشت کتاب که به ممیزی مربوط می‌شود دخیل است، اما وقتی کاغذ با کمبود روبه‌روست باید رفت به سراغ وزارتخانه مرتبط با کاغذ، همانطور که در مورد مرغ آلوده، همه از وزارت بهداشت سؤال می‌کنند و در هنگامی که مرغ در بازار کم می‌شود، سراغ وزارت بازرگانی می‌روند، در مورد کاغذ و مسائل مرتبط با حوزه نشر نیز باید به همین نحو برخورد شود.

مملکت اسلامی پول نزول را بیمه می‌کند ولی ناشر را نه!

مدیرعامل انتشارات سوره مهر گفت: امروز در مملکت اسلامی برای پول نزول و فرد نزول‌خور بیمه وجود دارد تا خیالش از بابت پول نزولش راحت باشد، ولی برای ناشر که سرمایه خود را در کار گذاشته و کتاب چاپ کرده هیچ حمایتی وجود ندارد. وزارت ارشاد در حوزه کتاب یک سری وظایف دارد، ولی در مورد سایر رئوس مرتبط با کتاب، چون توزیع وقتی صحبت می‌شود باید سایر بخش‌های مرتبط را نیز ببینیم.

نمایشگاه کتاب مانند یک مُسَکِّن موقت است

او ادامه داد و گفت: باید گفت برگزاری نمایشگاه کتاب، بیشتر مانند یک مُسَکِّن موقت عمل می‌کند و از وزارت ارشاد در طول سالیان متمادی به خاطر برگزاری این نمایشگاه سپاسگزارم، ولی از سایر مجموعه‌های مرتبط که کمتر در این حوزه همکاری کرده‌اند، نمی‌توان قدردانی کرد، چون آنها به وظایف خود عمل نکرده‌اند.

حمزه‌زاده با اشاره به سالن یاس که در سال‌های گذشته در نمایشگاه کتاب شاهد آن بودیم، گفت: سالن یاس که برای راهنمایی بهتر مخاطبان در سال‌های گذشته ایجاد شده بود را نیز شاهدیم که امسال تعطیل کرده‌اند، در حالی که این سالن به بهتر راهنمایی شدن مخاطبان کمک می‌کرد.

او در ادامه گفت:‌البته باید یادآور شوم که کار از دست معاون فرهنگی یک وزارتخانه خارج است و برای بهبود شرایط نمایشگاه کتاب نیاز به یک کار جمعی هست. نمایشگاه یاس یکی از مسیرهای مطمئن برای عرضه کتاب بود که علاوه بر اینکه کتاب‌های تولیدشده را به نمایش می‌گذاشت، در حوزه ترویج نیز فعالیت می‌کرد و با راهنمایی و مشاوره به مخاطبان، کتاب‌ها را معرفی می‌کرد، زیرا کتاب علاوه بر تولید، نیاز به معرفی شدن دارد. اگر این نمایشگاه تبدیل به یک محیط ترویجی شود و در ابعاد کوچک‌تری دایر شود، اما خانواده‌ها در آن بتوانند بهتر راهنمایی شوند، یک اتفاق مثبت خواهد بود.

با بودجه نمایشگاه کتاب، می‌شود 7 فروشگاه کتاب راه انداخت

حمزه‌زاده گفت: گفته می‌شود که 10 تا 15 میلیارد تومان بودجه برای برگزاری نمایشگاه هزینه می‌شود، که اگر در نظر بگیریم که با 2 میلیارد تومان می‌توان یک فروشگاه جامع تأسیس کرد، پس با هزینه یک سال نمایشگاه کتاب می‌شود 7 یا 8 فروشگاه در استان‌های کشور تأسیس کرد.

مجید فضائلی کارگردان مستند «اصل قصه» در بخشی از این مراسم گفت: ایده مستند «اصل قصه» به سال پیش باز می‌گردد و به فواید و مضرات نمایشگاه کتاب اشاره دارد. به همین منظور سراغ اهالی حوزه نشر و کتاب رفتیم و سوالاتی در مورد نمایشگاه کتاب و این رویداد فرهنگی طرح کردیم. جمع‌بندی من در این مستند این است که می‌توان نمایشگاه را با یک سبک خاص و با کارکرد بهتری برگزار کرد.