درس‌هایی که المپیک ۲۰۲۰ به ورزش ایران داد

به گزارش حلقه وصل، المپیک ۲۰۲۰ توکیو با تمام فراز و نشیب‌هایی که درخصوص برگزاری و میزبانی ژاپنی‌ها با توجه به شیوع ویروس کرونا وجود داشت، به پایان رسید. در این دوره از مسابقات ۱۱۰۹۰ نفر ورزشکار از ۲۰۵ کشور گرد هم آمده بودند تا ضمن برپایی بزرگترین رویداد ورزشی دنیا، برای کسب ۱۰۸۰ مدال تلاش کنند.

از این تعداد مدال، سهم کاروان ایران که با ۶۵ ورزشکار راهی توکیو شد، ۷ مدال شامل ۳ طلا، ۲ نقره و ۲ برنز بود؛ یعنی تقریبا ۰.۶۴ درصد. شاید این مسئله عنوان شود که شرایط مدال‌آوری ایران خوب بوده، اما واقعیت این است که انتظارات از کاروان ستارگان ایران زمین بیش از اینها بود؛ به ویژه اینکه هزینه‌های زیادی برای این کاروان انجام شد، اما وضعیت نسبت به دوره گذشته در المپیک ۲۰۱۶ ریو تغییر چندانی نکرد.

* شش ضلعی مدال‌آوری ایران

مدال‌آوری در رشته‌های جدیدی مثل تیراندازی و کاراته یک اتفاق خوب برای کاروان ایران بود. ایران در دوره‌ای فقط در سه رشته کشتی، وزنه‌برداری و تکواندو مدال می‌گرفت تا اینکه دوومیدانی نیز وارد گود شد و مثلت مدال‌آوری را تبدیل به مربع کرد. این دوره اما با درخشش جواد فروغی و سجاد گنج‌زاده، تعداد رشته‌های مدال‌آور ایران به ۶ رسید و ثابت شد در صورتی که سرمایه‌گذاری روی رشته‌های دیگر و البته رشته‌های مادر انجام شود، آنها می‌توانند در بلند مدت جای خود را در سبد مدال‌آوری کاروان کشورمان باز کنند و افتخارآفرین شوند.

* ضعیف‌ها بازخواست شوند

در کنار درخشش رشته‌های کاراته و تیراندازی، برخی دیگر از رشته‌ها نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و برخی حتی دچار عقبگرد شدند. شمشیربازی، والیبال، وزنه‌برداری و حتی کشتی رشته‌هایی بودند که از آنها انتظار بیشتری وجود داشت، اما این اتفاق رخ نداد. در چنین شرایطی تشکیل کارگروه بررسی، باید اولویت مسئولان ورزش باشد تا ضمن مؤاخذه عوامل ناکامی برخی رشته‌ها، برای پیشرفت آنها فکری عاجل شود؛ البته نه کارگروهی در حد حرف و شعار. درست است که ۴ مدال از مجموع مدال‌های ایران در کشتی بود و این رشته بازهم جور کاروان را کشید، اما انتظارات از این رشته به‌ویژه در کسب مدال طلا بالاتر بود.

* سهمیه بیشتر، مدال‌آوری کمتر

ایران برای المپیک ۲۰۲۰ توکیو موفق به کسب ۶۸ سهمیه شد، البته تعداد نفرات اعزامی با توجه به مصدومیت پریسا جهانفکریان در وزنه‌برداری، دوپینگ بهمن عسگری در کاراته و کرونایی شدن مهدی پیرجهان در دوومیدانی به عدد ۶۵ کاهش یافت. کاروان کشورمان در حالی با بیشترین تعداد نفرات در تاریخ راهی توکیو شد که به همان اندازه انتظارات نیز بالا بود، اما ثابت شد که افزایش سهمیه‌ها تضمینی برای افزایش مدال‌آوری نیست و برخی ورزشکاران و تیم‌ها بازدهی لازم را ندارند.

کسب سهمیه المپیک موضوع مهمی است که با تلاش فراوان به دست می‌آید، اما قطعاً تشکیل و اعزام یک کاروان کیفی، مهم‌تر است. برخی ورزشکاران و رشته‌های اعزامی به توکیو فقط اسم و رسم‌شان به میدان رفت و ضعیف‌ترین عملکردشان را به نمایش گذاشتند تا این موضوع تاییدی باشد مبنی بر اینکه اعزام کاروان کیفی می‌تواند یک تصمیم معقولانه باشد.

* دور باطل در ورزش ایران ادامه پیدا می‌کند؟

هر بار که کاروان ورزشی کشورمان به المپیک می‌رود، پس از بازگشت به ایران صحبت از بررسی مشکلات و اشتباهات می‌شود تا شاهد این مسائل برای دوره آینده نباشیم. بررسی این مشکلات و اشتباهات در نهایت محدود به جلسات می‌شود و بدون هیچ خروجی خاصی، برای دوره پیش‌ِرو بازهم همان ضعف‌ها و مشکلات به وجود می‌آید. به نظر می‌رسد وقت آن رسیده که مجموعه ورزش ایران از مدیران ارشد گرفته تا فدراسیون‌ها و ... به این دور باطل پایان دهند و این بار کاروانی بهتر و آماده‌تر برای بازی‌های ۲۰۲۴ پاریس مهیا و اعزام شود. درس گرفتن از گذشته نکته‌ای است که مدیران بر آن صحه می‌گذارند و حالا وقت آن رسیده که خودشان به این نکته عمل کنند و این بار کاروان ایران با کسب مدال‌های خوش‌رنگ و ایستادن در رتبه‌ای بهتر از بیست و هفتم، با المپیک خداحافظی کند.

توجه به رشته‌هایی که ماده‌های مختلف در آنها برگزار می‌شود، نظیر دوومیدانی و قایقرانی می‌تواند آینده‌ای خوب را رقم بزند. چه ایرادی دارد وقتی می‌بینیم در رشته‌ای موفق نیستیم دور آن را خط بکشیم و روی رشته‌هایی که درصد موفقیت‌مان بالاتر است سرمایه‌گذاری کنیم؟ آیا در این صورت نمی‌توانیم عملکردی بهتر داشته باشیم؟ آیا وقت آن نرسیده که از اتفاقات رخ داده درس بگیریم، با کم‌کارها برخورد شود و روی رشته‌هایی که پتانسیل بیشتری داریم، کار کنیم؟

المپیک ۲۰۲۰ این هشدار را به ما داد که برخی رشته‌ها از جمله تکواندو از مسیر موفقیت خارج شده‌اند و این بدان معنا است که نه تنها رشته‌های دیگر - به جز یکی دو ورزش-  به سمت موفقیت حرکت نکرده‌اند، بلکه  در حال از دست دادن همان موجودی گذشته هستیم و به همین دلیل باید تا دیر نشده علاج کار را پیدا کرد.